John 11
1 Now a man named Lazarus, of Bethany, was lying ill; he belonged to the same village as Mary and her sister Martha.
Có một người đau, tên là La-xa-rơ, ở Bê-tha-ni, là làng của Ma-ri và chị người là Ma-thê.
2 This Mary, whose brother Lazarus was ill, was the Mary who anointed the Master with perfume, and wiped his feet with her hair.
Ma-ri là người đã xức dầu thơm cho Chúa, và lấy tóc mình lau chân Ngài; chính anh người là La-xa-rơ đang đau.
3 The sisters, therefore, sent this message to Jesus — ‘Master, your friend is ill’;
Vậy, hai chị em sai người đến thưa cùng Đức Chúa Jêsus rằng: Lạy Chúa, nầy, kẻ Chúa yêu mắc bịnh.
4 and, when Jesus heard it, he said: “This illness is not to end in death, but is to redound to the honour of God, in order that the Son of God may be honoured through it.”
Đức Chúa Jêsus vừa nghe lời đó, bèn phán rằng: Bịnh nầy không đến chết đâu, nhưng vì sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, hầu cho Con Đức Chúa Trời bởi đó được sáng danh.
5 Jesus loved Martha and her sister, and Lazarus.
Vả, Đức Chúa Jêsus yêu Ma-thê, em người, và La-xa-rơ.
6 Yet, when he heard of the illness of Lazarus, he still stayed two days in the place where he was.
Khi Ngài nghe người nầy đau, bèn ở lại hai ngày nữa trong nơi Ngài đang ở.
7 Then, after that, he said to his disciples: “Let us go to Judea again.”
Rồi đó, Ngài phán cùng môn đồ rằng: Chúng ta hãy trở về xứ Giu-đê.
8 “Rabbi,” they replied, “the Jews were but just now seeking to stone you; and are you going there again?”
Môn đồ thưa rằng: Thưa thầy, hôm trước dân Giu-đa tìm ném đá thầy, thầy còn trở lại nơi họ sao!
9 “Are not there twelve hours in the day?” answered Jesus. “If a man walks about in the day-time, he does not stumble, because he can see the light of the sun;
Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Trong ban ngày há chẳng phải có mười hai giờ sao? Nếu ai đi ban ngày, thì không vấp, vì thấy sự sáng của thế gian nầy.
10 but, if he walks about at night, he stumbles, because he has not the light.”
Nhưng nếu ai đi ban đêm, thì vấp, vì không có sự sáng.
11 And, when he had said this, he added: “Our friend Lazarus has fallen asleep; but I am going that I may wake him.”
Ngài phán như vậy, rồi tiếp rằng: La-xa-rơ, bạn ta, đang ngủ; nhưng ta đi đánh thức người.
12 “If he has fallen asleep, Master, he will get well,” said the disciples.
Môn đồ thưa rằng: Thưa Chúa, nếu người ngủ, chắc sẽ được lành.
13 But Jesus meant that he was dead; they, however, supposed that he was speaking of natural sleep.
Vả, Đức Chúa Jêsus phán lời đó chỉ về sự chết của La-xa-rơ; song môn đồ tưởng nói về giấc ngủ thường.
14 Then he said to them plainly: “Lazarus is dead;
Đức Chúa Jêsus bèn nói tỏ tường cùng môn đồ rằng: La-xa-rơ chết rồi.
15 and I am glad for your sakes that I was not there, so that you may learn to believe in me. But let us go to him.”
Ta vì các ngươi mừng không có ta tại đó, để cho các ngươi tin; nhưng chúng ta hãy đi đến cùng người.
16 At this, Thomas, who was called ‘The Twin,’ said to his fellow-disciples: “Let us go too, so that we may die with him.”
Nhân đó, Thô-ma, gọi là Đi-đim, nói với môn đồ khác rằng: Chúng ta cũng hãy đi tới đó đặng chết với Ngài!
17 When Jesus reached the place, he found that Lazarus had been four days in the tomb already.
Khi Đức Chúa Jêsus đến nơi, thấy đã chôn La-xa-rơ trong mộ bốn ngày rồi.
18 Bethany being only about two miles from Jerusalem,
Vả, thành Bê-tha-ni cách thành Giê-ru-sa-lem chỉ độ mười lăm ếch-ta-đơ.
19 a number of the Jews had come there to condole with Martha and Mary on their brother’s death.
Có nhiều người Giu-đa đã đến đó đặng yên ủi Ma-thê và Ma-ri về sự anh chết.
20 When Martha heard that Jesus was coming, she went to meet him; but Mary sat quietly at home.
Lúc Ma-thê nghe Đức Chúa Jêsus đến, thì đi đón Ngài; nhưng Ma-ri thì ngồi tại nhà.
21 “Master,” Martha said to Jesus, “if you had been here, my brother would not have died.
