Matthew 21
1 Jesus and his disciples went to Jerusalem. As they were getting close, they came to the village of Bethphage on the Mount of Olives. Jesus sent two disciples on ahead,
A gdy się przybliżyli do Jeruzalemu, i przyszli do Betfagie, do góry oliwnej, tedy Jezus posłał dwóch uczniów,
2 telling them, “Go into the village. Right there you'll find a donkey tied up with a colt. Untie them and bring them to me.
Mówiąc im: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, a zaraz znajdziecie oślicę uwiązaną i oślę z nią; odwiążcież je, a przywiedźcie do mnie.
3 If anyone asks you what you're doing, just tell them, ‘The Lord needs them,’ and they will send them right away.”
A jeźliby wam co kto rzekł, powiedzcie, iż Pan ich potrzebuje; a zarazem puści je.
4 This was to fulfill what the prophet said:
A to się wszystko stało, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka, mówiącego:
5 “Tell the daughter of Zion, ‘Look, your King is coming to you. He is humble, and rides a donkey, and a colt, the offspring of a donkey.’”
Powiedzcie córce Syońskiej: Oto król twój idzie tobie cichy, a siedzący na oślicy, i na oślęciu, synu oślicy pod jarzmem będącej.
6 The disciples went and did as Jesus had instructed.
Szedłszy tedy uczniowie, a uczyniwszy tak, jako im był rozkazał Jezus,
7 They brought back the donkey and the colt. They placed their cloaks on them, and he sat on them.
Przywiedli oślicę i oślę, i włożyli na nie szaty swoje, i wsadzili go na nie.
8 Many people in the crowd spread their cloaks on the road, while others cut branches from the trees and laid them on the road.
A wielki lud słał szaty swoje na drodze, a drudzy obcinali gałązki z drzew, i słali na drodze.
9 The crowds that went ahead of him and those that followed were all shouting, “Hosanna to the son of David! Blessed is he who comes in the name of the Lord! Hosanna in the highest!”
A lud wprzód i pozad idący wołał, mówiąc: Hosanna synowi Dawidowemu! błogosławiony, który idzie w imieniu Pańskiem, Hosanna na wysokościach!
10 When Jesus arrived in Jerusalem, the whole city was in an uproar. “Who is this?” they were asking.
A gdy on wjechał do Jeruzalemu, wzruszyło się wszystko miasto, mówiąc: Któż ten jest?
11 “This is Jesus, the prophet from Nazareth in Galilee,” the crowds replied.
A lud mówił: Tenci jest Jezus, on prorok z Nazaretu Galilejskiego.
12 Jesus went into the Temple, and threw out all the people buying and selling. He overturned the tables of the money-changers and the chairs of the dove-sellers.
Tedy wszedł Jezus do kościoła Bożego, i wygnał wszystkie sprzedawające i kupujące w kościele, a stoły tych, co pieniędzmi handlowali, i stołki sprzedawających gołębie poprzewracał,
13 He told them, “Scripture says, ‘My house shall be called a house of prayer,’ but you've turned it into a den of thieves.”
I rzekł im: Napisano: Dom mój dom modlitwy nazwany będzie; aleście wy uczynili z niego jaskinię zbójców.
14 The blind and the lame came to Jesus in the Temple, and he healed them.
Tedy przystąpili do niego ślepi i chromi w kościele, i uzdrowił je.
15 But when the chief priests and religious teachers saw the wonderful miracles he did, and the children shouting in the Temple, “Hosanna to the son of David,” they were offended. “Do you hear what these children are saying?” they asked him.
A obaczywszy przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie cuda, które czynił, i dzieci wołające w kościele, i mówiące: Hosanna synowi Dawidowemu: rozgniewali się.
16 “Yes,” Jesus replied. “Haven't you ever read the Scripture that says, ‘You arranged for children and infants to give you perfect praise’?”
I rzekli mu: Słyszyszże, co ci mówią? A Jezus im rzekł: I owszem. Nigdyścież nie czytali, iż z ust niemowlątek i ssących wykonałeś chwałę?
