Proverbs 6
1 My son, If thou hast become surety for thy friend, if thou hast struck thy hand for a stranger;
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 If thou art ensnared through the words of thy mouth, if thou art caught through the words of thy mouth:
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 [Then] do this by all means, my son, and deliver thyself, because thou art come into the power of thy friend, Go hasten to him, and urge thy friend.
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 Grant not any sleep to thy eyes, nor slumber to thy eyelids.
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 Deliver thyself as a roebuck from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Go to the ant, thou sluggard; look on her ways, and become wise.
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 She, that hath no prince, officer, or ruler,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 Provideth in the summer her provision, gathereth in harvest-time her food.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 How long, O sluggard, wilt thou lie down? when wilt thou arise out of thy sleep?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 “A little [more] sleep, a little slumber, a little folding of the hands in lying down;”
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 But then will thy poverty come like a rover, and thy want as a man armed with a shield.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 A Godless person is a man of injustice, who walketh with a distorted mouth.
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 He blinketh with his eyes, he scrapeth with his feet, he pointeth with his fingers;
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Perverseness is in his heart, he contriveth evil at all times; he scattereth abroad discord.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Therefore shall suddenly come his calamity: unawares shalt he be broken without a remedy.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Six things there are which the Lord hateth; and seven are an abomination unto his spirit:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 Haughty eyes, a tongue of falsehood, and hands that shed innocent blood,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 A heart that contriveth plans of injustice, feet that hasten to run after evil,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 A false witness that eagerly uttereth lies, and him that scattereth abroad discord among brethren.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Keep, O my son, the commandment of thy father, and reject not the teaching of thy mother:
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Bind them upon thy heart continually, tie them about thy throat.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 When thou walkest, it shall lead thee; when thou liest down, it shall watch over thee; and when thou art awake, it shall converse with thee.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 For the commandment is a lamp, and the law is light; and the way of life are the admonitions of correction:
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 To guard thee against a bad woman, from the flattery of an alien tongue.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Covet not her beauty in thy heart, and let her not conquer thee with her eyelids.
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 For by means of a harlot [one is brought down] to the last loaf of bread: and an adulterous woman will even hunt for the precious life,
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Can a man gather up fire in his lap, and shall his clothes not be burnt?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 Can a man walk along upon hot coals, and shall his feet not be burnt?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 So it is with him that goeth in to his neighbor's wife: no one that toucheth her shall remain unpunished.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Men do not despise the thief, if he steal, to gratify his craving when he is hungry:
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 And if he be found, he must pay sevenfold; all the wealth his house must he give.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 But whoso committeth adultery with a woman lacketh sense: he that is the destroyer of his soul, will alone do this.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Plague and disgrace will he meet with; and his reproach will not be blotted out.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 For jealousy is the fury of a husband, and he will not spare on the day of vengeance.
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 He will not regard the appearance of any ransom; and he will not be content, though thou give ever so many bribes.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
