Mark 12
1 And he began to discourse with them in parables. A certain man planted a vinery, and surrounded it with an enclosure, and dug in it a wine-press, and built in it a tower, and gave it to be held by husbandmen, and journeyed.
Wtedy zaczął do nich mówić w przypowieściach: [Pewien] człowiek założył winnicę, ogrodził ją płotem, wykopał prasę, zbudował wieżę i wydzierżawił ją rolnikom, i wyjechał.
2 And he sent to the husbandmen his servant in the time to receive the fruits of the vinery.
A gdy nadszedł czas, posłał do rolników sługę, aby odebrał od nich plony winnicy.
3 But they beat him, and sent him away empty.
Lecz oni schwytali go, pobili i odesłali z niczym.
4 He sent to them again another servant; and also that one they stoned, and bruised him, and sent him away with dishonour.
I znowu posłał do nich innego sługę, którego ukamienowali, zranili w głowę i odesłali znieważonego.
5 And he sent again another, and him they killed; and many other servants he sent, and of them they beat, (and) of them they killed.
Ponownie posłał innego [sługę], lecz i tego zabili. I wielu innych, z których jednych pobili, a innych pozabijali.
6 But at last having one son, the beloved, he sent him to them; for he said, Now will they be confounded by my son.
A mając jeszcze jednego, swego umiłowanego syna, posłał do nich na koniec i jego, mówiąc: Uszanują mego syna.
7 But those husbandmen said among themselves, This is the heir; come let us kill him, and the inheritance will be ours.
Ale rolnicy mówili między sobą: To jest dziedzic. Chodźmy, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.
8 And they took and killed him, and cast him without from the vinery.
I schwytawszy go, zabili i wyrzucili z winnicy.
9 What therefore shall the Lord of the vinery do? He will come, destroy those labourers, and will give the vinery to others.
Cóż więc zrobi pan winnicy? Przyjdzie i wytraci tych rolników, a winnicę odda innym.
10 And also that scripture have you not read, The stone which the builders rejected is become the head of the corner?
Czy nie czytaliście tych [słów] Pisma: Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym;
11 from the Lord is this done, and it is wondrous in our eyes.
Pan to sprawił i jest to cudowne w naszych oczach?
12 And they sought to apprehend him, but feared from the people: for they knew that concerning themselves he had spoken this parable. And he left them, and went.
Starali się więc go schwytać, ale bali się ludu. Wiedzieli bowiem, że przeciwko nim powiedział tę przypowieść. Zostawili go więc i odeszli.
13 And they sent to him men from the Sophree and from the house of Herodes, that they should ensnare him in discourse.
Potem posłali do niego niektórych z faryzeuszy i herodianów, aby go pochwycili w mowie.
14 And they came and questioned him: Malphona, we know that thou art true, and that thou bearest not care for man: for thou regardest not the person of the sons of man, but in truth the way of Aloha thou teachest: Is it lawful to give headmoney to Caesar, or not?
Gdy przyszli, powiedzieli mu: Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdziwy i nie zważasz na nikogo. Nie oglądasz się bowiem na osobę ludzką, ale drogi Bożej w prawdzie uczysz. Czy wolno płacić podatek cesarzowi, czy nie? Mamy go płacić czy nie płacić?
15 shall we give, or shall we not give? But he knew their deceit, and said to them, Why do you tempt me? bring me the dinara, (that) I may see it.
A on poznał ich obłudę i powiedział do nich: Czemu wystawiacie mnie na próbę? Przynieście mi grosz, żebym [mógł] go zobaczyć.
16 And they brought it to him. He said to them, Of whom (is) this image and writing? And they said, Of Caesar.
I przynieśli [mu]. A on ich zapytał: Czyj to wizerunek i napis? Odpowiedzieli mu: Cesarza.
17 Jeshu said to them, Of Caesar give to Caesar, and of Aloha to Aloha. And they were astonished at him.
Wtedy Jezus im powiedział: Oddawajcie więc cesarzowi to, co [należy do] cesarza, a co [należy do] Boga – Bogu. I podziwiali go.
18 AND the Zadukoyee came to him, those who say that (there is) no resurrection; and they questioned him, saying,
Potem przyszli do niego saduceusze, którzy mówią, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
19 Malphona, Musha has written for us, That if the brother of a man die, and leave a wife, and leave not children, his brother shall take his wife and raise up seed unto his brother.
Nauczycielu, Mojżesz nam napisał, że jeśli czyjś brat umrze i pozostawi żonę, a nie pozostawi dzieci, to jego brat ma ożenić się z jego żoną i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
20 Seven brethren there were. The first took a wife, and died, and left not seed.
Otóż było siedmiu braci. Pierwszy ożenił się i umarł, nie zostawiwszy potomstwa.
21 And the second took her, and died, and he also left not seed: and the third likewise.
Potem ożenił się z nią drugi i umarł, lecz i ten nie zostawił potomstwa, tak samo trzeci.
22 And the seven of them took her, and did not leave seed: last of all died also that woman.
I tak pojęło ją siedmiu braci, ale nie zostawili potomstwa. Na koniec, po wszystkich umarła i ta kobieta.
23 In the resurrection therefore, whose from them shall she be the wife? for the seven of them had her.
Przy zmartwychwstaniu więc, gdy powstaną, którego z nich będzie żoną? Bo siedmiu miało ją za żonę.
24 Jeshu saith to them, Do you not on this account err, because you know not the scripture, nor the power of Aloha?
Na to Jezus im odpowiedział: Czyż nie dlatego błądzicie, że nie znacie Pisma ani mocy Boga?
