Luke 11
1 And it came to pass, that, as he was praying in a certain place, when he ceased, one of his disciples said unto him, Lord, teach us to pray, as John also taught his disciples.
Nahitabo kini sa dihang nahuman siya ug ampo sa usa ka dapit, nga usa sa iyang mga disipulo nag-ingon, “Ginoo, tudloi kami sa pag-ampo sama sa gitudlo ni Juan sa iyang mga disipulo.”
2 And he said unto them, When ye pray, say, Our Father which art in heaven, Hallowed be thy name. Thy kingdom come. Thy will be done, as in heaven, so in earth.
Si Jesus miingon kanila, “Kung kamo moampo ingna niini, 'Amahan, balaanon ang imong ngalan. Tugoti nga moabot ang imong gingharian.
3 Give us day by day our daily bread.
Ihatag kanamo ang matag adlaw namong tinapay.
4 And forgive us our sins; for we also forgive every one that is indebted to us. And lead us not into temptation; but deliver us from evil.
Pasayloa kami sa among mga sala, ingon nga sa among kaugalingon nagpasaylo sa tanan nga nakautang kanamo. Ayaw itugot nga maduol kami sa tintasyon.'”
5 And he said unto them, Which of you shall have a friend, and shall go unto him at midnight, and say unto him, Friend, lend me three loaves;
Si Jesus miingon kanila, “Kinsa kaninyo ang adunay usa ka higala, ug moadto kaniya sa tungang gabii, ug moingon kaniya, 'Higala, pahulama ako ug tulo ka tibuok nga tinapay,
6 For a friend of mine in his journey is come to me, and I have nothing to set before him?
tungod kay duna akoy higala nga bag-o palang niabot gikan sa dalan, ug wala akoy bisan unsa nga ikadalit kaniya.'
7 And he from within shall answer and say, Trouble me not: the door is now shut, and my children are with me in bed; I cannot rise and give thee.
Unya ang usa didto sa sulod, mitubag, naga-ingon, 'Ayaw na ako samoka. Sirado na ang pultahan, ug ang akong mga anak, kuyog kanako, anaa na sa higdaanan. Dili na ako makahimong mobangon aron sa paghatag kanimo ug tinapay.'
8 I say unto you, Though he will not rise and give him, because he is his friend, yet because of his importunity he will rise and give him as many as he needeth.
Ako moingon kaninyo, bisan pa ug dili na siya mobangon aron hatagan ka ug tinapay tungod kay iya kang higala, ug bisan pa niana tungod sa imong walay ulaw nga paglahutay, siya mobangon ug hatagan ka sumala sa kadaghanon sa tinapay nga imong gikinahanglan.
9 And I say unto you, Ask, and it shall be given you; seek, and ye shall find; knock, and it shall be opened unto you.
Ako usab mosulti kaninyo, pangayo, ug kini igahatag kaninyo; pangita, ug kamo makakaplag; panuktok, ug kini pagaablihan para kaninyo.
10 For every one that asketh receiveth; and he that seeketh findeth; and to him that knocketh it shall be opened.
Ang tanang tawo nga nagapangayo pagahatagan; ug ang tawo nga nagapangita makakaplag; ug ang tawo nga nagapanuktok, pagaablihan.
11 If a son shall ask bread of any of you that is a father, will he give him a stone? or if [he ask] a fish, will he for a fish give him a serpent?
Kinsa kaninyo adunay anak nga lalaki nga nangayo sa iyang amahan ug usa ka tinapay, nga ang ihatag kaniya usa ka bato hinuon, o imbis nga usa ka isda, usa ka bitin?
12 Or if he shall ask an egg, will he offer him a scorpion?
O kung siya mangayo ug itlog, imo ba siyang hatagan ug tanga?
13 If ye then, being evil, know how to give good gifts unto your children: how much more shall [your] heavenly Father give the Holy Spirit to them that ask him?
Busa, kung kamong mga daotan nakabalo unsaon paghatag ug maayo nga gasa sa inyong mga anak, unsa pa kaha ang inyong Amahan nga gikan sa langit nga naghatag sa Balaang Espiritu adtong nangayo kaniya?”
14 And he was casting out a devil, and it was dumb. And it came to pass, when the devil was gone out, the dumb spake; and the people wondered.
