Deuteronomy 5
1 And Moses called all Israel, and said unto them, Hear, O Israel, the statutes and judgments which I speak in your ears this day, that ye may learn them, and keep, and do them.
I Mojżesz zwołał całego Izraela, i powiedział do nich: Słuchaj, Izraelu, nakazów i praw, które dziś mówię do twoich uszu; nauczcie się ich i przestrzegajcie, i wypełniajcie je.
2 YHWH our Elohim made a covenant with us in Horeb.
PAN, nasz Bóg, zawarł z nami przymierze na Horebie.
3 YHWH made not this covenant with our fathers, but with us, even us, who are all of us here alive this day.
PAN zawarł to przymierze nie z naszymi ojcami, ale z nami, którzy tu wszyscy dziś jesteśmy przy życiu.
4 YHWH talked with you face to face in the mount out of the midst of the fire,
Twarzą w twarz rozmawiał z wami PAN na górze spośród ognia;
5 (I stood between YHWH and you at that time, to shew you the word of YHWH: for ye were afraid by reason of the fire, and went not up into the mount; ) saying,
Ja stałem w tym czasie pomiędzy PANEM a wami, aby oznajmić wam słowo PANA, gdyż baliście się ognia i nie wstąpiliście na górę. A on powiedział:
6 I am YHWH thy Elohim, which brought thee out of the land of Egypt, from the house of bondage.
Ja jestem PAN, twój Bóg, który cię wyprowadził z ziemi Egiptu, z domu niewoli.
7 Thou shalt have none other elohim before me.
Nie będziesz miał innych bogów przede mną.
8 Thou shalt not make thee any graven image, or any likeness of any thing that is in heaven above, or that is in the earth beneath, or that is in the waters beneath the earth:
Nie czyń sobie rzeźbionego posągu ani żadnej podobizny [czegokolwiek], co jest w górze na niebie, co jest nisko na ziemi ani tego, co jest w wodach pod ziemią;
9 Thou shalt not bow down thyself unto them, nor serve them: for I YHWH thy Elohim am a jealous El, visiting the iniquity of the fathers upon the children unto the third and fourth generation of them that hate me,
Nie będziesz oddawał im pokłonu ani nie będziesz im służył, gdyż ja jestem PAN, twój Bóg, Bóg zazdrosny, nawiedzający nieprawość ojców na synach do trzeciego i czwartego [pokolenia] tych, którzy mnie nienawidzą;
10 And shewing mercy unto thousands of them that love me and keep my commandments.
A okazujący miłosierdzie tysiącom tych, którzy mnie miłują i strzegą moich przykazań.
11 Thou shalt not take the name of YHWH thy Elohim in vain: for YHWH will not hold him guiltless that taketh his name in vain.
Nie będziesz brał imienia PANA, twego Boga, nadaremnie, gdyż PAN nie zostawi bez kary tego, który bierze jego imię nadaremnie.
12 Keep the Sabbath day to sanctify it, as YHWH thy Elohim hath commanded thee.
Przestrzegaj dnia szabatu, abyś go święcił, tak jak ci nakazał PAN, twój Bóg.
13 Six days thou shalt labour, and do all thy work:
Przez sześć dni będziesz pracował i wykonywał wszelką swoją pracę;
14 But the seventh day is the Sabbath of YHWH thy Elohim: in it thou shalt not do any work, thou, nor thy son, nor thy daughter, nor thy manservant, nor thy maidservant, nor thine ox, nor thine ass, nor any of thy cattle, nor thy stranger that is within thy gates; that thy manservant and thy maidservant may rest as well as thou.
Lecz siódmy dzień jest szabatem PANA, twego Boga. Nie będziesz wykonywał żadnej pracy w [tym dniu] ani ty, ani twój syn, ani twoja córka, ani twój sługa, ani twoja służąca, ani twój wół, ani twój osioł, ani żadne twoje bydło, ani twój gość, który jest w twych bramach; aby odpoczął twój sługa i twoja służąca – jak i ty.
15 And remember that thou wast a servant in the land of Egypt, and that YHWH thy Elohim brought thee out thence through a mighty hand and by a stretched out arm: therefore YHWH thy Elohim commanded thee to keep the Sabbath day.
I pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi Egiptu i że PAN, twój Bóg, wyprowadził cię stamtąd potężną ręką i wyciągniętym ramieniem. Dlatego PAN, twój Bóg, nakazał ci obchodzić dzień szabatu.
16 Honour thy father and thy mother, as YHWH thy Elohim hath commanded thee; that thy days may be prolonged, and that it may go well with thee, in the land which YHWH thy Elohim giveth thee.
Czcij swego ojca i swoją matkę, tak jak nakazał ci PAN, twój Bóg, aby przedłużone były twoje dni i żeby ci się dobrze powodziło na ziemi, którą PAN, twój Bóg, da tobie.
17 Thou shalt not kill.
Nie będziesz zabijał.