17 Jesus left them and went out of the city to stay at Bethany.
A opuściwszy je, wyszedł z miasta do Betanii, i tam został;
18 The next morning as he walked back into the city, he was hungry.
A rano wracając się do miasta, łaknął.
19 He saw a fig tree at the side of the road, so he went over to it but didn't find any fruit, only leaves. He told the fig tree, “May you never ever produce fruit again!” Immediately the fig tree withered. (aiōn g165)
I ujrzawszy jedno figowe drzewo przy drodze, przyszedł do niego, i nie znalazł nic na niem, tylko same liście, i rzekł mu: Niechaj się więcej z ciebie owoc nie rodzi na wieki. I uschło zarazem one figowe drzewo. (aiōn g165)
20 The disciples were amazed to see this. “How did the fig tree wither so suddenly?” they asked.
A ujrzawszy to uczniowie, dziwowali się, mówiąc: Jakoć prędko uschło to figowe drzewo!
21 “I tell you the truth,” Jesus replied, “If you really trust in God, and don't doubt him, you could not only do what was done to the fig tree, but even more. If you said to this mountain, ‘Get up and throw yourself into the sea,’ it would happen!
Tedy odpowiadając Jezus, rzekł im: Zaprawdę powiadam wam: Jeźlibyście mieli wiarę, a nie wątpilibyście, nie tylko to, co się stało z figowem drzewem, uczynicie, ale gdybyście i tej górze rzekli: Podnieś się, a rzuć się w morze, stanie się.
22 You will receive everything you ask for in prayer, as long as you trust in God.”
I wszystko, o cobyściekolwiek prosili w modlitwie wierząc, weźmiecie.
23 Jesus went into the Temple. The chief priests and the ruling elders of the people came to him while he was teaching and asked, “By what authority are you doing these things? Who gave you this authority?”
A gdy on przyszedł do kościoła, przystąpili do niego, gdy uczył, przedniejsi kapłani i starsi ludu, mówiąc: Którąż mocą to czynisz? a kto ci dał tę moc?
24 “I too will ask you a question,” Jesus replied. “If you give me the answer, I will tell you by what authority I do these things.
A odpowiadając Jezus, rzekł im: Spytam i ja was o jednę rzecz, którą jeźli mi powiecie, i ja wam powiem, którą mocą to czynię.
25 Where did the baptism of John come from? Was it from heaven, or was it from human beings?” They argued with each other. “If we say ‘it was from heaven,’ then he'll ask us why we didn't believe him.
Chrzest Jana skąd był? z nieba czyli z ludzi? A oni myśleli sami w sobie, mówiąc: Jeźli powiemy z nieba, rzecze nam: Czemużeście mu tedy nie uwierzyli?
26 But if we say, ‘it was from human beings,’ then the crowd will turn against us, because they all consider John to be a prophet.”
Jeźli zaś powiemy z ludzi, boimy się ludu; bo Jana wszyscy mają za proroka.
27 So they answered Jesus, “We don't know.” “Then I won't tell you by what authority I'm doing these things,” Jesus replied.
A odpowiadając Jezusowi rzekli: Nie wiemy. Rzekł im i on: I ja wam nie powiem, którą mocą to czynię.
28 “But what do you think about this illustration? Once there was a man who had two sons. He went to the first son, and said, ‘Son, go and work in the vineyard today.’
Ale cóż się wam zda? Człowiek niektóry miał dwóch synów; a przystąpiwszy do pierwszego, rzekł: Synu! idź, rób dziś na winnicy mojej.
29 The son answered, ‘I won't,’ but afterwards he was sorry for what he said and he did go.
Ale on odpowiadając rzekł: Nie chcę, a potem obaczywszy się, poszedł.
30 The man went to the second son, and told him the same thing. He replied, ‘I'll go,’ but he didn't.
A przystąpiwszy do drugiego, rzekł także; a on odpowiadając rzekł: Ja idę, panie! ale nie szedł.
