Matthew 26
1 When Jesus had finished teaching all of that, he said to his disciples,
Ug sa nakatapus na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, siya miingon sa iyang mga tinun-an,
2 ‘You know that in two days time the Festival of the Passover will be here; and that the Son of Man is to be given up to be crucified.’
"Kamo nahibalo nga duha ka adlaw sukad karon mao na ang fiesta sa Pasko, ug ang Anak sa Tawo igatugyan na aron ilansang sa krus."
3 Then the chief priests and the elders of the people met in the house of the high priest, who was called Caiaphas,
Ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga anciano sa lungsod nanagtigum sa balay sa labawng sacerdote nga ginganlan si Caifas,
4 and plotted together to arrest Jesus by stealth and put him to death;
ug nanagsabut sila aron sa pagdakop kang Jesus pinaagi sa lansis, ug sa pagpatay kaniya.
5 but they said, ‘Not during the Festival, or the people may riot.’
Apan sila miingon, "Dili lang hinoon pag-iatol sa fiesta, kay tingali unyag mahitabo ang kaguliyang sa mga tawo."
6 After Jesus had reached Bethany, and while he was in the house of Simon the leper,
Ug sa didto si Jesus sa Betania sa balay ni Simon nga sanlahon,
7 a woman came up to him with an alabaster jar of very costly perfume, and poured the perfume on his head as he sat at the table.
miduol kaniya ang usa ka babaye nga nagdalag mahal kaayong pahumot nga sinulod sa usa ka botilyang alabastro, ug gibobo niya kini diha sa iyang ulo samtang naglingkod siya tambong sa kan-anan.
8 The disciples were indignant at seeing this. ‘What is this waste for?’ they exclaimed.
Apan sa pagkakita niini sa mga tinun-an, sila nangasuko nga nanag-ingon, "Unsa ba kapuslanan sa maong pag-usik-usik?
9 ‘It could have been sold for a large sum, and the money given to poor people.’
Kay kini ikabaligya baya untag dakung bili, ug ang halin ikahatag ngadto sa mga kabus."
10 ‘Why are you troubling the woman?’ Jesus said, when he noticed it. ‘For this is a beautiful deed that she has done to me.
Apan sa pagkamatikod ni Jesus niini, siya miingon kanila, "Nganong inyo mang samokon kining babaye? Kay maoy usa ka maayong buhat kining iyang gihimo kanako.
11 You always have the poor with you, but you will not always have me.
Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo apan ako dili kanunayng ania kaninyo.
12 In pouring this perfume on my body, she prepares me for my burial.
Sa iyang pagbobo niining pahumot dinhi sa akong lawas, gihimo niya kini aron sa pag-andam kanako alang sa lubong.
13 I tell you, wherever, in the whole world, this good news is proclaimed, what this woman has done will be told in memory of her.’
Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga bisan diin gani sa tibuok kalibutan igawali kining Maayong Balita, ang gibuhat niining babayehana pagahisgutan usab ingon nga handumanan alang kaniya."
14 It was then that one of the Twelve, named Judas Iscariot, made his way to the chief priests,
Unya usa sa Napulog-Duha, nga ginganlan si Judas Iscariote, miadto sa mga sacerdote nga punoan
15 and said ‘What are you willing to give me, if I betray Jesus to you?’ The Priests counted him out thirty pieces of silver as payment.
ug miingon kanila, "Unsa may inyong ihatag kanako kon itugyan ko siya kaninyo?" Ug siya ilang gibayran ug salapi nga katloan ka buok.
16 So from that time Judas looked for an opportunity to betray Jesus.
Ug sukad niadtong tungora siya nagpangitag higayon sa pagtugyan kaniya.
17 On the first day of the Festival of the unleavened bread, the disciples came up to Jesus, and said, ‘Where do you wish us to make preparations for you to eat the Passover?’
Ug sa nahaunang adlaw sa fiesta sa Tinapay nga Walay Igapapatubo, si Jesus giadto sa mga tinun-an nga nanag-ingon, "Asa man ang gusto mong hikayan namo alang kanimo sa imong pagkaon sa pasko?"
18 ‘Go into the city to a certain man,’ he answered, ‘and say to him “The teacher says – My time is near. I will keep the Passover with my disciples at your house.”’
