Hebrews 12
1 We [know about] many people like that [who showed they trusted in God]. They are like a crowd of spectators [who are cheering for us inside a stadium] [MET]. Knowing that, we must put away all the things that hinder us, [as a runner puts aside everything that would hinder him because they are heavy] [MET]. Especially we must put away sinful actions that [hinder us, as a runner] sets aside clothes he does not need, clothes that would entangle him [MET]. Let us [wholeheartedly strive to achieve what God has planned for us, as someone] in a race wholeheartedly runs the course that is before him [MET].
อโต เหโตเรตาวตฺสากฺษิเมไฆ เรฺวษฺฏิตา: สนฺโต วยมปิ สรฺวฺวภารมฺ อาศุพาธกํ ปาปญฺจ นิกฺษิปฺยาสฺมากํ คมนาย นิรูปิเต มารฺเค ไธรฺเยฺยณ ธาวามฯ
2 And let us [keep our minds on] Jesus, [as a runner] keeps his eyes on [the goal] [MET]. Jesus is the one we should imitate in the way he perfectly trusted [God. When he died on] the cross he endured it as he suffered greatly [MTY], instead of [thinking about the things he would] rejoice about [later]. He disregarded being disgraced by [dying that way]. He is now sitting at the place of highest honor [MTY] at the throne [where God rules].
ยศฺจาสฺมากํ วิศฺวาสสฺยาเคฺรสร: สิทฺธิกรฺตฺตา จาสฺติ ตํ ยีศุํ วีกฺษามไห ยต: ส สฺวสมฺมุขสฺถิตานนฺทสฺย ปฺราปฺตฺยรฺถมฺ อปมานํ ตุจฺฉีกฺฤตฺย กฺรุศสฺย ยาตนำ โสฒวานฺ อีศฺวรียสึหาสนสฺย ทกฺษิณปารฺเศฺว สมุปวิษฺฏวำศฺจฯ
3 [Jesus] patiently endured it when sinful people acted so hostilely against him. Try to act the way he did, so that you do not give up [trusting] God or become discouraged.
ย: ปาปิภิ: สฺววิรุทฺธมฺ เอตาทฺฤศํ ไวปรีตฺยํ โสฒวานฺ ตมฺ อาโลจยต เตน ยูยํ สฺวมน: สุ ศฺรานฺตา: กฺลานฺตาศฺจ น ภวิษฺยถฯ
4 While you have struggled against [being tempted to] sin, you have not yet bled [and died because of resisting evil, as Jesus did].
ยูยํ ปาเปน สห ยุธฺยนฺโต'ทฺยาปิ โศณิตวฺยยปรฺยฺยนฺตํ ปฺรติโรธํ นากุรุตฯ
5 Do not forget [RHQ] these words [that Solomon spoke to his son, that are the same as God] would exhort you as his children: My child, pay attention [LIT] when the Lord is disciplining you, and do not be discouraged when the Lord punishes you [DOU],
ตถา จ ปุตฺรานฺ ปฺรตีว ยุษฺมานฺ ปฺรติ ย อุปเทศ อุกฺตสฺตํ กึ วิสฺมฺฤตวนฺต: ? "ปเรเศน กฺฤตำ ศาสฺตึ เห มตฺปุตฺร น ตุจฺฉยฯ เตน สํภรฺตฺสิตศฺจาปิ ไนว กฺลามฺย กทาจนฯ
6 because it is everyone whom he loves whom the Lord disciplines, and he punishes everyone whom he accepts as his child.
ปเรศ: ปฺรียเต ยสฺมินฺ ตไสฺม ศาสฺตึ ททาติ ยตฺฯ ยนฺตุ ปุตฺรํ ส คฺฤหฺลาติ ตเมว ปฺรหรตฺยปิฯ "
7 It is in order that God may discipline you that he requires you to endure the disagreeable things [that happen to you]. [When God disciplines you] he is treating you as a father treats his children. All fathers [RHQ] discipline their children [LIT].
ยทิ ยูยํ ศาสฺตึ สหธฺวํ ตรฺหีศฺวร: ปุไตฺรริว ยุษฺมาภิ: สารฺทฺธํ วฺยวหรติ ยต: ปิตา ยไสฺม ศาสฺตึ น ททาติ ตาทฺฤศ: ปุตฺร: ก:?
8 So, if you have not experienced God disciplining you just like he disciplines all his other children, you are [not true children of God] [MET]. [You are like] illegitimate children; [no father disciplines them].
สรฺเวฺว ยสฺยา: ศาเสฺตรํศิโน ภวนฺติ สา ยทิ ยุษฺมากํ น ภวติ ตรฺหิ ยูยมฺ อาตฺมชา น กินฺตุ ชารชา อาเธฺวฯ
9 Furthermore, our natural fathers disciplined us [when we were young], and we respected them for doing that. So we should certainly more readily accept God our spiritual Father disciplining us, with the result that we live eternally [RHQ]!
