Luke 18
1 He was speaking then (and *ko) a parable to them about it needing always to pray (they *no) and not to lose heart
Eitt sinn sagði Jesús lærisveinum sínum þessa sögu til að hvetja þá til að gefast ekki upp að biðja, fyrr en svarið kæmi:
2 saying; A judge certain there was in a certain city God not fearing and man not respecting.
„Í borg einni var dómari, sem ekki trúði á Guð, og fyrirleit alla menn.
3 A widow then there was in the city that and she was coming to him saying; do avenge me of the adversary of mine.
Ekkja, sem þar bjó, kom oft til hans og bað hann að leita réttar síns gegn manni, sem brotið hafði gegn henni.
4 And not (he was desiring [to do] *N+kO) for a time. afterward however he said within himself; If even God not I fear (nor *N+kO) man respect,
Í fyrstu gaf dómarinn henni engan gaum, en að lokum fór hún að fara í taugarnar á honum. „Ég hræðist hvorki Guð né menn, “sagði hann við sjálfan sig, „en þessi kona veldur mér ónæði. Ég ætla að sjá til þess að hún nái rétti sínum, því ég er orðinn leiður á henni, hún er alltaf að koma.“
5 because yet it occasioning me trouble widow this I will avenge her, so that not to end coming she may exhaust me.
6 Said then the Lord; do hear what the judge unrighteous says;
Drottinn sagði: „Haldið þið að Guð láti ekki sitt fólk ná rétti sínum, ef það hrópar til hans dag og nótt, fyrst hægt er að hafa áhrif á vondan dómara?
7 And God certainly not (may do *N+kO) the avenging of the elect of Him the [ones] crying out (to *k) (to Him *N+kO) day and night, and (be patient *N+kO) in regard to them?
8 I say to you that He will carry out the avenging of them with speed. Nevertheless the Son of Man having come surely not will He find faith on the earth?
Jú, áreiðanlega! Og hann mun svara því fljótt! Spurningin er hve marga trúaða og bænrækna ég finn þegar ég, Kristur, kem aftur.“
9 He spoke now also to some having trusted in themselves that they are righteous and (despising *NK+o) the others parable this.
Síðan sagði hann þeim, sem stærðu sig af verkum sínum og fyrirlitu aðra, eftirfarandi sögu:
10 Men two went up into the temple to pray, the one a Pharisee and the other a tax collector.
„Tveir men fóru upp í musterið til að biðjast fyrir. Annar var farísei, en hinn var skattheimtumaður.
11 The Pharisee having stood toward himself these things was praying; O God, I thank You that not I am (like *NK+o) the rest of the men — swindlers, unrighteous, adulterers — or even like this tax collector.
Faríseinn bað þannig: „Guð, ég þakka þér að ég er ekki eins og syndararnir, til dæmis eins og þessi skattheimtumaður! Ég stel aldrei, ég drýgi ekki hór,
12 I fast twice in the week, I tithe all things as much as I gain.
ég fasta tvisvar í viku og gef tíund af öllu sem ég vinn mér inn.“
13 (and *ko) (but *no) the tax collector afar off having stood not was willing not even the eyes to lift up to heaven but was striking (into *k) the breast (of him *NK+o) saying: O God, do be merciful to me to the sinner!
Óprúttni skattheimtumaðurinn stóð langt frá og þorði ekki einu sinni að horfa upp til himins meðan hann bað, heldur barði sér hryggur á brjóst og sagði: „Guð, vertu mér syndugum líknsamur.“
14 I say to you; went down this one justified to the house of him (rather than *k) (compared with *n+o) (that [one]. *N+kO) For everyone who is exalting himself will be humbled, the [one] however humbling himself will be exalted.
Ég segi ykkur: Þessi syndari fékk fyrirgefningu, en ekki faríseinn! Hinir hrokafullu verða niðurlægðir, en auðmjúkum veitt náð.“
15 They were bringing then to Him also the infants that them He may touch; having seen however the disciples (were rebuking *N+kO) them.
Dag einn komu mæður með börnin sín til Jesú til að hann snerti þau og blessaði, en lærisveinarnir skipuðu þeim burt.
16 But Jesus (called *N+kO) them (speaking; *N+kO) do permit the little children to come to Me and not do forbid them; for of such is the kingdom of God.
Þá kallaði Jesús börnin til sín og sagði við lærisveinana: „Leyfið börnunum að koma til mín, en hindrið þau ekki. Guðsríki er fyrir þá sem hafa hjartalag og trú eins og þessi litlu börn, en sá sem ekki hefur trú eins og þau, mun aldrei þangað komast.“
17 Amen I say to you; who[ever] (maybe *N+kO) not shall receive the kingdom of God as a child, certainly not shall enter into it.
18 And asked a certain Him ruler saying; Teacher good, what having done life eternal will I inherit? (aiōnios g166)
Höfðingi nokkur spurði Jesú: „Góði meistari, hvað á ég að gera til að eignast eilíft líf?“ (aiōnios g166)
19 Said then to him Jesus; Why Me you call good? No [one is] good only except one God.
„Veistu hvað þú ert að segja þegar þú kallar mig góðan?“spurði Jesús. „Aðeins einn er góður í raun og veru, og það er Guð.
