Proverbs 13
1 A wise son hears his father’s instruction: but a scorner hears not rebuke.
Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.
2 A man shall eat good by the fruit of his mouth: but the soul of the transgressors shall eat violence.
Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.
3 He that keeps his mouth keeps his life: but he that opens wide his lips shall have destruction.
Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.
4 The soul of the sluggard desires, and has nothing: but the soul of the diligent shall be made fat.
Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.
5 A righteous man hates lying: but a wicked man is loathsome, and comes to shame.
Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.
6 Righteousness keeps him that is upright in the way: but wickedness overthrows the sinner.
Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.
7 There is that makes himself rich, yet has nothing: there is that makes himself poor, yet has great riches.
Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.
8 The ransom of a man’s life are his riches: but the poor hears not rebuke.
Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.
9 The light of the righteous rejoices: but the lamp of the wicked shall be put out.
Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.
10 Only by pride comes contention: but with the well advised is wisdom.
Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.
11 Wealth gotten by vanity shall be diminished: but he that gathers by labor shall increase.
Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.
12 Hope deferred makes the heart sick: but when the desire comes, it is a tree of life.
Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.
13 Whoever despises the word shall be destroyed: but he that fears the commandment shall be rewarded.
Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.
14 The law of the wise is a fountain of life, to depart from the snares of death.
Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
15 Good understanding gives favor: but the way of transgressors is hard.
Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.
16 Every prudent man deals with knowledge: but a fool lays open his folly.
Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.
17 A wicked messenger falls into mischief: but a faithful ambassador is health.
Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.
18 Poverty and shame shall be to him that refuses instruction: but he that regards reproof shall be honored.
Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.
19 The desire accomplished is sweet to the soul: but it is abomination to fools to depart from evil.
Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.
20 He that walks with wise men shall be wise: but a companion of fools shall be destroyed.
Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.
21 Evil pursues sinners: but to the righteous good shall be repaid.
Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.
22 A good man leaves an inheritance to his children’s children: and the wealth of the sinner is laid up for the just.
Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.
23 Much food is in the tillage of the poor: but there is that is destroyed for want of judgment.
Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.
24 He that spares his rod hates his son: but he that loves him chastens him betimes.
Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.
25 The righteous eats to the satisfying of his soul: but the belly of the wicked shall want.
Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.
