Proverbs 1
1 proverb Solomon son: child David king Israel
| پەندەکانی سلێمانی کوڕی داود، پاشای ئیسرائیل، |
2 to/for to know wisdom and discipline: instruction to/for to understand word understanding
| بۆ زانینی دانایی و تەمبێکردن، بۆ پەیبردن بە وشەکانی تێگەیشتن، |
3 to/for to take: recieve discipline: instruction be prudent righteousness and justice and uprightness
| بۆ وەرگرتنی تەمبێکردن و وریایی، ڕاستودروستی و دادپەروەری و ڕاستەڕێیی، |
4 to/for to give: give to/for simple craftiness to/for youth knowledge and plot
| بۆ بەخشینی ژیری بە ساویلکە، بە لاویش زانیاری و سەلیقە، |
5 to hear: hear wise and to add teaching and to understand counsel to buy
| (دانا گوێی لێ دەگرێت و فێربوونی زیاد دەبێت، تێگەیشتووش ڕاوێژی باشی دەست دەکەوێت،) |
6 to/for to understand proverb and mockery word wise and riddle their
| بۆ تێگەیشتنی پەند و نموونە، قسەی دانایان و مەتەڵەکانیان. |
7 fear LORD first: beginning knowledge wisdom and discipline: instruction fool(ish) to despise
| لەخواترسی سەرەتای زانیارییە، بەڵام گێلەکان سووکایەتی بە دانایی و تەمبێکردن دەکەن. |
8 to hear: hear son: child my discipline: instruction father your and not to leave instruction mother your
| ڕۆڵە، گوێ لە تەمبێکردنی باوکت بگرە و فێرکردنی دایکت پشتگوێ مەخە، |
9 for wreath favor they(masc.) to/for head your and necklace to/for neck your
| چونکە تاجەگوڵینەی نیعمەتن بۆ سەرت، گەردانەن بۆ ملت. |
10 son: child my if to entice you sinner not be willing
| ڕۆڵە، ئەگەر گوناهباران فریویان دایت، ڕازی مەبە. |
11 if to say to go: come [emph?] with us to ambush to/for blood to treasure to/for innocent for nothing
| ئەگەر گوتیان: «لەگەڵمان وەرە، بۆسە بۆ خوێنڕشتن بنێینەوە، بەبێ هۆ بۆ بێتاوانێک خۆمان مات بکەین، |
12 to swallow up them like/as hell: Sheol alive and unblemished: complete like/as to go down pit (Sheol h7585)
| وەک جیهانی مردووان بە زیندووێتی هەڵیانلووشین و بە ساغی وەک ئەوانەی لە گۆڕ دەنرێن. (Sheol h7585) |
13 all substance precious to find to fill house: home our spoil
| هەموو گەنجینەیەکی بەهادار دەدۆزینەوە و ماڵمان پڕ دەکەین لە دەستکەوت. |
14 allotted your to fall: deserting in/on/with midst our purse one to be to/for all our
| پشکی خۆت هەڵبدە ناومان، بە هەموومان یەک کیسەمان دەبێت.» |
15 son: child my not to go: walk in/on/with way: journey with them to withhold foot your from path their
| ڕۆڵە، لەگەڵیان بە ڕێگادا مەڕۆ، پێیەکانت قەدەغە بکە لە ڕێڕەوەکانیان، |
16 for foot their to/for bad: evil to run: run and to hasten to/for to pour: kill blood
| چونکە پێیەکانیان بەرەو خراپە ڕادەکەن، بۆ خوێنڕشتن پەلە دەکەن. |
17 for for nothing to scatter [the] net in/on/with eye: seeing all master: [master of] wing
| بێ سوودە دانانەوەی تۆڕ لەبەرچاوی هەموو باڵدارێک. |
18 and they(masc.) to/for blood their to ambush to treasure to/for soul: life their
