Mark 8
1 In those days, when there was a very great multitude, and they had nothing to eat, Jesus called his disciples to himself and said to them,
Dag einn um þessar mundir safnaðist mikill mannfjöldi að honum og nú varð fólkið matarlaust á ný. Jesús kallaði þá saman lærisveinana til að ræða málið.
2 “I have compassion on the multitude, because they have stayed with me now three days and have nothing to eat.
„Ég finn til með fólkinu, “sagði hann. „Nú hefur það verið hér í þrjá daga og allur matur er upp urinn.
3 If I send them away fasting to their home, they will faint on the way, for some of them have come a long way.”
Ef ég sendi það heim matarlaust mun það örmagnast á leiðinni, því margir eiga langt heim.“
4 His disciples answered him, “From where could one satisfy these people with bread here in a deserted place?”
„En er nokkurn mat að finna hér í óbyggðinni?“spurðu lærisveinarnir.
5 He asked them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven.”
„Hvað eigið þið mörg brauð?“spurði hann. „Sjö, “svöruðu þeir.
6 He commanded the multitude to sit down on the ground, and he took the seven loaves. Having given thanks, he broke them and gave them to his disciples to serve, and they served the multitude.
Þá sagði hann fólkinu að setjast niður. Síðan tók hann brauðin og þakkaði Guði. Hann braut þau í sundur, rétti lærisveinunum og þeir síðan fólkinu.
7 They also had a few small fish. Having blessed them, he said to serve these also.
Þeir höfðu einnig nokkra smáfiska sem Jesús þakkaði líka fyrir og bað þá að tilreiða.
8 They ate and were filled. They took up seven baskets of broken pieces that were left over.
Allir viðstaddir borðuðu sig metta og að því búnu sendi hann þá heim. Þarna voru um fjögur þúsund manns og þegar leifunum hafði verið safnað saman eftir máltíðina, fylltu þær sjö stórar körfur!
9 Those who had eaten were about four thousand. Then he sent them away.
10 Immediately he entered into the boat with his disciples and came into the region of Dalmanutha.
Strax að þessu loknu fór hann á bátnum ásamt lærisveinunum og hélt til Dalmanútahéraðs.
11 The Pharisees came out and began to question him, seeking from him a sign from heaven and testing him.
Þegar leiðtogar staðarins fréttu að Jesús væri kominn, fóru þeir til hans til að þrátta við hann. „Gerðu nú eitthvert kraftaverk fyrir okkur, “sögðu þeir. „Láttu eitthvað birtast á himninum og þá skulum við trúa á þig.“
12 He sighed deeply in his spirit and said, “Why does this generation seek a sign? Most certainly I tell you, no sign will be given to this generation.”
Þegar hann heyrði þetta stundi hann þungan og sagði: „Nei, ég hef alls ekki hugsað mér að gefa ykkur slíkt tákn.“
13 He left them, and again entering into the boat, departed to the other side.
Síðan steig hann aftur um borð í bátinn og hélt yfir vatnið.
14 They forgot to take bread; and they didn’t have more than one loaf in the boat with them.
Þeir höfðu þá aðeins eitt brauð meðferðis því lærisveinarnir höfðu gleymt að birgja sig upp af mat áður en þeir lögðu frá landi.
15 He warned them, saying, “Take heed: beware of the yeast of the Pharisees and the yeast of Herod.”
Á leiðinni yfir vatnið sagði Jesús við lærisveinana alvarlegur í bragði: „Varið ykkur á súrdeigi Heródesar konungs og faríseanna.“
16 They reasoned with one another, saying, “It’s because we have no bread.”
„Hvað á hann nú við?“spurðu lærisveinarnir hver annan. Að lokum komust þeir að þeirri niðurstöðu að hann hlyti að eiga við brauðið sem þeir höfðu gleymt að kaupa.
17 Jesus, perceiving it, said to them, “Why do you reason that it’s because you have no bread? Don’t you perceive yet or understand? Is your heart still hardened?
Jesús vissi um hvað þeir voru að tala og sagði því: „Nei, ég á alls ekki við það! Skiljið þið mig ekki?
18 Having eyes, don’t you see? Having ears, don’t you hear? Don’t you remember?
Það er satt sem Jesaja sagði. „Augun eru til að sjá, en hvers vegna notið þið þau ekki? Og hvers vegna hlustið þið ekki, til þess eru eyrun.“Munið þið ekkert eða hvað?
19 When I broke the five loaves among the five thousand, how many baskets full of broken pieces did you take up?” They told him, “Twelve.”
Hvað um fimm þúsundirnar sem ég mettaði með brauðunum fimm? Og hvað fylltuð þið margar körfur með brauðmolum á eftir?“„Tólf, “svöruðu þeir.
20 “When the seven loaves fed the four thousand, how many baskets full of broken pieces did you take up?” They told him, “Seven.”