25 For when they rise from the dead, they take not wives, neither are wives (given) unto husbands; but as the angels that are in heaven are they.
Gdy bowiem zmartwychwstaną, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić, ale będą jak aniołowie w niebie.
26 But concerning the dead, that they rise: have you not read in the book of Musha, how from the bush Aloha said to him, I am the God of Abraham, and the God of Ishok, and the God of Jacub?
A o umarłych, że będą wskrzeszeni, nie czytaliście w księdze Mojżesza, jak Bóg do niego z krzaka przemówił: Ja jestem Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba?
27 And Aloha is not of the dead, but of the living. You therefore do greatly err.
Bóg nie jest Bogiem umarłych, ale Bogiem żywych. Wy więc bardzo błądzicie.
28 AND one from the Sophree approached and heard how they disputed, and, perceiving that he had well rendered to them the answer, inquired of him, Which is the first commandment of all?
Podszedł jeden z uczonych w Piśmie i słysząc, że ze sobą rozmawiali [oraz] widząc, że im dobrze odpowiedział, zapytał go: Które przykazanie jest pierwsze ze wszystkich?
29 Jeshu saith to him, The first of all the commandments (is), Hear, Israel, The Lord our Aloha is one Lord:
A Jezus mu odpowiedział: Pierwsze przykazanie ze wszystkich [jest to]: Słuchaj, Izraelu! Pan, nasz Bóg, Pan jest jeden.
30 and thou shalt love the Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind, and with all thy strength: this is the first commandment.
Będziesz więc miłował Pana, swego Boga, całym swym sercem, całą swą duszą, całym swym umysłem i z całej swojej siły. [To jest] pierwsze przykazanie.
31 And the second, which is like it, (is) that thou shalt love thy neighbour as thyself. Another commandment greater than these there is not.
A drugie [jest do niego] podobne: Będziesz miłował swego bliźniego jak samego siebie. Nie ma innego przykazania większego od tych.
32 That Sophra said to him, Well, Rabi, and truly hast thou spoken: for One there is and no other than He:
Wtedy powiedział mu uczony w Piśmie: Nauczycielu, zaprawdę dobrze powiedziałeś, że jeden jest Bóg i nie ma innego oprócz niego.
33 and that a man love Him with all the heart, and with all the understanding, and with all the soul, and with all the strength, and that he love his neighbour as himself, is better than all burnt-offerings and sacrifices.
Miłować go całym sercem, całym umysłem, całą duszą i z całej siły i miłować bliźniego jak samego siebie znaczy więcej niż wszystkie całopalenia i ofiary.
34 Jeshu, seeing that he had wisely returned the word, answered and said to him, Thou art not far from the kingdom of Aloha. And no man dared again to question him.
A Jezus, widząc, że mądrze odpowiedział, rzekł do niego: Niedaleko jesteś od królestwa Bożego. I nikt nie śmiał go więcej pytać.
35 And Jeshu answered and said, while he taught in the temple, How say the Sophree that the Meshicha is son of David?
Nauczając w świątyni, Jezus zapytał: Jak [to jest], że uczeni w Piśmie mówią, że Chrystus jest Synem Dawida?
36 For David himself saith by the Spirit of Holiness, The Lord said to my Lord, Sit thou at my right hand, until I set thy adversaries a footstool beneath thy feet.
Sam Dawid bowiem powiedział przez Ducha Świętego: Rzekł Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy, aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
37 David therefore himself calleth him My Lord; and how is he then his son? And all the multitude heard him gladly.
[Skoro] sam Dawid nazywa go Panem, [to] jak [może] być jego synem? A wielki tłum chętnie go słuchał.
38 And in his doctrine he said to them, Beware of the Sophree, who will to walk in long robes, and love the shaloma in public places,
I mówił do nich w swoim nauczaniu: Strzeżcie się uczonych w Piśmie, którzy lubią chodzić w długich szatach i lubią pozdrowienia na rynkach;
39 and the chief seats in the congregations, and the head couches at suppers:
I pierwsze krzesła w synagogach, i pierwsze miejsca na ucztach.
40 they who devour the houses of widows, and for the occasion prolong their prayers: they shall receive the greater judgment.
Pożerają oni domy wdów i dla pozoru odprawiają długie modlitwy. Ci otrzymają surowszy wyrok.
41 AND as Jeshu sat before the house of treasure, he beheld how the multitude cast money into the place of treasure; and many rich threw in much.
A siedząc naprzeciw skarbony, Jezus przypatrywał się, jak ludzie wrzucali do niej pieniądze. Wielu bogaczy wrzucało wiele.
42 And there came a certain poor widow, and threw in two menin, which are a shemona.
Przyszła też pewna uboga wdowa i wrzuciła dwie drobne monety, czyli kwartnik.
43 And Jeshu called to his disciples, and said to them, Amen I tell you, That this poor widow more than all the men who throw hath thrown into the house of treasure.
Wtedy zawołał swoich uczniów i powiedział im: Zaprawdę powiadam wam, że ta uboga wdowa wrzuciła więcej niż wszyscy, którzy wrzucali do skarbony.
44 For all they from what is (super)abundant to them have thrown (in), but this from her deficiency all whatever she had; she hath thrown in her whole possession.
Wszyscy bowiem wrzucali z tego, co im zbywało, ale ona ze swego ubóstwa wrzuciła wszystko, co miała, całe swoje utrzymanie.