Ug siya miingon kanila, "Adtoa ninyo ang usa ka tawo sa siyudad, ug ingna ninyo siya, `Ang Magtutudlo nagaingon, Ang akong panahon haduol na, ug saulogon ko ang pasko dinhi sa imong balay uban sa akong mga tinun-an.'"
19 The disciples did as Jesus directed them, and prepared the Passover.
Ug gibuhat sa mga tinun-an ang gisugo kanila ni Jesus, ug ilang gihikay ang pasko.
20 In the evening Jesus took his place with the twelve disciples,
Ug sa pagkasawomsom na, siya mitambong sa kan-anan uban sa napulogduha ka mga tinun-an;
21 and, while they were eating, he said, ‘I tell you that one of you will betray me.’
ug samtang nangaon sila, siya miingon kanila, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga usa kaninyo magabudhi kanako."
22 In great grief they began to say to him, one by one, ‘Can it be I, Master?’
Ug sila nanagsubo pag-ayo, ug misugod sila sa pagtinagsag ingon kaniya, "Ako ba, Ginoo?"
23 ‘The one who dipped his bread beside me in the dish,’ replied Jesus, ‘is the one who will betray me.
Siya mitubag nga nag-ingon, "Ang nagatuslob sa iyang kamot sa panaksan uban kanako, siya mao ang magabudhi kanako.
24 True, the Son of Man must go, as scripture says of him, yet alas for that man by whom the Son of Man is being betrayed! For that man it would be better never to have been born!’
Ang Anak sa Tawo mopahawa sumala sa nahisulat mahitungod kaniya, apan alaut kadtong tawhana nga mao ang magabudhi sa Anak sa Tawo! Maayo pa lang unta hinoon alang niadtong tawhana kon wala siya matawo."
25 Judas, who was betraying him, turned to him and said, ‘Can it be I, Rabbi?’ ‘It is,’ answered Jesus.
Ug si Judas nga mao ang nagtugyan kaniya, miingon, "Magtutudlo, ako ba?" Siya mitubag kaniya, "Ang giingon mo, mao."
26 While they were eating, Jesus took some bread, and, after saying the blessing, broke it and, as he gave it to his disciples, said, ‘Take it and eat it; this is my body.’
Ug samtang nangaon sila, si Jesus mikuhag tinapay, ug sa nakapanalangin na siya niini, kini iyang gipikaspikas ug ngadto sa mga tinun-an gihatag niya nga nag-ingon, "Komuha ug komaon kamo; kini mao ang akong lawas."
27 Then he took a cup, and, after saying the thanksgiving, gave it to them, with the words, ‘Drink from it, all of you;
Ug gikuha niya ang kopa, ug sa nakapasalamat na siya, kanila gihatag kini niya nga nag-ingon, "Uminom kamo niini, kamong tanan;
28 for this is my covenant blood, which is poured out for many for the forgiveness of sins.
kay kini mao ang akong dugo sa pakigsaad, nga igaula alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala.
29 I tell you that I will never, after this, drink of this juice of the grape, until that day when I will drink it new with you in the kingdom of my Father.’
Ug sultihan ko kamo, nga ako dili na moinom pag-usab niining gikan sa bunga sa parras hangtud niadtong adlawa nga magainom ako sa bag-o niini uban kaninyo diha sa gingharian sa akong Amahan."
30 They then sang a hymn, and went out to the Mount of Olives.
Ug sa nakaawit silag usa ka awit, sila nangadto sa Bungtod sa mga Olivo.
31 Then Jesus said to them, ‘Even you will all fall away from me tonight. Scripture says – “I will strike down the shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.”
Unya si Jesus miingon kanila, "Karong gabhiona kamong tanan managpanibog tungod kanako, kay nahisulat kini nga nagaingon, `Pagasamaran ko ang magbalantay, ug magakatibulaag ang mga karnero sa panon.'
32 But, after I have risen, I will go before you into Galilee.’
Apan tapus ako mabanhaw, mouna ako kaninyo sa pag-adto sa Galilea."
33 ‘If everyone else falls away from you,’ Peter answered, ‘I will never fall away!’
Ug si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kon mosibug silang tanan tungod kanimo, ako dili gayud hinoon mosibug."
34 ‘I tell you,’ replied Jesus, ‘that this very night, before the cock crows, you will disown me three times!’