Unya, gihinginlan ni Jesus ang demonyo, ug kini amang. Kini nahitabo nga sa dihang ang demonyo nakagawas na, ang amang nga tawo nakaistorya. Ang kadaghanan nahibulong!
15 But some of them said, He casteth out devils through Beelzebub the chief of the devils.
Apan nga ubang mga tawo nag-ingon, “Pinaagi kang Beelzebul, ang magmamando sa mga demonyo, siya nakahingilin sa mga demonyo.”
16 And others, tempting [him], sought of him a sign from heaven.
Gisulayan siya sa uban ug gipangita gikan kaniya ang usa ka timailhan nga gikan sa langit.
17 But he, knowing their thoughts, said unto them, Every kingdom divided against itself is brought to desolation; and a house [divided] against a house falleth.
Apan si Jesus nakabalo sa ilang hunahuna ug siya misulti ngadto kanila, “Ang matag gingharian nga nabahin batok sa iyang kaugalingon kini mahimong mamingaw, ug ang usa ka balay nga nabahin batok sa iyang kaugalingon matumba.
18 If Satan also be divided against himself, how shall his kingdom stand? because ye say that I cast out devils through Beelzebub.
Kung si Satanas nabahin batok sa iyang kaugalingon, unsaon sa iyang gingharian pagtindog? Para kaninyong nagsulti nga ako nag-abog sa mga demonyo pinaagi kang Beelzebul.
19 And if I by Beelzebub cast out devils, by whom do your sons cast them out? therefore shall they be your judges.
Kung ako naghingilin sa mga demonyo pinaagi kang Beelzebul, pinaagi kang kinsa sa inyong mga sumusunod ang paghingilin kanila? Tungod niini, sila ang inyong mga maghuhukom.
20 But if I with the finger of God cast out devils, no doubt the kingdom of God is come upon you.
Apan kung ako naghingilin sa mga demonyo pinaagi sa tudlo sa Dios, unya ang gingharian sa Dios moabot kaninyo.
21 When a strong man armed keepeth his palace, his goods are in peace:
Sa dihang ang usa ka kusgan nga tawo sangkap sa hinagiban sa pagbantay sa iyang kaugalingong balay, ang iyang mga butang luwas,
22 But when a stronger than he shall come upon him, and overcome him, he taketh from him all his armour wherein he trusted, and divideth his spoils.
apan kung ang mas kusgan nga tawo mobuntog kaniya, ug ang mas kusgan nga tawo kuhaon ang hinagiban gikan sa tawo, ug pangawaton ang mga bahandi sa tawo.
23 He that is not with me is against me: and he that gathereth not with me scattereth.
Ang usa nga dili uban kanako siya nakigbatok kanako, ug ang usa nga wala nakighiusa kanako magkatibulaag.
24 When the unclean spirit is gone out of a man, he walketh through dry places, seeking rest; and finding none, he saith, I will return unto my house whence I came out.
Kung ang hugaw nga espiritu mawala gikan sa usa ka tawo, kini magsuroysuroy sa mamala nga dapit ug mangita sa kapahulayan. Ug kung walay makaplagan, kini moingon, 'Ako mobalik sa akong balay kung asa ako naggikan.'
25 And when he cometh, he findeth [it] swept and garnished.
Sa pagbalik, kini nakakita nga hinlo ang balay ug han-ay.
26 Then goeth he, and taketh [to him] seven other spirits more wicked than himself; and they enter in, and dwell there: and the last [state] of that man is worse than the first.
Unya kini moadto ug modala kini ug pito pa ka ubang espiritu nga mas labaw pa kadaotan kaniya ug silang tanan magpuyo didto. Ug ang katapusang kahimtang sa maong tawo mamahimong mas labaw pa kay sa una.”
27 And it came to pass, as he spake these things, a certain woman of the company lifted up her voice, and said unto him, Blessed [is] the womb that bare thee, and the paps which thou hast sucked.
Kini nahitabo nga, sa iyang pagsulti niining mga butanga, adunay usa ka babaye misinggit sa kadaghanan ug miingon ngadto kaniya, “Panalanginan kadtong nagsabak kanimo ug ang dughan nga nagpasuso kanimo.”
28 But he said, Yea rather, blessed [are] they that hear the word of God, and keep it.
Apan siya miingon, “Hinuon, mas panalanginan kadtong naminaw sa pulong sa Dios ug nagtipig niini.”
