Acts 4
1 As they spoke to the people, the priests and the captain of the temple and the Sadducees came to them,
Á meðan Pétur og Jóhannes voru að tala til fólksins komu æðstu prestarnir, foringi musterislögreglunnar og nokkrir saddúkear til þeirra.
2 being upset because they taught the people and proclaimed in Jesus the resurrection from the dead.
Þeim gramdist mjög að Pétur og Jóhannes skyldu boða það að Jesús hefði risið upp frá dauðum,
3 They laid hands on them, and put them in custody until the next day, for it was now evening.
og tóku þá því fasta. En nú var komið kvöld og þess vegna settu þeir þá í gæsluvarðhald yfir nóttina.
4 But many of those who heard the word believed, and the number of the men came to be about five thousand.
Margir þeirra, sem höfðu hlustað, tóku trú, svo að tala hinna trúuðu óx enn; karlmennirnir einir voru um fimm þúsund!
5 In the morning, their rulers, elders, and scribes were gathered together in Jerusalem.
Morguninn eftir komu allir helstu ráðamenn og fræðimenn Gyðinga – Æðstaráðið – saman í Jerúsalem.
6 Annas the high priest was there, with Caiaphas, John, Alexander, and as many as were relatives of the high priest.
Í ráðinu áttu sæti meðal annarra: Annas æðsti prestur, Kaífas, Jóhannes, Alexander og mörg önnur skyldmenni æðsta prestsins.
7 When they had stood Peter and John in the middle of them, they inquired, “By what power, or in what name, have you done this?”
Lærisveinarnir tveir voru leiddir fyrir ráðið. „Með hvaða mætti og í umboði hvers hafið þið gert þetta?“spurðu ráðamennirnir.
8 Then Peter, filled with the Holy Spirit, said to them, “You rulers of the people and elders of Israel,
Pétur svaraði, fylltur heilögum anda: „Heiðruðu leiðtogar og öldungar þjóðar okkar.
9 if we are examined today concerning a good deed done to a crippled man, by what means this man has been healed,
Ef þið eigið við góðverkið á bæklaða manninum og hvernig hann hafi læknast,
10 may it be known to you all, and to all the people of Israel, that in the name of Jesus Christ of Nazareth, whom you crucified, whom God raised from the dead, this man stands here before you whole in him.
þá sé ykkur öllum ljóst, og um leið allri þjóðinni, að þetta var gert í nafni Jesú Krists frá Nasaret, þess sem þið krossfestuð og Guð reisti upp frá dauðum. Það er fyrir hans kraft að þessi maður er orðinn heilbrigður.
11 He is ‘the stone which was regarded as worthless by you, the builders, which has become the head of the corner.’
Jesús Kristur er sá sem í Biblíunni er nefndur „steinninn sem húsameistararnir fleygðu, en nú er orðinn að hornsteini byggingarinnar“.
12 There is salvation in no one else, for there is no other name under heaven that is given among men, by which we must be saved!”
Hann er sá eini sem getur frelsað okkur frá syndinni og annað nafn er ekki til, sem menn geta ákallað sér til hjálpræðis.“
13 Now when they saw the boldness of Peter and John, and had perceived that they were unlearned and ignorant men, they marveled. They recognized that they had been with Jesus.
Þegar meðlimir ráðsins sáu djörfung Péturs og Jóhannesar og komust að því að þeir voru ólærðir almúgamenn, undruðust þeir. Þeir könnuðust reyndar við þá, því að þeir höfðu séð þá með Jesú.
14 Seeing the man who was healed standing with them, they could say nothing against it.
Maðurinn, sem læknast hafði, stóð sjálfur við hlið Péturs og Jóhannesar, og því var erfitt fyrir ráðið að mótmæla lækningunni.
15 But when they had commanded them to go aside out of the council, they conferred among themselves,
Þeir sögðu þeim að fara úr salnum og héldu síðan áfram fundinum.
16 saying, “What shall we do to these men? Because indeed a notable miracle has been done through them, as can be plainly seen by all who dwell in Jerusalem, and we can’t deny it.
„Hvað eigum við að gera við þessa menn?“spurðu þeir hver annan. „Því er ekki að neita að þeir hafa gert stórkostlegt kraftaverk, það vita allir hér í Jerúsalem.
17 But so that this spreads no further among the people, let’s threaten them, that from now on they don’t speak to anyone in this name.”
Kannski getum við hindrað þá í að breiða út þennan áróður. Við hótum þeim refsingu ef þeir gera þetta aftur.“
18 They called them, and commanded them not to speak at all nor teach in the name of Jesus.
Síðan kölluðu þeir þá aftur inn og bönnuðu þeim stranglega að tala um Jesú framar.
