Mark 7
1 One day the Pharisees and some of the teachers of the Law who had come from Jerusalem gathered around Jesus.
Wtedy zgromadzili się wokół niego faryzeusze i pewni uczeni w Piśmie, którzy przybyli z Jerozolimy.
2 They had noticed that some of his disciples ate their food with their hands ‘defiled,’ by which they meant unwashed.
A gdy zobaczyli, że niektórzy z jego uczniów jedzą chleb nieczystymi, to znaczy nieumytymi rękami, ganili to.
3 (For the Pharisees, and indeed all strict Jews, will not eat without first scrupulously washing their hands, holding in this to the traditions of their ancestors.
Faryzeusze bowiem i wszyscy Żydzi, trzymając się tradycji starszych, nie jedzą, jeśli dokładnie nie umyją rąk.
4 When they come from market, they will not eat without first sprinkling themselves; and there are many other customs which they have inherited and hold to, such as the ceremonial washing of cups, and jugs, and copper pans).
I [po powrocie] z rynku nie jedzą, jeśli się nie umyją. Jest jeszcze wiele innych zwyczajów, które przyjęli po to, by je zachowywać, [jak] obmywanie kubków, dzbanów, naczyń miedzianych i stołów.
5 So the Pharisees and the teachers of the Law asked Jesus this question – “How is it that your disciples do not follow the traditions of our ancestors, but eat their food with defiled hands?”
Zapytali go więc faryzeusze i uczeni w Piśmie: Dlaczego twoi uczniowie nie postępują według tradycji starszych, lecz jedzą chleb nieumytymi rękami?
6 His answer was, “It was well said by Isaiah when he prophesied about you hypocrites in the words – ‘This is a people who honor me with their lips, while their hearts are far removed from me;
Wtedy on im odpowiedział: Dobrze Izajasz prorokował o was, obłudnikach, jak jest napisane: Ten lud czci mnie wargami, ale ich serce daleko jest ode mnie.
7 but vainly do they worship me, For they teach but human precepts.’
Lecz na próżno mnie czczą, ucząc nauk, które są nakazami ludzkimi.
8 You neglect God’s commandments and hold to human traditions.
[Wy] bowiem, opuściwszy przykazania Boże, trzymacie się tradycji ludzkiej, obmywania dzbanków i kubków. I wiele innych tym podobnych rzeczy czynicie.
9 Wisely do you set aside God’s commandments,” he exclaimed, “to keep your own traditions!
Mówił im też: Całkowicie znosicie przykazanie Boże, aby zachować swoją tradycję.
10 For while Moses said ‘Honor your father and your mother,’ and ‘Let anyone who abuses their father or mother suffer death,’
Mojżesz bowiem powiedział: Czcij swego ojca i swoją matkę, oraz: Kto złorzeczy ojcu albo matce, niech poniesie śmierć.
11 you say ‘If a person says to their father or mother “Whatever of mine might have been of service to you is Corban”’ (which means ‘Set apart for God’) –
Ale wy mówicie: Jeśli człowiek powie ojcu albo matce: To, co powinieneś otrzymać ode mnie jako pomoc, to Korban, to znaczy dar [przeznaczony na ofiarę] – [będzie bez winy].
12 why, then you do not allow them to do anything further for their father or mother!
I nie pozwalacie mu nic więcej uczynić dla swego ojca albo matki;
13 In this way you nullify the words of God by your traditions, which you hand down; and you do many similar things.”
Wniwecz obracając słowo Boże przez waszą tradycję, którą przekazaliście. I wiele innych tym podobnych rzeczy czynicie.
14 Then Jesus called the people to him again, and said, “Listen to me, all of you, and mark my words.
A zwoławszy wszystkich ludzi, mówił do nich: Słuchajcie mnie wszyscy i zrozumiejcie.
15 There is nothing external to a person, which by going into them can defile them; but the things that come out of a person are the things that defile them.”
Nie ma nic z zewnątrz, co wchodząc w człowieka, mogłoby go skalać, ale to, co z niego wychodzi, to kala człowieka.
Jeśli ktoś ma uszy do słuchania, niech słucha.
17 When Jesus went indoors, away from the crowd, his disciples began questioning him about this saying.
A gdy [oddalił się] od ludzi i wszedł do domu, jego uczniowie pytali go [o tę] przypowieść.
