Exodus 25
1 Yahweh said to Moses/me, “There [are many things that I want] you to tell to the Israeli people.
I PAN powiedział do Mojżesza:
2 Tell them that they must give offerings/gifts to me. Receive from the people every offering/gift that they want to give to me.
Powiedz synom Izraela, aby przynieśli mi dar. Od każdego człowieka, który daje dobrowolnie ze swego serca, zbierzcie dar dla mnie.
3 These are the things that they may offer/give: Gold, silver, bronze,
A to są dary, które zbierzecie od nich: złoto, srebro i miedź;
4 blue, purple, and scarlet yarn/wool, fine (linen/white cloth), goats’ hair for making [cloth],
Błękitna [tkanina], purpura, karmazyn, bisior i sierść kozia;
5 rams’ skins that have been (tanned/dyed red), goatskins, [hard] wood from acacia [trees],
Skóry baranie farbowane na czerwono, skóry borsucze i drewno akacjowe;
6 olive oil [to burn] in the lamps, spices to [put in] the olive oil for anointing [the priests] and in the sweet-smelling incense,
Oliwa do oświetlenia, wonności na olejek do namaszczania i na wonne kadzidło;
7 [expensive quartz] stones [called] onyx, and other expensive stones to be fastened [to the priest’s vest] and put on the pouches [that are to be fastened to the vest].
Kamienie onyksowe i kamienie do osadzenia efodu i pektorału.
8 Tell the people to make a big Sacred Tent for me, so that I can live in it among them.
I zbudują mi świątynię, abym mieszkał pośród nich.
9 They must make the Sacred Tent and all the things that will be used inside it according to the plan/model that I will show you.”
Według wszystkiego, co ci ukażę, [według] wzoru przybytku i wzoru wszystkich jego naczyń, tak uczynicie.
10 “[Tell the people to] make a [sacred] chest from acacia wood. It is to be (45 in./110 cm.) long, (27 in./66 cm.) wide, and (27 in./66 cm.) high.
Uczynią też arkę z drewna akacjowego. Jej długość [będzie] na dwa i pół łokcia, jej szerokość – na półtora łokcia, a jej wysokość – na półtora łokcia.
11 Cover it with pure gold inside and outside, and put a gold border around the top of it.
I pokryjesz ją szczerym złotem, wewnątrz i na zewnątrz pokryjesz ją, a na niej dokoła uczynisz złotą listwę.
12 [They must] make/cast four rings from gold and fasten them to the legs of the chest. Put two rings on each side of the chest.
Odlejesz też do niej cztery złote pierścienie, które przymocujesz do czterech jej narożników: dwa pierścienie do jednego jej boku i dwa pierścienie do drugiego jej boku.
13 [They must] make [two] poles from acacia wood, and they must cover them with gold.
Uczynisz drążki z drewna akacjowego i pokryjesz je złotem.
14 [They must] put the poles into the rings on the sides of the chest, so that the chest can be carried by the poles.
I włożysz drążki w pierścienie na bokach arki, aby na nich noszono arkę.
15 The poles must always be left in the rings; they must not take the poles out [of the rings].
Drążki te pozostaną w pierścieniach arki; nie będą z niej wyjmowane.
16 Put inside the chest the [two stone slabs that I will give you, on which] I have written my commandments.
W arkę włożysz świadectwo, które ci dam.
17 [Tell them to] make a lid for the chest from pure gold. [It will be the place where I will] forgive people’s sins. It [also] is to be (45 in./110 cm.) long and (27 in./66 cm.) wide.
Uczynisz też przebłagalnię ze szczerego złota. Jej długość będzie na dwa i pół łokcia, a jej szerokość – na półtora łokcia.
18 [Tell them to] hammer [huge lump of] gold into the form of two creatures that have wings.
I uczynisz dwa złote cherubiny: wykujesz je ze złota na obu końcach przebłagalni.
19 One of these is to be put at each end of the chest, but the gold [from which] they [are made] must be joined to the gold from which the lid [is made].
Jednego cherubina uczynisz na jednym końcu, a drugiego cherubina na drugim końcu. Z samej przebłagalni uczynicie cherubiny na obu jej końcach.
20 [Tell them to place the] winged creatures so that their wings touch each other and spread out over the lid.
A cherubiny będą mieć skrzydła rozpostarte ku górze, zakrywając swymi skrzydłami przebłagalnię. Ich twarze zaś [będą zwrócone] ku sobie, twarze cherubinów będą [zwrócone] ku przebłagalni.
21 Put inside the chest the stone slabs that I will give you. Then fasten the lid onto the top of the chest.
I położysz przebłagalnię na wierzchu arki, a w arkę włożysz świadectwo, które ci dam.
22 I will set times to talk with you there. From above the lid of the chest, between the two winged creatures, I will tell to you all my laws that [you must tell] to the Israeli people.”
