John 7
1 After these things, Jesus was walking in Galilee, for he wouldn’t walk in Judea, because the Jews sought to kill him.
A potem Jezus chodził po Galilei. Nie chciał bowiem przebywać w Judei, bo Żydzi szukali [sposobności], aby go zabić.
2 Now the feast of the Jews, the Feast of Booths, was at hand.
I zbliżało się żydowskie święto Namiotów.
3 His brothers therefore said to him, “Depart from here and go into Judea, that your disciples also may see your works which you do.
Wtedy jego bracia powiedzieli do niego: Odejdź stąd i idź do Judei, żeby twoi uczniowie widzieli dzieła, których dokonujesz.
4 For no one does anything in secret while he seeks to be known openly. If you do these things, reveal yourself to the world.”
Nikt bowiem nie czyni nic w ukryciu, jeśli chce być znany. Dlatego ty, jeśli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
5 For even his brothers didn’t believe in him.
Bo nawet jego bracia nie wierzyli w niego.
6 Jesus therefore said to them, “My time has not yet come, but your time is always ready.
I powiedział do nich Jezus: Mój czas jeszcze nie nadszedł, ale wasz czas zawsze jest w pogotowiu.
7 The world can’t hate you, but it hates me, because I testify about it, that its works are evil.
Świat nie może was nienawidzić, ale mnie nienawidzi, bo ja świadczę o nim, że jego uczynki są złe.
8 You go up to the feast. I am not yet going up to this feast, because my time is not yet fulfilled.”
Wy idźcie na święto, ja jeszcze nie pójdę na to święto, bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
9 Having said these things to them, he stayed in Galilee.
Powiedziawszy im to, pozostał w Galilei.
10 But when his brothers had gone up to the feast, then he also went up, not publicly, but as it were in secret.
A gdy jego bracia poszli, wtedy i on poszedł na święto, nie jawnie, ale jakby potajemnie.
11 The Jews therefore sought him at the feast, and said, “Where is he?”
A Żydzi szukali go podczas święta i mówili: Gdzie on jest?
12 There was much murmuring among the multitudes concerning him. Some said, “He is a good man.” Others said, “Not so, but he leads the multitude astray.”
I wiele szemrało się o nim wśród ludzi, bo jedni mówili: Jest dobry. A inni mówili: Przeciwnie, zwodzi ludzi.
13 Yet no one spoke openly of him for fear of the Jews.
Nikt jednak nie mówił o nim jawnie z obawy przed Żydami.
14 But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.
A gdy już minęła połowa święta, Jezus wszedł do świątyni i nauczał.
15 The Jews therefore marveled, saying, “How does this man know letters, having never been educated?”
I dziwili się Żydzi, mówiąc: Skąd on zna Pismo, skoro się nie uczył?
16 Jesus therefore answered them, “My teaching is not mine, but his who sent me.
Odpowiedział im Jezus: Moja nauka nie jest moją, ale tego, który mnie posłał.
17 If anyone desires to do his will, he will know about the teaching, whether it is from God or if I am speaking from myself.
Jeśli ktoś chce wypełniać jego wolę, ten będzie umiał rozeznać, czy ta nauka jest od Boga, czy ja mówię sam od siebie.
18 He who speaks from himself seeks his own glory, but he who seeks the glory of him who sent him is true, and no unrighteousness is in him.
Kto mówi z samego siebie, szuka własnej chwały. Kto zaś szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy i nie ma w nim niesprawiedliwości.
19 Didn’t Moses give you the law, and yet none of you keeps the law? Why do you seek to kill me?”
Czy Mojżesz nie dał wam prawa? A żaden z was nie przestrzega prawa. Dlaczego chcecie mnie zabić?
20 The multitude answered, “You have a demon! Who seeks to kill you?”
Odpowiedzieli ludzie: Masz demona. Kto chce cię zabić?
21 Jesus answered them, “I did one work and you all marvel because of it.
Jezus im odpowiedział: Jeden uczynek spełniłem, a wszyscy się temu dziwicie.
22 Moses has given you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and on the Sabbath you circumcise a boy.
Przecież Mojżesz dał wam obrzezanie (nie jakoby było od Mojżesza, ale od ojców), a w szabat obrzezujecie człowieka.
23 If a boy receives circumcision on the Sabbath, that the law of Moses may not be broken, are you angry with me because I made a man completely healthy on the Sabbath?
Jeśli człowiek przyjmuje obrzezanie w szabat, aby nie było złamane Prawo Mojżesza, to [dlaczego] gniewacie się na mnie, że w szabat całkowicie uzdrowiłem człowieka?
24 Don’t judge according to appearance, but judge righteous judgment.”
Nie sądźcie po pozorach, ale sądźcie sprawiedliwym sądem.
25 Therefore some of them of Jerusalem said, “Isn’t this he whom they seek to kill?
Wtedy niektórzy z mieszkańców Jerozolimy mówili: Czy to nie jest ten, którego chcą zabić?
26 Behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Can it be that the rulers indeed know that this is truly the Christ?
A oto jawnie przemawia i nic mu nie mówią. Czy przełożeni rzeczywiście poznali, że to jest prawdziwie Chrystus?
