Deuteronomy 29
1 These, are the words of the covenant which Yahweh commanded Moses to solemnise with the sons of Israel in the land of Moab, —besides the covenant, which he solemnised with them in Horeb.
Kini mao ang mga pulong sa tugon nga gisugo ni Jehova kang Moises aron himoon uban sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Moab, labut pa sa tugon nga iyang gihimo uban kanila didto sa Horeb.
2 And Moses called unto all Israel and said unto them, —Ye yourselves, saw all that Yahweh did before your eyes in the land of Egypt, unto Pharaoh and unto all his servants and unto all his land:
Ug nagtawag si Moises sa tibook nga Israel, ug miingon kanila: Kamo nanagpakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata sa yuta sa Egipto kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga ulipon, ug sa tibook nga yuta niya;
3 the great provings which thine own eyes saw, —those great signs and wonders:
Ang mga dagku nga pagsulay nga hingkit-an sa imong mga mata, ang mga timaan, ug kadtong dagkung mga katingalahan:
4 yet hath Yahweh not given onto you a heart to know, or eyes to see or ears to hear, —until this day.
Apan si Jehova wala maghatag kaninyo ug kasingkasing sa pagsabut, ug mga mata aron sa pagtan-aw, ug mga igdulungog sa pagpatalinghug, hangtud karong adlawa.
5 I led you, therefore forty years in the desert, —your mantles fell not with age, from off you, even thy sandal, fell not with age from off thy foot:
Ug gidala ko kamo sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan: ang inyong mga bisti wala mangadaan sa ibabaw ninyo, ug ang imong sapin wala mangadaan sa imong tiil.
6 Bread, ye did not eat, and wine and strong drink, ye did not drink, —that ye might know that, I, Yahweh, was your God.
Wala kamo makakaon ug tinapay, wala usab kamo makainum ug vino kun ilimnon nga maisug, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios.
7 And when ye entered into this place, then came forth Sihon king of Heshbon and Og king of Bashan to meet us in battle and we smote them;
Ug sa ming-abut kamo niining dapita, si Sihon nga hari sa Hesbon, ug si Og nga hari sa Basan, minggula batok kanato sa pagpakig-away, ug gisamaran ta sila:
8 and we took their land, and gave it for an inheritance unto the Reubenites and unto the Gadites, —and unto the half tribe of Manasseh.
Ug gikuha nato ang yuta nila, ug gihatag nato kini sa pagkapanulondon kang Ruben, ug kang Gad, ug sa katunga nga banay ni Manases.
9 Ye must, therefore, keep the words of this covenant, and do them, —that ye may prosper in all that ye do.
Busa pagabantayan ninyo ang mga pulong niini nga tugon, ug buhaton ninyo sila, aron mouswag kamo sa tanan nga pagabuhaton ninyo.
10 Ye are stationed, to-day, all of you, before Yahweh your God, —your heads your tribes, and your elders and your officers, every man of Israel;
Kamong tanan nagatindog niining adlawa sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios; ang inyong mga pangulo, ang inyong mga banay, ang inyong mga anciano, ug ang inyong mga punoan, bisan pa ang tanan nga mga lalake sa Israel,
11 your little ones your wives, and thy sojourner that is in the midst of thy camps, —from him that heweth thy wood unto him that draweth thy water:
Ang inyong mga bata, ang inyong mga asawa, ug ang imong mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala sa imong campo, sukad sa magpuputol sa imong sugnod hangtud sa magkukuha sa imong mga tubig;
12 that thou mayest pass through into the covenant of Yahweh thy God and into his oath, —which Yahweh thy God is solemnising with thee, to-day:
Aron ikaw mosulod sa tugon ni Jehova nga imong Dios, ug sa panumpa niya, nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios uban kanimo niining adlawa;
13 that he may confirm thee to-day as his own people, while, he, becometh thine own God, as he spake unto thee, —and as he sware unto thy fathers, unto Abraham unto Isaac and unto Jacob.
Aron nga siya magapalig-on kanimo niining adlawa ingon nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon, ug aron siya mamao ang Dios nimo sumala sa iyang pagsulti kanimo, ug ingon nga siya nanumpa sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob.
14 And not with you alone, am I solemnising this covenant and this oath;
Dili kay uban kaninyo lamang nagahimo ako niini nga tugon ug niini nga panumpa,
15 but with him who is here with us, standing to-day before Yahweh our God, —and with him who is not here with us to-day.
Apan uban kaniya nga ania nagatambong karon uban kanato sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ug ingon man sa mga wala dinhi karon uban kanato niining adlawa,
16 (For, ye, know, how we dwelt in the land of Egypt, —and how we passed through the midst of the nations which ye did pass through;
(Kay kamo nanghibalo kong unsa ang pagpuyo nato sa yuta sa Egipto, ug kong unsa ang giagian nato sa taliwala sa mga nasud nga inyong giagian;
17 and ye saw their disgusting images, and their manufactured gods, —the wood and the stone, the silver and the gold that are with them.)