Tam będę się z tobą spotykać i sponad przebłagalni, spomiędzy dwóch cherubinów, którzy są nad arką świadectwa, będę z tobą rozmawiać o wszystkim, co ci rozkażę dla synów Izraela.
23 “[Tell them to] make a table from acacia wood. It is to be (36 in./88 cm.) long, (18 in./66 cm.) wide, and (27 in./66 cm.) high.
Uczynisz też stół z drewna akacjowego. Jego długość będzie na dwa łokcie, jego szerokość – na [jeden] łokieć, a jego wysokość – na półtora łokcia.
24 [Tell them to] cover it with pure gold and put a gold border around it.
I pokryjesz go szczerym złotem, i uczynisz dokoła niego złotą listwę.
25 [Tell them to] make a rim all around it, (3 in./7.5 cm.) wide, and put a gold border around the rim.
Uczynisz też dokoła niego obramowanie szerokie na cztery palce i złotą listwę dokoła obramowania.
26 [Tell them to] make/cast four rings from gold and fasten the rings to the four corners of the table, one ring close to each leg [of the table].
Uczynisz też do niego cztery złote pierścienie i przymocujesz je na czterech narożnikach, które [są] przy jego czterech nogach.
27 The rings should be fastened to the table near the rim.
Przy tym obramowaniu będą pierścienie, przez które przewloką drążki do noszenia stołu.
28 Make two poles from acacia wood and cover them with gold. The poles for carrying the table are to be inserted in the rings.
A te drążki uczynisz z drewna akacjowego i pokryjesz je złotem, i będzie na nich noszony stół.
29 Also [tell them to] make plates, cups, jars, and bowls to be used [when the priests] pour out wine [to offer to me]. They must all be made from pure gold.
Uczynisz też jego misy, czasze, przykrycia i kubki do nalewania; wykonasz je ze szczerego złota.
30 On the table, in front of the chest, there must always be the loaves of sacred bread [that the priests have offered] to me.”
I na [ten] stół nieustannie będziesz kłaść przede mną chleby pokładne.
31 “[Tell them to] make a lampstand from pure gold. They must hammer [one large lump of] gold to make its base and its shaft. [The branches of the lampstand], the cups for holding the oil, the flower buds and the [flower] petals [that decorate the branches of the lamp, the base, and the shaft are all to be hammered from] one [big] lump of gold.
Uczynisz też świecznik ze szczerego złota. Ów świecznik będzie wykuty: jego podstawa, ramiona, kielichy, gałki i kwiaty będą z tej samej [bryły].
32 There are to be six branches on the lampstand, three on each side [of the shaft].
Z jego boków będzie wychodzić sześć ramion: trzy ramiona świecznika z jednego boku i trzy ramiona świecznika z drugiego boku.
33 Each of the branches is to have on it three [gold decorations that will look like] almond blossoms. These decorations must also have flower buds and [flower] petals.
Trzy kielichy na kształt migdału na jednym ramieniu, [wraz z] gałką i kwiatem; i trzy kielichy na kształt migdału na drugim ramieniu, [wraz z] gałką i kwiatem. Tak [będzie] na wszystkich sześciu ramionach wychodzących ze świecznika.
34 On the [shaft of the] lampstand there are to be four [gold decorations that also look like] almond blossoms, each one with flower buds and petals.
Ale na trzonie świecznika [będą] cztery kielichy na kształt migdału, z gałkami i kwiatami.
35 On each side, there is to be one [flower] bud beneath each of the branches.
I [będzie] gałka pod dwoma jego ramionami, także gałka pod [następnymi] dwoma ramionami i gałka pod [innymi] dwoma ramionami: [tak będzie] pod sześcioma ramionami wychodzącymi ze świecznika.
36 All these buds and branches, along with the shaft, are to be hammered from one large lump of pure gold.
Z niego samego będą [wychodzić] gałki i ramiona, wszystko to w całości [będzie] wykute ze szczerego złota.
37 Also [tell them to] make seven small cups [for holding oil. One is to be put on top of the shaft and the others are to be put on top of the branches]. Place these cups so that [when the lamps are lit], the light will shine toward the (front of the lampstand/entrance).
Uczynisz też do niego siedem lamp i zapalisz je, aby świeciły w przeciwległą stronę.
38 [Tell them to] make tongs from pure gold, [to remove the burned wicks] and trays [in which to put the burned wicks].
Także jego szczypce i naczynia na popiół [mają być] ze szczerego złota.
39 [Tell them to] use (75 pounds/35 kg.) of pure gold to make the lampstand and the tongs and the trays.
Uczynisz go i wszystkie naczynia z talentu szczerego złota.
40 Make sure that they make these things according to the instructions that I am giving you [here] on [this] mountain.”
Uważaj, abyś uczynił [wszystko] według wzoru tego, co ci ukazano na górze.
