Luke 1
1 Forasmuch as many have taken in hand to set forth in order a declaration of those things which are most surely believed among us,
Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.
2 Even as they delivered them to us, who from the beginning were eye-witnesses, and ministers of the word;
3 It seemed good to me also, having had perfect understanding of all things from the very first, to write to thee in order, most excellent Theophilus,
4 That thou mayest know the certainty of those things in which thou hast been instructed.
Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.
5 There was in the days of Herod the king of Judea, a certain priest named Zacharias, of the course of Abia: and his wife [was] of the daughters of Aaron, and her name [was] Elisabeth.
Yahudiye Kralı Hirodes zamanında, Aviya bölüğünden Zekeriya adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet'ti.
6 And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.
Her ikisi de Tanrı'nın gözünde doğru kişilerdi, Rab'bin bütün buyruk ve kurallarına eksiksizce uyarlardı.
7 And they had no child, because Elisabeth was barren, and they both were far advanced in years.
Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti.
8 And it came to pass, that, while he executed the priests' office before God in the order of his course,
Zekeriya, hizmet sırasının kendi bölüğünde olduğu bir gün, Tanrı'nın önünde kâhinlik görevini yerine getiriyordu.
9 According to the custom of the priests' office, his lot was to burn incense when he went into the temple of the Lord.
Kâhinlik geleneği uyarınca Rab'bin Tapınağı'na girip buhur yakma görevi kurayla ona verilmişti.
10 And the whole multitude of the people were praying without, at the time of incense.
Buhur yakma saatinde bütün halk topluluğu dışarıda dua ediyordu.
11 And there appeared to him an angel of the Lord, standing on the right side of the altar of incense.
Bu sırada, Rab'bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya'ya göründü.
12 And when Zacharias saw [him], he was troubled, and fear fell upon him.
Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı.
13 But the angel said to him, Fear not, Zacharias: for thy prayer is heard; and thy wife Elisabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John.
Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın.
14 And thou shalt have joy and gladness, and many shall rejoice at his birth.
Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek.
15 For he shall be great in the sight of the Lord, and shall drink neither wine nor strong drink; and he shall be filled with the Holy Spirit, even from his mother's womb.
O, Rab'bin gözünde büyük olacak. Hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh'la dolacak.
16 And many of the children of Israel shall he turn to the Lord their God.
İsrailoğulları'ndan birçoğunu, Tanrıları Rab'be döndürecek.
17 And he shall go before him in the spirit and power of Elijah, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient to the wisdom of the just; to make ready a people prepared for the Lord.
Babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas'ın ruhu ve gücüyle Rab'bin önünden gidecektir.”
18 And Zacharias said to the angel, By what shall I know this? for I am an old man, and my wife far advanced in years.
Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.”
19 And the angel answering, said to him, I am Gabriel, who stand in the presence of God; and am sent to speak to thee, and to show thee these glad tidings.
Melek ona şöyle karşılık verdi: “Ben Tanrı'nın huzurunda duran Cebrail'im. Seninle konuşmak ve bu müjdeyi sana bildirmek için gönderildim.
20 And behold, thou shalt be dumb, and not able to speak, until the day that these things shall be performed, because thou believest not my words which shall be fulfilled in their season.
İşte, belirlenen zamanda yerine gelecek olan sözlerime inanmadığın için dilin tutulacak, bunların gerçekleşeceği güne dek konuşamayacaksın.”
21 And the people waited for Zacharias, and marveled that he tarried so long in the temple.
Zekeriya'yı bekleyen halk, onun tapınakta bu kadar uzun süre kalmasına şaştı.
22 And when he came out, he could not speak to them: and they perceived that he had seen a vision in the temple; for he beckoned to them, and remained speechless.
Zekeriya ise dışarı çıktığında onlarla konuşamadı. O zaman tapınakta bir görüm gördüğünü anladılar. Kendisi onlara işaretler yapıyor, ama konuşamıyordu.
23 And it came to pass, that as soon as the days of his ministration were accomplished, he departed to his own house.
Görev süresi bitince Zekeriya evine döndü.
24 And after those days his wife Elisabeth conceived, and secluded herself five months, saying,
Bir süre sonra karısı Elizabet gebe kaldı ve beş ay evine kapandı.
25 Thus hath the Lord dealt with me in the days in which he looked on [me], to take away my reproach among men.
“Bunu benim için yapan Rab'dir” dedi. “Bu günlerde benimle ilgilenerek insanlar arasında utancımı giderdi.”
