Matthew 26
1 And it came to pass, when Jesus had finished all these sayings, he said to his disciples,
Po zakończeniu tego nauczania Jezus rzekł do uczniów:
2 You know that after two days is the feast of the passover, and the Son of man is betrayed to be crucified.
—Za dwa dni rozpoczyna się święto Paschy i Ja, Syn Człowieczy, zostanę zdradzony i ukrzyżowany.
3 Then assembled together the chief priests, and the scribes, and the elders of the people, to the palace of the high priest, who was called Caiaphas,
Tymczasem na dziedzińcu rezydencji najwyższego kapłana, Kajfasza, zebrali się inni kapłani oraz starsi.
4 And consulted that they might take Jesus by subtlety, and kill him.
Postanowili potajemnie uwięzić i zabić Jezusa.
5 But they said, Not on the feast day, lest there be an uproar among the people.
—Nie możemy jednak zrobić tego podczas święta—mówili—bo spowoduje to rozruchy.
6 Now when Jesus was in Bethany, in the house of Simon the leper,
Jezus tymczasem zatrzymał się w Betanii, w domu Szymona Trędowatego.
7 There came to him a woman having an alabaster box of very precious ointment, and poured it on his head, as he sat at meat.
Wtedy właśnie przyszła tam pewna kobieta z butelką bardzo drogiego, wonnego olejku i wylała go na głowę Jezusa.
8 But when his disciples saw it, they had indignation, saying, To what purpose is this waste?
Widząc to, uczniowie oburzyli się: —Co za marnotrawstwo!
9 For this ointment might have been sold for much, and given to the poor.
Przecież można było sprzedać te perfumy i rozdać pieniądze biednym!
10 When Jesus understood it, he said to them, Why trouble you the woman? for she has worked a good work on me.
—Dlaczego ją krytykujecie?—zapytał Jezus, widząc ich reakcję. —Przecież spełniła dobry uczynek!
11 For you have the poor always with you; but me you have not always.
—Biedni zawsze będą wśród was, a Mnie już wkrótce zabraknie.
12 For in that she has poured this ointment on my body, she did it for my burial.
Namaszczając tym olejkiem, przygotowała Mnie na pogrzeb.
13 Truly I say to you, Wherever this gospel shall be preached in the whole world, there shall also this, that this woman has done, be told for a memorial of her.
Zapewniam was: Gdziekolwiek na świecie będzie głoszona dobra nowina, wszędzie będzie się mówić o tym, co zrobiła, i będzie się o niej pamiętać.
14 Then one of the twelve, called Judas Iscariot, went to the chief priests,
Tymczasem Judasz z Kariotu, jeden z Dwunastu, poszedł do najwyższych kapłanów
15 And said to them, What will you give me, and I will deliver him to you? And they covenanted with him for thirty pieces of silver.
i zapytał: —Ile mi zapłacicie, jeśli wydam wam Jezusa? I dali mu trzydzieści srebrnych monet.
16 And from that time he sought opportunity to betray him.
Od tej chwili Judasz czekał już tylko na sprzyjającą okazję, aby wydać Jezusa.
17 Now the first day of the feast of unleavened bread the disciples came to Jesus, saying to him, Where will you that we prepare for you to eat the passover?
W pierwszym dniu święta Paschy, uczniowie zapytali Jezusa: —Gdzie mamy przygotować kolację paschalną?
18 And he says, Go into the city to such a man, and say to him, The Master said, My time is at hand; I will keep the passover at your house with my disciples.
—Idźcie do miasta!—powiedział. —Udajcie się do naszego znajomego i powiedzcie mu: „Nasz Nauczyciel zawiadamia: Nadchodzi już czas! U ciebie chcę spożyć z moimi uczniami świąteczną kolację”.
19 And the disciples did as Jesus had appointed them; and they made ready the passover.
Uczniowie zrobili tak, jak im polecił, i zajęli się przygotowaniem posiłku.
20 Now when the even was come, he sat down with the twelve.
Wieczorem, wraz z Dwunastoma, Jezus zajął miejsce przy stole.
21 And as they did eat, he said, Truly I say to you, that one of you shall betray me.
Gdy zaczęli posiłek, powiedział: —Mówię wam: Jeden z was, siedzących tu ze Mną, zdradzi Mnie.
22 And they were exceeding sorrowful, and began every one of them to say to him, Lord, is it I?
—Ale to chyba nie ja, Panie?—mówili zasmuceni jeden przez drugiego.