| بۆ خوێنی خۆیان بۆسەیان ناوەتەوە، خۆیان تەنها بۆ گیانی خۆیان ماتداوە. |
19 so way all to cut off: to gain unjust-gain [obj] soul: life master his to take: take
| ئاوایە ڕێچکەی هەموو ئەوانەی بەدوای دەستکەوتی ناڕەواوەن، سەری خاوەنی دەخوات. |
20 wisdom in/on/with outside to sing in/on/with street/plaza to give: cry out voice her
| دانایی لە کۆڵان هاوار دەکات، لە گۆڕەپانەکان دەنگ بەرز دەکاتەوە، |
21 in/on/with head: top to roar to call: call out in/on/with entrance gate in/on/with city word her to say
| لە شەقامە قەرەباڵغەکاندا بانگ دەکات، لە دەروازەی شارەکاندا قسەی خۆی دەکات: |
22 till how simple to love: lover simplicity and to mock scorning to desire to/for them and fool to hate knowledge
| «هەتا کەی ئەی ساویلکەکان حەز لە ساویلکەیی دەکەن؟ هەتا کەی گاڵتەجاڕان بە گاڵتەکردن دڵخۆش دەبن، گێلەکانیش ڕقیان لە زانیاری دەبێتەوە؟ |
23 to return: repent to/for argument my behold to bubble to/for you spirit my to know word my [obj] you
| بگەڕێنەوە کاتێک سەرزەنشتتان دەکەم! ئینجا ڕۆحی خۆمتان بەسەردا دەڕێژم، وشەکانی خۆمتان پێ دەناسێنم. |
24 because to call: call to and to refuse to stretch hand my and nothing to listen
| بەڵام بانگهێشتم کردن، ڕەتتان کردەوە، دەستم درێژکرد، کەس گوێی پێنەدا، |
25 and to neglect all counsel my and argument my not be willing
| هەموو ڕاوێژێکی منتان پشتگوێ خست، سەرزەنشتی منتان وەرنەگرت، |
26 also I in/on/with calamity your to laugh to mock in/on/with to come (in): come dread your
| جا منیش لە کارەساتتان پێدەکەنم. گاڵتە دەکەم کە ترستان لێ نیشت، |
27 in/on/with to come (in): come (like/as devastation *QK) dread your and calamity your like/as whirlwind to come in/on/with to come (in): come upon you distress and anguish
| کە ترستان وەک گەردەلوول لێ نیشت و وێرانیتان وەک ڕەشەبا هاتە سەر و تەنگانە و ناخۆشی بەسەرتانی دادا. |
28 then to call: call to me and not to answer to seek me and not to find me
| «ئینجا بانگم دەکەن، بەڵام من وەڵام نادەمەوە، بە پەرۆشییەوە بەدوامدا دەگەڕێن بەڵام نامدۆزنەوە. |
29 underneath: because of for to hate knowledge and fear LORD not to choose
| لەبەر ئەوەی ڕقیان لە زانیاری بووەوە، لەخواترسییان هەڵنەبژارد، |
30 not be willing to/for counsel my to spurn all argument my
| لەبەر ئەوەی ڕاوێژی منیان وەرنەگرت، بە سووکییەوە تەماشای هەموو سەرزەنشتەکانی منیان کرد، |
31 and to eat from fruit way: journey their and from counsel their to satisfy
| بۆیە لە بەرهەمی ڕێگای خۆیان دەخۆن، لە بەری پیلانەکانیان تێر دەبن، |
32 for faithlessness simple to kill them and ease fool to perish them
| چونکە هەڵگەڕانەوەی ساویلکەکان دەیانکوژێت، بێباکی گێلەکان لەناویان دەبات. |
33 and to hear: hear to/for me to dwell security and to rest from dread distress: harm
| بەڵام ئەوەی گوێ لە من بگرێت بە ئاسوودەیی نیشتەجێ دەبێت، لە ترسی خراپە دەحەسێتەوە.» |