อปรมฺ อสฺมากํ ศารีริกชนฺมทาตาโร'สฺมากํ ศาสฺติการิโณ'ภวนฺ เต จาสฺมาภิ: สมฺมานิตาสฺตสฺมาทฺ ย อาตฺมนำ ชนยิตา วยํ กึ ตโต'ธิกํ ตสฺย วศีภูย น ชีวิษฺยาม: ?
10 Our natural fathers disciplined us for a short time in a way that they considered right, [but it wasn’t always right], but God always disciplines us [in a right way], to help us. He does it so that we may be holy as he is.
เต ตฺวลฺปทินานิ ยาวตฺ สฺวมโน'มตานุสาเรณ ศาสฺตึ กฺฤตวนฺต: กินฺเตฺวโษ'สฺมากํ หิตาย ตสฺย ปวิตฺรตายา อํศิตฺวาย จาสฺมานฺ ศาสฺติฯ
11 During the time that God is disciplining us, that does not seem to be something about which we should rejoice. Instead, it is something that pains us. But later it causes those who have learned from it to be peaceful and to [live] righteously.
ศาสฺติศฺจ วรฺตฺตมานสมเย เกนาปิ นานนฺทชนิกา กินฺตุ โศกชนิไกว มนฺยเต ตถาปิ เย ตยา วินียนฺเต เตภฺย: สา ปศฺจาตฺ ศานฺติยุกฺตํ ธรฺมฺมผลํ ททาติฯ
12 So, [instead of acting as though you were spiritually exhausted], renew yourselves [MET] spiritually.
อเตอว ยูยํ ศิถิลานฺ หสฺตานฺ ทุรฺพฺพลานิ ชานูนิ จ สพลานิ กุรุธฺวํฯ
13 Go straight forward [in your Christian life] [MET], in order that believers who are uncertain about their faith [will imitate you] and not ([leave God’s way/] useless [to God]) [MET]. Instead, they will be spiritually restored [MET] as an injured and useless limb is restored.
ยถา จ ทุรฺพฺพลสฺย สนฺธิสฺถานํ น ภเชฺยต สฺวสฺถํ ติษฺเฐตฺ ตถา สฺวจรณารฺถํ สรลํ มารฺคํ นิรฺมฺมาตฯ
14 Try to live peacefully with all people. Seek to be holy, since no one will see the Lord if he is not holy.
อปรญฺจ สรฺไวฺว: สารฺถมฺ เอกฺยภาวํ ยจฺจ วินา ปรเมศฺวรสฺย ทรฺศนํ เกนาปิ น ลปฺสฺยเต ตตฺ ปวิตฺรตฺวํ เจษฺฏธฺวํฯ
15 Beware that none of you stops [trusting in] God, [who has done kind things for us that we did not deserve] (OR, Beware that you have never [experienced] God kindly [saving you]). Be on guard lest any of you [act in an evil way towards others], because your doing that will [grow like] [MET] a root [grows into a big plant], and the result [of your] doing that will be that many believers will sin and become unacceptable to God.
ยถา กศฺจิทฺ อีศฺวรสฺยานุคฺรหาตฺ น ปเตตฺ, ยถา จ ติกฺตตายา มูลํ ปฺรรุหฺย พาธาชนกํ น ภเวตฺ เตน จ พหโว'ปวิตฺรา น ภเวยุ: ,
16 Do not let anyone be immoral, or be irreligious as Esau was. He exchanged the rights he had as a firstborn son for only one meal.
ยถา จ กศฺจิตฺ ลมฺปโฏ วา เอกกฺฤตฺว อาหารารฺถํ สฺวียเชฺยษฺฐาธิการวิเกฺรตา ย เอเษาสฺตทฺวทฺ อธรฺมฺมาจารี น ภเวตฺ ตถา สาวธานา ภวตฯ
17 You know that after he did that, he wanted to receive [what his father would promise to give him if] he blessed him. But [his father] was unable [to change what he had already done]. And Esau found no way to change things, even though he sought tearfully to do that.
ยต: ส เอเษา: ปศฺจาทฺ อาศีรฺวฺวาทาธิการี ภวิตุมฺ อิจฺฉนฺนปิ นานุคฺฤหีต อิติ ยูยํ ชานีถ, ส จาศฺรุปาเตน มตฺยนฺตรํ ปฺรารฺถยมาโน'ปิ ตทุปายํ น เลเภฯ
18 In coming [to God] you have not [experienced things like what the Israeli people experienced] at [Sinai] Mountain. [They] approached [a mountain that God told them they] should not touch. [They approached] a blazing fire, and it was gloomy and dark [DOU], and there was a hurricane/cyclone.
อปรญฺจ สฺปฺฤศฺย: ปรฺวฺวต: ปฺรชฺวลิโต วหฺนิ: กฺฤษฺณาวรฺโณ เมโฆ 'นฺธกาโร ฌญฺภฺศ ตูรีวาทฺยํ วากฺยานำ ศพฺทศฺจ ไนเตษำ สนฺนิเธา ยูยมฺ อาคตา: ฯ
19 They heard a trumpet sounding and they heard [God] speak. The result was that those who heard it pleaded for God not to speak to them like that again.
