Matthew 27
1 Early in the morning all the chief priests and elders of the people consulted together and decided to have Jesus put to death.
A gdy było rano, weszli w radę wszyscy przedniejsi kapłani i starsi ludu przeciwko Jezusowi, aby go zabili;
2 They bound him, led him away, and handed him over to Pilate, the governor.
I związawszy go, wiedli i podali Ponckiemu Piłatowi, staroście.
3 When Judas, the one who'd betrayed Jesus, saw that Jesus had been condemned to death, he regretted what he'd done and returned the thirty silver coins to the chief priests and the elders.
Tedy Judasz, który go był wydał, widząc, iż był osądzony, żałując tego, wrócił trzydzieści srebrników, przedniejszym kapłanom i starszym ludu.
4 “I've sinned! I've betrayed innocent blood!” he told them. “What's that got to do with us?” they replied. “That's your problem!”
Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną! A oni rzekli: Cóż nam do tego? ty ujrzysz!
5 Judas threw the silver coins into the sanctuary and left. He went away and hanged himself.
A porzuciwszy one srebrniki w kościele, odszedł, a odszedłszy powiesił się.
6 The chief priests took the silver coins and said, “This is blood money, so it's not lawful to put this in the Temple treasury.”
Ale przedniejsi kapłani wziąwszy one srebrniki, mówili: Nie godzi się ich kłaść do skarbu kościelnego, gdyż zapłata jest krwi.
7 So they agreed to buy the potter's field as a place to bury foreigners.
I naradziwszy się, kupili za nie rolę garncarzową na pogrzeb gościom.
8 That's why the field is still called today the “Field of Blood.”
Dlatego ona rola nazwana jest rolą krwi, aż do dnia dzisiejszego.
9 This fulfilled the prophecy spoken through the prophet Jeremiah: “They took thirty silver coins—the ‘value’ of the one who was bought at the price set by some of the children of Israel—
Tedy się wypełniło, co powiedziano przez Jeremijasza proroka, mówiącego: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę oszacowanego, który był oszacowany od synów Izraelskich;
10 and used them to pay for the potter's field, just as the Lord instructed me to do.”
I dali je za rolę garncarzową, jako mi postanowił Pan.
11 Jesus was brought before Pilate the governor who asked him, “Are you the King of the Jews?” “You said it,” Jesus replied.
A Jezus stał przed starostą; i pytał go starosta, mówiąc: Tyżeś jest on król żydowski? A Jezus mu rzekł: Ty powiadasz.
12 But when the chief priests and elders brought charges against him, Jesus did not answer.
A gdy nań skarżyli przedniejsi kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
13 “Don't you hear how many charges they're bringing against you?” Pilate asked him.
Tedy mu rzekł Piłat: Nie słyszyszże jako wiele przeciwko tobie świadczą?
14 But Jesus didn't say anything, not a single word. This greatly surprised the governor.
Lecz mu nie odpowiedział i na jedno słowo, tak iż się starosta bardzo dziwował.
15 Now it was the custom of the governor to release to the crowd during the festival whichever prisoner they wanted.
Ale na święto zwykł był starosta wypuszczać ludowi jednego więźnia, którego by chcieli.
16 At that time a notorious prisoner was being held, a man named Barabbas.
I mieli natenczas więźnia znacznego, którego zwano Barabbasz.
17 So Pilate asked the crowds that had gathered, “Who do you want me to release to you? Barabbas, or Jesus, called the Messiah?”
A gdy się zebrali, rzekł do nich Piłat: Któregoż chcecie, abym wam wypuścił? Barabbasza, czyli Jezusa, którego zowią Chrystusem?
18 (He had realized it was because of jealousy that they had handed Jesus over to him to be tried.)
Bo wiedział, iż go z nienawiści wydali.
19 While he was sitting on the judge's seat, his wife sent a message to him that said, “Don't do anything to this innocent man, for I've suffered terribly today as a result of a dream about him.”
A gdy on siedział na sądowej stolicy, posłała do niego żona jego, mówiąc: Nie miej żadnej sprawy z tym sprawiedliwym; bom wiele ucierpiała dziś we śnie dla niego.
20 But the chief priests and the elders convinced the crowds to ask for Barabbas, and to have Jesus put to death.
Ale przedniejsi kapłani i starsi namówili lud, aby prosili o Barabbasza, a Jezusa, aby stracili.
21 When the governor asked them, “So which of the two do you want me to release to you?” they answered, “Barabbas.”
A odpowiadając starosta, rzekł im: Którego chcecie, abym wam z tych dwóch wypuścił? a oni odpowiedzieli: Barabbasza.
22 “Then what shall I do with Jesus, the Messiah?” he asked them. They all shouted out, “Have him crucified!”
