Mark 7
1 And there are gathered together unto him the Pharisees, and certain of the scribes, which had come from Jerusalem,
Wtedy zgromadzili się wokół niego faryzeusze i pewni uczeni w Piśmie, którzy przybyli z Jerozolimy.
2 and had seen that some of his disciples ate their bread with defiled, that is, unwashen, hands.
A gdy zobaczyli, że niektórzy z jego uczniów jedzą chleb nieczystymi, to znaczy nieumytymi rękami, ganili to.
3 For the Pharisees, and all the Jews, except they wash their hands diligently, eat not, holding the tradition of the elders:
Faryzeusze bowiem i wszyscy Żydzi, trzymając się tradycji starszych, nie jedzą, jeśli dokładnie nie umyją rąk.
4 and [when they come] from the marketplace, except they wash themselves, they eat not: and many other things there be, which they have received to hold, washings of cups, and pots, and brasen vessels.
I [po powrocie] z rynku nie jedzą, jeśli się nie umyją. Jest jeszcze wiele innych zwyczajów, które przyjęli po to, by je zachowywać, [jak] obmywanie kubków, dzbanów, naczyń miedzianych i stołów.
5 And the Pharisees and the scribes ask him, Why walk not thy disciples according to the tradition of the elders, but eat their bread with defiled hands?
Zapytali go więc faryzeusze i uczeni w Piśmie: Dlaczego twoi uczniowie nie postępują według tradycji starszych, lecz jedzą chleb nieumytymi rękami?
6 And he said unto them, Well did Isaiah prophesy of you hypocrites, as it is written, This people honoureth me with their lips, But their heart is far from me.
Wtedy on im odpowiedział: Dobrze Izajasz prorokował o was, obłudnikach, jak jest napisane: Ten lud czci mnie wargami, ale ich serce daleko jest ode mnie.
7 But in vain do they worship me, Teaching [as their] doctrines the precepts of men.
Lecz na próżno mnie czczą, ucząc nauk, które są nakazami ludzkimi.
8 Ye leave the commandment of God, and hold fast the tradition of men.
[Wy] bowiem, opuściwszy przykazania Boże, trzymacie się tradycji ludzkiej, obmywania dzbanków i kubków. I wiele innych tym podobnych rzeczy czynicie.
9 And he said unto them, Full well do ye reject the commandment of God, that ye may keep your tradition.
Mówił im też: Całkowicie znosicie przykazanie Boże, aby zachować swoją tradycję.
10 For Moses said, Honour thy father and thy mother; and, He that speaketh evil of father or mother, let him die the death:
Mojżesz bowiem powiedział: Czcij swego ojca i swoją matkę, oraz: Kto złorzeczy ojcu albo matce, niech poniesie śmierć.
11 but ye say, If a man shall say to his father or his mother, That wherewith thou mightest have been profited by me is Corban, that is to say, Given [to God];
Ale wy mówicie: Jeśli człowiek powie ojcu albo matce: To, co powinieneś otrzymać ode mnie jako pomoc, to Korban, to znaczy dar [przeznaczony na ofiarę] – [będzie bez winy].
12 ye no longer suffer him to do aught for his father or his mother;
I nie pozwalacie mu nic więcej uczynić dla swego ojca albo matki;
13 making void the word of God by your tradition, which ye have delivered: and many such like things ye do.
Wniwecz obracając słowo Boże przez waszą tradycję, którą przekazaliście. I wiele innych tym podobnych rzeczy czynicie.
14 And he called to him the multitude again, and said unto them, Hear me all of you, and understand:
A zwoławszy wszystkich ludzi, mówił do nich: Słuchajcie mnie wszyscy i zrozumiejcie.
15 there is nothing from without the man, that going into him can defile him: but the things which proceed out of the man are those that defile the man.
Nie ma nic z zewnątrz, co wchodząc w człowieka, mogłoby go skalać, ale to, co z niego wychodzi, to kala człowieka.
Jeśli ktoś ma uszy do słuchania, niech słucha.
17 And when he was entered into the house from the multitude, his disciples asked of him the parable.
A gdy [oddalił się] od ludzi i wszedł do domu, jego uczniowie pytali go [o tę] przypowieść.