Ug inyong nakita ang ilang mga kahugawan, ug ang ilang mga larawan, kahoy ug bato, salapi ug bulawan, nga anaa uban kanila);
18 Lest there be among you—a man or a woman or a family or a tribe, whose heart is turning to-day, from Yahweh our God, to go and serve the gods of those nations, —lest there be among you a root fruitful of poison and wormwood;
Tingali unya sa taliwala ninyo adunay lalake, kun babaye, kun panimalay, kun banay, kinsang kasingkasing motalikod gikan kang Jehova nga atong Dios, aron sa pag-adto sa pag-alagad sa mga dios niadtong mga nasud; tingali unya kaninyo adunay gamot nga makahilo, ug ajenjo;
19 and so it come to pass while he is hearing the words of this oath, that he will bless himself in his heart—saying, Prosperity, shall I have, although in the stubbornness of my heart, I go on, —so that the drunkenness addeth to the thirst:
Ug mahitabo, nga sa makadungog siya sa mga pulong niini nga panunglo, siya sa iyang kaugalingon magapanalangin sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing nga magaingon: Makabaton ako ug pakigdait, bisan ako nagalakaw sa katig-a sa akong kasingkasing, aron sa paglaglag sa nagaumog uban sa uga.
20 Yahweh will not be willing to forgive him, but, then, will the anger of Yahweh and his jealousy smoke against that man, and all the oath that is written in this scroll, shall settle down upon him, —and Yahweh wipe out his name from under the heavens;
Si Jehova dili magapasaylo kaniya, hinonoa ang kapungot ni Jehova ug ang iyang abugho magautbo batok sa maong tawo, ug ang tanan nga panunglo nga gisulat niini nga basahon magatungtong sa ibabaw niya, ug pagapalaon ni Jehova ang iyang ngalan gikan sa ilalum sa langit.
21 and Yahweh single him out for calamity, out of all the tribes of Israel, —according to all the oaths of the covenant that is written in this scroll of the law.
Ug pagapinigon siya ni Jehova ngadto sa dautan gikan sa tanan nga mga banay sa Israel sumala sa tanan nga pagpanunglo niini nga tugon nga gisulat niini nga basahon sa Kasugoan.
22 So that the generation coming after—your sons who shall rise up after you, and the foreigner who shall come in from a far-off land, will say—when they see the plagues of that land and the sicknesses thereof wherewith Yahweh hath made it sick:
Ug ang kaliwatan nga umaabut, ang inyong mga anak nga mosunod sa ulahi ninyo, ug ang dumuloong nga moabut gikan sa halayo nga mga yuta, magaingon: Sa diha nga makakita sila sa mga kagul-anan niining yutaa, ug sa mga sakit nila nga gipadala ni Jehova kanila;
23 brimstone and salt burning up all the land thereof, it shall not be sown neither shall it shoot forth neither shall there come up thereon any herbage, —like the overthrow of Sodom and Gomorrah, Admah and Zeboiim, which Yahweh overthrow in his anger and in his wrath:
Ug nga ang tibook nga yuta niini azufre, ug asin, ug nagadilaab, nga wala pagpugasi, wala usab magapamunga, wala usab magaturok niini, bisan unsa nga balili, sama sa pagkalaglag sa Sodoma ug sa Gomorra, sa Adma ug sa Seboim, nga gilaglag ni Jehova sa iyang kapungot, ug sa iyang kaligutgut):
24 yea all the nations will say, For what cause, hath Yahweh done, thus, unto this land? what meaneth this great heat of anger?
Bisan ang tanan nga nasud magaingon: Nganong gibuhat kini ni Jehova niining yutaa? Unsa ang kahulogan sa hilabihan ka kainit niini nga kapungot?
25 Then will men say, Because they forsook the covenant of Yahweh the God of their fathers, —which he solemnised with them, when he brought them forth out of the land of Egypt;
Unya motubag ang mga tawo: Tungod kay gibiyaan nila ang tugon ni Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nga gibuhat niya uban kanila sa pagkuha niya kanila gikan sa yuta sa Egipto;
26 and went and served other gods, and bowed down to them, —gods which they had not known, and in which he had given them no share:
Ug nangadto sila ug nanag-alagad sa lain nga mga dios, ug nanagsimba kanila; mga dios nga wala nila hiilhi, ug nga wala niya ihatag kanila:
27 therefore did the anger of Yahweh kindle upon that land, —to bring in upon it all the curse that is written in this scroll;
Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok niining yutaa, aron sa pagdala sa ibabaw niini sa tanan nga mga panunglo nga nahasulat niini nga basahon;
28 and therefore hath Yahweh rooted them out, from off their own soil, in anger and in wrath and in great indignation, —and cast them into another land as at this day.
Ug sa kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut, giluka sila ni Jehova sa ilang yuta; ug iyang gitambog sila sa lain nga yuta, ingon niining adlawa.
29 The secret things, [belong unto Yahweh our God] and, the things that are revealed, belong to us and to our children unto times age-abiding, that we may do all the words of this law.
Ang mga butang nga tinago iya ni Jehova nga atong Dios; apan ang mga butang nga ginapahayag mao ang ato ug sa atong mga anak nga sa gihapon, aron nga pagatumanon ta ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan.