Rzekł im Piłat: Cóż tedy uczynię z Jezusem, którego zowią Chrystusem? Rzekli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany.
23 “Why? What crime has he committed?” Pilate asked. But they shouted even louder, “Crucify him!”
A starosta rzekł: Cóż wżdy złego uczynił? Ale oni tem bardziej wołali, mówiąc: Niech będzie ukrzyżowany!
24 When Pilate saw it was a lost cause, and that a riot was developing, he took some water and washed his hands in front of the crowd. “I'm innocent of this man's blood. It's on your heads!” he told them.
A widząc Piłat, iż to nic nie pomagało, ale owszem się większy rozruch wszczynał, wziąwszy wodę, umył ręce przed ludem, mówiąc: Nie jestem ja winien krwi tego sprawiedliwego; wy ujrzycie.
25 All the people answered, “May his blood be on us, and on our children!”
A odpowiadając wszystek lud, rzekł: Krew jego na nas i na dziatki nasze.
26 Then he released Barabbas to them, but he had Jesus whipped and sent to be crucified.
Tedy im wypuścił Barabbasza; ale Jezusa ubiczowawszy, wydał go, aby był ukrzyżowany.
27 The governor's soldiers took Jesus into the Praetorium and the whole troop surrounded him.
Tedy żołnierze starościni przywiódłszy Jezusa na ratusz, zebrali do niego wszystkę rotę;
28 They stripped him and put a scarlet cloak on him.
A zewlekłszy go, przyodziali go płaszczem szarłatowym;
29 They made a crown of thorns and placed it on his head, and put a stick in his right hand. They kneeled down in front of him and mocked him, saying, “We salute you, King of the Jews!”
I uplótłszy koronę z ciernia, włożyli na głowę jego, i dali trzcinę w prawą rękę jego, a upadając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Bądź pozdrowiony, królu żydowski!
30 They spat on him, and took the stick and beat him over the head with it.
A plując na niego, wzięli onę trzcinę, i bili go w głowę jego.
31 When they'd finished mocking him, they took off the robe and put his own clothes back on him. Then they led him away to crucify him.
A gdy się z niego naśmiali, zewlekli go z onego płaszcza, i oblekli go w szatę jego, i wiedli go, aby był ukrzyżowany.
32 On the way they found a man called Simon, from Cyrene, and they forced him to carry Jesus' cross.
A wychodząc znaleźli człowieka Cyrenejczyka, imieniem Szymon; tego przymusili, aby niósł krzyż jego.
33 When they arrived at Golgotha, meaning “Place of the Skull,”
A przyszedłszy na miejsce rzeczone Golgota, które zowią miejscem trupich głów,
34 they gave him wine mixed with gall. But having tasted it, he refused to drink it.
Dali mu pić ocet z żółcią zmieszany; a skosztowawszy, nie chciał pić.
35 After they had crucified him, they rolled dice to divide his clothes between them.
A ukrzyżowawszy go, rozdzielili szaty jego, i miotali los, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka: Rozdzielili sobie szaty moje, a o odzienie moje los miotali.
36 Then they sat down and kept watch over him there.
A siedząc, strzegli go tam.
37 They placed a sign over his head with the charge against him. It read, “This is Jesus, the King of the Jews.”
I przybili nad głową jego winę jego napisaną: Ten jest Jezus, król żydowski.
38 They crucified two criminals with him, one on the right, and one on the left.
Byli też ukrzyżowani z nim dwaj zbójcy, jeden po prawicy, a drugi po lewicy.
39 Those who passed by shouted insults at him, shaking their heads,
A ci, którzy mimo chodzili, bluźnili go, chwiejąc głowami swojemi,
40 saying, “You who promised to destroy the Temple and rebuild it in three days, why don't you save yourself! If you really are the Son of God, then come down from the cross.”
I mówiąc: Ty, co rozwalasz kościół, a w trzech dniach budujesz go, ratuj samego siebie; jeźliś jest Syn Boży, zstąp z krzyża.
41 The chief priests mocked him in the same way, along with the religious teachers and elders.
Także i przedniejsi kapłani z nauczonymi w Piśmie, i z starszymi, naśmiewając się, mówili:
42 “He saved other people, but he can't save himself!” they said. “If he really is the king of Israel, let him come down from the cross, and then we'll believe him!
Inszych ratował, a samego siebie ratować nie może; jeźliż jest król Izraelski, niech teraz zstąpi z krzyża, a uwierzymy mu.
43 He trusts God so confidently—well let God rescue him now if he wants him, because he claimed ‘I am the Son of God.’”
Dufał w Bogu, niechże go teraz wybawi, jeźli się w nim kocha; boć powiedział: Jestem Synem Bożym.
44 The criminals who were crucified with him also insulted him in the same way.
Także też i zbójcy, którzy byli z nim ukrzyżowani, urągali mu.