„Og þegar ég lét sjö brauð nægja handa fjórum þúsundum, varð þá eitthvað eftir?“„Sjö fullar körfur, “svöruðu þeir.
21 He asked them, “Don’t you understand yet?”
„Haldið þið þá enn að ég kvíði brauðleysinu?“
22 He came to Bethsaida. They brought a blind man to him and begged him to touch him.
Þegar þeir stigu á land í Betsaída var komið með blindan mann og Jesús beðinn að lækna hann.
23 He took hold of the blind man by the hand, and brought him out of the village. When he had spat on his eyes, and laid his hands on him, he asked him if he saw anything.
Jesús leiddi blinda manninn út úr bænum, spýtti í augu hans og lagði hendur sínar yfir þau. „Sérðu núna?“spurði Jesús.
24 He looked up, and said, “I see men, but I see them like walking trees.”
Maðurinn leit í kring um sig. „Já, “svaraði hann, „ég sé fólk, en ég sé óskýrt, það er eins og trjástofnar.“
25 Then again he laid his hands on his eyes. He looked intently, and was restored, and saw everyone clearly.
Þegar Jesús hafði lagt hendur sínar yfir augu mannsins í annað sinn horfði hann athugull í kringum sig, því nú sá hann allt mjög skýrt.
26 He sent him away to his house, saying, “Don’t enter into the village, nor tell anyone in the village.”
Jesús sagði að hann skyldi halda rakleiðis heim til fjölskyldu sinnar en ekki koma við í bænum á leiðinni.
27 Jesus went out, with his disciples, into the villages of Caesarea Philippi. On the way he asked his disciples, “Who do men say that I am?”
Jesús og lærisveinar hans fóru nú frá Galíleu og til þorpanna í grennd við Sesareu Filippí. Á leiðinni spurði hann þá: „Hvað heldur fólk um mig? Hver heldur það að ég sé?“
28 They told him, “John the Baptizer, and others say Elijah, but others, one of the prophets.”
„Sumir halda að þú sért Jóhannes skírari, “svöruðu lærisveinarnir. „Aðrir segja að þú sért Elía eða einhver hinna fornu spámanna risinn upp frá dauðum.“
29 He said to them, “But who do you say that I am?” Peter answered, “You are the Christ.”
„En þið?“spurði hann, „hvern segið þið mig vera?“Og Pétur svaraði: „Þú ert Kristur.“
30 He commanded them that they should tell no one about him.
Þá áminnti Jesús þá um að tala ekki um þetta við nokkurn mann.
31 He began to teach them that the Son of Man must suffer many things, and be rejected by the elders, the chief priests, and the scribes, and be killed, and after three days rise again.
Síðan sagði hann þeim frá þjáningunum sem biðu hans, að honum yrði hafnað af öldungunum, æðstu prestunum og öðrum leiðtogum þjóðarinnar, og eftir það yrði hann deyddur, en risi upp frá dauðum á þriðja degi.
32 He spoke to them openly. Peter took him and began to rebuke him.
Hann talaði svo opinskátt við þá um þetta, að Pétur vék honum afsíðis og ávítaði hann. „Svona mátt þú ekki tala, “sagði Pétur.
33 But he, turning around and seeing his disciples, rebuked Peter, and said, “Get behind me, Satan! For you have in mind not the things of God, but the things of men.”
Jesús sneri sér við, leit á lærisveinana og sagði síðan við Pétur ákveðinni röddu: „Burt með þig, Satan! Þú lítur á málið frá mannlegu sjónarmiði en ekki Guðs.“
34 He called the multitude to himself with his disciples and said to them, “Whoever wants to come after me, let him deny himself, and take up his cross, and follow me.
Síðan kallaði hann á lærisveinana og allt fólkið og sagði: „Vilji einhver fylgja mér, þá afneiti hann sjálfum sér, taki upp kross sinn og fylgi mér fast eftir,
35 For whoever wants to save his life will lose it; and whoever will lose his life for my sake and the sake of the Good News will save it.
því hver sá sem vill eiga líf sitt fyrir sjálfan sig, mun tapa því. Þeir einir, sem afneita sjálfum sér vegna mín og gleðiboðskaparins, munu kynnast lífinu í raun og veru.
36 For what does it profit a man to gain the whole world and forfeit his life?
Hvaða gagn er að því að eignast allan heiminn, ef maður týnir við það sálu sinni?
37 For what will a man give in exchange for his life?
Er sál mannsins ekki það dýrmætasta sem hann á?
38 For whoever will be ashamed of me and of my words in this adulterous and sinful generation, the Son of Man also will be ashamed of him when he comes in his Father’s glory with the holy angels.”
Þegar ég kem aftur í dýrð föðurins með heilögum englum, mun ég blygðast mín fyrir hvern þann sem blygðast sín fyrir mig og mín orð á þessum tímum syndar og vantrúar.“
