Luke 22
1 Was drawing near now the Feast of Unleavened [Bread] which is being named Passover,
Nú voru páskarnir í nánd. Þeir eru mesta hátíð Gyðinga og þá eru einungis borðuð ósýrð brauð.
2 And were seeking the chief priests and the scribes how they may execute him; they were afraid for of the people.
Æðstu prestarnir og fræðimennirnir voru að velta því fyrir sér hvernig þeir gætu ráðið Jesú af dögum. En þeir óttuðust að fólkið svaraði með því að gera uppreisn.
3 Entered then Satan into Judas who (is being called *N+kO) Iscariot being of the number of the Twelve.
Þegar þetta var fór Satan í Júdas Ískaríot, einn af þeim tólf.
4 And having gone away he spoke with the chief priests and (the *k) captains how to them he may betray Him.
Júdas kom að máli við æðstu prestana og varðstjóra musterisins til að ræða um hvernig hann ætti að koma Jesú í hendur þeirra.
5 And they rejoiced and they agreed with him money to give.
Þeir urðu glaðir þegar þeir heyrðu að hann væri fús að hjálpa þeim og hétu honum launum.
6 And he promised and was seeking opportunity to betray Him apart from [a] crowd to them.
Upp frá þessu beið Júdas eftir hentugu tækifæri til að handtaka Jesú í kyrrþey þegar fólkið væri hvergi nærri.
7 Came then the day of Unleavened [Bread] on which it was necessary for to be sacrificed the Passover lamb.
Dagurinn fyrir páska rann upp – dagur ósýrðu brauðanna – en þá átti að slátra páskalambinu og borða það með ósýrða brauðinu.
8 And He sent Peter and John having said; Having gone do prepare for us the Passover that we may eat [it].
Jesús sendi Pétur og Jóhannes af stað til að finna húsnæði þar sem þeir gætu undirbúið páskamáltíðina.
9 And they said to Him; Where do you want [that] (we may prepare? *NK+o)
„Hvert viltu að við förum?“spurðu þeir.
10 And He said to them; Behold when are entering you into the city will meet you a man a pitcher of water carrying. do follow him into the house (into *no) (which *N+kO) he enters;
„Þegar þið komið inn í Jerúsalem, “svaraði Jesús, „mun mæta ykkur maður sem ber vatnskrús. Fylgið honum eftir þangað sem hann fer
11 and you will say to the master of the house; Says to you the Teacher; Where is the guest room where the Passover with the disciples of Mine I may eat?
og segið húsráðanda þar: „Við erum með skilaboð frá meistara okkar, um að þú sýnir okkur herbergið þar sem hann geti snætt páskamáltíðina með lærisveinum sínum.“
12 And he And he you will show an upper room large furnished; there do prepare.
Þá mun hann fara með ykkur upp í stórt herbergi sem okkur er ætlað. Það er staðurinn. Farið nú og undirbúið máltíðina.“
13 Having gone then they found [it] even as (He had said *N+kO) to them, and they prepared the Passover.
Þeir fóru til borgarinnar og fundu allt eins og Jesús hafði sagt og undirbjuggu páskamáltíðina.
14 And when was come the hour, He reclined and the (twelve *K) apostles with Him.
Á tilsettum tíma kom Jesús og settist til borðs og postularnir með honum.
15 And He said to them; With desire I have desired this Passover to eat with you before I to suffe;
Hann sagði: „Ég hef innilega þráð að neyta þessarar páskamáltíðar með ykkur áður en ég líð,
16 I say for to you that (no longer no longer *KO) certainly not shall I eat (from *k) (it *N+kO) until when it may be fulfilled in the kingdom of God.
því að það segi ég ykkur að ég mun ekki neyta hennar aftur, fyrr en hún fullkomnast í guðsríki.“
17 And having received [the] cup having given thanks He said; do take this and do divide [it] (among *no) (yourselves; *N+kO)
Þá tók Jesús bikar, flutti þakkarbæn og sagði: „Takið þetta og skiptið því á milli ykkar.
18 I say for to you; that certainly not shall I drink (from *NO) (now *NO) of the (fruit *N+kO) of the vine until (that [time] *N+kO) the kingdom of God may come.
Ég mun ekki drekka vín á ný fyrr en guðsríki er komið.“
19 And having taken [the] bread having given thanks He broke [it] and He gave to them saying; This is the body of Mine which for you is given; this do perform in the My remembrance.
