Luke 20
1 On one of those days, as he was teaching the people in the temple and preaching the Good News, the priests and scribes came to him with the elders.
I stało się z onych dni dnia jednego, gdy uczył lud w kościele i kazał Ewangeliję, że nadeszli przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie z starszymi,
2 They asked him, “Tell us: by what authority do you do these things? Or who is giving you this authority?”
I rzekli do niego, mówiąc: Powiedz nam, którą mocą to czynisz, albo kto jest ten, coć dał tę moc?
3 He answered them, “I also will ask you one question. Tell me:
A on odpowiadając, rzekł do nich: Spytam i ja was o jednę rzecz, a powiedzcie mi:
4 the baptism of John, was it from heaven, or from men?”
Chrzest Jana byłli z nieba, czyli z ludzi?
5 They reasoned with themselves, saying, “If we say, ‘From heaven,’ he will say, ‘Why didn’t you believe him?’
A oni myślili sami w sobie, mówiąc: Jeźli powiemy, z nieba, rzecze: Czemużeście mu tedy nie wierzyli?
6 But if we say, ‘From men,’ all the people will stone us, for they are persuaded that John was a prophet.”
Jeźliż zasię rzeczemy, z ludzi, wszystek lud ukamionuje nas, ponieważ za pewne mają, że Jan jest prorokiem.
7 They answered that they didn’t know where it was from.
I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd by był.
8 Jesus said to them, “Neither will I tell you by what authority I do these things.”
A Jezus im rzekł: I ja wam nie powiem, którą mocą to czynię.
9 He began to tell the people this parable: “A man planted a vineyard and rented it out to some farmers, and went into another country for a long time.
I począł do ludu mówić to podobieństwo: Człowiek niektóry nasadził winnicę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz na czas niemały.
10 At the proper season, he sent a servant to the farmers to collect his share of the fruit of the vineyard. But the farmers beat him and sent him away empty.
A czasu swego posłał sługę do onych winiarzy, aby mu dali z pożytku onej winnicy; ale oni winiarze ubiwszy go, odesłali próżnego.
11 He sent yet another servant, and they also beat him and treated him shamefully, and sent him away empty.
I posłał zasię drugiego sługę; ale oni i tego ubiwszy i zelżywszy, odesłali próżnego.
12 He sent yet a third, and they also wounded him and threw him out.
I posłał zasię trzeciego; ale oni i tego zraniwszy, wyrzucili precz.
13 The lord of the vineyard said, ‘What shall I do? I will send my beloved son. It may be that seeing him, they will respect him.’
A tak rzekł Pan onej winnicy: Cóż uczynię? poślę syna mego miłego, snać gdy tego ujrzą, zawstydzą się.
14 “But when the farmers saw him, they reasoned amongst themselves, saying, ‘This is the heir. Come, let’s kill him, that the inheritance may be ours.’
Ale winiarze ujrzawszy go, rzekli między sobą, mówiąc: Tenci jest dziedzic; pójdźcie zabijmy go, aby nasze było dziedzictwo.
15 Then they threw him out of the vineyard and killed him. What therefore will the lord of the vineyard do to them?
I wypchnąwszy go precz z winnicy, zabili. Cóż im tedy uczyni Pan onej winnicy?
16 He will come and destroy these farmers, and will give the vineyard to others.” When they heard that, they said, “May that never be!”
Przyjdzie, a potraci one winiarze, a winnicę odda innym. Co oni usłyszawszy, rzekli: Nie daj tego Boże!
17 But he looked at them and said, “Then what is this that is written, ‘The stone which the builders rejected was made the chief cornerstone’?
Lecz on spojrzawszy na nie, rzekł: Cóż tedy jest ono, co napisano: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną?
18 Everyone who falls on that stone will be broken to pieces, but it will crush whomever it falls on to dust.”
Wszelki, który upadnie na ten kamień, roztrąci się, a na kogo by upadł, zetrze go.
19 The chief priests and the scribes sought to lay hands on him that very hour, but they feared the people—for they knew he had spoken this parable against them.
I starali się przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, jakoby nań ręce wrzucili onejże godziny, ale się ludu bali; albowiem poznali, iż przeciwko nim wyrzekł to podobieństwo.
20 They watched him and sent out spies, who pretended to be righteous, that they might trap him in something he said, so as to deliver him up to the power and authority of the governor.
A tak podstrzegając go, posłali szpiegi, którzy zmyślali, jakoby byli sprawiedliwymi, aby go podchwycili w mowie jego, a potem aby go podali zwierzchności i w moc starościną.
21 They asked him, “Teacher, we know that you say and teach what is right, and aren’t partial to anyone, but truly teach the way of God.
I pytali go, mówiąc: Nauczycielu! wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, ani przyjmujesz osób; ale drogi Bożej w prawdzie uczysz.
22 Is it lawful for us to pay taxes to Caesar, or not?”
Godzili się nam dać czynsz cesarzowi, czyli nie?