ตํ ศพฺทํ ศฺรุตฺวา โศฺรตารสฺตาทฺฤศํ สมฺภาษณํ ยตฺ ปุน รฺน ชายเต ตตฺ ปฺรารฺถิตวนฺต: ฯ
20 When [God] commanded them saying, “If [a person or] even an animal touches this mountain, [you] must [kill him/it by] throwing stones at him/it,” they were terrified.
ยต: ปศุรปิ ยทิ ธราธรํ สฺปฺฤศติ ตรฺหิ ส ปาษาณาฆาไต รฺหนฺตวฺย อิตฺยาเทศํ โสฒุํ เต นาศกฺนุวนฺฯ
21 Truly, because Moses was terrified after seeing what happened [on the mountain], he said, “I am trembling because I am very afraid!”
ตจฺจ ทรฺศนมฺ เอวํ ภยานกํ ยตฺ มูสโสกฺตํ ภีตสฺตฺราสยุกฺตศฺจาสฺมีติฯ
22 Instead, [it is as though] you have come to [the presence of God in heaven] [MET]. [That is like what your ancestors did when they came to worship] God on Zion Hill, in Jerusalem, in the city of God who is all-powerful. You have come (OR, you are coming) to where there are countless angels, who are rejoicing as they have gathered together.
กินฺตุ สีโยนฺปรฺวฺวโต 'มเรศฺวรสฺย นครํ สฺวรฺคสฺถยิรูศาลมมฺ อยุตานิ ทิวฺยทูตา:
23 You have joined all the believers [who have privileges like] firstborn sons, whose names [God] has written down in heaven. You have come to God, who will judge everyone. You have come to where the spirits of God’s people are, people who lived righteously [before they died], and who now have been made perfect [in heaven].
สฺวรฺเค ลิขิตานำ ปฺรถมชาตานามฺ อุตฺสว: สมิติศฺจ สรฺเวฺวษำ วิจาราธิปติรีศฺวร: สิทฺธีกฺฤตธารฺมฺมิกานามฺ อาตฺมาโน
24 You have come to Jesus, who arranged a new covenant [between us and God]. You have accepted [what he accomplished when] his blood flowed [when he died on the cross. His doing that made it possible for God to forgive us]. That is better than the blood of Abel, [who just] wanted revenge because his brother Cain murdered him.
นูตนนิยมสฺย มธฺยโสฺถ ยีศุ: , อปรํ หาพิโล รกฺตาตฺ เศฺรย: ปฺรจารกํ โปฺรกฺษณสฺย รกฺตญฺไจเตษำ สนฺนิเธา ยูยมฺ อาคตา: ฯ
25 Beware that you do not refuse to listen to [God] who is speaking to you. The Israeli people did not escape [God punishing them] when [Moses] (OR, [God]) warned them here on earth. So we shall surely not escape [God punishing us] if we reject him when he warns us from heaven! [RHQ]
สาวธานา ภวต ตํ วกฺตารํ นาวชานีต ยโต เหโต: ปฺฤถิวีสฺถิต: ส วกฺตา ไยรวชฺญาตไสฺต รฺยทิ รกฺษา นาปฺราปิ ตรฺหิ สฺวรฺคียวกฺตุ: ปรางฺมุขีภูยาสฺมาภิ: กถํ รกฺษา ปฺราปฺสฺยเต?
26 The earth shook [PRS] then when he spoke [MTY] [at Sinai Mountain]. But now he has promised, “I will shake the earth again, one more time, but I will shake heaven too.”
ตทา ตสฺย รวาตฺ ปฺฤถิวี กมฺปิตา กินฺตฺวิทานีํ เตเนทํ ปฺรติชฺญาตํ ยถา, "อหํ ปุนเรกกฺฤตฺว: ปฺฤถิวีํ กมฺปยิษฺยามิ เกวลํ ตนฺนหิ คคนมปิ กมฺปยิษฺยามิฯ "
27 The words “again, one more time” indicate that things [on earth] will be shaken {that [he] will shake things [on earth]}, meaning that he will set aside all that [he] has created, in order that the things [in heaven] that cannot be shaken {that nothing can shake} may remain forever.
ส เอกกฺฤตฺว: ศพฺโท นิศฺจลวิษยาณำ สฺถิตเย นิรฺมฺมิตานามิว จญฺจลวสฺตูนำ สฺถานานฺตรีกรณํ ปฺรกาศยติฯ
28 So, let us thank God that we are becoming members of a kingdom that nothing can shake. Let us worship/serve God in a way that pleases him by being greatly in awe [DOU] before him.
อเตอว นิศฺจลราชฺยปฺราปฺไตรสฺมาภิ: โส'นุคฺรห อาลมฺพิตโวฺย เยน วยํ สาทรํ สภยญฺจ ตุษฺฏิชนกรูเปเณศฺวรํ เสวิตุํ ศกฺนุยามฯ
29 Remember that the God we [worship/serve] is like a fire that burns up everything [that is impure] [MET]!
ยโต'สฺมากมฺ อีศฺวร: สํหารโก วหฺนิ: ฯ
