Leviticus 23
1 Yahweh spoke to Moses:
I PAN powiedział do Mojżesza:
2 “Speak to the people of Israel, and say to them, 'These are the appointed festivals for Yahweh, which you must proclaim as holy assemblies; they are my regular festivals.
Przemów do synów Izraela i powiedz im: Uroczyste święta PANA, które będziecie ogłaszać jako święte zgromadzenia. One są moimi uroczystymi świętami.
3 You may work for six days, but the seventh day is a Sabbath of complete rest, a holy assembly. You must do no work because it is a Sabbath for Yahweh in all the places where you live.
Przez sześć dni będziecie wykonywać pracę, ale siódmy dzień będzie szabatem odpoczynku, świętym zgromadzeniem, nie będziecie wykonywać [wtedy] żadnej pracy. Jest to szabat PANA we wszystkich waszych domach.
4 These are the appointed festivals of Yahweh, the holy assemblies that you must announce at their appointed times:
Oto uroczyste święta PANA, święte zgromadzenia, które będziecie ogłaszać w ich oznaczonych porach:
5 In the first month, on the fourteenth day of the month at twilight, is Yahweh's Passover.
W pierwszym miesiącu, czternastego dnia [tego miesiąca], o zmierzchu, jest Pascha PANA.
6 On the fifteenth day of the same month is the Festival of Unleavened Bread for Yahweh. For seven days you must eat unleavened bread.
A piętnastego dnia tego miesiąca [będzie] Święto Przaśników dla PANA. Przez siedem dni będziecie jeść przaśne chleby.
7 The first day you must set apart to gather together; you will not do any of your regular work.
Pierwszego dnia będziecie mieć święte zgromadzenie. Nie będziecie wykonywać żadnej uciążliwej pracy.
8 You will present a food offering to Yahweh for seven days. The seventh day is an assembly set apart to Yahweh, and on that day you must not do any regular work.'”
Lecz będziecie składali PANU ofiarę spalaną przez siedem dni. Siódmego dnia będzie święte zgromadzenie. Nie będziecie wykonywać żadnej ciężkiej pracy.
9 Yahweh spoke to Moses, saying,
I PAN powiedział do Mojżesza:
10 “Speak to the people of Israel and say to them, 'When you have come into the land that I will give you, and when you reap its harvest, then you must bring a bundle of the firstfruit of the grain to the priest.
Przemów do synów Izraela i powiedz im: Gdy wejdziecie do ziemi, którą wam daję, i będziecie zbierać plony, wtedy przyniesiecie do kapłana snop z pierwocin waszego plonu.
11 He will raise the bundle of grain before Yahweh and present it to him, for it to be accepted on your behalf. It is on the day after the Sabbath that the priest will raise it and present it to me.
I on będzie kołysał tym snopem przed PANEM, aby był przyjęty za was. Nazajutrz po sabacie kapłan będzie nim kołysał.
12 On the day when you raise the bundle of grain and present it to me, you must offer a male lamb one year old and without blemish as a burnt offering to Yahweh.
W dniu kołysania tym snopem złożycie w ofierze rocznego baranka bez skazy jako całopalenie dla PANA;
13 The grain offering must be two-tenths of an ephah of fine flour mixed with oil, an offering made by fire to Yahweh, to produce a sweet aroma, and with it a drink offering of wine, a fourth of a hin.
Wraz z nim na ofiarę pokarmową dwie dziesiąte efy mąki pszennej zmieszanej z oliwą jako ofiarę spalaną PANU na miłą woń, a do tego także ofiarę z płynów, jedną czwartą hinu wina.
14 You must eat no bread, nor roasted or fresh grain, until the same day you have brought this offering to your God. This will be a permanent statute throughout your people's generations, in every place that you live.
Nie będziecie jeść chleba ani prażonego ziarna, ani świeżych kłosów aż do dnia, w którym przyniesiecie ofiarę waszemu Bogu. Będzie to wieczna ustawa przez wszystkie wasze pokolenia, we wszystkich waszych mieszkaniach.
15 Beginning from the day after the Sabbath—that was the day you brought the bundle of grain as the wave offering—count seven full weeks.
I odliczycie sobie od pierwszego dnia po szabacie, od dnia, w którym przynieśliście snop kołysania, siedem pełnych tygodni.
16 You must count fifty days, which would be the day after the seventh Sabbath. Then you must present an offering of new grain to Yahweh.
