Proverbs 21
1 The king’s heart is in the hand of the LORD, as the rivers of water: he turns it wherever he will.
Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.
2 Every way of a man is right in his own eyes: but the LORD ponders the hearts.
Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.
3 To do justice and judgment is more acceptable to the LORD than sacrifice.
Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.
4 An high look, and a proud heart, and the plowing of the wicked, is sin.
Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.
5 The thoughts of the diligent tend only to plenty; but of every one that is hasty only to want.
Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.
6 The getting of treasures by a lying tongue is a vanity tossed to and fro of them that seek death.
Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.
7 The robbery of the wicked shall destroy them; because they refuse to do judgment.
Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.
8 The way of man is fraudulent and strange: but as for the pure, his work is right.
Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.
9 It is better to dwell in a corner of the housetop, than with a brawling woman in a wide house.
Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.
10 The soul of the wicked desires evil: his neighbor finds no favor in his eyes.
Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.
11 When the scorner is punished, the simple is made wise: and when the wise is instructed, he receives knowledge.
Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.
12 The righteous man wisely considers the house of the wicked: but God overthrows the wicked for their wickedness.
Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.
13 Whoever stops his ears at the cry of the poor, he also shall cry himself, but shall not be heard.
Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.
14 A gift in secret pacifies anger: and a reward in the bosom strong wrath.
[Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.
15 It is joy to the just to do judgment: but destruction shall be to the workers of iniquity.
Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.
16 The man that wanders out of the way of understanding shall remain in the congregation of the dead.
Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.
17 He that loves pleasure shall be a poor man: he that loves wine and oil shall not be rich.
Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.
18 The wicked shall be a ransom for the righteous, and the transgressor for the upright.
Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.
19 It is better to dwell in the wilderness, than with a contentious and an angry woman.
Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.
20 There is treasure to be desired and oil in the dwelling of the wise; but a foolish man spends it up.
Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.
21 He that follows after righteousness and mercy finds life, righteousness, and honor.
Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.
22 A wise man scales the city of the mighty, and casts down the strength of the confidence thereof.
Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.
23 Whoever keeps his mouth and his tongue keeps his soul from troubles.
Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.
24 Proud and haughty scorner is his name, who deals in proud wrath.
Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.
25 The desire of the slothful kills him; for his hands refuse to labor.
Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.
26 He covets greedily all the day long: but the righteous gives and spares not.
Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.
27 The sacrifice of the wicked is abomination: how much more, when he brings it with a wicked mind?
Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.
28 A false witness shall perish: but the man that hears speaks constantly.
Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.
29 A wicked man hardens his face: but as for the upright, he directs his way.
Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.
30 There is no wisdom nor understanding nor counsel against the LORD.
Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.
31 The horse is prepared against the day of battle: but safety is of the LORD.
Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.