23 But he perceived their craftiness, and said to them, “Why do you test me?
Ale on obaczywszy chytrość ich, rzekł do nich: Czemuż mię kusicie?
24 Show me a denarius. Whose image and inscription are on it?” They answered, “Caesar’s.”
Ukażcie mi grosz; czyj ma obraz i napis? A odpowiadając rzekli: Cesarza.
25 He said to them, “Then give to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
Zatem on im rzekł: Oddawajcież tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu.
26 They weren’t able to trap him in his words before the people. They marvelled at his answer and were silent.
I nie mogli go podchwycić w mowie jego przed ludem, a zadziwiwszy się odpowiedzi jego, umilknęli.
27 Some of the Sadducees came to him, those who deny that there is a resurrection.
A przyszedłszy niektórzy z Saduceuszów, (którzy przeczą i mówią, iż nie masz zmartwychwstania), pytali go,
28 They asked him, “Teacher, Moses wrote to us that if a man’s brother dies having a wife, and he is childless, his brother should take the wife and raise up children for his brother.
Mówiąc: Nauczycielu! Mojżesz nam napisał: Jeźliby komu brat umarł, mając żonę, a umarłby bez dziatek, aby brat jego pojął jego żonę, a wzbudził nasienie bratu swemu.
29 There were therefore seven brothers. The first took a wife, and died childless.
Było tedy siedm braci, z których pierwszy pojąwszy żonę, umarł bez dziatek.
30 The second took her as wife, and he died childless.
I pojął wtóry onę żonę, a umarł i ten bez dziatek.
31 The third took her, and likewise the seven all left no children, and died.
Potem ją pojął i trzeci, także i oni wszyscy siedmiu, a nie zostawiwszy dziatek, pomarli.
32 Afterward the woman also died.
Po wszystkich też umarła i ona niewiasta.
33 Therefore in the resurrection whose wife of them will she be? For the seven had her as a wife.”
Przetoż przy zmartwychwstaniu, któregoż z nich ona będzie żoną, ponieważ siedmiu ich miało ją za żonę?
Tedy odpowiadając, rzekł im Jezus: Synowie tego wieku żenią się i za mąż wydają. (aiōn g165)
35 But those who are considered worthy to attain to that age and the resurrection from the dead neither marry nor are given in marriage. (aiōn g165)
Ale ci, którzy godni są, aby dostąpili onego wieku, i powstaną od umarłych, ani się żenić, ani za mąż dawać będą. (aiōn g165)
36 For they can’t die any more, for they are like the angels and are children of God, being children of the resurrection.
Albowiem umierać więcej nie będą mogli; bo będą równi Aniołom, będąc synami Bożymi, gdyż są synami zmartwychwstania.
37 But that the dead are raised, even Moses showed at the bush, when he called the Lord ‘The God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob.’
A iż umarli zmartwychwstaną, i Mojżesz pokazał przy onym krzaku, gdy zowie Pana Boga Bogiem Abrahamowym i Bogiem Izaakowym i Bogiem Jakóbowym.
38 Now he is not the God of the dead, but of the living, for all are alive to him.”
A Bógci nie jest Bogiem umarłych, ale żywych; bo jemu wszyscy żyją.
39 Some of the scribes answered, “Teacher, you speak well.”
Tedy odpowiadając niektórzy z nauczonych w Piśmie, rzekli: Nauczycielu! dobrześ powiedział.
40 They didn’t dare to ask him any more questions.
I nie śmieli go więcej o nic pytać.
41 He said to them, “Why do they say that the Christ is David’s son?
I rzekł do nich: Jakoż powiadają, że Chrystus jest synem Dawidowym?
42 David himself says in the book of Psalms, ‘The Lord said to my Lord, “Sit at my right hand,
A sam Dawid mówi w księgach Psalmów: Rzekł Pan Panu memu: Siądź po prawicy mojej
43 until I make your enemies the footstool of your feet.”’
Aż położę nieprzyjacioły twoje podnóżkiem nóg twoich.
44 “David therefore calls him Lord, so how is he his son?”
Ponieważ go tedy Dawid nazywa Panem, i jakoż jest synem jego?
45 In the hearing of all the people, he said to his disciples,
A gdy słuchał wszystek lud, rzekł uczniom swoim:
46 “Beware of those scribes who like to walk in long robes, and love greetings in the marketplaces, the best seats in the synagogues, and the best places at feasts;
Strzeżcie się nauczonych w Piśmie, którzy chcą chodzić w szatach długich, i miłują pozdrawiania na rynkach i pierwsze stołki w bóżnicach, i pierwsze miejsca na wieczerzach;
47 who devour widows’ houses, and for a pretence make long prayers. These will receive greater condemnation.”
Którzy pożerają domy wdów, a to pod pokrywką długich modlitw: cić odniosą cięższy sąd.
