Luke 19
1 And [Jesus] entered and passed through Jericho.
A Jezus wszedłszy, szedł przez Jerycho.
2 And behold, [there was] a man named Zaccheus, who was the chief among the publicans, and he was rich.
A oto mąż, którego zwano imieniem Zacheusz, który był przełożony nad celnikami, a ten był bogaty.
3 And he sought to see Jesus who he was; and could not for the crowd, because he was little of stature.
I żądał widzieć Jezusa, co by zacz był; lecz nie mógł przed ludem, bo był małego wzrostu.
4 And he ran before, and climbed up upon a sycamore-tree to see him; for he was to pass that [way].
A bieżawszy naprzód, wstąpił na drzewo leśnej figi, aby go ujrzał; bo tamtędy iść miał.
5 And when Jesus came to the place, he looked up, and saw him, and said to him, Zaccheus, make haste, and come down: for to-day I must abide at thy house.
A gdy przyszedł na ono miejsce, spojrzawszy Jezus w górę, ujrzał go, i rzekł do niego: Zacheuszu! zstąp prędko na dół, albowiem dziś muszę zostać w domu twoim.
6 And he made haste, and came down, and received him joyfully.
I zstąpił prędko i przyjął go z radością.
7 And when they saw [it], they all murmured, saying, That he was gone to be guest with a man that is a sinner.
A widząc to wszyscy, szemrali, mówiąc: U człowieka grzesznego gospodą stanął.
8 And Zaccheus stood, and said to the Lord; Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have taken any thing from any man by false accusation, I restore [him] four-fold.
A stanąwszy Zacheusz, rzekł do Pana: Oto połowę majętności moich dam ubogim, Panie! a jeźliżem kogo w czem podszedł, oddam w czwórnasób.
9 And Jesus said to him, This day is salvation come to this house, forasmuch as he also is a son of Abraham.
I rzekł mu Jezus: Dziś się stało zbawienie domowi temu, dlatego że i on jest synem Abrahamowym.
10 For the Son of man is come to seek and to save that which was lost.
Bo przyszedł Syn człowieczy, aby szukał i zachował, co było zginęło.
11 And as they heard these things, he added and spoke a parable, because he was nigh to Jerusalem, and because they thought that the kingdom of God would immediately appear.
Tedy gdy oni słuchali, mówiąc dalej powiedział im podobieństwo, dlatego że był blisko od Jeruzalemu, a iż oni mniemali, że się wnet królestwo Boże objawić miało.
12 He said therefore, A certain nobleman went into a far country to receive for himself a kingdom, and to return.
Rzekł tedy: Niektóry człowiek rodu zacnego jechał w daleką krainę, aby sobie wziął królestwo, i zasię się wrócił.
13 And he called his ten servants, and delivered them ten pounds, and said to them, Occupy till I come.
A zawoławszy dziesięciu sług swoich, dał im dziesięć grzywien i rzekł do nich: Handlujcie, aż przyjadę.
14 But his citizens hated him, and sent a message after him, saying, We will not have this [man] to reign over us.
Lecz mieszczanie jego mieli go w nienawiści, i wyprawili za nim poselstwo, mówiąc: Nie chcemy, aby ten królował nad nami.
15 And it came to pass, that when he had returned, having received the kingdom, then he commanded these servants to be called to him, to whom he had given the money, that he might know how much every man had gained by trading.
I stało się, gdy się wrócił wziąwszy królestwo, że rozkazał do siebie zawołać sług onych, którym był dał pieniądze, aby się dowiedział, co który handlując zyskał.
16 Then came the first, saying, Lord, thy pound hath gained ten pounds.
Tedy przyszedł pierwszy, mówiąc: Panie! grzywna twoja dziesięć grzywien urobiła.
17 And he said to him, Well, thou good servant: because thou hast been faithful in a very little, have thou authority over ten cities.
I rzekł mu: Dobrze, sługo dobry! iżeś był nad małem wiernym, miejże władzę nad dziesięcioma miastami.
18 And the second came, saying, Lord, thy pound hath gained five pounds.
Przyszedł i drugi, mówiąc: Panie! grzywna twoja pięć grzywien urobiła.
19 And he said likewise to him, Be thou also over five cities.
Rzekł i temu: I ty bądź nad pięcioma miastami.
20 And another came, saying, Lord, behold, [here is] thy pound, which I have kept laid up in a napkin:
A inszy przyszedł, mówiąc: Panie! oto grzywna twoja, którąm miał schowaną w chustce;
21 For I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up what thou layedst not down, and reapest what thou didst not sow.
Bom się ciebie bał, żeś jest człowiek srogi; bierzesz, czegoś nie położył, a żniesz, czegoś nie siał.
22 And he saith to him, Out of thy own mouth will I judge thee, [thou] wicked servant. Thou knewest me to be an austere man, taking up what I laid not down, and reaping what I did not sow:
Tedy mu rzekł: Z ust twoich sądzę cię, zły sługo! Wiedziałeś, żem ja jest człowiek srogi, który biorę, czegom nie położył, a żnę, czegom nie siał.
23 Why then gavest thou not my money into the bank, that at my coming I might have required my own with interest?
Przeczżeś tedy nie dał srebra mego do lichwiarzy? a ja przyszedłszy, wziąłbym je był z lichwą.
