Matthew 12
1 About the same time Jesus walked through the corn-fields one Sabbath. His disciples were hungry, and began to pick some ears of wheat and eat them.
Lúc đó, nhằm ngày Sa-bát, Đức Chúa Jêsus đi qua giữa đồng lúa mì; các môn đồ đói, bứt bông lúa mà ăn.
2 But, when the Pharisees saw this, they said: “Look! your disciples are doing what it is not allowable to do on a Sabbath!”
Người Pha-ri-si thấy vậy, bèn nói cùng Ngài rằng: Kìa môn đồ thầy làm điều không nên làm trong ngày Sa-bát.
3 “Have not you read,” replied Jesus, “what David did, when he and his companions were hungry —
Song Ngài đáp rằng: Chuyện vua Đa-vít đã làm trong khi vua với kẻ đi theo bị đói, các ngươi há chưa đọc đến sao?
4 how he went into the House of God, and how they ate the consecrated bread, through it was not allowable for him or his companions to eat it, but only for the priests?
tức là vua vào đền Đức Chúa Trời, ăn bánh bày ra, là bánh mà vua và kẻ đi theo không có phép ăn, chỉ để riêng cho các thầy tế lễ.
5 And have not you read in the law that, on the Sabbath, the priest in the Temple break the Sabbath and yet are not guilty?
Hay là các ngươi không đọc trong sách luật, đến ngày Sa-bát, các thầy tế lễ trong đền thờ phạm luật ngày đó, mà không phải tội sao?
6 Here, however, I tell you, there is something greater than the Temple!
Vả lại, ta phán cùng các ngươi, tại chỗ nầy có một đấng tôn trọng hơn đền thờ.
7 And had you learned the meaning of the words — ‘I desire mercy, and not sacrifice,’ you would not have condemned those who are not guilty.
Phải chi các ngươi hiểu nghĩa câu nầy: Ta muốn lòng nhân từ, không muốn của tế lễ, thì các ngươi không trách những người vô tội;
8 For the Son of Man is lord of the Sabbath.”
vì Con người là Chúa ngày Sa-bát.
9 Passing on, Jesus went into their Synagogue,
Đức Chúa Jêsus đi khỏi nơi đó, bèn vào nhà hội.
10 and there he saw a man with a withered hand. Some people asked Jesus whether it was allowable to work a cure on the Sabbath — so that they might have a charge to bring against him.
ỳ đó, có một người teo một bàn tay. Có kẻ hỏi Ngài rằng: Trong ngày Sa-bát, có phép chữa kẻ bịnh hay không? Aáy là họ có ý kiếm dịp kiện Ngài.
11 But Jesus said to them: “Which of you, if he had only one sheep, and that sheep fell into a pit on the Sabbath, would not lay hold of it and pull it out?
Ngài bèn phán cùng họ rằng: Ai trong vòng các ngươi có một con chiên, nếu đang ngày Sa-bát, bị té xuống hầm, thì há không kéo nó lên sao?
12 And how much more precious a man is than a sheep! Therefore it is allowable to do good on the Sabbath.”
Huống chi người ta trọng hơn con chiên là dường nào! Vậy, trong ngày Sa-bát có phép làm việc lành.
13 Then he said to the man. “Stretch out your hand.” The man stretched it out; and it had become as sound as the other.
Đoạn, Ngài phán cùng người tay teo rằng: Hãy giơ tay ra. Người liền giơ tay, thì tay nầy cũng lành như tay kia.
14 On coming out, the Pharisees plotted against Jesus, to put him to death.
Những người Pha-ri-si đi ra ngoài rồi, bàn với nhau, lập mưu đặng giết Ngài.
15 Jesus, however, became aware of it, and went away from that place. A number of people followed him, and he cured them all;
Song Đức Chúa Jêsus biết điều ấy, thì bỏ đi khỏi chỗ đó; có nhiều người theo, và Ngài chữa lành cả.
16 but he warned them not to make him known,
Ngài cấm ngặt họ đừng cho ai biết Ngài;
17 in fulfilment of these words in the Prophet Isaiah —
để được ứng nghiệm lời đấng tiên tri Ê-sai đã nói rằng:
18 ‘Behold! the Servant of my Choice, My Beloved, in whom my heart delights! I will breathe my spirit upon him, and he shall announce a time of judgment to the Gentiles.
Nầy, tôi tớ ta đã chọn, Là người mà ta rất yêu dấu, đẹp lòng ta mọi đàng. Ta sẽ cho Thánh Linh ta ngự trên người, Người sẽ rao giảng sự công bình cho dân ngoại.