26 And in the sixth month, the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee, named Nazareth,
Elizabet'in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail'i Celile'de bulunan Nasıra adlı kente, Davut'un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem'di.
27 To a virgin espoused to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin's name [was] Mary.
28 And the angel came to her, and said, Hail, [thou that art] highly favored, the Lord [is] with thee: blessed [art] thou among women.
Onun yanına giren melek, “Selam, ey Tanrı'nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” dedi.
29 And when she saw [him], she was troubled at his saying, and cast in her mind what manner of salutation this should be.
Söylenenlere çok şaşıran Meryem, bu selamın ne anlama gelebileceğini düşünmeye başladı.
30 And the angel said to her, Fear not, Mary: for thou hast found favor with God.
Ama melek ona, “Korkma Meryem” dedi, “Sen Tanrı'nın lütfuna eriştin.
31 And behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS.
Bak, gebe kalıp bir oğul doğuracak, adını İsa koyacaksın.
32 He will be great, and will be called the Son of the Highest; and the Lord God will give to him the throne of his father David.
O büyük olacak, kendisine ‘Yüceler Yücesi'nin Oğlu’ denecek. Rab Tanrı O'na, atası Davut'un tahtını verecek.
33 And he will reign over the house of Jacob for ever, and of his kingdom there will be no end. (aiōn g165)
O da sonsuza dek Yakup'un soyu üzerinde egemenlik sürecek, egemenliğinin sonu gelmeyecektir.” (aiōn g165)
34 Then said Mary to the angel, How shall this be, seeing I know not a man?
Meryem meleğe, “Bu nasıl olur? Ben erkeğe varmadım ki” dedi.
35 And the angel answered and said to her, The Holy Spirit will come upon thee, and the power of the Highest will overshadow thee: therefore also that holy thing which shall be born of thee shall be called the Son of God.
Melek ona şöyle yanıt verdi: “Kutsal Ruh senin üzerine gelecek, Yüceler Yücesi'nin gücü sana gölge salacak. Bunun için doğacak olana kutsal, Tanrı Oğlu denecek.
36 And behold, thy cousin Elisabeth, she hath also conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who was called barren:
Bak, senin akrabalarından Elizabet de yaşlılığında bir oğula gebe kaldı. Kısır bilinen bu kadın şimdi altıncı ayındadır.
37 For with God nothing will be impossible.
Tanrı'nın yapamayacağı hiçbir şey yoktur.”
38 And Mary said, Behold the handmaid of the Lord, be it to me according to thy word. And the angel departed from her.
“Ben Rab'bin kuluyum” dedi Meryem, “Bana dediğin gibi olsun.” Bundan sonra melek onun yanından ayrıldı.
39 And Mary arose in those days, and went into the hill-country with haste, into a city of Judah,
O günlerde Meryem kalkıp aceleyle Yahuda'nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti.
40 And entered into the house of Zacharias, and saluted Elisabeth.
Zekeriya'nın evine girip Elizabet'i selamladı.
41 And it came to pass, that when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb: and Elisabeth was filled with the Holy Spirit.
Elizabet Meryem'in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh'la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!
42 And she spoke with a loud voice, and said, Blessed [art] thou among women, and blessed [is] the fruit of thy womb.
43 And whence [is] this to me, that the mother of my Lord should come to me?
Nasıl oldu da Rabbim'in annesi yanıma geldi?
44 For lo, as soon as the voice of thy salutation sounded in my ears, the babe leaped in my womb for joy.
Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı.
45 And blessed [is] she that believed that there will be a performance of those things which were told her from the Lord.
İman eden kadına ne mutlu! Çünkü Rab'bin ona söylediği sözler gerçekleşecektir.”
46 And Mary said, My soul doth magnify the Lord,
Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab'bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.
47 And my spirit hath rejoiced in God my Savior.
48 For he hath regarded the low estate of his handmaiden: for behold, from henceforth all generations will call me blessed.
Çünkü O, sıradan biri olan kuluyla ilgilendi. İşte, bundan böyle bütün kuşaklar beni mutlu sayacak.
49 For he that is mighty hath done to me great things, and holy [is] his name.
Çünkü Güçlü Olan, benim için büyük işler yaptı. O'nun adı kutsaldır.
50 And his mercy [is] on them that fear him, from generation to generation.
Kuşaklar boyunca kendisinden korkanlara merhamet eder.