23 And he answered and said, He that dips his hand with me in the dish, the same shall betray me.
—To ten, który jednocześnie ze Mną sięga do półmiska—odpowiedział.
24 The Son of man goes as it is written of him: but woe to that man by whom the Son of man is betrayed! it had been good for that man if he had not been born.
—Ja, Syn Człowieczy, muszę umrzeć, zgodnie z tym, co dawno zapowiedzieli prorocy. Marny jednak los tego, kto Mnie wyda. Lepiej byłoby, aby się wcale nie urodził!
25 Then Judas, which betrayed him, answered and said, Master, is it I? He said to him, You have said.
Judasz również Go zapytał: —To ja, Nauczycielu? —Sam to powiedziałeś—odrzekł Jezus.
26 And as they were eating, Jesus took bread, and blessed it, and broke it, and gave it to the disciples, and said, Take, eat; this is my body.
Później, podczas kolacji, Jezus wziął do rąk chleb. Podziękował za niego Bogu, połamał go na kawałki, i podał uczniom, mówiąc: —Weźcie i jedzcie, to jest moje ciało.
27 And he took the cup, and gave thanks, and gave it to them, saying, Drink you all of it;
Wziął też do ręki kielich z winem. Podziękował, podał uczniom, i powiedział: —Pijcie z niego wszyscy.
28 For this is my blood of the new testament, which is shed for many for the remission of sins.
To jest moja krew, pieczętująca przymierze. Przelewam ją, aby wielu otrzymało przebaczenie grzechów.
29 But I say to you, I will not drink from now on of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in my Father’s kingdom.
Mówię wam, że nie skosztuję już wina do dnia, gdy będę pił nowe wino w królestwie mojego Ojca.
30 And when they had sung an hymn, they went out into the mount of Olives.
Potem zaśpiewali pieśń i poszli na Górę Oliwną. Wtedy Jezus powiedział:
31 Then says Jesus to them, All you shall be offended because of me this night: for it is written, I will smite the shepherd, and the sheep of the flock shall be scattered abroad.
—Jeszcze tej nocy wszyscy Mnie opuścicie. Stanie się tak, jak Bóg zapowiedział ustami proroków: „Uderzę pasterza i rozproszą się owce jego stada”.
32 But after I am risen again, I will go before you into Galilee.
Lecz gdy znów powrócę do życia, udam się do Galilei i tam się z wami spotkam.
33 Peter answered and said to him, Though all men shall be offended because of you, yet will I never be offended.
—Ja nigdy Cię nie opuszczę!—zapewniał Piotr. —Nawet jeśli inni odejdą od Ciebie!
34 Jesus said to him, Truly I say to you, That this night, before the cock crow, you shall deny me thrice.
—Zapewniam cię, że jeszcze tej nocy, zanim o świcie zapieje kogut, trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz—odpowiedział Jezus.
35 Peter said to him, Though I should die with you, yet will I not deny you. Likewise also said all the disciples.
—Nigdy!—zaprotestował Piotr. —Nie wyprę się Ciebie, nawet gdybym miał iść z Tobą na śmierć! Pozostali również przysięgali wierność Jezusowi.
36 Then comes Jesus with them to a place called Gethsemane, and says to the disciples, Sit you here, while I go and pray yonder.
Następnie wszyscy razem udali się do ogrodu Getsemane. Gdy dotarli na miejsce, Jezus rzekł: —Usiądźcie tutaj, a ja pójdę tam się modlić.
37 And he took with him Peter and the two sons of Zebedee, and began to be sorrowful and very heavy.
Zabrał ze sobą tylko Piotra oraz synów Zebedeusza—Jakuba i Jana. I ogarnął Go smutek oraz głęboki niepokój.
38 Then says he to them, My soul is exceeding sorrowful, even to death: tarry you here, and watch with me.
—Moją duszę ogarnął śmiertelny smutek—powiedział. —Zostańcie ze Mną i czuwajcie.
39 And he went a little farther, and fell on his face, and prayed, saying, O my Father, if it be possible, let this cup pass from me: nevertheless not as I will, but as you will.
Odszedł na bok, padł na twarz i modlił się: —Ojcze mój, jeśli to możliwe, oddal ode Mnie ten „kielich cierpienia”. Jednak to Twoja wola niech się stanie, a nie to, czego ja chcę.
