Luke 14
1 One (Jewish day of rest/Sabbath day), Jesus went to eat [SYN] at the house of an important Pharisee. Some [men who studied the Jewish] laws and other Pharisees who were there were watching him carefully [to see if he would do something for which they could accuse him].
En het geschiedde toen Jezus op een sabbat in het huis van een der oversten van de fariseërs was gekomen om brood te eten, dat zij Hem bespiedden.
2 Unexpectedly, there was a man in front of Jesus whose arms and legs were swollen.
En ziet, een zeker waterzuchtig mensch stond voor Hem.
3 Jesus said to them, “Is it permitted in [our(inc)] Jewish laws to heal [someone] (on our Jewish rest day/on the Sabbath), or not?”
En Jezus antwoordde en zeide tot de wetgeleerden en fariseërs: Is het geoorloofd op den sabbat te genezen of niet? maar zij zwegen stil.
4 [They knew that their laws permitted it, but they thought that healing was work, which they thought was wrong to do] (on the Sabbath/on the Jewish rest day) (OR, [they knew that their laws permitted it, but they did not want to admit it]). So they did not reply. Then Jesus put his hands on the man and healed him. Then he told him to go [home].
En Hij nam en genas hem en liet hem heengaan.
5 Then he said to the rest of them, “If you had a son or an ox that fell into a well on a (Sabbath/our day of rest), would you immediately [work to] pull him out, [or would you(sg) let him stay there until the next day]?”
En Hij antwoordde en zeide tot hen: Wie van u, als zijn ezel of os in een put viel, zal dien niet terstond op een sabbatdag er uittrekken?
6 [They knew that they would immediately work to pull him out, even on their day of rest, so they could not justly say that Jesus did wrong by healing the man on that day. So] they said nothing in reply to Jesus.
En zij konden Hem hierop niet antwoorden.
7 Jesus noticed that those people who had been {whom [the Pharisee] had} invited [to the meal] chose [to sit in] the places where important [people usually sit]. Then he gave [this advice] to them:
Hij sprak nu een gelijkenis tot de genoodigden, daar Hij bemerkte dat zij de voornaamste plaatsen verkozen, en zeide tot hen:
8 “When one of you [(sg)] is invited by someone {someone invites one of you [(sg)]} to a wedding feast, do not sit in a place where important people sit. Perhaps the man [giving the feast] has invited a man more important than you [(sg)].
Als gij door iemand ter bruiloft genoodigd zijt, neem dan niet de voornaamste plaats, opdat niet, als er misschien een aanzienlijker genoodigd is dan gij,
9 [When that man comes], the man who invited both of you will come to you [(sg)] and say to you, ‘Let this man take your seat!’ Then you [(sg)] will have to take the most undesirable seat, and you will be ashamed.
en hij, die u en hem genoodigd heeft, zou komen en tot u zeggen: Maak voor dezen plaats! gij dan met schaamte zoudt beginnen de laatste plaats te nemen.
10 Instead, when you are invited {[someone] invites one of you} [to a feast], go and sit in the most undesirable seat. Then when the man who invited everyone comes, he will say to you [(sg)], ‘Friend, sit in a better seat!’ Then all the people who are eating with you [(sg)] will see that he is honoring you.
Maar als gij genoodigd zijt, neem dan de laatste plaats, opdat, wanneer hij die u genoodigd heeft komt, hij tot u zegge: Vriend, ga hooger op! dan zal het u tot eer zijn voor allen die met u aanliggen.
11 Also, [remember this]: [God] will humble those who exalt themselves. And [he] will exalt those who humble themselves.”
Want ieder die zich zelven verhoogt, zal vernederd worden, en wie zich zei ven vernedert, zal verhoogd worden.
12 [Jesus] also said to [the Pharisee] who had invited him to the meal, “When you [(sg)] invite people to a midday or evening meal, do not invite your friends or your family or your other relatives or your rich neighbors. They can later invite you [(sg) for a meal]. In that way they will repay you.
Hij sprak ook tot dengene die Hem genoodigd had: Als gij een middag– of avondmaal aanricht, noodig dan niet uw vrienden, of uw broeders, of uw bloedverwanten, of uw rijke geburen, opdat deze niet misschien ook u wedernoodigen en u vergelding geschiede.
13 Instead, when you [(sg)] give a feast, invite poor [people], crippled [people], lame [people], or blind [people].
Maar als gij een maal aanricht, noodig dan armen, gebrekkelijken, kreupelen en blinden.
14 They will be unable to repay you. [But God will bless you! He] will repay you [at the time] when [he causes] righteous people to become alive again.”
Dan zult gij gelukkig zijn, omdat zij niet hebben om u wedervergelding te doen; u zal dan wedervergolden worden in de verrijzenis der rechtvaardigen.
15 One of those who were eating with Jesus heard him say that. He said to Jesus, “God [has truly] blessed [us Jews] who will eat [with the Messiah] when he starts to rule!”
Als iemand der medeaanliggenden dit nu hoorde, zeide hij tot Hem: Zalig hij die brood eet in het koninkrijk Gods!
16 But [to show that many Jews whom God had invited would not accept God’s invitation] [MET], Jesus replied to him, “One time a man [decided] to prepare a large feast. He invited many people to come.
En Hij zeide tot hem: Een zeker man richtte een grooten maaltijd aan en noodigde velen.
17 When it was the day for the feast, he sent his servant to tell those who had been {whom he had} invited, ‘Come [now] because everything is ready!’
En hij zond zijn dienstknecht uit ter ure van den maaltijd om den genoodigden te zeggen: Komt, want alles is nu gereed!
18 But [when the servant did that], all of the people [whom he had invited] began to say why they did not want to come. The first [man the servant went to] said, ‘I have just bought a field, and I must go and see it. Please [ask your master to] forgive me for not coming!’
