Genesis 30

1 And Rachel having perceived that she bore Jacob no children, was jealous of her sister; and said to Jacob, Give me children; and if not, I shall die.

Gdy Rachela widziała, że nie rodzi dzieci Jakubowi, zazdrościła swej siostrze i powiedziała do Jakuba: Daj mi dzieci, bo inaczej umrę.

2 And Jacob was angry with Rachel, and said to her, Am I in the place of God, who has deprived you of the fruit of the womb?

Jakub rozgniewał się na Rachelę i powiedział: Czy ja jestem Bogiem, który odmówił ci owocu twego łona?

3 And Rachel said to Jacob, Behold my handmaid Balla, go in to her, and she shall bear upon my knees, and I also shall have children by her.

A [ona] odpowiedziała: Oto moja służąca Bilha. Obcuj z nią i urodzi na moich kolanach, i będę miała z niej dzieci.

4 And she gave him Balla her maid, for a wife to him; and Jacob went in to her.

Dała mu więc swoją służącą Bilhę za żonę, a Jakub z nią obcował.

5 And Balla, Rachel's maid, conceived, and bore Jacob a son.

Bilha poczęła i urodziła Jakubowi syna.

6 And Rachel said, God has given judgment for me, and listened to my voice, and has given me a son; therefore she called his name, Dan.

I Rachela powiedziała: Bóg mnie osądził i usłyszał mój głos, i dał mi syna. Dlatego nadała mu imię Dan.

7 And Balla, Rachel's maid, conceived yet again, and bore a second son to Jacob.

Potem Bilha, służąca Racheli, znowu poczęła i urodziła Jakubowi drugiego syna.

8 And Rachel said, God has helped me, and I contended with my sister and prevailed; and she called his name, Nephthalim.

Wtedy Rachela powiedziała: Dzielnie walczyłam z moją siostrą i zwyciężyłam. I nadała mu imię Neftali.

9 And Lea saw that she ceased from bearing, and she took Zelpha her maid, and gave her to Jacob for a wife; and he went in to her.

A gdy Lea widziała, że przestała rodzić, wzięła swoją służącą Zilpę i dała ją Jakubowi za żonę.

10 And Zelpha the maid of Lea conceived, and bore Jacob a son.

I Zilpa, służąca Lei, urodziła Jakubowi syna.

11 And Lea said, [It is] happily: and she called his name, Gad.

Wtedy Lea powiedziała: Przyszedł oddział. I nadała mu imię Gad.

12 And Zelpha the maid of Lea conceived yet again, and bore Jacob a second son.

Potem Zilpa, służąca Lei, urodziła Jakubowi drugiego syna.

13 And Lea said, I am blessed, for the women will pronounce me blessed; and she called his name, Aser.

I Lea powiedziała: To na moje szczęście, bo kobiety będą mnie nazywać szczęśliwą. I nadała mu imię Aszer.

14 And Ruben went in the day of barley harvest, and found apples of mandrakes in the field, and brought them to his mother Lea; and Rachel said to Lea her sister, Give me of your son's mandrakes.

A w czasie żniwa pszenicznego Ruben wyszedł i znalazł na polu mandragory, i przyniósł je do swojej matki Lei. Wtedy Rachela powiedziała do Lei: Daj mi, proszę, z mandragor twego syna.

15 And Lea said, [Is it] not enough for you that you have taken my husband, will you also take my son's mandrakes? And Rachel said, Not so: let him lie with you tonight for your son's mandrakes.

A ona jej odpowiedziała: Mało ci, że zabrałaś mi mojego męża, to teraz chcesz też zabrać mandragory mego syna? Wtedy Rachela powiedziała: Niech śpi z tobą tej nocy za mandragory twego syna.

16 And Jacob came in out of the field at even; and Lea went forth to meet him, and said, You shall come in to me this day, for I have hired you for my son's mandrakes; and he lay with her that night.

A gdy Jakub wracał wieczorem z pola, Lea wyszła mu naprzeciw i powiedziała: Masz do mnie przyjść, bo nabyłam cię za mandragory mego syna. I spał z nią tej nocy.

17 And God listened to Lea, and she conceived, and bore Jacob a fifth son.

A Bóg wysłuchał Leę i poczęła, i urodziła Jakubowi piątego syna.

18 And Lea said, God has given me my reward, because I gave my maid to my husband; and she called his name Issachar, which is, Reward.

I Lea powiedziała: Bóg [mi] oddał moją zapłatę za to, że dałam moją służącą swemu mężowi. I nadała mu imię Issachar.

19 And Lea conceived again, and bore Jacob a sixth son.

Potem Lea znowu poczęła i urodziła Jakubowi szóstego syna.

20 And Lea said, God has given me a good gift in this time; my husband will choose me, for I have born him six sons: and she called his name, Zabulon.

I Lea mówiła: Bóg obdarzył mnie wspaniałym darem. Teraz mój mąż będzie ze mną mieszkał, bo urodziłam mu sześciu synów. I nadała mu imię Zebulon.

21 And after this she bore a daughter; and she called her name, Dina.

Potem urodziła córkę i nadała jej imię Dina.

22 And God remembered Rachel, and God listened to her, and he opened her womb.

Bóg wspomniał też na Rachelę i wysłuchał ją Bóg, i otworzył jej łono.

23 And she conceived, and bore Jacob a son; and Rachel said, God has taken away my reproach.

Poczęła więc i urodziła syna, i powiedziała: Bóg zabrał moją hańbę.

24 And she called his name Joseph, saying, Let God add to me another son.

Nadała mu imię Józef i powiedziała: Niech PAN da mi drugiego syna.