Ma-thê thưa cùng Đức Chúa Jêsus rằng: Lạy Chúa, nếu Chúa có đây, thì anh tôi không chết;
22 Even now, I know that God will grant you whatever you ask him.”
mà bây giờ tôi cụng biết mọi điều Ngài sẽ xin Đức Chúa Trời, Đức Chúa Trời ắt ban cho.
23 “Your brother shall rise to life,” said Jesus.
Đức Chúa Jêsus phán rằng: Anh ngươi sẽ sống lại.
24 “I know that he will,” replied Martha, “in the resurrection at the Last Day.”
Ma-thê thưa rằng: Tôi vẫn biết rằng đến sự sống lại ngày cuối cùng, anh tôi sẽ sống lại.
25 “I am the Resurrection and the Life,” said Jesus. “He that believes in me shall live, though he die;
Đức Chúa Jêsus phán rằng: Ta là sự sống lại và sự sống; kẻ nào tin ta thì sẽ sống, mặc dầu đã chết rồi.
Còn ai sống và tin ta thì không hề chết. Ngươi tin điều đó chăng? (aiōn g165)
27 “Yes Master,” she answered; “I have learned to believe that you are the Christ, the Son of God, ‘who was to come’ into the world.”
Người thưa rằng: Lạy Chúa, phải, tôi tin Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời, là Đấng phải đến thế gian.
28 After saying this, Martha went and called her sister Mary, and whispered: “The Teacher is here, and is asking for you.”
Người nói xong, liền về, lén kêu em là Ma-ri, mà rằng: Thầy ở đằng kia, đang gọi em lại.
29 As soon as Mary heard that, she got up quickly, and went to meet him.
Ma-ri vừa nghe mấy lời, vội vàng đứng dậy đến cùng Ngài.
30 Jesus had not then come into the village, but was still at the place where Martha had met him.
Vả, Đức Chúa Jêsus chưa vào trong làng, nhưng còn đứng nơi Ma-thê đến đón Ngài.
31 So the Jews, who were in the house with Mary, condoling with her, when they saw her get up quickly and go out, followed her, thinking that she was going to the tomb to weep there.
Khi những người Giu-đa đang ở trong nhà với Ma-ri và yên ủi người, thấy người đứng dậy đi ra vội vã như vậy, thì theo sau, vì nghĩ rằng người đến mộ đặng khóc.
32 When Mary came where Jesus was and saw him, she threw herself at his feet. “Master,” she exclaimed, “if you had been here, my brother would not have died!”
Nhưng Ma-ri, lúc đã tới nơi Đức Chúa Jêsus đứng, vừa thấy Ngài, thì sấp mình xuống chân Ngài mà nói rằng: Lạy Chúa, nếu có Chúa đây, thì anh tôi không chết!
33 When Jesus saw her weeping, and the Jews who had come with her weeping also, he groaned deeply, and was greatly distressed.
Đức Chúa Jêsus thấy người khóc, và những người Giu-đa đi với người cũng khóc, bèn đau lòng cảm động mà phán rằng: Các ngươi đã chôn người ở đâu?
34 “Where have you buried him?” he asked. “Come and see, Master,” they answered.
Chúng thưa rằng: Lạy Chúa, xin hãy lại coi.
35 Jesus burst into tears.
Đức Chúa Jêsus khóc.
36 “How he must have loved him!” the Jews exclaimed;
Người Giu-đa bèn nói rằng: Kìa, người yêu La-xa-rơ là dường nào!
37 but some of them said: “Could not this man, who gave sight to the blind man, have also prevented Lazarus from dying?”
Có một vài người trong chúng nói: Người đã mở mắt kẻ mù được, há chẳng có thể cũng làm cho người nầy không chết sao?
38 Again groaning inwardly, Jesus came to the tomb. It was a cave, and a stone lay against the mouth of it.
Bấy giờ, Đức Chúa Jêsus lại đau lòng nữa, bèn đến phần mộ: mộ bằng một cái hang, trước cửa hang có một hòn đá chận lại.
39 “Move the stone away,” said Jesus. “Master,” said Martha, the sister of the dead man, “by this time the smell must be offensive, for this is the fourth day since his death.”
Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy lăn hòn đá đi. Ma-thê, là em gái kẻ chết, thưa rằng: Lạy Chúa, đã có mùi, vì người nằm đó bốn ngày rồi.
40 “Did not I tell you,” replied Jesus, “that, if you would believe in me, you should see the glory of God?”
Đức Chúa Jêsus lại phán: Ta há chẳng từng nói với ngươi rằng nếu ngươi tin thì sẽ thấy sự vinh hiển của Đức Chúa Trời sao?