Si Jesus miingon kaniya, "Sa pagkatinuod, magaingon ako kanimo, nga karong gabhiona, sa dili pa motogaok ang manok, igalimod mo ako sa makatulo."
35 ‘Even if I must die with you,’ Peter exclaimed, ‘I will never disown you!’ All the disciples spoke in the same way.
Si Pedro miingon kaniya, "Bisan pa kon gikinahanglan nga mamatay ako uban kanimo, dili ko gayud ikaw igalimod." Ug mao usab kana ang gisulti sa tanang mga tinun-an.
36 Then Jesus came with them to a garden called Gethsemane, and he said to his disciples, ‘Sit down here while I go and pray over there.’
Ug miadto si Jesus uban kanila sa usa ka dapit nga ginganlan ug Getsemani, ug siya miingon sa iyang mga tinun-an, "Panglingkod kamo dinhi samtang adto ako sa unahan sa pag-ampo."
37 Taking with him Peter and the two sons of Zebedee, he began to show signs of sadness and deep distress of mind.
Ug iyang gidala sila si Pedro ug ang duha ka anak ni Zebedeo. Ug siya misugod sa pagbati sa kaguol ug pag-antus.
38 ‘I am sad at heart,’ he said, ‘sad even to death; wait here and watch with me.’
Ug siya miingon kanila, "Ang akong kasingkasing natugob sa kasubo nga ikamatay; pabilin kamo dinhi ug pagtukaw kamo uban kanako."
39 Going on a little further, he threw himself on his face in prayer. ‘My Father,’ he said, ‘if it is possible, let me be spared this cup; only, not as I will, but as you will.’
Ug sa nakalakaw siya sa unahan ug diyutay, siya mihapa ug nag-ampo nga nag-ingon, "Amahan ko, kon mahimo man, isaylo lang kanako kining kopa; ngani, dili sumala sa akong pagbuot kondili sa imo."
40 Then he came to his disciples, and found them asleep. ‘What!’ he said to Peter, ‘could none of you watch with me for one hour?
Ug miadto siya sa mga tinun-an ug iyang nakita sila nga nanagkatulog; ug siya miingon kang Pedro, "Dili ba diay kamo makatukaw sulod sa usa ka takna uban kanako?
41 Watch and pray so that you don’t fall into temptation. True, the spirit is eager, but human nature is weak.’
Pagtukaw ug pag-ampo kamo aron dili kamo mahidalin-as ngadto sa panulay; sa pagkatinuod matinguhaon ang espiritu apan maluya ang lawas."
42 Again, a second time, he went away, and prayed. ‘My Father,’ he said, ‘if I cannot be spared this cup, but must drink it, your will be done!’
Ug sa ikaduha milakaw siya pag-usab ug nag-ampo nga nag-ingon, "Amahan ko, kon ugaling dili man mahimo nga ikasaylo kini gawas kon akong imnon, nan, maoy matuman ang imong kabubut-on."
43 And coming back again he found them asleep, for their eyes were heavy.
Ug miadto siya pag-usab sa iyang mga tinun-an, ug iyang nakita sila nga nanagkatulog kay nanagpirat man pag-ayo ang ilang mga mata.
44 So he left them, and went away again, and prayed a third time, again saying the same words.
Busa mipahawa siya kanila ug milakaw ug nag-ampo sa ikatulo nga nagsulti sa mao gihapong mga pulong.
45 Then he came to the disciples, and said, ‘Sleep on now, and rest yourselves. Look – my time is close at hand, and the Son of Man is being betrayed into the hands of wicked people.
Unya miadto siya sa mga tinun-an ug miingon kanila, "Nagakatulog pa ba gihapon kamo ug nagapamahulay? Tan-awa, ang takna haduol na, ug ang Anak sa Tawo igatugyan na ngadto sa mga kamot sa mga makasasala.
46 Up, and let us be going. Look! My betrayer is close at hand.’
Bangon kamo ug manglakaw kita; tan-awa, ania na sa duol ang akong magbubudhi."
47 And, while he was still speaking, Judas, who was one of the Twelve, came in sight; and with him was a great crowd of people, with swords and clubs, sent from the chief priests and elders of the people.
Ug samtang nagsulti pa siya, tan-awa, miabut si Judas, usa sa Napulog-Duha, kinyogan sa usa ka dakung panon sa katawhan nga sangkap sa mga espada ug mga pospos. Sila gikan sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga anciano sa lungsod.