Aż do pierwszego dnia po siódmym szabacie odliczycie pięćdziesiąt dni i wtedy złożycie PANU nową ofiarę pokarmową.
17 You must bring out of your houses two loaves made from two-tenths of an ephah. They must be made from fine flour and baked with yeast; they will be a wave offering of the firstfruits to Yahweh.
Przyniesiecie z waszych domów dwa chleby na [ofiarę] kołysania. Będą one z dwóch dziesiątych efy mąki pszennej, upieczone na zakwasie; [to] będą pierwociny dla PANA.
18 You must present with the bread seven lambs one year old and without blemish, one young bull, and two rams. They must be a burnt offering to Yahweh, with their grain offering and their drink offerings, an offering made by fire and producing a sweet aroma for Yahweh.
Razem z tym chlebem złożycie w ofierze siedem rocznych baranków bez skazy, jednego młodego cielca i dwa barany. Będą one na ofiarę całopalenia dla PANA wraz z ich ofiarą pokarmową i ofiarami z płynów. Będzie to ofiara spalana na miłą woń dla PANA.
19 You must offer one male goat for a sin offering, and two male lambs a year old for a sacrifice, as fellowship offerings.
Złożycie też jednego kozła na ofiarę za grzech i dwa roczne baranki na ofiarę pojednawczą.
20 The priest must wave them together with the bread of the firstfruits before Yahweh, and present them to him as an offering with the two lambs. They will be holy offerings to Yahweh for the priest.
I kapłan będzie je kołysał razem z chlebem pierwocin na ofiarę kołysania przed PANEM wraz z dwoma barankami. One będą poświęcone PANU, [przeznaczone] dla kapłana.
21 You must make a proclamation on that same day. There will be a holy assembly, and you must do no ordinary work. This will be a permanent statute throughout your people's generations in all the places where you live.
I ogłosicie w tym dniu święto; będzie to dla was święte zgromadzenie. Nie będziecie wykonywać żadnej uciążliwej pracy. [To będzie] wieczysta ustawa we wszystkich waszych domach, przez wszystkie wasze pokolenia.
22 When you reap the harvest of your land, you must not completely reap the corners of your fields, and you must not gather the gleanings of your harvest. You must leave them for the poor and for the foreigner. I am Yahweh your God.'”
A gdy będziecie zbierać plony waszej ziemi, nie będziesz wycinać doszczętnie skraju twego pola i nie będziesz zbierać pokłosia twoich plonów. Zostawisz je dla ubogiego i przybysza. Ja jestem PAN, wasz Bóg.
23 Yahweh spoke to Moses, saying,
PAN dalej mówił do Mojżesza:
24 “Speak to the people of Israel and say, 'In the seventh month, the first day of that month will be a solemn rest for you, a memorial with the blowing of trumpets, and a holy assembly.
Przemów do synów Izraela i powiedz im: W siódmym miesiącu, pierwszego [dnia] tego miesiąca, będziecie mieli szabat, upamiętnienie przez trąbienie, święte zgromadzenie.
25 You must do no ordinary work, and you must offer a sacrifice made by fire to Yahweh.'”
Nie będziecie wykonywać żadnej uciążliwej pracy, lecz złożycie PANU ofiarę spalaną.
26 Then Yahweh spoke to Moses, saying,
PAN powiedział jeszcze do Mojżesza:
27 “Now the tenth day of this seventh month is the Day of Atonement. It is to be a holy assembly, and you must humble yourselves and present to Yahweh an offering by fire.
Lecz dziesiątego dnia tego siódmego miesiąca będzie Dzień Przebłagania. Będzie to dla was święte zgromadzenie; będziecie trapić swoje dusze i składać PANU ofiarę spalaną.
28 You must do no work on that day because it is the Day of Atonement, to make atonement for yourselves before Yahweh your God.
W tym dniu nie będziecie wykonywać żadnej pracy, gdyż jest to Dzień Przebłagania, żeby dokonano dla was przebłagania przed PANEM, waszym Bogiem.
29 Whoever does not humble himself on that day must be cut off from his people.
Każdy bowiem człowiek, który nie będzie trapił swojej duszy tego dnia, zostanie wykluczony ze swego ludu.
30 Whoever does any work on that day, I, Yahweh, will destroy him from among his people.
Także każdego, kto będzie wykonywał jakąkolwiek pracę w tym dniu, zgładzę spośród jego ludu.
31 You must do no work of any kind on that day. This will be a permanent statute throughout your people's generations in all the places where you live.