18 And he saith unto them, Are ye so without understanding also? Perceive ye not, that whatsoever from without goeth into the man, [it] cannot defile him;
Wtedy powiedział im: Czy i wy jesteście tak bezrozumni? Czyż nie rozumiecie, że wszystko, co z zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go skalać?
19 because it goeth not into his heart, but into his belly, and goeth out into the draught? [This he said], making all meats clean.
Nie wchodzi bowiem do jego serca, ale do żołądka i zostaje wydalone do ustępu, oczyszczając wszystkie pokarmy.
20 And he said, That which proceedeth out of the man, that defileth the man.
I powiedział: Co wychodzi z człowieka, to kala człowieka.
21 For from within, out of the heart of men, evil thoughts proceed, fornications, thefts, murders, adulteries,
Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, cudzołóstwa, nierząd, zabójstwa;
22 covetings, wickednesses, deceit, lasciviousness, an evil eye, railing, pride, foolishness:
Kradzieże, chciwość, niegodziwość, podstęp, wyuzdanie, oko złe, bluźnierstwo, pycha, głupota.
23 all these evil things proceed from within, and defile the man.
Całe to zło pochodzi z wnętrza i kala człowieka.
24 And from thence he arose, and went away into the borders of Tyre and Sidon. And he entered into a house, and would have no man know it: and he could not be hid.
Odszedł stamtąd i udał się w okolice Tyru i Sydonu. A wszedłszy do [pewnego] domu, nie chciał, aby ktoś [o tym] wiedział. Nie mógł się jednak ukryć.
25 But straightway a woman, whose little daughter had an unclean spirit, having heard of him, came and fell down at his feet.
Usłyszała bowiem o nim kobieta, której córeczka miała ducha nieczystego, i przyszła, i upadła mu do nóg.
26 Now the woman was a Greek, a Syrophoenician by race. And she besought him that he would cast forth the devil out of her daughter.
A kobieta ta była Greczynką, rodem z Syrofenicji, i prosiła go, aby wypędził demona z jej córki.
27 And he said unto her, Let the children first be filled: for it is not meet to take the children’s bread and cast it to the dogs.
Ale Jezus jej powiedział: Niech najpierw nasycą się dzieci, bo niedobrze jest brać chleb dzieci i rzucać szczeniętom.
28 But she answered and saith unto him, Yea, Lord: even the dogs under the table eat of the children’s crumbs.
A ona odpowiedziała mu: Tak, Panie, lecz i szczenięta jadają pod stołem z okruszyn dzieci.
29 And he said unto her, For this saying go thy way; the devil is gone out of thy daughter.
I powiedział do niej: Ze względu na te słowa idź, demon wyszedł z twojej córki.
30 And she went away unto her house, and found the child laid upon the bed, and the devil gone out.
A gdy wróciła do swego domu, spostrzegła, że demon wyszedł, a córka leżała na łóżku.
31 And again he went out from the borders of Tyre, and came through Sidon unto the sea of Galilee, through the midst of the borders of Decapolis.
Kiedy znowu opuścił okolice Tyru i Sydonu, przyszedł nad Morze Galilejskie przez środek krainy Dekapolu.
32 And they bring unto him one that was deaf, and had an impediment in his speech; and they beseech him to lay his hand upon him.
I przyprowadzili do niego głuchego, który miał trudności z mówieniem, i prosili go, aby położył na niego rękę.
33 And he took him aside from the multitude privately, and put his fingers into his ears, and he spat, and touched his tongue;
Pan, wziąwszy go z tłumu na bok, włożył palce w jego uszy i splunąwszy, dotknął jego języka;
34 and looking up to heaven, he sighed, and saith unto him, Ephphatha, that is, Be opened.
A spojrzawszy w niebo, westchnął i powiedział do niego: Effatha, to znaczy: Otwórz się.
35 And his ears were opened, and the bond of his tongue was loosed, and he spake plain.
Zaraz też otworzyły się jego uszy i rozwiązały się więzy jego języka, i mówił poprawnie.
36 And he charged them that they should tell no man: but the more he charged them, so much the more a great deal they published it.
Wtedy im nakazał, aby [tego] nikomu nie mówili. Ale im bardziej im nakazywał, tym bardziej to rozgłaszali.
37 And they were beyond measure astonished, saying, He hath done all things well: he maketh even the deaf to hear, and the dumb to speak.
I niezmiernie się zdumiewali, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił. Sprawia, że głusi słyszą i niemi mówią.