48 Now the betrayer had arranged a signal with them. ‘The man whom I kiss,’ he had said, ‘will be the one; arrest him.’
Ug gihatagan silag ilhanan sa magbubudhi nga nag-ingon, "Ang akong halokan, mao kana siyang tawhana; dakpa ninyo siya."
49 So he went up to Jesus at once, and exclaimed, ‘Welcome, Rabbi!’ and kissed him;
Ug siya miduol dayon kang Jesus ug miingon kaniya, "Magtutudlo, komusta ka!" Ug iyang gihagkan siya.
50 at which Jesus said to him, ‘Friend, do what you have come for.’ The men went up, seized Jesus, and arrested him.
Ug si Jesus miingon kaniya, "Higala, nganong ania ka?" Ug miduol sila ug si Jesus ilang gigunitan ug gidakop.
51 Suddenly one of those who were with Jesus stretched out his hand, and drew his sword, and striking the high priest’s servant, cut off his ear.
Ug tan-awa, usa sa mga kauban ni Jesus mibakyaw sa iyang kamot ug milanit sa iyang espada ug iyang gitigbas ang ulipon sa labawng sacerdote, ug napalongan kini sa iyang usa ka dalunggan.
52 ‘Sheathe your sword,’ Jesus said, ‘for all who draw the sword will be put to the sword.
Ug si Jesus miingon kaniya, "Iuli sa sakob kanang imong espada; kay ang tanang magagamit ug espada mamatay sa espada.
53 Do you think that I cannot ask my Father for help, when he would at once send to my aid more than twelve legions of angels?
Nagahunahuna ka ba nga dili ako makapangayo sa akong Amahan, ug nga dili siya makapadala karon dayon ug mga manolunda nga kapin sa napulog-duha ka mga legion?
54 But in that case how would the scriptures be fulfilled, which say that this must be?’
Apan unsaon na man unya pagkatuman sa kasulatan, nga sa ingon niini mahitabo gayud kini?"
55 Jesus at the same time said to the crowds, ‘Have you come out, as if after a robber, with swords and clubs, to take me? I have sat teaching day after day in the Temple Courts, and yet you did not arrest me.’
Ug niadtong tungora si Jesus miingon sa mga panon sa katawhan, "Nanganhi ba kamo sa pagdakop kanako, ingon sa pagdakop ug tulisan nga pagadad-an ug mga espada ug mga pospos? Adlaw-adlaw adto ako maglingkoran sa templo sa pagpanudlo, ug wala hinoon ninyo ako dakpa didto.
56 The whole of this occurred in fulfilment of the prophetic scriptures. Then the disciples all forsook him and fled.
Apan nagakahinabo kining tanan aron matuman ang mga gisulat sa mga profeta." Unya mitalikod kaniya ang tanan nga mga tinun-an ug nangalagiw.
57 Those who had arrested Jesus took him to Caiaphas, the high priest, where the teachers of the Law and elders had assembled.
Ug si Jesus gidala sa mga nanag-dakop kaniya ngadto kang Caifas, ang labawng sacerdote, diin nanagkatigum ang mga escriba ug ang mga anciano.
58 Peter followed him at a distance as far as the high priest’s courtyard, to see the outcome.
Apan si Pedro nga nagpaantaw minunot kaniya hangtud sa hawanan sa tugkaran sa balay sa labawng sacerdote, ug sa paghisulod na niya milingkod siya uban sa mga bantay aron sa pagtan-aw sa sangputan.
59 Meanwhile the chief priests and the whole of the High Council were trying to get such false evidence against Jesus, as would warrant putting him to death,
Unya ang mga sacerdote nga punoan ug ang tibuok nga Sanhedrin nangitag ikabutangbutang batok kang Jesus aron ilang ikapapatay siya,
60 but they did not find any, although many came forward with false evidence. Later on, however, two men came forward and said,
apan wala silay hingkaplagan, bisan tuod nangatubang ang daghang mga bakakon nga saksi. Sa katapusan dihay duroha nga miduol.
61 ‘This man said “I am able to destroy the Temple of God, and to build it in three days.”’
ug miingon, "Kining tawhana nag-ingon, `Makahimo ako sa pagguba sa templo sa Dios, ug sa pagpatindog niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw.'"