19 But Peter and John answered them, “Whether it is right in the sight of God to listen to you rather than to God, judge for yourselves,
„Ætlið þið að ákveða hvorum við hlýðum – Guði eða ykkur?“spurðu Pétur og Jóhannes og bættu síðan við:
20 for we can’t help telling the things which we saw and heard.”
„Við getum ekki annað en sagt frá öllu því sem við fengum að reyna hjá Jesú.“
21 When they had further threatened them, they let them go, finding no way to punish them, because of the people; for everyone glorified God for that which was done.
Þá hótaði ráðið þeim aftur öllu illu, en sleppti þeim svo. Þeir vissu hreint ekki hvernig ætti að refsa þeim, án þess að til óeirða kæmi, því að allir lofuðu Guð fyrir þetta mikla kraftaverk.
22 For the man on whom this miracle of healing was performed was more than forty years old.
Maðurinn, sem læknaðist, hafði verið lamaður í fjörutíu ár!
23 Being let go, they came to their own company and reported all that the chief priests and the elders had said to them.
Eftir að þeir voru látnir lausir, fóru þeir að hitta hina lærisveinana og sögðu þeim niðurstöðu ráðsins.
24 When they heard it, they lifted up their voice to God with one accord and said, “O Lord, you are God, who made the heaven, the earth, the sea, and all that is in them;
Þegar lærisveinarnir tveir höfðu sagt félögum sínum allt, sameinuðust allir viðstaddir í þessari bæn: „Drottinn, þú ert skapari himins og jarðar, hafsins og alls sem í því er.
25 who by the mouth of your servant David, said, ‘Why do the nations rage, and the peoples plot a vain thing?
Fyrr á öldum lagðir þú forföður okkar og þjóni þínum, Davíð konungi þessi orð í munn fyrir heilagan anda: „Hvers vegna æða heiðingjarnir gegn Drottni og hvers vegna gera þjóðirnar heimskuleg samsæri gegn hinum almáttuga Guði? Konungar jarðarinnar risu upp gegn honum og Kristi konungi, syni hans.“
26 The kings of the earth take a stand, and the rulers plot together, against the Lord, and against his Christ.’
27 “For truly, both Herod and Pontius Pilate, with the Gentiles and the people of Israel, were gathered together against your holy servant Jesus, whom you anointed,
Þetta hefur einmitt verið að gerast hér í borginni. Heródes konungur, Pontíus Pílatus landstjóri og allir Rómverjarnir auk Ísraelsþjóðarinnar hafa sameinast gegn Jesú, þínum heilaga syni og þjóni.
28 to do whatever your hand and your counsel foreordained to happen.
Þeir munu ekki hætta fyrr en þeir hafa gert allt það sem vísdómur þinn og kraftur vill að verði.
29 Now, Lord, look at their threats, and grant to your servants to speak your word with all boldness,
Drottinn, þú heyrir hótanir þeirra. Gefðu okkur, þjónum þínum, mikla djörfung þegar við predikum.
30 while you stretch out your hand to heal; and that signs and wonders may be done through the name of your holy Servant Jesus.”
Sendu okkur mátt þinn til að lækna og láttu mörg undur og kraftaverk gerast í nafni Jesú, þíns heilaga þjóns.“
31 When they had prayed, the place was shaken where they were gathered together. They were all filled with the Holy Spirit, and they spoke the word of God with boldness.
Þegar þeir höfðu lokið bæninni, hrærðist staðurinn þar sem þeir voru, og þeir fylltust allir heilögum anda og tóku að predika Guðs orð með djörfung.
32 The multitude of those who believed were of one heart and soul. Not one of them claimed that anything of the things which he possessed was his own, but they had all things in common.
Hinir trúuðu voru samhuga í öllu og enginn leit á eigur sínar sem einkaeign, heldur áttu þeir allt sameiginlegt.
33 With great power, the apostles gave their testimony of the resurrection of the Lord Jesus. Great grace was on them all.
Postularnir fluttu kröftugar ræður um upprisu Drottins Jesú og samfélag hinna trúuðu var mjög innilegt.
34 For neither was there among them any who lacked, for as many as were owners of lands or houses sold them, and brought the proceeds of the things that were sold,
Enginn leið skort, því að allir sem áttu land eða húseignir, seldu og afhentu postulunum andvirðið, til þess að hægt væri að hjálpa hinum fátæku.
35 and laid them at the apostles’ feet; and distribution was made to each, according as anyone had need.
36 Joses, who by the apostles was also called Barnabas (which is, being interpreted, Son of Encouragement), a Levite, a man of Cyprus by race,
Það gerði Jósef frá Kýpur, sem postularnir kölluðu huggunarsoninn. Hann var af ætti Leví.
37 having a field, sold it and brought the money and laid it at the apostles’ feet.
Hann seldi akur og færði postulunum andvirði peninganna, svo að þeir gætu skipt því meðal þeirra sem þurfandi voru.
