1 Kings 4
1 So king Solomon was king over all Israel.
Сулайман падиша пүткүл Исраилға падиша болди.
2 And these were the princes which he had; Azariah the son of Zadok the priest,
Униң чоң әмәлдарлири мунулар: — Задокниң оғли Азария каһин еди;
3 Elihoreph and Ahiah, the sons of Shisha, scribes; Jehoshaphat the son of Ahilud, the recorder.
Шишаниң оғуллири Елихорәф вә Ахияһ катиплар еди; Аһилудниң оғли Йәһошафат диванбеги еди;
4 And Benaiah the son of Jehoiada was over the army: and Zadok and Abiathar were the priests:
Йәһояданиң оғли Беная қошунниң баш сәрдари еди. Задок билән Абиятар каһинлар еди;
5 And Azariah the son of Nathan was over the officers: and Zabud the son of Nathan was principal officer, and the king’s friend:
Натанниң оғли Азария назарәт беги, Натанниң йәнә бир оғли Забуд һәм каһин вә падишаниң мәслиһәтчиси еди.
6 And Ahishar was over the household: and Adoniram the son of Abda was over the forced labour.
Ахишар ординиң ғоҗидари, Абданиң оғли Адонирам баҗ-алван беги еди.
7 And Solomon had twelve officers over all Israel, who provided food for the king and his household: each man his month in a year made provision.
Пүткүл Исраил зиминида Сулайман падишаниң өзи үчүн вә ордидикилири үчүн йемәк-ичмәк тәминләйдиған, он икки назарәтчи тайинланған еди; уларниң һәр бири жилда бир айдин йемәк-ичмәк тәминләшкә мәсъул еди.
8 And these are their names: The son of Hur, in mount Ephraim:
Уларниң исми төвәндә хатириләнгән: Әфраим тағлиқ райониға Бән-Хур;
9 The son of Dekar, in Makaz, and in Shaalbim, and Bethshemesh, and Elonbethhanan:
Маказ, Шаалбим, Бәйт-Шәмәш вә Елон-Бәйт-Һананға Бән-Дәкәр;
10 The son of Hesed, in Aruboth; to him pertained Sochoh, and all the land of Hepher:
Аруботқа Бән-Хәсәд; у йәнә Сокоһ вә Хәфәр дегән барлиқ жутқиму мәсъул еди;
11 The son of Abinadab, in all the region of Dor; who had Taphath the daughter of Solomon for a wife:
йәнә Нафат-Дорға Бән-Абинадаб (у Сулайманниң қизи Тафатни хотунлуққа алған);
12 Baana the son of Ahilud; to him pertained Taanach and Megiddo, and all Bethshean, which is by Zartanah beneath Jezreel, from Bethshean to Abelmeholah, even to the place that is beyond Jokneam:
Таанақ, Мәгиддо вә Йизрәәлниң төвәнки тәрипидики Зарәтанниң йенида болған пүткүл Бәйт-Шанға, шундақла Бәйт-Шандин тартип Абәл-Mәһолаһғичә, Җокнеамдин өткичә болған зиминларға Аһилудниң оғли Баана;
13 The son of Geber, in Ramothgilead; to him pertained the towns of Jair the son of Manasseh, which are in Gilead; to him also pertained the region of Argob, which is in Bashan, sixty great cities with walls and brasen bars:
Рамот-Гилеадқа Бән-Гәбәр; у йәнә Гилеад жутиға җайлашқан, Манассәһниң оғли Яирға тәвә болған кәнтләр вә һәм Башандики жут Аргоб, җүмлидин у йәрдики сепили, мис балдақлиқ қовуқлири болған атмиш чоң шәһәргиму мәсъул еди.
14 Ahinadab the son of Iddo had Mahanaim:
Маһанаимға Иддониң оғли Аһинадаб;
15 Ahimaaz was in Naphtali; he also took Basmath the daughter of Solomon for a wife:
Нафталиға Ахимааз (у Сулайманниң қизи Басиматни хотунлуққа алған еди).
16 Baanah the son of Hushai was in Asher and in Aloth:
Ашир вә Алотқа Һушайниң оғли Баанаһ;
17 Jehoshaphat the son of Paruah, in Issachar:
Иссакарға Паруаһниң оғли Йәһошафат;
18 Shimei the son of Elah, in Benjamin:
Бинямин зиминиға Еланиң оғли Шимәй;
19 Geber the son of Uri was in the country of Gilead, in the country of Sihon king of the Amorites, and of Og king of Bashan; and he was the only officer who was in the land.
Гилеад зиминиға (әслидә Аморийларниң падишаси Сиһон вә Башанниң падишаси Огниң зимини еди) Уриниң оғли Гәбәр. У шу жутқа бирдин-бир назарәтчи еди.
20 Judah and Israel were many, as the sand which is by the sea in multitude, eating and drinking, and making merry.
Йәһуда билән Исраилниң адәмлири деңиз саһилидики қумдәк нурғун еди. Улар йәп-ичип, хошаллиқ қилатти.