20 The commandments You know: Not shall you commit adultery, not shall you murder, not shall you steal, not shall you bear false witness, do honor the father of you and the mother (of you. *k)
Þú þekkir boðorðin: Þú skalt ekki drýgja hór, þú skalt ekki myrða, ekki stela, ekki ljúga, heiðraðu föður þinn og móður þína, “
21 And he said; These all (I kept *N+kO) from [the] youth (of mine. *ko)
Maðurinn svaraði: „Ég hef hlýðnast öllum þessum boðum frá barnæsku.“
22 Having heard then (these things *k) Jesus said to him; Yet one thing to you is lacking: All as much as you have do sell and do distribute to [the] poor, and you will have treasure in (the *no) (heavens; *N+kO) and come, do follow Me.
„Eitt vantar þig enn, “sagði Jesús, „og það er þetta: Seldu allt sem þú átt, gefðu fátækum andvirðið og þá muntu eignast fjársjóð á himnum – komdu síðan og fylgdu mér.“
23 And having heard these things very sorrowful (he became; *N+kO) he was for rich extremely.
Þegar maðurinn heyrði þetta, fór hann hryggur í burtu, því að hann var mjög ríkur.
24 Having seen then him Jesus sorrowful became saying; How difficult [for] those riches having [when] into the kingdom of God (they enter. *N+kO)
Jesús horfði á eftir honum og sagði síðan við lærisveina sína: „Það er erfitt fyrir hina ríku að komast inn í guðsríki!
25 Easier for it is a camel through (an eye of a needle *N+kO) to go than a rich man into the kingdom of God to enter.
Það er auðveldara fyrir úlfalda að smjúga gegnum nálarauga, en fyrir ríkan mann að komast inn í guðsríki.“
26 Said then those having heard; Then who is able to be saved?
Þegar lærisveinarnir heyrðu þetta hrópuðu þeir: „Hver getur þá orðið hólpinn, fyrst það er svona erfitt?“
27 But He said; The [things] impossible with men possible with God are.
„Guð getur það sem menn geta ekki, “svaraði Jesús.
28 Said then Peter; Behold we ourselves (having abandoned *N+kO) ([our] own [things] *N+kO) (and *k) followed You.
Þá sagði Pétur: „Við höfum yfirgefið heimili okkar og fylgt þér.“
29 And He said to them; Amen I say to you that no [one] there is who has left house or wife or brothers or parents or children for the sake of the kingdom of God,
„Já, “svaraði Jesús, „allir sem yfirgefa heimili, konu, bræður, foreldra eða börn vegna guðsríkisins,
31 Having taken aside then the Twelve He said to them; Behold we go up to (Jerusalem, *N+kO) and will be accomplished all things which written through the prophets about the Son of Man;
Síðan kallaði hann þá tólf saman og sagði: „Þið vitið að við erum á leiðinni til Jerúsalem. Þegar þangað kemur, mun allt rætast sem hinir fornu spámenn sögðu um mig.
32 He will be betrayed for to the Gentiles and will be mocked and will be insulted and will be spit upon,
Ég verð framseldur heiðingjunum, en þeir munu hæða mig og spotta. Einnig munu þeir hrækja á mig,
33 And having flogged [Him] they will kill Him, and on the day third He will rise again.
húðstrýkja og loks lífláta, en á þriðja degi mun ég rísa upp.“
34 And they themselves no [thing] of these things understood, and was declaration this hidden from them, and neither they were knowing the [things] being spoken.
Þeir skildu ekki hvað hann var að segja og fannst það algjör ráðgáta.
35 It came to pass then in the drawing near by Him to Jericho a blind [man] certain was sitting beside the road (begging. *N+kO)
Þegar þeir nálguðust Jeríkó sat blindur betlari við veginn.
36 Having heard now a crowd passing along he was asking what (maybe *o) would be this.
Þegar hann heyrði að mikill mannfjöldi var að nálgast, spurði hann hvað um væri að vera.
37 They told then to him that Jesus of Nazareth is passing by.
Honum var þá sagt að Jesús frá Nasaret væri þar á ferð.
38 And he called out saying; Jesus Son of David, do have mercy on me.
Þá fór hann að hrópa í sífellu: „Jesús, sonur Davíðs, miskunnaðu mér!“
39 And those going before were rebuking him that (he may be silent. *N+kO) He himself however much more was crying out; Son of David, do have mercy on me.
Fólkið sem gekk á undan Jesú, reyndi að þagga niður í honum. En þá hrópaði hann enn hærra: „Sonur Davíðs, miskunna þú mér!“
40 Having stopped then Jesus commanded him to be brought to Him. When was approaching then he He asked him;
Þegar Jesús kom nær, nam hann staðar og sagði: „Komið með blinda manninn hingað.“
41 (saying *ko) What to you desire you I may do? And he said; Lord, that I may receive sight.
Síðan spurði Jesús hann: „Hvað viltu að ég geri fyrir þig?“„Drottinn, “sagði hann biðjandi, „mig langar að fá sjónina.“
42 And Jesus said to him; do receive sight: The faith of you has healed you.
„Nú getur þú séð, “sagði Jesús. „Trú þín hefur læknað þig.“
43 And immediately he received sight and was following Him glorifying God. And all the people having seen [it] gave praise to God.
Samstundis fékk maðurinn sjónina og fylgdi Jesú og lofaði Guð. Allir sem þetta sáu lofuðu Guð.