25 And it came to pass when Rachel had born Joseph, Jacob said to Laban, Send me away, that I may go to my place and to my land.

Gdy Rachela urodziła Józefa, Jakub powiedział do Labana: Puść mnie, abym wrócił do mego miejsca i do mojej ziemi.

26 Restore my wives and my children, for whom I have served you, that I may depart, for you know the service wherewith I have served you.

Daj mi moje żony i moje dzieci, za które ci służyłem, abym mógł iść. Wiesz przecież, jak ci służyłem.

27 And Laban said to him, If I have found grace in your sight, I would augur [well], for the Lord has blessed me at your coming in.

I Laban powiedział do niego: Proszę, jeśli znalazłem łaskę w twoich oczach, [zostań ze mną]. Doznałem [bowiem] tego, że PAN mi błogosławił ze względu na ciebie.

28 Appoint me your wages, and I will give [them].

Mówił dalej: Wyznacz swoją zapłatę, a dam ci ją.

29 And Jacob said, You know in what things I have served you, and how many cattle of your are with me.

Wtedy [Jakub] mu odpowiedział: Ty wiesz, jak ci służyłem i jaki stał się przy mnie twój dobytek.

30 For it was little you had before my time, and it is increased to a multitude, and the Lord God has blessed you since my coming; now then, when shall I set up also my own house?

Miałeś bowiem niewiele przed moim przyjściem, a bardzo się to pomnożyło i PAN błogosławił ci, odkąd tu jestem. Kiedy jednak mam się starać o swój dom?

31 And Laban said to him, What shall I give you? and Jacob said to him, You shall not give me anything; if you will do this thing for me, I will again tend your flocks and keep them.

I [Laban] zapytał: Cóż mam ci dać? Jakub odpowiedział: Nic mi nie dasz. Ale jeśli zrobisz to, [co ci powiem], wtedy wrócę i będę pasł twoje stado, i strzegł go.

32 Let all your sheep pass by today, and separate thence every grey sheep among the rams, and every one that is speckled and spotted among the goats—[this] shall be my reward.

Obejdę dziś wszystkie twoje stada i odłączę z nich każde bydło pstre i nakrapiane i każde bydło ciemne wśród owiec, a nakrapiane i pstre wśród kóz. To będzie moja zapłata.

33 And my righteousness shall answer for me on the morrow, for it is my reward before you: whatever shall not be spotted and speckled among the goats, and grey among the rams, shall be stolen with me.

Potem moja sprawiedliwość da świadectwo o mnie, gdy przyjdzie czas, abyś mi zapłacił. Wszystko, co nie będzie pstre i nakrapiane wśród kóz, a ciemne wśród owiec, niech będzie mi [poczytane] za kradzież.

34 And Laban said to him, Let it be according to your word.

Laban powiedział: Niech się stanie według twego słowa.

35 And he separated in that day the spotted and speckled he-goats, and all the spotted and speckled she-goats, and all that was grey among the rams, and every one that was white among them, and he gave them into the hand of his sons.

W tym dniu odłączył kozły prążkowane i nakrapiane i wszystkie kozy pstre i nakrapiane, i wszystkie, które miały jakąś białą plamkę, także i czarne wśród owiec, i oddał [je] w ręce swych synów.

36 And he set a distance of a three days' journey between them and Jacob. And Jacob tended the cattle of Laban that were left behind.

I [Laban] odłączył się od Jakuba na odległość trzech dni drogi. A Jakub pasł resztę stada Labana.

37 And Jacob took to himself green rods of storax tree and walnut and plane tree; and Jacob peeled in them white stripes; and as he drew off the green, the white stripe which he had made appeared alternate on the rods.

Wtedy Jakub nabrał zielonych prętów topolowych, laskowych i kasztanowych i [miejscami] poobdzierał je z kory do białego, obnażając białość, która [była] na prętach.

38 And he laid the rods which he had peeled, in the hollows of the watering-troughs, that whenever the cattle should come to drink, as they should have come to drink before the rods, the cattle might conceive at the rods.

Gdy stada przychodziły pić, przed stadami nakładł do rynien i koryt z wodą tych prętów, które poobdzierał z kory, aby parzyły się stada, przychodząc pić.

39 So the cattle conceived at the rods, and the cattle brought forth [young] speckled, and streaked and spotted with ash-colored [spots].

I stada parzyły się przy tych prętach i rodziły jagnięta prążkowane, pstre i nakrapiane.

40 And Jacob separated the lambs, and set before the sheep a speckled ram, and every variegated one among the lambs, and he separated flocks for himself alone, and did not mingle them with the sheep of Laban.

I Jakub odłączył jagnięta, a owce stawiał przodem do [jagniąt] prążkowanych i do wszystkich ciemnych w stadzie Labana, a swoje stada stawiał osobno i nie łączył ich ze stadem Labana.

41 And it came to pass in the time wherein the cattle became pregnant, conceiving in the belly, Jacob put the rods before the cattle in the troughs, that they might conceive by the rods.

A gdy silniejsze zwierzęta się parzyły, Jakub kładł pręty w koryta, przed oczy zwierząt, aby parzyły się przed prętami.

42 But he did not put them in [indiscriminately] whenever the cattle happened to bring forth, but the unmarked ones were Laban's, and the marked ones were Jacob's.

Lecz gdy przychodziły słabsze zwierzęta, nie kładł [ich]. I słabsze były Labana, a silniejsze Jakuba.

43 And the man became very rich, and he had many cattle, and oxen, and servants, and maidservants, and camels, and asses.

I tak wzbogacił się bardzo ten człowiek, i miał wiele stad, a także służące i służących oraz wielbłądy i osły.