29 And when the people were gathered thick together, he began to say, This is an evil generation: they seek a sign; and there shall no sign be given it, but the sign of Jonas the prophet.
Samtang ang panon sa katawhan nagatigom ug nagkadaghan ang mga tawo, siya nagsugod sa pagsulti, “Kini nga kaliwatan daotan nga kaliwatan. Kini nagapangita ug timailhan, bisan paman ug walay timailhan nga gihatag gawas sa timailhan ni Jonas.
30 For as Jonas was a sign unto the Ninevites, so shall also the Son of man be to this generation.
Sama kang Jonas nga nahimong timailhan ngadto sa taga Ninive, busa mao usab ang timailhan sa Anak sa Tawo niini nga kaliwatan.
31 The queen of the south shall rise up in the judgment with the men of this generation, and condemn them: for she came from the utmost parts of the earth to hear the wisdom of Solomon; and, behold, a greater than Solomon [is] here.
Ang Rayna sa Habagatan motindog sa hukmanan uban sa mga tawo niining kaliwatan ug pagahukman sila, kay siya naggikan sa kinatumyan sa kalibotan aron sa pagpamati sa kaalam ni Solomon, ug tan-awa, ang usa ka tawo nga mas labaw pa ni Solomon naa dinhi.
32 The men of Nineve shall rise up in the judgment with this generation, and shall condemn it: for they repented at the preaching of Jonas; and, behold, a greater than Jonas [is] here.
Ang mga tawo sa Ninive magtindog sa hukmanan uban niining kaliwatan sa katawhan ug aron sa paghukom niini, kay sila naghinulsol sa pagsangyaw ni Jonas, ug tan-awa, ang usa ka tawo nga mas labaw pa ni Jonas naa dinhi.
33 No man, when he hath lighted a candle, putteth [it] in a secret place, neither under a bushel, but on a candlestick, that they which come in may see the light.
Walay usa, nga magpasiga ug usa ka suga, kini ibutang sa usa ka ngitngit nga aparador o sa ilalom sa usa ka bukag, kondili sa usa ka patunganan sa suga aron nga kung si bisan kinsa ang mosulod mahayagan.
34 The light of the body is the eye: therefore when thine eye is single, thy whole body also is full of light; but when [thine eye] is evil, thy body also [is] full of darkness.
Ang imong mata maoy suga sa lawas. Kung ang imong mata maayo, ang tibuok lawas napuno sa kahayag. Apan kung ang imong mata daot, ang imong lawas napuno sa kangitngit.
35 Take heed therefore that the light which is in thee be not darkness.
Busa, pag-amping nga ang kahayag nga anaa kaninyo dili kangitngit.
36 If thy whole body therefore [be] full of light, having no part dark, the whole shall be full of light, as when the bright shining of a candle doth give thee light.
Ug unya, ang inyong tibuok lawas napuno sa kahayag, walay bahin niini ang kangitngit, ug ang imong tibuok lawas mahisama sa suga nga nagsiga ug naghayag kanimo.”
37 And as he spake, a certain Pharisee besought him to dine with him: and he went in, and sat down to meat.
Sa dihang siya nakahuman sa pagsulti, usa ka Pariseo nag-agda kaniya aron mokaon uban kaniya didto sa iyang panimalay, busa si Jesus miadto ug nagpahiluna.
38 And when the Pharisee saw [it], he marvelled that he had not first washed before dinner.
Ug ang Pariseo natingala nga wala siya naghugas una sa wala pa ang panihapon.
39 And the Lord said unto him, Now do ye Pharisees make clean the outside of the cup and the platter; but your inward part is full of ravening and wickedness.
Apan ang Ginoo misulti ngadto kaniya, “Unya karon, kamong mga Pariseo naghinlo sa gawas lamang sa tasa ug mga panaksan, apan ang sulod kaninyo napuno sa kahakog ug kadaotan.
40 [Ye] fools, did not he that made that which is without make that which is within also?
Kamong walay pulos nga mga tawo! Dili ba ang usa nga nagbuhat sa gawas mao usab ang nagbuhat sa sulod?
41 But rather give alms of such things as ye have; and, behold, all things are clean unto you.
Ihatag sa kabos unsa ang anaa sa sulod, ug ang tanang butang mahimong limpyo para kaninyo.
