Psalms 78
1 A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
Dinggin ninyo ang aking mga tinuturo, aking bayan, makinig kayo sa mga salita ng aking bibig.
2 I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
Bubuksan ko ang aking bibig sa mga talinhaga; aawit ako tungkol sa mga bagay na lihim tungkol sa nakaraan.
3 Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
Ito ang mga bagay na narinig at natutunan natin, mga bagay na sinabi sa atin ng ating mga ninuno.
4 Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
Hindi natin ito itatago sa kanilang mga kaapu-apuhan. Sasabihin natin sa susunod na salinlahi ang tungkol sa kapuri-puring mga bagay na ginawa ni Yahweh, ang kaniyang kalakasan, at ang mga kababalaghan na kaniyang ginawa.
5 How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
Dahil tinatag niya ang mga utos sa tipan kay Jacob at nagtalaga ng batas sa Israel. Inutusan niya ang ating mga ninuno na ituro ito sa kanilang mga anak.
6 That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
Inutos niya ito para malaman ng darating na salinlahi ang kaniyang mga tuntunin, ang mga bata na hindi pa ipinapanganak ay dapat din nilang sabihin ito sa kanilang mga magiging anak.
7 That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
Pagkatapos, ilalagak nila ang kanilang pag-asa sa Diyos at hindi kalilimutan ang mga ginawa niya pero susundin ang kaniyang mga kautusan.
8 And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
Pagkatapos, hindi (sila) magiging katulad ng kanilang mga ninuno, na matigas ang ulo at rebeldeng salinlahi, salinlahi na hindi tama ang mga puso, at hindi mapagkakatiwalaan at hindi tapat sa Diyos.
9 The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
Ang mga taga-Efraim ay armado ng mga pana, pero umatras (sila) sa araw ng labanan.
10 They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
Hindi nila iningatan ang tipan sa Diyos, at tumanggi silang sumunod sa kaniyang batas.
11 And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
Nakalimutan nila ang kaniyang mga ginawa, ang mga kamangha-manghang bagay na ipinakita niya sa kanila.
12 Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
Gumawa siya ng kahanga-hangang mga bagay sa harap ng kanilang mga ninuno sa lupain ng Ehipto, sa lupain ng Soan.
13 He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
Hinati niya ang dagat at dinala (sila) sa kabila nito; pinatayo niya ang mga tubig na gaya ng mga pader.
14 In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
Sa umaga, pinangunahan niya (sila) ng ulap at sa buong gabi sa liwanag ng apoy.
15 He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
Biniyak niya ang mga bato sa ilang, at binigyan (sila) ng maraming tubig, sapat para punuin ang kailaliman ng dagat.
16 He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
Nagpaagos siya ng tubig mula sa bato at pinadaloy ang tubig gaya ng mga ilog.
17 Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
Pero pinagpatuloy pa rin nilang magkasala sa inyo, nagrerebelde laban sa Kataas-taasang Diyos sa ilang.
18 And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
Hinamon nila ang Diyos sa kanilang mga puso sa pamamagitan ng paghingi ng pagkain para pawiin ang kanilang gutom.
19 They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
Nagsalita (sila) laban sa Diyos: Sabi nila, “Kaya ba talaga ng Diyos na maglatag ng lamesa para sa atin sa ilang?
20 Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
Tingnan ninyo, nang hinampas niya ang bato, bumulwak ang tubig at nag-umapaw ang pagdaloy nito. Pero kaya din ba niya na magbigay ng tinapay? Magbibigay ba siya ng karne para sa kaniyang bayan?
21 Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
Nang narinig ito ni Yahweh, nagalit siya; kaya nag-alab ang kaniyang apoy laban kay Jacob, nilusob ng galit niya ang Israel,
22 Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
dahil hindi (sila) naniwala sa Diyos at hindi (sila) nagtiwala sa kaniyang kaligtasan.
23 Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
Gayumpaman, inutusan niya ang mga kalangitan at binuksan ang pinto nito.
24 And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
Nagpaulan siya ng manna para sa kainin nila, at binigyan (sila) ng butil mula sa langit.
25 Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
Kinain ng mga tao ang tinapay ng mga anghel. Nagpadala siya sa kanila ng masaganang pagkain.
26 He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
Pinaihip niya ang silangang hangin sa kalangitan, at sa pamamagitan ng kaniyang kapangyarihan, ginabayan niya ang katimugang hangin.
27 Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
Nagpaulan siya ng karne para sa kanila gaya ng alikabok, mga ibon na singdami ng mga buhangin sa dagat.
28 And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
Nahulog ito sa gitna ng kanilang kampo, sa buong paligid ng kanilang mga tolda.
29 So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
Kaya kumain (sila) at nabusog. Binigay niya ang gusto nila.
30 They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
Pero hindi pa rin (sila) nabusog; ang kanilang pagkain ay nasa mga bibig pa rin nila.
31 When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
Pagkatapos, nilusob (sila) ng galit ng Diyos at pinatay ang pinakamalalakas sa kanila. Tinumba niya ang mga batang lalaki ng Israel.
32 For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
Sa kabila nito, patuloy pa rin silang nagkasala at hindi (sila) naniwala sa kaniyang kahanga-hangang mga ginawa.
33 Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
Dahil dito, pinaikli ng Diyos ang kanilang mga araw; ang kanilang mga taon ay napuno ng takot.
34 And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
Sa tuwing pinapahirapan (sila) ng Diyos, nagsisimula silang hanapin siya, at babalik (sila) at masidhing hahanapin siya.
35 And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
Maaalala nila na ang Diyos ang kanilang bato at ang Kataas-taasang Diyos ang kanilang tagapagligtas.