18 “What, do even you understand so little?” exclaimed Jesus. “Don’t you see that there is nothing external to a person, which by going into a person, can defile them,
Wtedy powiedział im: Czy i wy jesteście tak bezrozumni? Czyż nie rozumiecie, że wszystko, co z zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go skalać?
19 because it does not pass into his heart, but into his stomach, and is afterward got rid of?” – in saying this Jesus pronounced all food clean.
Nie wchodzi bowiem do jego serca, ale do żołądka i zostaje wydalone do ustępu, oczyszczając wszystkie pokarmy.
20 “It is what comes out from a person,” he added, “that defiles them,
I powiedział: Co wychodzi z człowieka, to kala człowieka.
21 for it is from within, out of the hearts of people, that there come evil thoughts – sexual immorality, theft, murder, adultery,
Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, cudzołóstwa, nierząd, zabójstwa;
22 greed, wickedness, deceit, indecency, envy, slander, haughtiness, folly;
Kradzieże, chciwość, niegodziwość, podstęp, wyuzdanie, oko złe, bluźnierstwo, pycha, głupota.
23 all these wicked things come from within, and do defile a person.”
Całe to zło pochodzi z wnętrza i kala człowieka.
24 On leaving that place, Jesus went to the district of Tyre and Sidon. He went into a house, and did not wish anyone to know it, but could not escape notice.
Odszedł stamtąd i udał się w okolice Tyru i Sydonu. A wszedłszy do [pewnego] domu, nie chciał, aby ktoś [o tym] wiedział. Nie mógł się jednak ukryć.
25 For a woman, whose little daughter had a foul spirit in her, heard of him immediately, and came and threw herself at his feet –
Usłyszała bowiem o nim kobieta, której córeczka miała ducha nieczystego, i przyszła, i upadła mu do nóg.
26 the woman was a foreigner, from Syrian Phoenicia – and she begged him to drive the demon out of her daughter.
A kobieta ta była Greczynką, rodem z Syrofenicji, i prosiła go, aby wypędził demona z jej córki.
27 “Let the children be satisfied first,” answered Jesus. “For it is not fair to take the children’s food, and throw it to dogs.”
Ale Jezus jej powiedział: Niech najpierw nasycą się dzieci, bo niedobrze jest brać chleb dzieci i rzucać szczeniętom.
28 “Yes, Master,” she replied. “Even the dogs under the table do feed on the children’s crumbs.”
A ona odpowiedziała mu: Tak, Panie, lecz i szczenięta jadają pod stołem z okruszyn dzieci.
29 “For saying that,” he answered, “you may go. The demon has gone out of your daughter.”
I powiedział do niej: Ze względu na te słowa idź, demon wyszedł z twojej córki.
30 The woman went home, and found the child lying on her bed, and the demon gone.
A gdy wróciła do swego domu, spostrzegła, że demon wyszedł, a córka leżała na łóżku.
31 On returning from the district of Tyre, Jesus went, by way of Sidon, to the Sea of Galilee, across the district of the Ten Towns.
Kiedy znowu opuścił okolice Tyru i Sydonu, przyszedł nad Morze Galilejskie przez środek krainy Dekapolu.
32 Some people brought to him a man who was deaf and almost dumb, and they begged Jesus to place his hand on him.
I przyprowadzili do niego głuchego, który miał trudności z mówieniem, i prosili go, aby położył na niego rękę.
33 Jesus took him aside from the crowd quietly, put his fingers into the man’s ears, and touched his tongue with saliva.
Pan, wziąwszy go z tłumu na bok, włożył palce w jego uszy i splunąwszy, dotknął jego języka;
34 Then, looking up to heaven, he sighed, and said to the man, “Ephphatha!” which means ‘Be opened.’
A spojrzawszy w niebo, westchnął i powiedział do niego: Effatha, to znaczy: Otwórz się.
35 The man’s ears were opened, the string of his tongue was freed, and he began to talk plainly.
Zaraz też otworzyły się jego uszy i rozwiązały się więzy jego języka, i mówił poprawnie.
36 Jesus insisted on their not telling anyone; but the more he insisted, the more perseveringly they made it known,
Wtedy im nakazał, aby [tego] nikomu nie mówili. Ale im bardziej im nakazywał, tym bardziej to rozgłaszali.
37 and a profound impression was made on the people. “He has done everything well!” they exclaimed. “He makes even the deaf hear and the dumb speak!”
I niezmiernie się zdumiewali, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił. Sprawia, że głusi słyszą i niemi mówią.