19 He shall not contend, nor cry aloud, Neither shall any one hear his voice in the streets;
Người sẽ chẳng cãi lẫy, chẳng kêu la, Và chẳng ai nghe được tiếng người ngoài đường cái.
20 a bruised reed he will not break, and a smouldering wick he will not quench, Till he has brought the judgment to a victorious issue,
Người sẽ chẳng bẻ cây sậy đã gãy, chẳng tắt ngọn đèn gần tàn, Cho đến chừng nào người khiến sự công bình được thắng.
21 and on his name shall the Gentiles rest their hopes.”
Dân ngoại sẽ trông cậy danh người.
22 Then some people brought to Jesus a possessed man, who was blind and dumb; and he cured him, so that the man who had been dumb both talked and saw.
Bấy giờ có kẻ đem đến cho Đức Chúa Jêsus một người mắc quỉ ám, đui và câm; Ngài chữa cho, đến nỗi người câm nói và thấy được.
23 At this all the people were astounded. “Is it possible that this is the son of David?” they exclaimed.
Chúng lấy làm lạ, mà nói rằng: Có phải người đó là con cháu vua Đa-vít chăng?
24 But the Pharisees heard of it and said: “He drives out demons only by the help of Baal-zebub the chief of the demons.”
Song những người Pha-ri-si nghe vậy, thì nói rằng: Người nầy chỉ nhờ Bê-ên-xê-bun là chúa quỉ mà trừ quỉ đó thôi.
25 Jesus, however, was aware of what was passing in their minds, and said to them: “Any kingdom divided against itself becomes a desolation, and any town or household divided against itself will not last.
Đức Chúa Jêsus biết ý tưởng họ, thì phán rằng: Một nước mà chia xé nhau thì bị phá hoang; một thành hay là một nhà mà chia xé nhau thì không còn được.
26 So, if Satan drives Satan out, he must be divided against himself; and how, then, can his kingdom last?
Nếu quỉ Sa-tan trừ quỉ Sa-tan, ấy là tự nó chia xé nhau; thì nước nó làm sao còn được ư?
27 And, if it is by Baal-zebub’s help that I drive out demons, by whose help is it that your own sons drive them out? Therefore they shall themselves be your judges.
Và nếu ta nhờ Bê-ên-xê-bun mà trừ quỉ, thì con các ngươi nhờ ai mà trừ quỉ ư? Bởi đó, chính chúng nó sẽ xử đoán các ngươi vậy.
28 But, if it is by the help of the Spirit of God that I drive out demons, then the Kingdom of God must already be upon you.
Mà nếu ta cậy Thánh Linh của Đức Chúa Trời để trừ quỉ, thì nước Đức Chúa Trời đã đến tận các ngươi.
29 How, again, can any one get into a strong man’s house and carry off his goods, without first securing him? And not till then will he plunder his house.
Hay là, có lẽ nào, ai vào nhà một người mạnh sức để cướp lấy của, mà trước không trói người mạnh sức ấy được sao? Phải trói người rồi mới cướp của nhà người được.
30 He who is not with me is against me, and he who does not help me to gather is scattering.
Ai không ở với ta, thì nghịch cùng ta; ai không thâu hiệp với ta, thì tan ra.
31 Therefore, I tell you, men will be forgiven every sin and slander; but slander against the Holy Spirit will not be forgiven.
Aáy vậy, ta phán cùng các ngươi, các tội lỗi và lời phạm thượng của người ta đều sẽ được tha; song lời phạm thượng đến Đức Thánh Linh thì sẽ chẳng được tha đâu.
32 Whoever speaks against the Son of Man will be forgiven, but whoever speaks against the Holy Spirit will not be forgiven, either in the present age, or in the age to come. (aiōn g165)
Nếu ai nói phạm đến Con người, thì sẽ được tha; song nếu ai nói phạm đến Đức Thánh Linh, thì dầu đời nầy hay đời sau cũng sẽ chẳng được tha. (aiōn g165)
33 You must assume either that both tree and fruit are good, or that both tree and fruit are worthless; since it is by its fruits that a tree is known.
Hoặc cho là cây tốt thì trái cũng tốt, hoặc cho là cây xấu thì trái cũng xấu; vì xem trái thì biết cây.
34 You brood of vipers! how can you, evil as you are, say anything good? For what fills the heart will rise to the lips.
Hỡi dòng dõi rắn lục; bay vốn là loài xấu, làm sao nói được sự tốt? Bởi vì do sự đầy dẫy trong lòng mà miệng mới nói ra.
35 A good man, from his good stores, produces good things; while an evil man, from his evil stores, produces evil things.