36 But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
Pero bobolahin siya nila sa pamamagitan ng kanilang bibig at magsisinungaling (sila) sa pamamagitan ng kanilang mga salita.
37 For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
Dahil ang kanilang mga puso ay hindi matatag na nakatuon sa kaniya, at hindi (sila) tapat sa kaniyang tipan.
38 Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
Gayumpaman, siya ay naging maawain, pinatawad niya ang kanilang labis na kasalanan at hindi (sila) winasak. Oo, maraming beses niyang pinigil ang kaniyang galit at hindi pinukaw lahat ang kaniyang matinding galit.
39 For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
Inalala niya na (sila) ay gawa sa laman, isang hangin na umiihip at hindi na bumalik.
40 How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
Napakadalas nilang nagrebelde laban sa kaniya sa ilang at pinagdalamhati siya sa tigang na mga rehiyon!
41 Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
Paulit-ulit nilang sinubok ang Diyos at sinaktan ang Banal ng Israel.
42 They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
Hindi nila inisip ang kaniyang kapangyarihan, kung paano niya (sila) niligtas mula sa mga kalaban
43 Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
nang ipinakita niya ang nakasisindak na mga tanda sa Ehipto at kababalaghan niya sa rehiyon ng Soan.
44 And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
Ginawa niyang dugo ang mga ilog ng Ehipto para hindi (sila) makainom mula sa kanilang mga batis.
45 Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
Nagpadala siya ng kulupon ng mga langaw na lumamon sa kanila at mga palaka na kumalat sa kanilang lupain.
46 He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
Binigay niya ang kanilang mga pananim sa mga tipaklong at ang trabaho nila sa mga balang.
47 He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
Winasak niya ang kanilang mga taniman gamit ang yelo at ang kanilang mga punong sikamore ng mas maraming pang yelo.
48 He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
Nagpaulan siya ng yelo sa kanilang mga baka at naghagis ng mga kidlat sa kanilang mga baka.
49 Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
Ang bagsik ng kaniyang galit ay humagupit laban sa kanila. Pinadala niya ang kaniyang poot, matinding galit, at kaguluhan tulad ng mga kinatawan na sinugo para magdala ng sakuna.
50 He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
Itinaas niya ang landas ng kaniyang galit; hindi niya (sila) niligtas mula sa kamatayan pero ibinigay niya (sila) sa salot.
51 And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
Pinatay niya ang lahat ng panganay sa Ehipto, ang panganay ng kanilang lakas sa mga tolda ni Ham.
52 But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
Inakay niya ang sarili niyang bayan gaya ng tupa at ginabayan (sila) mula sa ilang gaya ng isang kawan.
53 Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
Inakay niya (sila) nang may kapanatagan at walang takot, pero nagapi ng dagat ang kanilang mga kaaway.
54 And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
Pagkatapos, dinala niya (sila) sa hangganan ng kaniyang banal na lupain, sa kaniyang bundok na nakuha ng kaniyang kanang kamay.
55 He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
Tinaboy niya ang mga bansa sa kanilang mga harapan at itinalaga (sila) sa kanilang pamana; pinatira niya ang mga tribu ng Israel sa kanilang mga tolda.
56 Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
Pero hinamon at sumuway (sila) sa Kataas-taasang Diyos at hindi sinunod ang kaniyang banal na mga kautusan.
57 But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
Hindi (sila) tapat at kumilos (sila) nang may kataksilan gaya ng kanilang mga ama; hindi (sila) maaasahan tulad ng isang sirang pana.
58 And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
Dahil siya ay ginalit nila sa kanilang paganong mga templo at pinukaw siya na magalit dahil sa kanilang mga diyos-diyosan.
59 God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
Nang marinig ito ng Diyos, nagalit siya at lubusang itinakwil ang Israel.
60 So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
Iniwan niya ang banal na santuwaryo ng Shilo, ang tolda kung saan siya naninirahan kasama ng mga tao.
61 And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
Hinayaan niyang mahuli ang kaniyang lakas at ibinigay niya ang kaniyang kaluwalhatian sa kamay ng kaniyang mga kaaway.
62 And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
Ibinigay niya ang kaniyang bayan sa mga espada, at nagalit siya sa kaniyang pamana.
63 The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
Nilamon ng apoy ang kanilang mga binata, at ang mga dalaga nila ay walang mga kantang pangkasal.
64 Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
Nahulog ang kanilang mga pari sa espada, at ang kanilang mga balo ay hindi makaiyak.
65 But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
Pagkatapos, gumising ang Diyos mula sa pagkakatulog, gaya ng isang mandirigma na sumisigaw dahil sa alak.
66 And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
Pinaatras niya ang kaniyang mga kaaway; inilagay niya (sila) sa walang hanggang kahihiyan.
67 Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
Tinanggihan niya ang tolda ni Jose, at hindi niya pinili ang tribu ni Efraim.
68 But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
Pinili niya ang tribu ng Juda at Bundok ng Sion na iniibig niya.
69 And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
Itinayo niya ang kaniyang banal na santuwaryo gaya ng langit, gaya ng daigdig na kaniyang itinatag magpakailanman.
70 He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
Pinili niya si David, ang kaniyang lingkod, at kinuha siya mula sa kulungan ng mga tupa.
71 Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
Kinuha siya mula sa pagsunod sa mga babaeng tupa kasama ng mga kanilang anak, at dinala siya para maging pastol ni Jacob, ng kaniyang bayan, at ng Israel, na kaniyang pamana.
72 So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
Pinatnubayan (sila) ni David nang may dangal sa kaniyang puso, at ginabayan (sila) sa pamamagitan ng kahusayan ng kaniyang mga kamay.