40 And he comes to the disciples, and finds them asleep, and says to Peter, What, could you not watch with me one hour?
Wrócił do trzech uczniów i zastał ich śpiących. Wtedy powiedział do Piotra: —Nie daliście rady czuwać ze Mną nawet przez godzinę?
41 Watch and pray, that you enter not into temptation: the spirit indeed is willing, but the flesh is weak.
Uważajcie i módlcie się, abyście nie poddali się pokusie! Duch jest gorliwy, ale ciało słabe.
42 He went away again the second time, and prayed, saying, O my Father, if this cup may not pass away from me, except I drink it, your will be done.
Ponownie odszedł i modlił się: —Ojcze mój, jeśli nie może Mnie ominąć ten „kielich”, to niech się stanie Twoja wola.
43 And he came and found them asleep again: for their eyes were heavy.
Lecz uczniowie byli tak bardzo zmęczeni, że gdy do nich wrócił, znowu spali.
44 And he left them, and went away again, and prayed the third time, saying the same words.
Odszedł więc po raz trzeci i raz jeszcze modlił się o to samo.
45 Then comes he to his disciples, and says to them, Sleep on now, and take your rest: behold, the hour is at hand, and the Son of man is betrayed into the hands of sinners.
Po skończeniu modlitwy wrócił do nich i powiedział: —Wciąż spokojnie śpicie i odpoczywacie? Wybiła moja godzina. Teraz Ja, Syn Człowieczy, zostanę wydany w ręce grzeszników.
46 Rise, let us be going: behold, he is at hand that does betray me.
Wstańcie, chodźmy! Nadchodzi już ten, który Mnie zdradził!
47 And while he yet spoke, see, Judas, one of the twelve, came, and with him a great multitude with swords and staves, from the chief priests and elders of the people.
Ledwie skończył mówić, stanął przed Nim Judasz, jeden z Dwunastu, na czele zgrai uzbrojonej w miecze i pałki, wysłanej przez najwyższych kapłanów i starszych.
48 Now he that betrayed him gave them a sign, saying, Whomsoever I shall kiss, that same is he: hold him fast.
Ten zdrajca tak się z nimi umówił: „Łapcie tego, którego pocałuję na powitanie”.
49 And immediately he came to Jesus, and said, Hail, master; and kissed him.
Gdy więc tylko się zbliżyli, Judasz podszedł do Jezusa. —Witaj, Mistrzu!—rzekł i przywitał Go pocałunkiem.
50 And Jesus said to him, Friend, why are you come? Then came they, and laid hands on Jesus and took him.
—Przyjacielu!—rzekł Jezus. —Po co przyszedłeś? Wówczas pozostali rzucili się na Niego i złapali Go.
51 And, behold, one of them which were with Jesus stretched out his hand, and drew his sword, and struck a servant of the high priest’s, and smote off his ear.
Wtedy jeden z uczniów szybko wyjął miecz, zamachnął się i odciął ucho słudze najwyższego kapłana.
52 Then said Jesus to him, Put up again your sword into his place: for all they that take the sword shall perish with the sword.
—Schowaj miecz!—powiedział Jezus. —Ci, którzy mieczem walczą, od miecza giną.
53 Think you that I cannot now pray to my Father, and he shall presently give me more than twelve legions of angels?
Myślisz, że na moją prośbę Ojciec nie posłałby tu dwunastu oddziałów aniołów?
54 But how then shall the scriptures be fulfilled, that thus it must be?
Ale czy wtedy wypełniłyby się zapowiedzi Pisma?
55 In that same hour said Jesus to the multitudes, Are you come out as against a thief with swords and staves for to take me? I sat daily with you teaching in the temple, and you laid no hold on me.
Następnie zwrócił się do tych, którzy Go aresztowali: —Czy jestem jakimś groźnym przestępcą, że przyszliście po Mnie aż tak uzbrojeni? Dlaczego nie zatrzymaliście Mnie w świątyni? Przecież codziennie tam nauczałem!
56 But all this was done, that the scriptures of the prophets might be fulfilled. Then all the disciples forsook him, and fled.
Wszystko jednak dzieje się zgodnie z tym, co przepowiedziały o Mnie proroctwa. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili Go i uciekli.
57 And they that had laid hold on Jesus led him away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders were assembled.
Napastnicy zaprowadzili Jezusa do rezydencji Kajfasza, u którego wkrótce zebrali się przywódcy religijni i starsi.