Og hann tók brauð, þakkaði Guði og braut það í sundur, fékk þeim og sagði: „Þetta er líkami minn, sem fyrir ykkur er gefinn, gerið þetta í mína minningu.“
20 and the cup likewise after the eating saying; This cup [is] the new covenant in the blood of Me which for you is being poured out.
Á sama hátt tók hann bikarinn eftir kvöldmáltíðina og mælti: „Þessi bikar er hinn nýi sáttmáli í mínu blóði sem fyrir ykkur er úthellt.
21 But behold the hand of the [one] betraying Me [is] with Me on the table.
Sá er svíkur mig, situr hér til borðs með mér.
22 (For *N+kO) the Son indeed of man according to that determined goes; but woe to the man that [one] through whom He is betrayed.
Að vísu verð ég að deyja, það er liður í áætlun Guðs, en vei þeim manni sem veldur því að ég verð framseldur.“
23 And they themselves began to question among themselves who then it would be of them who this is about to do.
Þá fóru lærisveinarnir að þrátta sín á milli um það hver þeirra gæti fengið sig til slíks,
24 There was then also a dispute among them, which of them is thought to be [the] greatest.
og líka um það hver þeirra gæti talist mestur.
25 And He said to them; The kings of the Gentiles rule over them, and those exercising authority over them benefactors are called.
Þá sagði Jesús: „Konungar þjóðanna drottna yfir þeim og þeir sem láta menn kenna á valdi sínu eru nefndir velgjörðamenn.
26 You however not thus [shall be], Instead the greater among you (he should become *N+kO) as the younger, and the [one] leading as the [one] serving.
En meðal ykkar er sá mestur sem þjónar hinum.
27 Who for [is] greater, the [one] reclining or the [one] serving? Surely the [one] reclining? I myself however in [the] midst of you am as the [One] serving.
Í heiminum er það foringinn sem situr við borðið og þjónar hans ganga um beina. En hjá okkur er þetta öðruvísi. Ég þjóna ykkur.
28 You yourselves now are those having remained with Me in the trials of Mine.
Þið hafið ekki brugðist mér þennan erfiða tíma.
29 And I myself And I myself appoint to you even as appointed to Me the Father of Mine a kingdom,
En eins og faðir minn hefur gefið mér ríki sitt, eins gef ég ykkur það svo að þið getið
30 so that you may eat and may drink at the table of Mine in the kingdom of Mine and (will sit *N+k+o) on thrones the twelve tribes judging of Israel.
etið og drukkið við borð mitt í ríki mínu. Þið munuð sitja í hásætum og dæma hinar tólf ættkvíslir Ísraels.
31 (said now Lord: *KO) Simon Simon, Behold Satan demanded to have all of you to sift like wheat.
Símon, Símon, Satan krafðist þín til að sigta þig eins og hveiti,
32 I myself however begged for you that not (may fail *N+kO) the faith of you. and you yourself when you have turned back do strengthen the brothers of you.
en ég hef beðið þess að trú þína þrjóti ekki að fullu og öllu. Styrk þú bræður þína þegar þú hefur iðrast og snúið aftur til mín.“
33 And he said to Him; Lord, with You ready I am both to prison and to death to go.
Símon svaraði: „Drottinn, ég er reiðubúinn að fara með þér í fangelsi og jafnvel deyja með þér.“
34 And He said; I tell you Peter, certainly (not *k) (will crow *N+kO) today [the] rooster (until *N+kO) three times Me you may deny (not *k) to know
„Pétur, “svaraði Jesús, „ég skal segja þér nokkuð. Haninn mun ekki gala í dag fyrr en þú hefur þrisvar neitað því að þú þekkir mig.“
35 And He said to them; When I sent you without purse and bag and sandals, not anything did you lack? And they said; No [thing].
Og Jesús hélt áfram og sagði: „Þegar ég sendi ykkur í predikunarferðir, peningalausa, nestislausa og án þess að þið hefðuð skó til skiptanna, skorti ykkur þá nokkuð?“„Nei, ekkert, “svöruðu þeir.
36 He said (then *N+kO) to them; But now the [one] having a purse he should take [it], likewise also a bag; and the [one] not having (he should sell *NK+o) the cloak of him and (he should buy *NK+o) a sword.