41 So they moved the stone away; and Jesus, with uplifted eyes, said: “Father, I thank thee that thou hast heard my prayer;
Vậy, họ lăn hòn đá đi. Đức Chúa Jêsus bèn nhướng mắt lên trời mà rằng: Thưa Cha, tôi tạ ơn Cha, vì đã nhậm lời tôi.
42 I know that thou always hearest me; but I say this for the sake of the people standing near, so that they may believe that thou has sent me as thy Messenger.”
Tôi biết rõ rằng Cha nhậm lời tôi luôn, nhưng tôi nói vậy là vì cớ đoàn dân nầy đứng chung quanh tôi, hầu cho họ tin rằng ấy chính Cha là Đấng đã sai tôi đến.
43 Then, after saying this, Jesus called in a loud voice: “Lazarus! come out!”
Khi Ngài nói xong, bèn kêu lên một tiếng lớn rằng: Hỡi La-xa-rơ, hãy ra!
44 The dead man came out, wrapped hand and foot in a winding-sheet; his face, too, had been wrapped in a cloth. “Set him free,” said Jesus, “and let him go.”
Người chết đi ra, chân tay buộc bằng vải liệm và mặt thì phủ khăn. Đức Chúa Jêsus phán cùng chúng rằng: Hãy mở cho người, và để người đi.
45 In consequence of this, many of the Jews, who had come to visit Mary and had seen what Jesus did, learned to believe in him.
Có nhiều người Giu-đa đã đến cùng Ma-ri và thấy sự Đức Chúa Jêsus làm, bèn tin Ngài.
46 Some of them, however, went to the Pharisees, and told them what he had done.
Nhưng một vài người trong bọn đó đi tìm người Pha-ri-si, mách cho họ sự Đức Chúa Jêsus đã làm.
47 Upon this the Chief Priests and the Pharisees called a meeting of the High Council, and said: “What are we to do, now that this man is giving so many signs?
Các thầy tế lễ cả và người Pha-ri-si nhóm tòa công luận, bàn rằng: Người nầy làm phép lạ nhiều lắm, chúng ta tính thế nào?
48 If we let him alone as we are doing, every one will believe in him; and the Romans will come and will take from us both our City and our Nationality.”
Nếu chúng ta để cho người làm, thì thiên hạ tin người, rồi dân Rô-ma sẽ đến diệt nơi nầy và cả nước chúng ta nữa.
49 One of them, however, Caiaphas, who was High Priest that year, said to them:
Nhưng một người trong bọn họ, tên là Cai-phe, làm thầy cả thượng phẩm đang niên, nói rằng: Các ngươi chẳng biết gì hết!
50 “You are utterly mistaken. You do not consider that it is better for you that one man should die for the people, rather than the whole nation should be destroyed.”
Các ngươi chẳng xét rằng thà một người vì dân chịu chết, còn hơn cả nước bị hư mất.
51 Now he did not say this of his own accord; but, as High Priest that year, he prophesied that Jesus was to die for the nation —
Vả, người nói điều đó chẳng phải tự mình, nhưng bởi làm thầy cả thượng phẩm đang niên, người nói tiên tri về Đức Chúa Jêsus sẽ vì dân mà chết;
52 And not for the nation only, but also that he might unite in one body the Children of God now scattered far and wide.
và không những vì dân thôi, mà cũng để nhóm con cái Đức Chúa Trời đã tản lạc lại làm một đoàn.
53 So from that day they plotted to put Jesus to death.
Từ ngày đó, chúng lập mưu giết Ngài.
54 In consequence of this, Jesus did not go about publicly among the Jews any more, but left that neighbourhood, and went into the country bordering on the Wilderness, to a town called Ephraim, where he stayed with his disciples.
Cho nên Đức Chúa Jêsus không tỏ mình rõ ràng trong vòng dân Giu-đa nữa, song Ngài đi trong miền gần đồng vắng, nơi một thành gọi là Eùp-ra-im; và ở lại đó với môn đồ.
55 But the Jewish Festival of the Passover was near; and many people had gone up from the country to Jerusalem, for their ‘purification,’ before the Festival began.
Lễ Vượt Qua của dân Giu-đa gần đến, có lắm người trong xứ lên thành Giê-ru-sa-lem trước ngày lễ để tẩy uế.
56 So they looked for Jesus there, and said to one another, as they stood in the Temple Courts: “What do you think? Do you think he will come to the Festival?”
Vậy, chúng kiếm Đức Chúa Jêsus, và đứng trong đền thờ, nói với nhau rằng: Các ngươi tưởng thế nào? Người không đến giữ lễ hay sao?
57 The Chief Priests and the Pharisees had already issued orders that, if any one learned where Jesus was, he should give information, so that they might arrest him.
Vả, các thầy tế lễ cả và người Pha-ri-si đã ra lịnh, nếu ai biết Đức Chúa Jêsus ở đâu, thì phải mách với họ, để họ bắt Ngài.