Người lành do nơi đã chứa điều thiện mà phát ra điều thiện; nhưng kẻ dữ do nơi đã chứa điều ác mà phát ra điều ác.
36 I tell you that for every careless thing that men say, they must answer on the ‘Day of Judgment.’
Vả, ta bảo các ngươi, đến ngày phán xét, người ta sẽ khai ra mọi lời hư không mà mình đã nói;
37 For it is by your words that you will be acquitted, and by your words that you will be condemned.”
vì bởi lời nói mà ngươi sẽ được xưng là công bình, cũng bởi lời nói mà ngươi sẽ bị phạt.
38 At this point, some Teachers of the Law and Pharisees interposed. “Teacher,” they said, “we want to see some sign from you.”
Bấy giờ có mấy thầy thông giáo và người Pha-ri-si thưa cùng Đức Chúa Jêsus rằng: Bẩm thầy, chúng tôi muốn xem thầy làm dấu lạ.
39 “It is a wicked and unfaithful generation,” answered Jesus, “that is asking for a sign, and no sign shall be given it except the sign of the Prophet Jonah.
Ngài đáp rằng: Dòng dõi hung ác gian dâm này xin một dấu lạ, nhưng sẽ chẳng cho dấu lạ khác ngoài dấu lạ của đấng tiên tri Giô-na.
40 For, just as ‘Jonah was inside the sea-monster three days and three nights,’ so shall the Son of Man be three days and three nights in the heart of the earth.
Vì Giô-na đã bị ở trong bụng cá lớn ba ngày ba đêm, cũng một thể ấy, Con người sẽ ở trong lòng đất ba ngày ba đêm.
41 At the Judgment, the men of Nineveh will stand up with this generation, and will condemn it, because they repented at Jonah’s proclamation; and here is more than a Jonah!
Đến ngày phán xét, dân thành Ni-ni-ve sẽ đứng dậy với dòng dõi nầy mà lên án nó, vì dân ấy đã nghe lời Giô-na giảng và ăn năn; mà đây nầy, có một người tôn trọng hơn Giô-na!
42 At the Judgment the Queen of the South will rise up with the present generation, and will condemn it, because she came from the very ends of the earth to listen to the wisdom of Solomon; and here is more than a Solomon!
Đến ngày phán xét, nữ hoàng nam phương sẽ đứng dậy với dòng dõi nầy mà lên án nó, vì người từ nơi cùng trái đất đến nghe lời khôn ngoan vua Sa-lô-môn; mà đây nầy, có một người tôn trọng hơn vua Sa-lô-môn!
43 No sooner does a foul spirit leave a man, than it passes through places where there is no water, in search of rest, and does not find it.
Khi tà ma ra khỏi một người, thì nó đi đến nơi khô khan kiếm chỗ nghỉ, nhưng kiếm không được;
44 Then it says ‘I will go back to the home which I left’; but, on coming there, it finds it unoccupied, and swept, and put in order.
rồi nó nói rằng: Ta sẽ trở về nhà ta mà ta mới ra khỏi; khi trở về, thấy nhà không, quét sạch, và sửa soạn tử tế.
45 Then it goes and brings with it seven other spirits more wicked than itself, and they go in, and make their home there; and the last state of that man proves to be worse than the first. So, too, will it be with this wicked generation.”
Nó bèn lại đi, đem về bảy quỉ khác dữ hơn nó nữa, cùng vào nhà đó mà ở; vậy số phận người ấy sau lại xấu hơn trước. Dòng dõi dữ nầy cũng như vậy.
46 While he was still speaking to the crowds, his mother and brothers were standing outside, asking to speak to him.
Khi Đức Chúa Jêsus còn phán cùng dân chúng, thì mẹ và anh em Ngài đến đứng ngoài, muốn nói cùng Ngài.
47 Someone told him this, and Jesus replied:
Có người thưa cùng Ngài rằng: Đây nầy, mẹ và anh em thầy ở ngoài, muốn nói cùng thầy.
48 “Who is my mother? and who are my brothers?”
Ngài đáp rằng: Ai là mẹ ta, ai là anh em ta?
49 Then, stretching out his hands towards his disciples, he said: “Here are my mother and my brothers!
Ngài giơ tay chỉ các môn đồ mình, mà phán rằng: Nầy là mẹ ta cùng anh em ta!
50 For any one who does the will of my Father who is in Heaven is my brother and sister and mother.”
Vì hễ ai làm theo ý muốn Cha ta ở trên trời, thì người đó là anh em, chị em ta, cùng là mẹ ta vậy.