„En núna“sagði hann, „skuluð þið taka með ykkur nestispoka, ef þið eigið, og peninga. Ef þið eigið ekkert sverð, þá seljið jafnvel fötin ykkar til að geta keypt sverð.
37 I say for to you that (still *k) this which [was] written it behooves to be accomplished in Me myself, And with [the] lawless He was reckoned.’ And for (the [thing] *N+KO) concerning Me an end have.
Þetta segi ég, því að nú er þessi spádómur að rætast: „Hann mun dæmdur sem afbrotamaður.“Allt sem spámennirnir skrifuðu um mig mun rætast.“
38 And they said; Lord, behold swords here [are] two. And He said to them; Enough it is.
„Meistari“svöruðu þeir, „við höfum hérna tvö sverð.“„Það er nóg, “svaraði hann.
39 And having gone forth He went according to the custom to the Mount of Olives. followed then Him also the disciples (of him. *k)
Síðan yfirgaf Jesús loftherbergið í fylgd lærisveinanna og fór eftir venju út til Olíufjallsins.
40 Having come then to the place He said to them; do pray not to enter into temptation.
Þegar þangað kom sagði hann: „Biðjið Guð að þið fallið ekki í freistni.“
41 And He himself withdrew from them about a stone’s throw, and having fallen on the knees He was praying
Hann fór spölkorn frá þeim, kraup niður og bað: „Faðir, ef þú vilt, þá taktu þennan bikar frá mér. Verði þó ekki minn vilji, heldur þinn.“
42 saying; Father, if You are willing (do take away *N+kO) this cup from Me; Yet not [be done] the will of Me but of You (should be [done]. *N+kO)
43 Appeared then to Him an angel from heaven strengthening Him.
Þá birtist honum engill af himni sem styrkti hann.
44 And having been in agony more earnestly He was praying. (And *no) became (now *ko) the sweat of Him like great drops of blood falling down upon the ground.
Því að hann var í slíkri dauðans angist að sviti hans varð eins og blóðdropar sem féllu á jörðina og bæn hans varð enn ákafari.
45 And having risen up from the prayer, having come to the disciples He found sleeping them from the grief
Að lokum stóð hann upp, gekk til lærisveinanna og fann þá sofandi. Þeir höfðu sofnað af þreytu og hryggð.
46 and He said to them; Why are you sleeping? Having risen up do pray that not you may enter into temptation.
„Hví sofið þið?“spurði hann, „Rísið upp og biðjið þess að þið fallið ekki fyrir freistingunni.“
47 While still (now *k) when he is speaking behold a crowd, and the [one] named Judas one of the Twelve was going before (them *N+kO) and he drew near to Jesus to kiss Him.
Hann hafði ekki sleppt orðinu, er hóp manna bar þar að. Fremstur gekk Júdas, einn postulanna. Hann gekk til Jesú og kyssti hann vingjarnlega á kinnina.
48 Jesus then said to him; Judas, with a kiss the Son of Man are you betraying?
Jesús sagði við hann: „Júdas, svíkur þú mig með kossi.“
49 Having seen then those around Him what will be they said (to him: *k) Lord, if will we strike with [the] sword?
Þegar lærisveinarnir ellefu skildu hvað um var að vera, hrópuðu þeir: „Meistari, eigum við að berjast? Við tókum sverðin með okkur.“
50 And struck one a certain of them of the high priest the servant and cut off the ear of him right.
Einn þeirra brá sverði og hjó hægra eyrað af þjóni æðsta prestsins.
51 Answering now Jesus said; do allow [only] as far as this! And having touched the ear (of him *k) He healed him.
En Jesús sagði: „Sýnið enga frekari mótstöðu.“Síðan snerti hann sárið og læknaði eyrað.
52 Said then Jesus to those having come out against Him chief priests and captains of the temple and elders; As against a robber (have you come out *N+kO) with swords and clubs?
Jesús sneri sér nú að æðstu prestunum, varðforingjum musterisins og trúarleiðtogum, sem fremstir stóðu, og spurði: „Er ég þá ræningi? Hvers vegna komið þið með sverð og kylfur til að handsama mig?
53 Every day being Me with you in the temple not did you stretch out the hands against Me myself. but this is of you the hour and the power of the darkness.
Af hverju handtókuð þið mig ekki í musterinu? Þar var ég daglega. En þetta er ykkar tími og vald myrkraaflanna.“
54 Having seized then Him they led [Him] away and brought (him *k) into (the home *N+kO) of the high priest. And Peter was following afar off.