24 And he said to them that stood by, Take from him the pound, and give [it] to him that hath ten pounds.
I rzekł tym, którzy tuż stali: Weźmijcie od niego tę grzywnę, a dajcie temu, który ma dziesięć grzywien.
25 (And they said to him, Lord, he hath ten pounds.)
I rzekli mu: Panie! mać dziesięć grzywien.
26 For I say to you, That to every one who hath shall be given; and from him that hath not, even what he hath shall be taken away from him.
Zaprawdę powiadam wam, iż wszelkiemu, który ma, będzie dane, a od tego, który nie ma, i to, co ma, będzie od niego odjęte.
27 But those my enemies, who would not that I should reign over them, bring hither, and slay [them] before me.
Ale i nieprzyjacioły moje, którzy nie chcieli, abym królował nad nimi, przywiedźcie tu, a pobijcie przede mną.
28 And when he had thus spoken, he went before, ascending towards Jerusalem.
A to powiedziawszy, szedł wprzód, wstępując do Jeruzalemu.
29 And it came to pass, when he had come nigh to Bethphage and Bethany, at the mount called [the mount] of Olives, he sent two of his disciples,
I stało się, gdy się przybliżył do Betfagie i Betanii, ku górze, którą zowią oliwną, posłał dwóch z uczniów swoich,
30 Saying, Go ye into the village over against [you]; in which at your entering ye will find a colt tied, on which yet never man sat: loose him, and bring [him hither].
Mówiąc: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, do którego wszedłszy, znajdziecie oślę uwiązane, na którem żaden człowiek nigdy nie siedział; odwiązawszy je, przywiedźcie:
31 And if any man shall ask you, Why do ye loose [him]? thus shall ye say to him, Because the Lord hath need of him.
A jeźliby was kto spytał, przecz je odwiązujecie? tak mu powiecie: Przeto, że go Pan potrzebuje.
32 And they that were sent, went and found even as he had said to them.
Odszedłszy tedy ci, którzy byli posłani, znaleźli, jako im był powiedział.
33 And as they were loosing the colt, the owners of it said to them, Why loose ye the colt?
A gdy oni odwiązywali ono oślę, rzekli panowie jego do nich: Przecz odwiązujecie oślę?
34 And they said, The Lord hath need of him.
A oni powiedzieli: Pan go potrzebuje.
35 And they brought him to Jesus: and they cast their garments upon the colt, and they set Jesus upon him.
I przywiedli je do Jezusa, a włożywszy szaty swoje na ono oślę, wsadzili Jezusa na nie.
36 And as he went, they spread their clothes in the way.
A gdy on jechał, słali szaty swoje na drodze.
37 And when he had come nigh, even now at the descent of the mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to rejoice and praise God with a loud voice, for all the mighty works that they had seen.
A gdy się już przybliżał tam, gdzie się spuszczają z góry oliwnej, poczęło wszystko mnóstwo uczniów radując się chwalić Boga głosem wielkim ze wszystkich cudów, które widzieli,
38 Saying, Blessed [be] the King that cometh in the name of the Lord: Peace in heaven, and glory in the highest.
Mówiąc: Błogosławiony król, który idzie w imieniu Pańskiem; pokój na niebie, a chwała na wysokościach.
39 And some of the Pharisees from among the multitude said to him, Master, rebuke thy disciples.
Ale niektórzy z Faryzeuszów z onego ludu rzekli do niego: Nauczycielu! zgrom ucznie twoje.
40 And he answered and said to them, I tell you, that if these should hold their peace, the stones would immediately cry out.
A on odpowiadając, rzekł im: Powiadam wam, jeźliby ci milczeli, wnet kamienie wołać będą.
41 And when he had come near, he beheld the city, and wept over it,
A gdy się przybliżył, ujrzawszy miasto, płakał nad niem, mówiąc:
42 Saying, If thou hadst known, even thou, at least in this thy day, the things [which belong] to thy peace! but now they are hid from thy eyes.
O gdybyś poznało i ty, a zwłaszcza w ten to dzień twój, co jest ku pokojowi twemu! lecz to teraz zakryte od oczów twoich.
43 For the days shall come upon thee, that thy enemies shall cast a trench about thee, and encompass thee, and keep thee in on every side,
Albowiem przyjdą na cię dni, gdy cię otoczą nieprzyjaciele twoi wałem, i oblęgą cię, i ścisną cię zewsząd;
44 And shall lay thee even with the ground, and thy children within thee: and they shall not leave in thee one stone upon another: because thou knewest not the time of thy visitation.
I zrównają cię z ziemią, i dzieci twoje w tobie, a nie zostawią w tobie kamienia na kamieniu, dlatego żeś nie poznało czasu nawiedzenia twego.
45 And he went into the temple, and began to cast out them that sold in it, and them that bought,
A wszedłszy do kościoła, począł wyganiać te, którzy w nim sprzedawali i kupowali.
46 Saying to them, It is written, My house is the house of prayer, but ye have made it a den of thieves.
Mówiąc im: Napisano: Dom mój dom modlitwy jest, a wyście go uczynili jaskinią zbójców.
47 And he taught daily in the temple. But the chief priests, and the scribes, and the chief of the people sought to destroy him,
I uczył na każdy dzień w kościele; lecz przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, i przedniejsi z ludu szukali go stracić;
48 And could not find what they might do: for all the people were very attentive to hear him.
Ale nie znaleźli, co by mu uczynili; albowiem wszystek lud zawieszał się na nim, słuchając go.
