Luke 19
1 And he entered and was passing through Jericho.
A Jezus wszedłszy, szedł przez Jerycho.
2 And behold, a man called by name Zacchaeus; and he was a chief publican, and he was rich.
A oto mąż, którego zwano imieniem Zacheusz, który był przełożony nad celnikami, a ten był bogaty.
3 And he sought to see Jesus who he was; and could not for the crowd, because he was little of stature.
I żądał widzieć Jezusa, co by zacz był; lecz nie mógł przed ludem, bo był małego wzrostu.
4 And he ran on before, and climbed up into a sycomore tree to see him: for he was to pass that way.
A bieżawszy naprzód, wstąpił na drzewo leśnej figi, aby go ujrzał; bo tamtędy iść miał.
5 And when Jesus came to the place, he looked up, and said unto him, Zacchaeus, make haste, and come down; for today I must abide at thy house.
A gdy przyszedł na ono miejsce, spojrzawszy Jezus w górę, ujrzał go, i rzekł do niego: Zacheuszu! zstąp prędko na dół, albowiem dziś muszę zostać w domu twoim.
6 And he made haste, and came down, and received him joyfully.
I zstąpił prędko i przyjął go z radością.
7 And when they saw it, they all murmured, saying, He is gone in to lodge with a man that is a sinner.
A widząc to wszyscy, szemrali, mówiąc: U człowieka grzesznego gospodą stanął.
8 And Zacchaeus stood, and said unto the Lord, Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have wrongfully exacted aught of any man, I restore fourfold.
A stanąwszy Zacheusz, rzekł do Pana: Oto połowę majętności moich dam ubogim, Panie! a jeźliżem kogo w czem podszedł, oddam w czwórnasób.
9 And Jesus said unto him, Today is salvation come to this house, forasmuch as he also is a son of Abraham.
I rzekł mu Jezus: Dziś się stało zbawienie domowi temu, dlatego że i on jest synem Abrahamowym.
10 For the Son of man came to seek and to save that which was lost.
Bo przyszedł Syn człowieczy, aby szukał i zachował, co było zginęło.
11 And as they heard these things, he added and spake a parable, because he was nigh to Jerusalem, and [because] they supposed that the kingdom of God was immediately to appear.
Tedy gdy oni słuchali, mówiąc dalej powiedział im podobieństwo, dlatego że był blisko od Jeruzalemu, a iż oni mniemali, że się wnet królestwo Boże objawić miało.
12 He said therefore, A certain nobleman went into a far country, to receive for himself a kingdom, and to return.
Rzekł tedy: Niektóry człowiek rodu zacnego jechał w daleką krainę, aby sobie wziął królestwo, i zasię się wrócił.
13 And he called ten servants of his, and gave them ten pounds, and said unto them, Trade ye [herewith] till I come.
A zawoławszy dziesięciu sług swoich, dał im dziesięć grzywien i rzekł do nich: Handlujcie, aż przyjadę.
14 But his citizens hated him, and sent an ambassage after him, saying, We will not that this man reign over us.
Lecz mieszczanie jego mieli go w nienawiści, i wyprawili za nim poselstwo, mówiąc: Nie chcemy, aby ten królował nad nami.
15 And it came to pass, when he was come back again, having received the kingdom, that he commanded these servants, unto whom he had given the money, to be called to him, that he might know what they had gained by trading.
I stało się, gdy się wrócił wziąwszy królestwo, że rozkazał do siebie zawołać sług onych, którym był dał pieniądze, aby się dowiedział, co który handlując zyskał.
16 And the first came before him, saying, Lord, thy pound hath made ten pounds more.
Tedy przyszedł pierwszy, mówiąc: Panie! grzywna twoja dziesięć grzywien urobiła.
17 And he said unto him, Well done, thou good servant: because thou wast found faithful in a very little, have thou authority over ten cities.
I rzekł mu: Dobrze, sługo dobry! iżeś był nad małem wiernym, miejże władzę nad dziesięcioma miastami.
18 And the second came, saying, Thy pound, Lord, hath made five pounds.
Przyszedł i drugi, mówiąc: Panie! grzywna twoja pięć grzywien urobiła.
19 And he said unto him also, Be thou also over five cities.
Rzekł i temu: I ty bądź nad pięcioma miastami.
20 And another came, saying, Lord, behold, [here is] thy pound, which I kept laid up in a napkin:
A inszy przyszedł, mówiąc: Panie! oto grzywna twoja, którąm miał schowaną w chustce;
21 for I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up that thou layedst not down, and reapest that thou didst not sow.
Bom się ciebie bał, żeś jest człowiek srogi; bierzesz, czegoś nie położył, a żniesz, czegoś nie siał.
22 He saith unto him, Out of thine own mouth will I judge thee, thou wicked servant. Thou knewest that I am an austere man, taking up that I laid not down, and reaping that I did not sow;
Tedy mu rzekł: Z ust twoich sądzę cię, zły sługo! Wiedziałeś, żem ja jest człowiek srogi, który biorę, czegom nie położył, a żnę, czegom nie siał.
23 then wherefore gavest thou not my money into the bank, and I at my coming should have required it with interest?
Przeczżeś tedy nie dał srebra mego do lichwiarzy? a ja przyszedłszy, wziąłbym je był z lichwą.