Nie będziecie wykonywać żadnej pracy; będzie to wieczysta ustawa przez wszystkie wasze pokolenia, we wszystkich waszych domach.
32 This day must be to you a Sabbath of solemn rest, and you must humble yourselves the ninth day of the month at the evening. From evening to evening you are to observe your Sabbath.”
Będzie to dla was szabat odpoczynku i będziecie trapić swoje dusze. Dziewiątego dnia tego miesiąca, wieczorem, od wieczora aż do wieczora, będziecie obchodzić wasz szabat.
33 Yahweh spoke to Moses, saying,
PAN dalej mówił do Mojżesza:
34 “Speak to the people of Israel, saying, 'On the fifteenth day of the seventh month will be the Festival of Shelters for Yahweh. It will last seven days.
Przemów do synów Izraela i powiedz im: Piętnastego dnia tego siódmego miesiąca będzie Święto Namiotów przez siedem dni dla PANA.
35 On the first day there must be a holy assembly. You must do no ordinary work.
Pierwszego dnia będzie święte zgromadzenie. Nie będziecie wykonywać żadnej uciążliwej pracy.
36 For seven days you must offer a sacrifice made by fire to Yahweh. On the eighth day there must be a holy assembly, and you must make a sacrifice offered with fire to Yahweh. This is a solemn assembly, and you must not do any ordinary work.
Przez siedem dni będziecie składać PANU ofiarę spalaną. Ósmego dnia będziecie mieć święte zgromadzenie i będziecie składać PANU ofiarę spalaną. Jest to święto, żadnej uciążliwej pracy nie będziecie wykonywać.
37 These are the appointed festivals for Yahweh, which you must proclaim as holy assemblies to offer sacrifice by fire to Yahweh, a burnt offering and a grain offering, sacrifices and drink offerings, each on its own day.
To są święta PANA, które ogłosicie jako święte zgromadzenia, abyście składali PANU ofiarę spalaną, całopalenie, ofiarę pokarmową, ofiarę [pojednawczą] i ofiary z płynów, każdą w swój dzień;
38 These festivals will be in addition to the Sabbaths of Yahweh and your gifts, all your vows, and all your freewill offerings that you give to Yahweh.
Oprócz szabatów PANA, oprócz waszych darów, oprócz wszystkich waszych ślubów i wszystkich waszych dobrowolnych ofiar, które będziecie składać PANU.
39 Regarding the Festival of Shelters, on the fifteenth day of the seventh month, when you have gathered in the fruits of the land, you must keep this festival of Yahweh for seven days. The first day will be a solemn rest, and the eighth day will also be a solemn rest.
Piętnastego dnia siódmego miesiąca, gdy zbierzecie plony ziemi, będziecie obchodzili święto dla PANA przez siedem dni; w pierwszym dniu będzie odpoczynek, także w ósmym dniu będzie odpoczynek.
40 On the first day you must take the best fruit from the trees, branches of palm trees, and leafy branches of thick trees, and willows from streams, and you will rejoice before Yahweh your God for seven days.
Pierwszego dnia weźmiecie sobie owoce z najlepszych drzew, gałązki palmowe, gałązki gęstych drzew i wierzbiny znad potoku i będziecie się weselić przed PANEM, waszym Bogiem, przez siedem dni.
41 For seven days each year, you must celebrate this festival for Yahweh. This will be a permanent statute throughout your people's generations in all the places where you live. You must celebrate this festival in the seventh month.
Będziecie obchodzić to święto dla PANA przez siedem dni, co rok. Będzie to wieczysta ustawa przez wszystkie wasze pokolenia. W siódmym miesiącu będziecie je obchodzić.
42 You must live in small shelters for seven days. All native-born Israelites must live in small shelters for seven days,
Przez siedem dni będziecie mieszkać w szałasach. Wszyscy urodzeni Izraelici będą mieszkać w szałasach;
43 so that your descendants, generation after generation, may learn how I made the people of Israel live in such shelters when I led them out of the land of Egypt. I am Yahweh your God.'”
Aby wasze pokolenia wiedziały, że kazałem synom Izraela mieszkać w szałasach, gdy wyprowadziłem ich z ziemi Egiptu. Ja jestem PAN, wasz Bóg.
44 In this way, Moses announced to the people of Israel the appointed festivals for Yahweh.
I ogłosił Mojżesz synom Izraela te święta PANA.