62 Then the high priest stood up, and said to Jesus, ‘Have you no answer? What is this evidence which these men are giving against you?’
Ug mitindog ang labawng sacerdote ug miingon kaniya, "Wala ka bay ikatubag? Unsa ba kining gipamatuod niining mga tawhana batok kanimo?"
63 But Jesus remained silent. The high priest said to him, ‘I order you, by the living God, to tell us whether you are the Christ, the Son of God.’
Apan si Jesus nagpakahilum lamang. Ug ang labawng sacerdote miingon kaniya, "Nagasugo ako kanimo sa pagtug-an kanamo, ubos sa panumpa tungod sa buhing Dios, kon ikaw mao ba ang Cristo, ang Anak sa Dios."
64 ‘It is true,’ Jesus answered, ‘Moreover I tell you all that hereafter you will see the Son of Man sitting on the right hand of the Almighty, and coming on the clouds of the heavens.’
Kaniya si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Sumala sa giingon mo, mao ako. Apan sultihan ko kamo nga makita ra unya ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa too sa Gahum, ug magaanhi nga sinapwang sa mga panganud sa langit."
65 Then the high priest tore his robes. ‘This is blasphemy!’ he exclaimed. ‘Why do we want any more witnesses? You have just heard his blasphemy!
Ug ang labawng sacerdote migisi sa iyang mga sapot ug miingon, "Nakasulti siyag pasipala! Nganong magkinahanglan pa kitag mga saksi? Kamo na gayud mao ang nakadungog karon sa iyang pagpasipala.
66 What is your decision?’ They answered, ‘He deserves death.’
Unsay inyong hukom?" Sila mitubag nga nanag-ingon, "Siya angayng silotan sa kamatayon."
67 Then they spat in his face, and struck him, while others dealt blows at him, saying as they did so,
Unya ilang gilud-an siya sa nawong, ug ilang gipanagsumbag siya; ug gisagpa siya sa uban
68 ‘Now play the prophet for us, you Christ! Who was it that struck you?’
nga nanag-ingon, "Tagnai kami, Cristo! Kinsay nagsumbag kanimo?"
69 Peter, meanwhile, was sitting outside in the courtyard; and a maidservant came up to him, and exclaimed, ‘Why, you were with Jesus the Galilean!’
Ug si Pedro naglingkod sa gowa, didto sa hawanan sa tugkaran. Ug kaniya miduol ang usa ka babayeng sulogoon ug miingon, "Ikaw usab. kauban ni Jesus nga Galileanhon."
70 But Peter denied it before them all. ‘I do not know what you mean,’ he replied.
Apan sa atubangan nilang tanan kini gilimod niya nga nag-ingon, "Ambut lang unsay imong ipasabut."
71 When he had gone out into the gateway, another maid saw him, and said to those who were there, ‘This man was with Jesus of Nazareth!’
Ug milakaw siya paingon sa agianan, ug dihay laing babayeng sulogoon nga nakaalinggat kaniya, ug kini siya miingon sa mga tawo nga nanagtindog didto, "Kining tawhana nagpakig-uban kang Jesus nga Nazaretnon."
72 Again he denied it with an oath, ‘I do not know the man!’
Ug kini usab gilimod ni Pedro ubos sa panumpa, nga nag-ingon, "Wala gayud ako makaila nianang tawhana."
73 But soon afterwards those who were standing by came up and said to Peter, ‘You also are certainly one of them; why, even your way of speaking proves it!’
Taudtaud ang mga nanghinan-aw miduol ug miingon kang Pedro, "Sa tinuoray, ikaw usab kauban gayud nila, kay ang imong sinultihan nagapaila niini."
74 Then Peter said, ‘I swear that I do not know the man! May God punish me if I am lying!’ At that moment a cock crowed;
Unya misugod siya sa pagpamalikas ug sa pagpanumpa, nga nag-ingon, "Wala lagi ako makaila nianang tawhana." Ug dihadiha mitogaok ang manok.
75 and Peter remembered the words which Jesus had said – “Before a cock has crowed, you will disown me three times”; and he went outside, and wept bitterly.
Ug si Pedro nahinumdom sa giingon ni Jesus, "Sa dili pa motogaok ang manok, igalimod mo ako sa makatulo." Ug siya migowa ug mihilak sa hilabihang kasakit.