24 And he said unto them that stood by, Take away from him the pound, and give it unto him that hath the ten pounds.
I rzekł tym, którzy tuż stali: Weźmijcie od niego tę grzywnę, a dajcie temu, który ma dziesięć grzywien.
25 And they said unto him, Lord, he hath ten pounds.
I rzekli mu: Panie! mać dziesięć grzywien.
26 I say unto you, that unto every one that hath shall be given; but from him that hath not, even that which he hath shall be taken away from him.
Zaprawdę powiadam wam, iż wszelkiemu, który ma, będzie dane, a od tego, który nie ma, i to, co ma, będzie od niego odjęte.
27 Howbeit these mine enemies, which would not that I should reign over them, bring hither, and slay them before me.
Ale i nieprzyjacioły moje, którzy nie chcieli, abym królował nad nimi, przywiedźcie tu, a pobijcie przede mną.
28 And when he had thus spoken, he went on before, going up to Jerusalem.
A to powiedziawszy, szedł wprzód, wstępując do Jeruzalemu.
29 And it came to pass, when he drew nigh unto Bethphage and Bethany, at the mount that is called [the mount] of Olives, he sent two of the disciples,
I stało się, gdy się przybliżył do Betfagie i Betanii, ku górze, którą zowią oliwną, posłał dwóch z uczniów swoich,
30 saying, Go your way into the village over against [you]; in the which as ye enter ye shall find a colt tied, whereon no man ever yet sat: loose him, and bring him.
Mówiąc: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, do którego wszedłszy, znajdziecie oślę uwiązane, na którem żaden człowiek nigdy nie siedział; odwiązawszy je, przywiedźcie:
31 And if any one ask you, Why do ye loose him? thus shall ye say, The Lord hath need of him.
A jeźliby was kto spytał, przecz je odwiązujecie? tak mu powiecie: Przeto, że go Pan potrzebuje.
32 And they that were sent went away, and found even as he had said unto them.
Odszedłszy tedy ci, którzy byli posłani, znaleźli, jako im był powiedział.
33 And as they were loosing the colt, the owners thereof said unto them, Why loose ye the colt?
A gdy oni odwiązywali ono oślę, rzekli panowie jego do nich: Przecz odwiązujecie oślę?
34 And they said, The Lord hath need of him.
A oni powiedzieli: Pan go potrzebuje.
35 And they brought him to Jesus: and they threw their garments upon the colt, and set Jesus thereon.
I przywiedli je do Jezusa, a włożywszy szaty swoje na ono oślę, wsadzili Jezusa na nie.
36 And as he went, they spread their garments in the way.
A gdy on jechał, słali szaty swoje na drodze.
37 And as he was now drawing nigh, [even] at the descent of the mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to rejoice and praise God with a loud voice for all the mighty works which they had seen;
A gdy się już przybliżał tam, gdzie się spuszczają z góry oliwnej, poczęło wszystko mnóstwo uczniów radując się chwalić Boga głosem wielkim ze wszystkich cudów, które widzieli,
38 saying, Blessed [is] the King that cometh in the name of the Lord: peace in heaven, and glory in the highest.
Mówiąc: Błogosławiony król, który idzie w imieniu Pańskiem; pokój na niebie, a chwała na wysokościach.
39 And some of the Pharisees from the multitude said unto him, Master, rebuke thy disciples.
Ale niektórzy z Faryzeuszów z onego ludu rzekli do niego: Nauczycielu! zgrom ucznie twoje.
40 And he answered and said, I tell you that, if these shall hold their peace, the stones will cry out.
A on odpowiadając, rzekł im: Powiadam wam, jeźliby ci milczeli, wnet kamienie wołać będą.
41 And when he drew nigh, he saw the city and wept over it,
A gdy się przybliżył, ujrzawszy miasto, płakał nad niem, mówiąc:
42 saying, If thou hadst known in this day, even thou, the things which belong unto peace! but now they are hid from thine eyes.
O gdybyś poznało i ty, a zwłaszcza w ten to dzień twój, co jest ku pokojowi twemu! lecz to teraz zakryte od oczów twoich.
43 For the days shall come upon thee, when thine enemies shall cast up a bank about thee, and compass thee round, and keep thee in on every side,
Albowiem przyjdą na cię dni, gdy cię otoczą nieprzyjaciele twoi wałem, i oblęgą cię, i ścisną cię zewsząd;
44 and shall dash thee to the ground, and thy children within thee; and they shall not leave in thee one stone upon another; because thou knewest not the time of thy visitation.
I zrównają cię z ziemią, i dzieci twoje w tobie, a nie zostawią w tobie kamienia na kamieniu, dlatego żeś nie poznało czasu nawiedzenia twego.
45 And he entered into the temple, and began to cast out them that sold,
A wszedłszy do kościoła, począł wyganiać te, którzy w nim sprzedawali i kupowali.
46 saying unto them, It is written, And my house shall be a house of prayer: but ye have made it a den of robbers.
Mówiąc im: Napisano: Dom mój dom modlitwy jest, a wyście go uczynili jaskinią zbójców.
47 And he was teaching daily in the temple. But the chief priests and the scribes and the principal men of the people sought to destroy him:
I uczył na każdy dzień w kościele; lecz przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, i przedniejsi z ludu szukali go stracić;
48 and they could not find what they might do; for the people all hung upon him, listening.
Ale nie znaleźli, co by mu uczynili; albowiem wszystek lud zawieszał się na nim, słuchając go.