58 But Peter followed him afar off to the high priest’s palace, and went in, and sat with the servants, to see the end.
Piotr zaś, który podążał za Jezusem, trzymając się z daleka, wszedł za nimi i usiadł razem z żołnierzami. Czekał, co będzie dalej.
59 Now the chief priests, and elders, and all the council, sought false witness against Jesus, to put him to death;
Najwyżsi kapłani wraz z całą Wysoką Radą przesłuchiwali świadków, by znaleźć jakieś fałszywe oskarżenie przeciw Jezusowi i skazać Go na śmierć.
60 But found none: yes, though many false witnesses came, yet found they none. At the last came two false witnesses,
Ale pomimo wielu fałszywych zeznań nie udało się im to. W końcu znalazło się dwóch,
61 And said, This fellow said, I am able to destroy the temple of God, and to build it in three days.
którzy zgodnie oświadczyli: —Ten człowiek powiedział: „Mogę zburzyć Bożą świątynię i w trzy dni ją odbudować!”.
62 And the high priest arose, and said to him, Answer you nothing? what is it which these witness against you?
Wtedy najwyższy kapłan wstał i zapytał Jezusa: —Nie będziesz się bronił wobec tych oskarżeń?
63 But Jesus held his peace, And the high priest answered and said to him, I adjure you by the living God, that you tell us whether you be the Christ, the Son of God.
Lecz Jezus milczał. Wtedy najwyższy kapłan zadał mu kolejne pytanie: —W imię żyjącego Boga żądam, abyś odpowiedział: Jesteś Mesjaszem, Synem Bożym?
64 Jesus says to him, You have said: nevertheless I say to you, Hereafter shall you see the Son of man sitting on the right hand of power, and coming in the clouds of heaven.
—Sam to potwierdziłeś—rzekł Jezus. —Mówię wam: Wkrótce zobaczycie Mnie, Syna Człowieczego, zasiadającego na tronie z Bogiem i powracającego w obłokach na ziemię.
65 Then the high priest rent his clothes, saying, He has spoken blasphemy; what further need have we of witnesses? behold, now you have heard his blasphemy.
Słysząc to, najwyższy kapłan rozdarł szaty i powiedział: —To bluźnierstwo! Czego więcej trzeba? Po co nam świadkowie? Sami słyszeliście bluźnierstwo!
66 What think you? They answered and said, He is guilty of death.
Jaki jest wasz wyrok? —Kara śmierci!—zawołali.
67 Then did they spit in his face, and buffeted him; and others smote him with the palms of their hands,
I zaczęli pluć Jezusowi w twarz i bić po głowie. Ci, którzy Go bili,
68 Saying, Prophesy to us, you Christ, Who is he that smote you?
szyderczo wołali: —Teraz prorokuj, Mesjaszu! Zgadnij, kto Cię teraz uderzył?
69 Now Peter sat without in the palace: and a damsel came to him, saying, You also were with Jesus of Galilee.
Tymczasem Piotr wciąż przebywał na dziedzińcu rezydencji. Nagle podeszła do niego jakaś dziewczyna i powiedziała: —Ty też byłeś z Jezusem z Galilei!
70 But he denied before them all, saying, I know not what you say.
—Nie wiem, o czym mówisz!—zaprzeczył wobec wszystkich Piotr.
71 And when he was gone out into the porch, another maid saw him, and said to them that were there, This fellow was also with Jesus of Nazareth.
Odszedł do bramy wejściowej, ale zauważyła go tam inna służąca. —On był z Jezusem z Nazaretu!—powiedziała do stojących.
72 And again he denied with an oath, I do not know the man.
—Nawet nie znam tego Człowieka!—przysięgając zaprzeczył Piotr.
73 And after a while came to him they that stood by, and said to Peter, Surely you also are one of them; for your speech denudes you.
Po pewnej chwili stojący tam ludzie podeszli do niego i stwierdzili: —Na pewno i ty jesteś jednym z jego uczniów. Twój galilejski akcent cię zradza.
74 Then began he to curse and to swear, saying, I know not the man. And immediately the cock crew.
—Naprawdę Go nie znam!!—znowu zaczął się zaklinać i przysięgać. I wtedy właśnie zapiał kogut.
75 And Peter remembered the word of Jesus, which said to him, Before the cock crow, you shall deny me thrice. And he went out, and wept bitterly.
Wówczas Piotr przypomniał sobie słowa Jezusa: „Zanim o świcie zapieje kogut, trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz”. Odszedł stamtąd i gorzko zapłakał.