31 Which of the two sons did what his father wanted?” “The first,” they answered. “I tell you the truth: tax-collectors and prostitutes are entering the kingdom of God before you,” Jesus told them.
Któryż z tych dwóch uczynił wolę ojcowską? Rzekli mu: On pierwszy. Rzekł im Jezus: Zaprawdę powiadam wam, że was celnicy i wszetecznice uprzedzają do królestwa Bożego.
32 “John came to show you the way to live right with God, and you didn't believe him, but the tax-collectors and prostitutes did believe him. Later, when you saw what happened, you still didn't repent and believe him.
Albowiem przyszedł do was Jan drogą sprawiedliwości, a nie uwierzyliście mu, ale celnicy i wszetecznice uwierzyli mu: a wy widząc to, przecież się nie obaczyliście, abyście mu uwierzyli.
33 Here's another illustration. There once was a man, a landowner, who planted a vineyard. He put a fence around it, made a winepress, and built a watchtower. He rented it to some tenant farmers, and then left to go to a different country.
Drugiego podobieństwa słuchajcie: Człowiek niektóry był gospodarzem, który nasadził winnicę, i płotem ją ogrodził, i wkopał w niej prasę, i zbudował wieżę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz.
34 At harvest time, he sent his servants to the farmers to collect the fruit that belonged to him.
A gdy się przybliżył czas odbierania pożytków, posłał sługi swoje do onych winiarzy, aby odebrali pożytki jej.
35 But the farmers attacked his servants. They beat one, killed another, and stoned another.
Ale winiarze pojmawszy sługi jego, jednego ubili, a drugiego zabili, a drugiego ukamionowali.
36 So he sent more servants, but the farmers did the same things to them.
Zasię posłał inszych sług, więcej niż pierwszych; i także im uczynili.
37 So then he sent his son. ‘They will respect my son,’ he told himself.
Ale na ostatek posłał syna swego, mówiąc: Będą się wstydzić syna mego.
38 But the farmers, when they saw the son, said to each other, ‘Here's the heir! Come on! Let's kill him so we can take his inheritance!’
Lecz winiarze, ujrzawszy onego syna, rzekli między sobą: Tenci jest dziedzic; pójdźcie, zabijmy go, a otrzymamy dziedzictwo jego.
39 They grabbed him, threw him out of the vineyard, and killed him.
Tedy porwawszy go, wyrzucili go precz z winnicy i zabili.
40 When the vineyard owner returns, what will he do to those farmers?”
Gdy tedy pan winnicy przyjdzie, cóż uczyni onym winiarzom?
41 The chief priests and elders said to Jesus, “He will put to death those wicked men in the most awful way, and rent out the vineyard to other farmers who will be sure to give him his fruit at harvest time.”
Rzekli mu: Złe, źle potraci, a winnicę najmie inszym winiarzom, którzy mu oddawać będą pożytki czasów swoich.
42 “So haven't you read this in the Scriptures?” Jesus asked them. “‘The stone which the builders rejected has become the chief cornerstone. The Lord has done this, and it is wonderful in our eyes.’
Rzekł im Jezus: Nie czytaliścież nigdy w Pismach: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną: od Panać się to stało, i dziwne jest w oczach naszych?
43 That's why I'm telling you that the kingdom of God will be taken away from you. It will be given to a people who produce the right kind of fruit.
Przetoż powiadam wam: Iż od was odjęte będzie królestwo Boże, i będzie dane narodowi czyniącemu pożytki jego.
44 Anyone who falls on this stone will be broken, but it will completely crush anyone it falls upon.”
A kto by padł na ten kamień, roztrąci się, a na kogo by on upadł, zetrze go.
45 When the chief priests and the Pharisees heard his illustrations, they realized he was speaking about them.
A usłyszawszy przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie podobieństwa jego, domyślili się, iż o nich mówił;
46 They wanted him arrested, but they were afraid of what the people would do because the people believed he was a prophet.
A chcąc go pojmać, bali się ludu, ponieważ go mieli za proroka.
