Proverbs 11
1 The Lord hates dishonest scales, but accurate weights please him.
Fałszywa waga budzi odrazę w PANU, ale podobają mu się uczciwe odważniki.
2 With pride comes disgrace, but with humility comes wisdom.
Za pychą przychodzi hańba, a u pokornych jest mądrość.
3 Honesty guides the good, but deceit destroys liars.
Uczciwość prawych poprowadzi ich, lecz grzeszników zgubi ich przewrotność.
4 Wealth won't help you on judgment day, but goodness saves you from death.
Bogactwa nie pomogą w dniu gniewu, ale sprawiedliwość ocala od śmierci.
5 The goodness of the innocent keeps them on track, but the wicked fall by their own wickedness.
Sprawiedliwość nienagannego toruje mu drogę, a niegodziwy upadnie przez swoją niegodziwość.
6 The goodness of those who live right will save them, but the dishonest are trapped by their own desires.
Sprawiedliwość prawych ocali ich, a przewrotni będą schwytani w swojej przewrotności.
7 When a wicked person dies, their hopes die with them; what the godless look forward to is gone.
Gdy umiera niegodziwy, ginie [jego] nadzieja, a oczekiwanie niesprawiedliwych znika.
8 The good are saved from trouble, while the wicked get into trouble.
Sprawiedliwy bywa wybawiony z ucisku, a na jego miejsce przychodzi niegodziwy.
9 Godless people mouth off and destroy their neighbors, but the good are saved by wisdom.
Obłudnik ustami niszczy swego bliźniego, a sprawiedliwi bywają wybawieni dzięki wiedzy.
10 The whole town celebrates when good people are successful; they also shout for joy when the wicked die.
Gdy sprawiedliwym się powodzi, miasto się cieszy, a gdy giną niegodziwi, panuje radość.
11 Ethical people are a blessing to a town, but what the wicked say destroys it.
Dzięki błogosławieństwu prawych wznosi się miasto, a usta niegodziwych je burzą.
12 People who run down their neighbors have no sense; someone who's sensible keeps quiet.
Nierozumny gardzi swym bliźnim, a człowiek roztropny milczy.
13 A gossip goes around telling secrets, but trustworthy people keep confidences.
Plotkarz wyjawia tajemnice, ale człowiek wiernego serca ukrywa [powierzoną] sprawę.
14 A nation falls without good guidance, but they are saved through much wise counsel.
Gdzie nie ma dobrej rady, lud upada, a gdzie wielu radców, tam jest wybawienie.
15 You'll get into trouble if you guarantee a stranger's loans—you're far safer if you refuse to make such pledges.
Bardzo sobie szkodzi, kto ręczy za obcego, a kto nienawidzi poręki, jest bezpieczny.
16 A gracious woman holds on to her honor just as ruthless men hold on to their wealth.
Miła kobieta dostępuje chwały, a mocarze zdobywają bogactwa.
17 If you're kind, you'll be rewarded; but if you're cruel, you'll hurt yourself.
Człowiek miłosierny czyni dobrze swej duszy, a okrutnik dręczy własne ciało.
18 The wicked earn wages that cheat them, but those who sow goodness reap a genuine reward.
Niegodziwy czyni zwodnicze dzieło, a kto sieje sprawiedliwość, [ma] zapłatę pewną.
19 Do what's right, and you will live; chase after evil and you will die.
Jak sprawiedliwość [prowadzi] do życia, tak do śmierci [zmierza] ten, kto naśladuje zło.
20 The Lord hates perverted minds, but is happy with those who live moral lives.
Ludzie przewrotnego serca budzą odrazę w PANU, a podobają mu się ci, których droga jest prawa.
21 You can be certain of this: the wicked won't go unpunished, but the good will be saved.
Zły nie uniknie kary, choćby [innych] wezwał na pomoc, a potomstwo sprawiedliwych będzie ocalone.
22 A beautiful woman who lacks good judgment is like a gold ring in a pig's snout.
[Czym] złoty kolczyk w ryju świni, [tym] piękna kobieta pozbawiona roztropności.
23 Good people want what's best, but what the wicked hope for ends in death.
Pragnieniem sprawiedliwych jest tylko dobro, oczekiwaniem zaś niegodziwych – gniew.
24 If you give generously you receive more, but if you keep back what you should give, you end up poor.
Jeden hojnie rozdaje, a jednak mu przybywa, [drugi] nad miarę skąpi, a ubożeje.
25 If you're generous, you'll become rich; give someone a drink of water, and you'll be given one in return.
Człowiek szczodry będzie bogatszy, a kto [innych] syci, sam też będzie nasycony.
26 People curse those who hoard grain; but they bless those who sell.
Kto zatrzymuje zboże, tego lud przeklnie, a błogosławieństwo [będzie] nad głową tego, który je sprzedaje.
27 If you look to do good, you'll be appreciated; but if you look for evil, you'll find it!
Kto pilnie szuka dobrego, zdobędzie przychylność, lecz kto szuka zła, przyjdzie ono na niego.
28 If you trust in your riches, you'll fall; but if you do good, you'll flourish like green leaves.
Kto ufność pokłada w swych bogactwach, ten upadnie, a sprawiedliwi będą zielenić się jak latorośl.
29 If you cause trouble in your family, you'll inherit nothing but air. Stupid people end up as servants to those who think wisely.
Kto niepokoi swój dom, odziedziczy wiatr, a głupi będzie sługą mądrego.
30 The fruit of the good is a tree of life, and the wise person saves people.
Owoc sprawiedliwego [jest] drzewem życia; a kto zyskuje dusze, jest mądry.
31 If the good are repaid here on earth, how much more will the wicked who sin be repaid!
[Jeśli] sprawiedliwy otrzyma zapłatę na ziemi, to tym bardziej niegodziwy i grzesznik.