27 However, we know where this man comes from, but when the Christ comes, no one will know where he comes from.”
Ale wiemy, skąd on pochodzi, lecz gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd jest.
28 Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, “You both know me, and know where I am from. I have not come of myself, but he who sent me is true, whom you don’t know.
Wtedy Jezus, nauczając w świątyni, wołał: I znacie mnie, i wiecie, skąd jestem. A ja nie przyszedłem sam od siebie, ale prawdziwy jest ten, który mnie posłał, którego wy nie znacie.
29 I know him, because I am from him, and he sent me.”
Lecz ja go znam, bo od niego jestem i on mnie posłał.
30 They sought therefore to take him; but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.
I usiłowali go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki, bo jeszcze nie nadeszła jego godzina.
31 But of the multitude, many believed in him. They said, “When the Christ comes, he won’t do more signs than those which this man has done, will he?”
A wielu z ludu uwierzyło w niego i mówiło: Gdy Chrystus przyjdzie, czyż uczyni więcej cudów, niż on uczynił?
32 The Pharisees heard the multitude murmuring these things concerning him, and the chief priests and the Pharisees sent officers to arrest him.
Faryzeusze słyszeli, że tak ludzie o nim szemrali. I faryzeusze i naczelni kapłani posłali sługi, aby go schwytać.
33 Then Jesus said, “I will be with you a little while longer, then I go to him who sent me.
Wtedy Jezus powiedział im: Jeszcze krótki czas jestem z wami, potem odejdę do tego, który mnie posłał.
34 You will seek me and won’t find me. You can’t come where I am.”
Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
35 The Jews therefore said among themselves, “Where will this man go that we won’t find him? Will he go to the Dispersion among the Greeks and teach the Greeks?
Wówczas Żydzi mówili między sobą: Dokąd on pójdzie, że go nie znajdziemy? Czy pójdzie do rozproszonych [wśród] pogan i będzie nauczał pogan?
36 What is this word that he said, ‘You will seek me, and won’t find me;’ and ‘Where I am, you can’t come’?”
Cóż to za słowo, które wypowiedział: Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
37 Now on the last and greatest day of the feast, Jesus stood and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink!
A w ostatnim, wielkim dniu tego święta, Jezus stanął i wołał: Jeśli ktoś pragnie, niech przyjdzie do mnie i pije.
38 He who believes in me, as the Scripture has said, from within him will flow rivers of living water.”
Kto wierzy we mnie, jak mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza.
39 But he said this about the Spirit, which those believing in him were to receive. For the Holy Spirit was not yet given, because Jesus wasn’t yet glorified.
A to mówił o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w niego. Duch Święty bowiem jeszcze nie był [dany], ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony.
40 Many of the multitude therefore, when they heard these words, said, “This is truly the prophet.”
Wielu więc z tych ludzi, słysząc te słowa, mówiło: To jest prawdziwie ten prorok.
41 Others said, “This is the Christ.” But some said, “What, does the Christ come out of Galilee?
A inni mówili: To jest Chrystus. Lecz niektórzy mówili: Czyż Chrystus przyjdzie z Galilei?
42 Hasn’t the Scripture said that the Christ comes of the offspring of David, and from Bethlehem, the village where David was?”
Czyż Pismo nie mówi, że Chrystus przyjdzie z potomstwa Dawida i z miasteczka Betlejem, gdzie mieszkał Dawid?
43 So a division arose in the multitude because of him.
I tak z jego powodu nastąpił rozłam wśród ludu.
44 Some of them would have arrested him, but no one laid hands on him.
I niektórzy z nich chcieli go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki.
45 The officers therefore came to the chief priests and Pharisees; and they said to them, “Why didn’t you bring him?”
Wtedy słudzy wrócili do naczelnych kapłanów i do faryzeuszy, którzy ich zapytali: Dlaczego go nie przyprowadziliście?
46 The officers answered, “No man ever spoke like this man!”
Słudzy odpowiedzieli: Nikt nigdy nie mówił tak, jak ten człowiek.
47 The Pharisees therefore answered them, “You aren’t also led astray, are you?
I odpowiedzieli im faryzeusze: Czy i wy jesteście zwiedzeni?
48 Have any of the rulers or any of the Pharisees believed in him?
Czy ktoś z przełożonych albo z faryzeuszy uwierzył w niego?
49 But this multitude that doesn’t know the law is cursed.”
A to pospólstwo, które nie zna prawa, jest przeklęte.
50 Nicodemus (he who came to him by night, being one of them) said to them,
Jeden z nich, Nikodem, ten, który przyszedł w nocy do niego, powiedział im:
51 “Does our law judge a man unless it first hears from him personally and knows what he does?”
Czy nasze prawo potępia człowieka, zanim go najpierw nie wysłucha i nie zbada, co czyni?
52 They answered him, “Are you also from Galilee? Search and see that no prophet has arisen out of Galilee.”
A oni mu odpowiedzieli: Czy i ty jesteś Galilejczykiem? Zbadaj i zobacz, że [żaden] prorok nie powstał z Galilei.
53 Everyone went to his own house,
I poszedł każdy do swego domu.