45 From noon until three o'clock darkness covered the whole country.
A od szóstej godziny stała się ciemność po wszystkiej ziemi aż do dziewiątej godziny.
46 At about three o'clock Jesus shouted out loud, “Eli, Eli, lama sabachthani?” which means, “My God, my God, why have you abandoned me?”
A około dziewiątej godziny zawołał Jezus głosem wielkim, mówiąc: Eli, Eli, Lama Sabachtani! to jest, Boże mój! Boże mój! czemuś mię opuścił?
47 When some of those standing there heard it, they said, “He's calling for Elijah!”
Tedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: Elijasza ten woła.
48 Immediately one of them ran and grabbed a sponge, soaked it in vinegar, put it on a stick, and gave it to Jesus to drink.
A zarazem bieżawszy jeden z nich, wziął gąbkę, i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
49 But the others said, “Leave him alone. Let's see if Elijah will come and save him.”
A drudzy mówili: Zaniechaj; patrzajmy, jeźli przyjdzie Elijasz, aby go wybawił.
50 Jesus cried out again with a loud voice, and breathed his last.
Ale Jezus zawoławszy po wtóre głosem wielkim, oddał ducha.
51 Right then the veil of the Temple was torn apart from top to bottom. The ground shook, the rocks split apart,
A oto zasłona kościelna rozerwała się na dwoje od wierzchu aż do dołu, i trzęsła się ziemia, a skały się rozpadały.
52 and the graves were opened. Many of those who had lived good lives and had fallen asleep in death were raised to life.
I groby się otwierały, a wiele ciał świętych, którzy byli zasnęli, powstało:
53 After the resurrection of Jesus they went out from the graveyards into the holy city where many people saw them.
A wyszedłszy z grobów po zmartwychwstaniu jego, weszli do miasta świętego, i pokazali się wielom.
54 When the centurion and those with him who were guarding Jesus saw the earthquake and what happened, they were terrified, and said, “This really was the Son of God!”
Tedy setnik i ci, co z nim Jezusa strzegli, widząc trzęsienie ziemi, i to, co się działo, zlękli się bardzo, mówiąc: Prawdziwieć ten był Synem Bożym.
55 Many women were also watching from a distance, those who had followed Jesus from Galilee and had supported him.
A było tam wiele niewiast z daleka się przypatrujących, które były przyszły za Jezusem od Galilei, posługując mu;
56 These included Mary Magdalene, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of the sons of Zebedee.
Między któremi była Maryja Magdalena, i Maryja, matka Jakóbowa i Jozesowa, i matka synów Zebedeuszowych.
57 When evening came, a rich man named Joseph, from Arimathea, (who was also a disciple of Jesus),
A gdy był wieczór, przyszedł człowiek bogaty z Arymatyi, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusowym.
58 went to Pilate and asked for the body of Jesus. Pilate ordered it to be handed over to him.
Ten przyszedłszy do Piłata, prosił o ciało Jezusowe. Tedy Piłat rozkazał, aby mu było ono ciało oddane;
59 Joseph took the body and wrapped it up in a fresh linen cloth,
A Józef wziąwszy ono ciało, uwinął je w czyste prześcieradło;
60 and placed it in his own new tomb, cut out of solid rock. He rolled a large stone across the entrance to the tomb, and left.
I położył je w nowym grobie swoim, który był w opoce wykował; a przywaliwszy do drzwi grobowych kamień wielki, odszedł.
61 Mary Magdalene and the other Mary were there, sitting opposite the tomb.
A była tam Maryja Magdalena, i druga Maryja, które siedziały przeciwko grobowi.
62 The next day, after the Preparation day, the chief priests and the Pharisees went together to see Pilate.
A drugiego dnia, który był pierwszy po przygotowaniu, zgromadzili się przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie do Piłata.
63 They said to him, “Sir, we recall that the imposter said while he was still alive, ‘After three days, I'll rise again.’
Mówiąc: Panie! wspomnieliśmy, iż on zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żyw był: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
64 Give orders to secure the tomb until the third day. That way his disciples can't come and steal his body and tell people that he was raised from the dead, and the deception in the end will become worse than it was at first.”
Rozkaż tedy obwarować grób aż do dnia trzeciego, by snać przyszedłszy uczniowie jego w nocy, nie ukradli go, i nie powiedzieli ludowi, iż powstał od umarłych; i będzie pośledni błąd gorszy niż pierwszy.
65 “I'll give you a guard of soldiers,” Pilate told them. “Now go, and make it as secure as you possibly can.”
Rzekł im Piłat: Macie straż, idźcież, obwarujcie, jako umiecie.
66 So they went and made the tomb secure, sealing the entrance stone and posting soldiers as guards.
A oni poszedłszy, osadzili grób strażą, zapieczętowawszy kamień.