21 And Solomon reigned over all kingdoms from the river to the land of the Philistines, and to the border of Egypt: they brought presents, and served Solomon all the days of his life.
Вә Сулайман болса [Әфрат] дәриясидин тартип Филистийләрниң зиминиға вә Мисирниң чегаралириғичә болған һәммә падишалиқларниң үстидә сәлтәнәт қилатти. Улар улпан кәлтүрүп Сулайманниң пүтүн өмридә униң хизмитидә болатти.
22 And Solomon’s provision for one day was thirty measures of fine flour, and sixty measures of meal,
Сулайманниң ордисиға кетидиған күнлүк тәминат үчүн оттуз кор тасқиған ақ ун, атмиш кор қара ун,
23 Ten fat oxen, and twenty oxen out of the pastures, and an hundred sheep, besides harts, and roebucks, and fallowdeer, and fatted fowls.
он бордиған уй, яйлақтин кәлтүрүлгән жигирмә уй, йүз қой кетәтти; буниңдин башқа буғилар, җәрәнләр, кийикләр вә бордиған тохулар лазим еди.
24 For he had dominion over all the region on this side the river, from Tiphsah even to Azzah, over all the kings on this side of the river: and he had peace on all sides around him.
Чүнки у Тифсаһдин тартип Газағичә, [Әфрат] дәриясиниң бу тәрипидики һәммә жутларниң үстидә, йәни [Әфрат] дәриясиниң бу тәрипидики барлиқ падишаларниң үстидә һөкүм сүрәтти; униң төрт әтрапи тинич еди.
25 And Judah and Israel dwelt safely, every man under his vine and under his fig tree, from Dan even to Beersheba, all the days of Solomon.
Сулайманниң пүткүл күнлиридә Дандин тартип Бәәр-Шебағичә Йәһуда билән Исраил адәмлириниң һәр бири өз үзүм тели вә өз әнҗир дәриғиниң тегидә аман-есән олтиратти.
26 And Solomon had forty thousand stalls of horses for his chariots, and twelve thousand horsemen.
Сулайманниң җәң һарвулириниң атлири үчүн төрт миң атханиси, он икки миң чәвәндизи бар еди.
27 And those officers provided food for king Solomon, and for all that came to king Solomon’s table, every man in his month: they lacked nothing.
Мәзкур назарәтчиләрниң һәр бири өзигә бекитилгән айда Сулайман падишаға вә униң дәстихиниға кәлгәнләрниң һәммисиниң йемәк-ичмәклирини кемәйтмәй тәминләйтти.
28 Barley also and straw for the horses and dromedaries they brought to the place where the officers were, every man according to his charge.
Хәлиқ болса һәр бири өзигә бекитилгән норма бойичә ат-қечирлар үчүн арпа билән саманларни [назарәтичиләр бар] йәргә елип келәтти.
29 And God gave Solomon great wisdom and understanding, and largeness of heart, even as the sand that is on the sea shore.
Худа Сулайманға деңиз саһилидики қумдәк даналиқ, интайин мол пәм-парасәт ата қилип, униң қәлбини кәң қилип зор йорутти.
30 And Solomon’s wisdom excelled the wisdom of all the children of the east country, and all the wisdom of Egypt.
Шуниң билән Сулайманниң даналиғи барлиқ шәриқтикиләрниң даналиғидин вә Мисирдики барлиқ даналиқтин ашти.
31 For he was wiser than all men; than Ethan the Ezrahite, and Heman, and Chalcol, and Darda, the sons of Mahol: and his fame was in all the surrounding nations.
Чүнки у барлиқ адәмләрдин, җүмлидин әзраһлиқ Етан билән Махолниң оғуллири Һеман, Калкол вә Дарда дегәнләрдин дана еди; вә униң шөһрити әтрапидики һәммә әлләр арисида йейилди.
32 And he spoke three thousand proverbs: and his songs were a thousand and five.
У ейтқан пәнд-несиһәт үч миң еди; униң шеир-күйлири бир миң бәш еди.
33 And he spoke of trees, from the cedar tree that is in Lebanon even to the hyssop that springeth out of the wall: he spoke also of beasts, and of fowls, and of creeping things, and of fishes.
У Ливандики кедир дәриғидин тартип тамда өсидиған лепәкгүлгичә дәрәқ-гияларниң һәммисини баян қилип хатирилигән еди; у йәнә мал вә һайванлар, қушлар, һашарәт-өмилигүчиләр вә белиқлар тоғрисида баян қилип хатирилигән еди.
34 And there came of all people to hear the wisdom of Solomon, from all kings of the earth, who had heard of his wisdom.
Сулайманниң даналиқини аңлиғили кишиләр барлиқ әлләрдин келәтти, шундақла униң даналиғи тоғрилиқ хәвәр тапқан йәр йүзидики һәммә падишалардин кишиләр кәлмәктә еди.