Þá gripu þeir Jesú og leiddu til bústaðar æðsta prestsins. Pétur fylgdi í humátt á eftir.
55 (They having kindled around *N+kO) then a fire in [the] midst of the courtyard and when having sat down together (they *k) was sitting Peter (in *k) (midst *N+kO) of them.
Hermennirnir kveiktu bál í húsagarðinum og settust umhverfis það til að hlýja sér, en Pétur smeygði sér inn í hópinn svo lítið bar á.
56 Having seen then him a servant girl certain sitting by the light and having looked intently on him she said; Also this one with Him was.
Við bjarmann frá eldinum tók ein þjónustustúlkan eftir honum og gaf honum nánar gætur. Loks sagði hún: „Þessi maður var með Jesú.“
57 But he denied (him *K) saying; Not I do know Him, woman.
„Nei, kona góð, “svaraði Pétur, „þann mann þekki ég alls ekki.“
58 And after a little another having seen him was saying; Also you yourself of them are. But Peter (was saying; *N+kO) Man, not I am.
Stuttu seinna tók einhver annar eftir honum og sagði: „Þú hlýtur að vera einn af þeim.“„Nei, herra minn, það er ég ekki, “svaraði Pétur.
59 And when was elapsing about hour one other a certain was strongly affirming [it] saying; Of a truth also this one with Him was; also for a Galilean he is.
Um það bil klukkustundu síðar fullyrti enn einn þetta og sagði: „Ég veit að þessi maður er einn af lærisveinum Jesú, því að þeir eru báðir frá Galíleu.“
60 Said however Peter; Man, not I know what you say. And immediately while is speaking he crowed (the *k) rooster.
„Góði maður“svaraði Pétur, „ég skil bara alls ekki hvað þú ert að tala um.“En áður en hann hafði sleppt orðinu gól hani.
61 And having turned the Lord looked at Peter, and remembered Peter the (declaration *N+kO) of the Lord how He had said to him that Before [the] rooster crowing (today *NO) you will deny Me three times.
Á sömu stundu sneri Jesús sér við og leit til Péturs. Þá minntist Pétur orða Jesú: „Áður en haninn galar í dag, muntu þrisvar afneita mér.“
62 And having gone forth outside (Peter *k) he wept bitterly.
Þá gekk Pétur út fyrir og grét sárt.
63 And the men who are holding (Him *N+KO) were mocking Him beating [Him].
Verðirnir sem gættu Jesú, tóku nú að hæða hann. Þeir bundu fyrir augu hans, slógu hann með hnefunum og spurðu: „Hver sló þig núna, spámaður?“
64 And having blindfolded Him (they were striking of him face and *K) they were questioning (him *k) saying; do prophesy, who is the [one] having struck You?
65 And other things many blaspheming they were saying to Him.
Síðan smánuðu þeir hann á allan hátt.
66 And when it became day, were gathered together the elderhood of the people, chief priests both and scribes, and (they led away *N+kO) Him into the council (of them *N+kO)
Í morgunsárið kom hæstiréttur Gyðinga saman. Í honum voru meðal annars æðstu prestarnir og aðrir trúarleiðtogar þjóðarinnar. Jesús var nú leiddur fram fyrir þetta ráð
67 saying; If You yourself are the Christ, do tell us. He said then to them; If you I shall tell, certainly not you shall believe.
og spurður hvort hann héldi því fram að hann væri Kristur. „Þó ég segi ykkur það“svaraði hann, „þá trúið þið mér ekki og munuð ekki heldur leyfa mér að flytja mál mitt.
68 if then (and *k) I shall ask [you], certainly not you shall answer (to me nor shall you release [me]. *KO)
69 From now on (also *no) will be the Son of Man sitting at [the] right hand of the power of God.
En innan skamms mun ég, Kristur, setjast í hásæti við hlið almáttugs Guðs.“
70 They said then all; You yourself then are the Son of God? And to them He was saying; You yourselves say that I myself am.
„Með þessu ertu að fullyrða að þú sért sonur Guðs, “hrópuðu þeir. „Já“svaraði hann, „ég er hann.“
71 And they said; What any more have we of witness need We ourselves for heard [it] from the mouth of Him.
„Við þurfum ekki fleiri vitni!“æptu þeir. „Við höfum sjálfir heyrt hann segja það.“