51 He hath shown strength with his arm; he hath scattered the proud in the imagination of their hearts.
Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti.
52 He hath put down the mighty from [their] seats, and exalted them of low degree.
Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti.
53 He hath filled the hungry with good things, and the rich he hath sent away empty.
Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi.
54 He hath sustained his servant Israel, in remembrance of [his] mercy;
Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim'e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail'in yardımına yetişti.” (aiōn g165)
56 And Mary abode with her about three months, and returned to her own house.
Meryem, üç ay kadar Elizabet'in yanında kaldı, sonra kendi evine döndü.
57 Now Elisabeth's full time came that she should be delivered; and she brought forth a son.
Elizabet'in doğurma vakti geldi ve bir oğul doğurdu.
58 And her neighbors and her cousins heard that the Lord had shown great mercy upon her; and they rejoiced with her.
Komşularıyla akrabaları, Rab'bin ona ne büyük merhamet gösterdiğini duyunca, onun sevincine katıldılar.
59 And it came to pass, that on the eighth day they came to circumcise the child; and they called him Zacharias, after the name of his father.
Sekizinci gün çocuğun sünnetine geldiler. Ona babası Zekeriya'nın adını vereceklerdi.
60 And his mother answered and said, Not [so]; but he shall be called John.
Ama annesi, “Hayır, adı Yahya olacak” dedi.
61 And they said to her, There is none of thy kindred that is called by this name.
Ona, “Akrabaların arasında bu adı taşıyan kimse yok ki” dediler.
62 And they made signs to his father, how he would have him called.
Bunun üzerine babasına işaretle çocuğun adını ne koymak istediğini sordular.
63 And he asked for a writing-table, and wrote, saying, His name is John. And they all wondered.
Zekeriya bir yazı levhası istedi ve, “Adı Yahya'dır” diye yazdı. Herkes şaşakaldı.
64 And his mouth was opened immediately, and his tongue [loosed], and he spoke, and praised God.
O anda Zekeriya'nın ağzı açıldı, dili çözüldü. Tanrı'yı överek konuşmaya başladı.
65 And fear came on all that dwelt around them; and all these sayings were noised abroad throughout all the hill-country of Judea.
Çevrede oturanların hepsi korkuya kapıldı. Bütün bu olaylar, Yahudiye'nin dağlık bölgesinin her yanında konuşulur oldu.
66 And all they that had heard [them], laid [them] up in their hearts, saying, What manner of child will this be! And the hand of the Lord was with him.
Duyan herkes derin derin düşünüyor, “Acaba bu çocuk ne olacak?” diyordu. Çünkü Rab onunla birlikteydi.
67 And his father Zacharias was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,
Çocuğun babası Zekeriya, Kutsal Ruh'la dolarak şu peygamberlikte bulundu:
68 Blessed [be] the Lord God of Israel; for he hath visited and redeemed his people.
“İsrail'in Tanrısı Rab'be övgüler olsun! Çünkü halkının yardımına gelip onları fidyeyle kurtardı.
69 And hath raised up a horn of salvation for us, in the house of his servant David:
Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut'un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; (aiōn g165)
71 That we should be saved from our enemies, and from the hand of all that hate us;
Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.
72 To perform the mercy [promised] to our fathers, and to remember his holy covenant:
Böylece atalarımıza merhamet ederek Kutsal antlaşmasını anmış oldu.
73 The oath which he swore to our father Abraham,
Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim'e ant içerek söz vermişti.
74 That he would grant to us, that we being delivered out of the hand of our enemies, might serve him without fear,
75 In holiness and righteousness before him, all the days of our life.
76 And thou, child, shalt be called the prophet of the Highest, for thou shalt go before the face of the Lord to prepare his ways;
Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi'nin peygamberi diye anılacaksın. Rab'bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O'nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.
77 To give knowledge of salvation to his people, by the remission of their sins,
78 Through the tender mercy of our God; by which the day-spring from on high hath visited us,
Çünkü Tanrımız'ın yüreği merhamet doludur. O'nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”
79 To give light to them that sit in darkness and [in] the shades of death, to guide our feet into the way of peace.
80 And the child grew, and became strong in spirit, and was in the deserts till the day of his showing to Israel.
Çocuk büyüyor, ruhsal yönden güçleniyordu. İsrail halkına görüneceği güne dek ıssız yerlerde yaşadı.