En zij begonnen zich allen eenparig te verontschuldigen; de eerste zeide tot hem: Ik heb een akker gekocht en moet noodzakelijk uitgaan om dien te bezien; ik bid u, verschoon mij!
19 Another person said, ‘I have just bought five pair of oxen, and I must go to examine them. Please [ask your master to] forgive me for not coming!’
En een ander zeide: Ik heb vijf gespan ossen gekocht en ga die beproeven; ik bid u, verschoon mij!
20 Another person said, ‘I have just been married. So I cannot come.’
En een ander zeide: Ik heb een vrouw getrouwd en daarom kan ik niet komen.
21 So the servant returned to his master and reported what [everyone had said]. The owner of the house was angry [when he heard the reasons they gave for not] coming. He said to his servant, ‘Go out quickly to the streets and alleys of the city [and find] poor and crippled and blind and lame [people, and bring] them here into [my house]!’
En de dienstknecht kwam terug en boodschapte dit aan zijn heer. Toen werd de huisheer toornig en zeide tot zijn dienstknecht: Ga haastig uit naar de straten en stegen der stad, en breng de armen, en gebrekkelijken, en blinden, en kreupelen, hier binnen!
22 [After the servant went and did that], he [came back and] said, ‘Sir, I have done what you [(sg)] told me to do, but there is still room [for more people].’
En de dienstknecht zeide: Heer, wat gij bevolen hebt, is geschied en nog is er plaats.
23 [So] his master said to him, ‘Then go [outside the city]. Search for people along the highways. Search also along the narrow roads with hedges beside them [where homeless people may be staying]. Strongly urge the people in those places to come to [my house]. I want it to be full of [people]!’”
En de heer zeide tot den dienstknecht: Ga uit naar de wegen en paden, en houd aan dat ze binnenkomen, opdat mijn huisvol worde;
24 [Then Jesus said], “I tell you [(pl)] this: Very few of you [Jewish] people will enjoy my feast, even though [I] invited you [first to eat it with me when I become king].”
want ik zeg u dat niemand van die mannen, die genoodigd waren, van mijn maaltijd proeven zal!
25 Large groups of people were traveling with [Jesus]. He turned and said to them,
Vele scharen gingen met Hem, en Hij keerde zich om en zeide tot hen:
26 “If anyone comes to me who loves his father and mother and wife and children and brothers and sisters [more than] [HYP] [he loves me], he cannot be my disciple. He must even love me more than he loves his own life!
Zoo iemand tot Mij komt en niet haat zijn vader, en moeder, en vrouw, en kinderen, en broeders, en zusters, ja ook zelfs zijn eigen leven, die kan mijn discipel niet zijn.
27 [People who are ready to execute a prisoner make] him carry his cross [MET] [to the place where others will nail him] on it. Only those who are willing [to allow others to hurt them and disgrace them] like that because of being my disciples, and who are willing to obey what I teach, can be my disciples.
En zoo wie zijn eigen kruis niet draagt en achter Mij komt, die kan mijn discipel niet zijn.
28 [I will illustrate] [MET]. If one of you desired to build a (tower/big house), (you would surely first sit down and determine how much it would cost!/would you not first sit down and determine how much it would cost?) [RHQ] Then you would determine whether you had enough money to complete it.
Want wie uwer, die een toren wil bouwen, gaat niet eerst nederzitten om de kosten te berekenen, of hij genoeg heeft tot de voltooiing?
29 [If you did not do that], if you laid the foundation and were not able to finish [the rest of the tower], everyone who saw it would make fun of you.
Opdat niet misschien, als hij het fundament heeft gelegd, en niet kan voleindigen, allen die het zien hem beginnen te bespotten,
30 They would say, ‘This man started to build [a tower], but he was not able to finish it!’
zeggende: Deze mensch begon te bouwen en kon het niet voltooien!
31 Or, if a king decided to [send his army to] war against another king, (he would surely first sit down [with those who] advised [him]./would he not first sit down [with those who] advised [him]?) [RHQ] They would determine whether [his army], which had only 10,000 soldiers, could defeat the [other army], which had 20,000 soldiers, and was about to attack his [army].
Of welke koning, als hij optrekt om tegen een anderen koning te oorlogen, gaat niet eerst nederzitten om te beraadslagen of hij wel bij machte is om met tien duizend man hem af te wachten die met twintig duizend man tegen hem optrekt?
32 If he [decided] that his army could not [defeat that army], he would send messengers to [the other king] while the other army was still far away. He would tell the messengers to say to that king, ‘What things must I do to have peace with your country?’
Zoo niet, dan zendt hij een gezantschap, terwijl de andere nog ver af is, en doet voorslagen van vrede.
33 So, similarly, if any one of you does not first decide that you [(sg)] are [willing to] give up all that you have, you cannot be my disciple.”
Alzoo dan, al wie van u niet afstand doet van al wat hij bezit, die kan mijn discipel niet zijn.
34 [Jesus also said, “You are like] [MET] salt, which is useful [to put on food]. But (salt certainly cannot be made {[you] certainly cannot make salt} to taste salty again if it stops tasting salty!/can salt be made {can [you] make salt} to taste salty again if it quits tasting salty?) [RHQ]
Het zout is goed; maar als ook het zout zijn kracht verliest, waarmede zal het dan smakelijk gemaakt worden?
35 [If salt does not taste salty any more], it is not good for the soil or even for the manure heap. [People] throw it away. [The same thing will happen to you if you become useless to God]. If you want to understand what I just said [IDM], you must consider [carefully] what you have heard!”
Noch voor het land, noch voor mest deugt het; men werpt het weg. Die ooren heeft om te hooren, die hoore!
