Proverbs 31
1 My words have been spoken by God—the oracular answer of a king, whom his mother instructed.
Słowa króla Lemuela, proroctwo, którego nauczyła go jego matka.
2 What will you keep, my son, what? the words of God. My firstborn son, I speak to you: what? son of my womb? what? son of my vows?
Cóż, synu mój? Cóż, synu mojego łona? I cóż, synu moich ślubów?
3 Give not your wealth to women, nor your mind and living to remorse. Do all things with counsel: drink wine with counsel.
Nie oddawaj kobietom swej siły ani twoich dróg temu, co [prowadzi] do zguby królów.
4 Princes are prone to anger: let them then not drink wine:
Nie królom, o Lemuelu, nie królom wypada pić wina i nie książętom bawić się mocnym napojem;
5 lest they drink, and forget wisdom, and be not able to judge the poor rightly.
By pijąc, nie zapomnieli praw i nie wypaczyli sprawy wszystkich ludzi uciśnionych.
6 Give strong drink to those that are in sorrow, and the wine to drink to those in pain:
Dajcie mocny napój ginącym, a wino strapionym na duchu.
7 that they may forget their poverty, and may not remember their troubles any more.
Niech się napiją i zapomną o swoim ubóstwie, i niech nie pamiętają więcej swego utrapienia.
8 Open your mouth with the word of God, and judge all fairly.
Otwórz swe usta dla niemych w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.
9 Open your mouth and judge justly, and plead the cause of the poor and weak.
Otwórz swe usta, sądź sprawiedliwie i broń sprawy ubogiego i nędzarza.
10 Who shall find a virtuous woman? for such a one is more valuable than precious stones.
Któż znajdzie kobietę cnotliwą? Jej wartość przewyższa perły.
11 The heart of her husband trusts in her: such a one shall stand in no need of fine spoils.
Serce męża jej ufa i zysku mu nie zabraknie.
12 For she employs all her living for her husband's good.
Dobro mu będzie wyświadczać, a nie zło, po wszystkie dni swego życia.
13 Gathering wool and flax, she makes it serviceable with her hands.
Szuka wełny i lnu i chętnie pracuje swymi rękami.
14 She is like a ship trading from a distance: so she procures her livelihood.
Podobna jest do okrętów handlowych; przywozi żywność z daleka.
15 And she rises by night, and gives food to her household, and [appointed] tasks to her maidens.
Wstaje, gdy jeszcze jest noc, i daje pokarm swoim domownikom i odpowiednią porcję swym służącym.
16 She views a farm, and buys it: and with the fruit of her hands she plants and a possession.
Myśli o polu i kupuje je; z zarobku swych rąk sadzi winnice.
17 She strongly girds her loins, and strengthens her arms for work.
Przepasuje swe biodra siłą i umacnia swoje ramiona.
18 And she finds by experience that working is good; and her candle goes not out all night.
Dostrzega, że jej dorobek jest dobry, a jej pochodnia w nocy nie gaśnie.
19 She reaches forth her arms to needful [works], and applies her hands to the spindle.
Wyciąga ręce po kądziel, a dłonią chwyta wrzeciono.
20 And she opens her hands to the needy, and reaches out fruit to the poor.
Otwiera dłoń przed ubogim i wyciąga swe ręce do nędzarza.
21 Her husband is not anxious about those at home when he tarries anywhere abroad: for all her household are clothed.
Nie boi się śniegu dla swych domowników, bo wszyscy jej domownicy są ubrani w szkarłat.
22 She makes for her husband clothes of double texture, and garments for herself of fine linen and scarlet.
Robi sobie kobierce; jej ubiór jest z jedwabiu i purpury.
23 And her husband becomes a distinguished [person] in the gates, when he sits in council with the old inhabitants of the land.
Jej mąż jest znany w bramach, gdy siedzi wśród starszyzny ziemi.
24 She makes fine linens, and sells girdles to the Chananites: she opens her mouth heedfully and with propriety, and controls her tongue.
Wyrabia płótno i sprzedaje je, dostarcza pasy kupcowi.
25 She puts on strength and honor; and rejoices in the last days.
Siła i godność są jej strojem; będzie się cieszyła jeszcze w przyszłości.
26 But she opens her mouth wisely, and according to law.
Otwiera swe usta mądrze i na jej języku [jest] prawo miłosierdzia.
27 The ways of her household are careful, and she eats not the bread of idleness.
Dogląda spraw swego domu i nie je chleba próżniactwa.
28 And [her] kindness to them sets up her children for them, and they grow rich, and her husband praises her.
Jej dzieci powstają i błogosławią jej, mąż także ją chwali:
29 Many daughters have obtained wealth, many have wrought valiantly; but you have exceeded, you have surpassed all.
Wiele kobiet poczynało sobie cnotliwie, ale ty przewyższasz je wszystkie.
30 Charms are false, and woman's beauty is vain: for it is a wise woman that is blessed, and let her praise the fear the Lord.
Wdzięk [jest] zwodniczy i piękność próżna, [lecz] kobieta, która się boi PANA, jest godna pochwały.
31 Give her of the fruit of her lips; and let her husband be praised in the gates.
Dajcie jej z owocu jej rąk i niech jej czyny chwalą ją w bramach.
