Proverbs 17

1 Better a dry morsel, and peace therewith, than a house full of contentious sacrifices.

خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

2 A prudent servant, shall rule over a son who causeth shame, and, in the midst of brothers, shall he share the inheritance.

بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

3 Fining-pot for silver, crucible for gold, but, he that trieth hearts, is Yahweh.

طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

4 Discord, giveth heed to the aggrieving lip, —Falsehood, giveth ear to the destroying tongue.

آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

5 He that mocketh the poor, hath reproached his Maker, He that maketh merry at distress, shall not be held innocent.

مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

6 The crown of old men, consists of children’s children, and the adornment of children, is their fathers.

تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

7 Unseemly in an unworthy man, is the lip of excellence, much more, in one of noble mind, the lip of falsehood.

شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

8 A gift, in the eyes of its owner, is, a stone of beauty, whithersoever it turneth, it bringeth prosperity.

رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

9 He that hideth a transgression, seeketh love, but, he that repeateth a matter, separateth intimate friends.

کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

10 A reproof sinketh more deeply into an intelligent man than a hundred stripes, into a dullard!

یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

11 Nothing less than rebellion, doth a wicked man seek, and, a relentless messenger, shall be sent out against him.

بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

12 Let a bereaved bear encounter man, rather than a dullard, with his folly!

روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

13 He that returneth evil for good, evil shall not depart from his house.

اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

14 A letting forth of water, is the beginning of strife, therefore, before it breaketh out, abandon, contention.

شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

15 He that justifieth the lawless, and he that condemneth the righteous, an abomination to Yahweh, are they, both.

خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

16 Wherefore is there a price in the hand of a dullard? that he who is without sense, may acquire wisdom.

صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

17 At all times, doth a friend love, and, a brother for distress, must be born.

دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

18 A man lacking sense, is one who striketh hands, giving security, before his neighbour.

فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

19 A lover of transgression, is one who loveth strife, he that heighteneth his door, seeketh grievous harm.

شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

20 The crooked in heart, shall not find good, and, he that is perverse with his tongue, shall fall into wickedness.

شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

21 He that begetteth a dullard, it is to his own grief, neither can the father of the base, rejoice.

فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

22 A joyful heart, worketh an excellent cure, —but, a stricken spirit, drieth up the bone.

شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

23 A bribe out of his bosom, doth a lawless man take, to pervert the ways of justice.

آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

24 Before the face of the discerning, is wisdom, but, the eyes of a dullard, are in the ends of the earth.

هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

25 A vexation to his father, is the son that is a dullard, and a bitterness, to her that bare him.

پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

26 Surely, to chastise the righteous, is not good, to smite the noble-minded for equity.

مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

27 Sparing of his words, is one who valueth knowledge, and, of a thoughtful spirit, is a man of intelligence.

شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

28 Even a fool, holding his peace, is accounted, wise, —He that closeth his lips, [is thought] to have understanding.

آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.