18 Neither shalt thou commit adultery.
Nie będziesz cudzołożył.
19 Neither shalt thou steal.
Nie będziesz kradł.
20 Neither shalt thou bear false witness against thy neighbour.
Nie będziesz mówił fałszywego świadectwa przeciw twemu bliźniemu.
21 Neither shalt thou desire thy neighbour's wife, neither shalt thou covet thy neighbour's house, his field, or his manservant, or his maidservant, his ox, or his ass, or any thing that is thy neighbour's.
Nie będziesz pragnął żony swego bliźniego ani nie będziesz pożądał domu swego bliźniego, ani jego pola, ani jego sługi czy służącej, ani jego wołu czy osła, ani żadnej rzeczy, która należy do twego bliźniego.
22 These words YHWH spake unto all your assembly in the mount out of the midst of the fire, of the cloud, and of the thick darkness, with a great voice: and he added no more. And he wrote them in two tables of stone, and delivered them unto me.
Te słowa wypowiedział PAN do całego waszego zgromadzenia na górze spośród ognia, obłoku i ciemności donośnym głosem. I nic nie dodał. Potem napisał je na dwóch tablicach kamiennych i dał mi je.
23 And it came to pass, when ye heard the voice out of the midst of the darkness, (for the mountain did burn with fire, ) that ye came near unto me, even all the heads of your tribes, and your elders;
A gdy usłyszeliście głos spośród ciemności, a góra płonęła ogniem, zbliżyliście się do mnie, wszyscy naczelnicy waszych pokoleń oraz starsi;
24 And ye said, Behold, YHWH our Elohim hath shewed us his glory and his greatness, and we have heard his voice out of the midst of the fire: we have seen this day that Elohim doth talk with man, and he liveth.
I powiedzieliście: Oto PAN, nasz Bóg, ukazał nam swoją chwałę i wielkość i słyszeliśmy jego głos spośród ognia. Dziś widzieliśmy, że Bóg przemawia do człowieka, a [ten] pozostaje przy życiu.
25 Now therefore why should we die? for this great fire will consume us: if we hear the voice of YHWH our Elohim any more, then we shall die.
Dlaczego więc teraz mamy umrzeć? Bo ten wielki ogień nas pochłonie. Jeśli nadal będziemy słyszeć głos PANA, naszego Boga, pomrzemy.
26 For who is there of all flesh, that hath heard the voice of the living Elohim speaking out of the midst of the fire, as we have, and lived?
Któż bowiem spośród wszelkiego ciała słyszał głos Boga żywego mówiącego spośród ognia, tak jak my, a pozostał przy życiu?
27 Go thou near, and hear all that YHWH our Elohim shall say: and speak thou unto us all that YHWH our Elohim shall speak unto thee; and we will hear it, and do it.
Zbliż się ty i wysłuchaj wszystkiego, co będzie mówił PAN, nasz Bóg. Ty zaś powiesz nam wszystko, co powie do ciebie PAN, nasz Bóg, a my posłuchamy i wykonamy to.
28 And YHWH heard the voice of your words, when ye spake unto me; and YHWH said unto me, I have heard the voice of the words of this people, which they have spoken unto thee: they have well said all that they have spoken.
I PAN wysłuchał głosu waszych słów, kiedy mówiliście do mnie, i powiedział PAN do mnie: Słyszałem głos słów tego ludu, które wypowiedzieli do ciebie. Wszystko, co powiedzieli, jest słuszne.
29 O that there were such an heart in them, that they would fear me, and keep all my commandments always, that it might be well with them, and with their children for ever!
Oby ich serce było takie, by się mnie bali i przestrzegali wszystkich moich przykazań przez wszystkie dni, aby dobrze się powodziło im i ich synom na wieki.
30 Go say to them, Get you into your tents again.
Idź i powiedz im: Wróćcie do swoich namiotów.
31 But as for thee, stand thou here by me, and I will speak unto thee all the commandments, and the statutes, and the judgments, which thou shalt teach them, that they may do them in the land which I give them to possess it.
A ty zostań tu przy mnie, a powiem ci wszystkie przykazania, nakazy i prawa, których będziesz ich nauczał, aby je wypełniali w ziemi, którą daję im w posiadanie.
32 Ye shall observe to do therefore as YHWH your Elohim hath commanded you: ye shall not turn aside to the right hand or to the left.
Dopilnujcie wypełniania tego tak, jak wam nakazał PAN, wasz Bóg. Nie zbaczajcie ani w prawo, ani w lewo.
33 Ye shall walk in all the ways which YHWH your Elohim hath commanded you, that ye may live, and that it may be well with you, and that ye may prolong your days in the land which ye shall possess.
Będziecie chodzić wszelką drogą, którą wam nakazał PAN, wasz Bóg, abyście żyli, aby dobrze się wam powodziło i żebyście przedłużyli [swoje] dni na ziemi, którą posiądziecie.
