Proverbs 16
1 Unto man belong the resolves of the heart; but from the Lord cometh the expression of the tongue.
W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
2 Every one of the ways of a man is pure in his own eyes; but the Lord measureth the spirits.
Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
3 Commit unto the Lord thy works, and thy plans will be firmly established.
Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
4 Every thing hath the Lord wrought for its destined end; yes, even the wicked for the day of unhappiness.
PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
5 An abomination of the Lord is every one that is proud of heart: the hand [of God] being against [his] hand, he shall not go unpunished.
Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
6 Through kindness and truth is iniquity atoned for; and by the fear of the Lord [men] depart from evil.
Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
7 When the Lord receiveth in favor a man's ways, he maketh even his enemies to be at peace with him.
Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
8 Better is a little with righteousness, than great incomes through injustice.
Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
9 A man's heart deviseth his way; but the Lord directeth firmly his steps.
Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
10 There should be a wise sentence on the lips of the king: his mouth should never commit a trespass in judging.
Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
11 A just balance and scales belong to the Lord: his work are all the weights in the bag.
Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
12 It should be an abomination to kings to commit wickedness; for through righteousness [alone] can a throne be established.
Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
13 Righteous lips [should obtain] the favor of kings; and him that speaketh uprightly should they love.
Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
14 The fury of a king is like the messengers of death; but a wise man will appease it.
Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
15 In the light of the king's countenance there is life; and his favor is as a cloud of the latter rain.
W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
16 How much better is it to obtain wisdom than gold! and to obtain understanding is preferable to silver!
O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
17 The highway of the upright is to depart from evil: he preserveth his soul that watcheth his way.
Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
18 Before downfall [goeth] pride, and before stumbling, haughtiness of spirit.
Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
19 Better is it to be of a humble spirit with the lowly, than to divide spoil with the proud.
Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
20 He that reflecteth on a matter wisely will find happiness; and whoso trusteth in the Lord—happiness attend him!
Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
21 The wise in heart is called a man of understanding; and the sweetness of the lips increaseth information.
Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
22 Intelligence is a source of life unto its possessor; but the correction of fools is folly.
Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
23 The heart of the wise maketh his mouth intelligent, and upon his lips he increaseth information.
Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
24 [Like] the droppings of honey are pleasant sayings, sweet to the soul, and healing to the bones.
Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
25 There is many a way which seemeth even before a man, but its end are the ways unto death.
Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
26 The desire of the laborer laboreth for him; for his mouth imposeth it on him.
Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
27 An ungodly man diggeth up mischief, and on his lips there is as it were a scathing fire.
Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
28 A perverse man scattereth strife; and a whisperer separateth confident friends.
Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
29 The man of violence misleadeth his neighbor, and maketh him go on a way which is not good.
Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 He shutteth his eyes to devise perverse things: when he compresseth his lips then hath he fully resolved on evil.
Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
31 An ornamental crown is the hoary head, on the way of righteousness can it be found.
Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
32 One that is slow to anger is better than a hero; and he that ruleth his spirit, than the conqueror of a city.
Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
33 In the lap the lot is cast: but from the Lord cometh the whole of its decision.
Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