42 But woe unto you, Pharisees! for ye tithe mint and rue and all manner of herbs, and pass over judgment and the love of God: these ought ye to have done, and not to leave the other undone.
Apan alaot kamong mga Pariseo, tungod kay naghatag kamo ug ikapulo sa humot nga tanom ug kaningag ug ang tanan nga ubang tambal sa tanaman, apan kamo nagpasagad sa hustisya ug sa gugma sa Dios. Kini kinahanglan nga magmakiangayon ug higugmaa ang Dios, walay kapakyasan usab sa pagbuhat sa ubang mga butang.
43 Woe unto you, Pharisees! for ye love the uppermost seats in the synagogues, and greetings in the markets.
Alaot kamong mga Pariseo, gusto kamong maglingkod atubangan sa sinagoga ug matinahurong pag-abiabi didto sa mga merkado nga dapit.
44 Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye are as graves which appear not, and the men that walk over [them] are not aware [of them.]
Alaot kamo, tungod kay kamo nahisama sa walay patik nga lubnganan nga ang mga tawo maglakaw ibabaw niini nga wala nakahibalo.”
45 Then answered one of the lawyers, and said unto him, Master, thus saying thou reproachest us also.
Ug ang usa ka magtutudlo sa balaod sa Judio nagtubag kaniya ug miingon, “Magtutudlo, unsa imong gisulti insulto usab kanamo.”
46 And he said, Woe unto you also, [ye] lawyers! for ye lade men with burdens grievous to be borne, and ye yourselves touch not the burdens with one of your fingers.
Si Jesus miingon, “Ug alaot kamo, mga magtutudlo sa balaod! Inyong gipabug-atan ang mga tawo sa mga palas-anon nga malisod dad-on, apan wala gani kamo maghikap adtong mga palas-anon sa inyong kaugalingong mga tudlo.
47 Woe unto you! for ye build the sepulchres of the prophets, and your fathers killed them.
Alaot kamo, tungod kay kamo nagtukod ug mga handumanan sa mga lubnganan sa mga propeta, ug unya ang inyong mga katigulangan maoy nagpatay kanila.
48 Truly ye bear witness that ye allow the deeds of your fathers: for they indeed killed them, and ye build their sepulchres.
Busa kamo mga saksi ug nag-uyon sa gibuhat sa inyong mga katigulangan, tungod kay sa pagkatinuod sila ang nagpatay sa mga propeta, kansang mga lubnganan nga kamo nagtukod ug mga handumanan.
49 Therefore also said the wisdom of God, I will send them prophets and apostles, and [some] of them they shall slay and persecute:
Sa kini nga rason usab, ang kaalam sa Dios nag-ingon, 'Ako magpadala kanila ug mga propeta ug mga apostoles, ug sila pagalutuson ug pagapatyon ang uban kanila.'
50 That the blood of all the prophets, which was shed from the foundation of the world, may be required of this generation;
Kini nga kaliwatan, unya, manubag sa tanang dugo sa mga propeta nga naula sukad sa pagsugod sa kalibotan,
51 From the blood of Abel unto the blood of Zacharias, which perished between the altar and the temple: verily I say unto you, It shall be required of this generation.
gikan sa dugo ni Abel hangtod sa dugo ni Zacarias, nga gipatay taliwala sa altar ug sa balaang puloy-anan. Oo, Ako moingon kaninyo, kani nga kaliwatan manubag.
52 Woe unto you, lawyers! for ye have taken away the key of knowledge: ye entered not in yourselves, and them that were entering in ye hindered.
Alaot kamong mga magtutudlo sa balaod sa Judio, tungod kay inyong gikuha ang susi sa kahibalo; kamo dili makasulod sa inyong kaugalingon, ug inyong gibabagan kadtong buot nga musulod.”
53 And as he said these things unto them, the scribes and the Pharisees began to urge [him] vehemently, and to provoke him to speak of many things:
Human si Jesus mibiya didto, ang mga manunulat ug ang mga Pariseo nisupak kaniya ug nakiglalis kaniya mahitungod sa daghang mga butang,
54 Laying wait for him, and seeking to catch something out of his mouth, that they might accuse him.
gisulayan siya ug paglit-ag sa iyang kaugalingong mga pulong.
