Proverbs 22
1 A good name is to be chosen aboue great riches, and louing fauour is aboue siluer and aboue golde.
Danh tiếng tốt còn hơn tiền của nhiều; Và ơn nghĩa quí hơn bạc và vàng.
2 The rich and poore meete together: the Lord is the maker of them all.
Kẻ giàu và người nghèo đều gặp nhau; Ðức Giê-hô-va đã dựng nên cả hai.
3 A prudent man seeth the plague, and hideth himselfe: but the foolish goe on still, and are punished.
Người khôn ngoan thấy đều tai vạ, và ẩn mình; Nhưng kẻ ngu muội cứ đi luôn, và mắc phải vạ.
4 The rewarde of humilitie, and the feare of God is riches, and glory, and life.
Phần thưởng của sự khiêm nhượng và sự kính sợ Ðức Giê-hô-va, Ấy là giàu có, sự tôn trọng, và mạng sống.
5 Thornes and snares are in the way of the frowarde: but he that regardeth his soule, will depart farre from them.
Trong đường kẻ gian tà có gai chông và cái bẫy; Ai gìn giữ linh hồn mình sẽ cách xa nó.
6 Teache a childe in the trade of his way, and when he is olde, he shall not depart from it.
Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo; Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.
7 The rich ruleth the poore, and the borower is seruant to the man that lendeth.
Người giàu quản hạt kẻ nghèo; Kẻ nào mượn là tôi tớ của kẻ cho mượn.
8 He that soweth iniquitie, shall reape affliction, and the rodde of his anger shall faile.
Kẻ nào giao sự bất công sẽ gặt điều tai họa; Và cây roi thạnh nộ nó sẽ bị gãy đi.
9 He that hath a good eye, he shalbe blessed: for he giueth of his bread vnto the poore.
Người nào có mắt từ thiện sẽ được phước; Vì người ban bánh mình cho kẻ nghèo khó.
10 Cast out the scorner, and strife shall go out: so contention and reproche shall cease.
Hãy đuổi kẻ nhạo báng ra, thì sự cãi lẫy cũng sẽ đi; Ðiều tranh cạnh và sự sỉ nhục sẽ hết.
11 Hee that loueth purenesse of heart for the grace of his lippes, the King shalbe his friend.
Ai ái mộ lòng thánh sạch, Và có duyên nơi môi miệng mình, sẽ được vua làm bạn nghĩa.
12 The eyes of the Lord preserue knowledge: but hee ouerthroweth the wordes of the transgressour.
Mắt của Ðức Giê-hô-va coi giữ người có tri thức; Nhưng Ngài đánh đổ lời kẻ gian tà.
13 The slouthfull man saith, A lyon is without, I shall be slaine in the streete.
Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ở ngoài đó; Tôi sẽ bị giết tại giữa đường.
14 The mouth of strage women is as a deepe pit: he with whom the Lord is angry, shall fall therein.
Miệng của dâm phụ vốn là một cái hố sâu; Ai bị Ðức Giê-hô-va giận sẽ sa ngã vào đó.
15 Foolishnesse is bounde in the heart of a childe: but the rodde of correction shall driue it away from him.
Sự ngu dại vốn buộc vào lòng con trẻ; Song roi răn phạt sẽ làm cho sự ấy lìa xa nó.
16 Hee that oppresseth the poore to increase him selfe, and giueth vnto the riche, shall surely come to pouertie.
Người nào hà hiếp kẻ nghèo ắt sẽ làm cho nó giàu có; Và ai co kẻ giàu có chỉ làm cho người sa vào sự thiếu thốn.
17 Incline thine eare, and heare the wordes of the wise, and apply thine heart vnto my knowledge.
Hãy lắng tai nghe lời kẻ khôn ngoan, Khá chuyên lòng con về sự tri thức ta.
18 For it shalbe pleasant, if thou keepe them in thy bellie, and if they be directed together in thy lippes.
Vì nếu con gìn giữ nó trong lòng con, Lập nó ở chung nhau trên môi miệng con, thì ấy thật một sự tốt đẹp.
19 That thy confidence may be in the Lord, I haue shewed thee this day: thou therefore take heede.
Ngày nay ta đã dạy cho con hiểu biết các điều đó, Ðể con có lòng tin cậy Ðức Giê-hô-va.
20 Haue not I written vnto thee three times in counsels and knowledge,
Ta há chẳng có chép cho con Những điều tốt về mưu luận và về tri thức sao,
21 That I might shewe thee the assurance of the wordes of trueth to answere the wordes of trueth to them that sende to thee?
Ðể làm cho con biết sự quả quyết của lời chân lý, Hầu cho con lấy lời thật mà đáp lại với những người sai con?
22 Robbe not the poore, because hee is poore, neither oppresse the afflicted in iudgement.
Chớ bóc lột kẻ nghèo, bởi vì họ nghèo, Cũng đừng hà hiếp người khốn khổ nơi cửa thành;
23 For the Lord will defende their cause, and spoyle the soule of those that spoyle them.
Vì Ðức Giê-hô-va sẽ binh vực duyên cớ của họ, Và đoạt lấy sự sống của kẻ có cướp lột họ.
24 Make no friendship with an angrie man, neither goe with the furious man,
Chớ làm bạn với người hay giận; Chớ giao tế cùng kẻ cường bạo,
25 Least thou learne his wayes, and receiue destruction to thy soule.
E con tập theo đường lối nó, Và linh hồn con bị bẫy hãm hại chăng.
26 Be not thou of them that touch the hand, nor among them that are suretie for debts.
Chớ đồng bọn cùng những kẻ giao tay nhau, Hoặc cùng kẻ bảo lãnh nợ:
27 If thou hast nothing to paye, why causest thou that he should take thy bed from vnder thee?
Nếu con không có gì trả, Cớ sao con muốn chúng đoạt lấy cái giường con đi?
28 Thou shalt not remooue the ancient bounds which thy fathers haue made.
Chớ dời đi các mộc giới cũ, Mà tổ phụ con đã dựng.
29 Thou seest that a diligent man in his businesse standeth before Kings, and standeth not before the base sort.
Con có thấy người nào siêng năng trong công việc mình chăng? Người ấy hẳn sẽ đứng ở trước mặt các vua, chớ chẳng phải ở trước mặt người hèn hạ đâu.
