Luke 9
1 Jesus called the twelve disciples together. He gave them power and authority over all demons, and the ability to heal diseases.
| پس دوازده شاگرد خود را طلبیده، به ایشان قوت و قدرت بر جمیع دیوها و شفادادن امراض عطا فرمود. | ۱ |
2 Then he sent them out to proclaim God's kingdom and to heal the sick.
| و ایشان را فرستاد تا به ملکوت خدا موعظه کنند و مریضان را صحت بخشند. | ۲ |
3 “Take nothing with you for the journey,” he told them. “No staff, no bag, no bread, no money, not even any extra clothes.
| و بدیشان گفت: «هیچ‌چیز بجهت راه برمدارید نه عصا و نه توشه‌دان و نه نان و نه پول ونه برای یک نفر دو جامه. | ۳ |
4 Whatever house you enter, stay there, and when you leave, leave from there.
| و به هرخانه‌ای که داخل شوید همان جا بمانید تا از آن موضع روانه شوید. | ۴ |
5 If people refuse to accept you, shake the dust off your feet when you leave town as a warning against them.”
| و هر‌که شما را نپذیرد، وقتی که از آن شهر بیرون شوید خاک پایهای خود را نیزبیفشانید تا بر ایشان شهادتی شود.» | ۵ |
6 They left and went around the villages, announcing the good news and healing everywhere they went.
| پس بیرون شده در دهات می‌گشتند و بشارت می‌دادند و درهرجا صحت می‌بخشیدند. | ۶ |
7 Herod the tetrarch had heard about all that was happening, and he was very puzzled. Some were saying that John had been raised from the dead;
| اما هیرودیس تیترارک، چون خبر تمام این وقایع را شنید مضطرب شد، زیرا بعضی می‌گفتندکه یحیی از مردگان برخاسته است، | ۷ |
8 others that Elijah had appeared; still others that one of the ancient prophets had come back to life.
| و بعضی که الیاس ظاهر شده و دیگران، که یکی از انبیای پیشین برخاسته است. | ۸ |
9 Herod said, “There's no question I beheaded John. So who is this man? I'm hearing all these things about him.” And he tried to find a way to meet Jesus.
| اما هیرودیس گفت «سریحیی را از تنش من جدا کردم ولی این کیست که درباره او چنین خبر می‌شنوم» و طالب ملاقات وی می‌بود. | ۹ |
10 When the apostles returned they reported to Jesus what they had done. Then he left with them and went to a town called Bethsaida.
| و چون رسولان مراجعت کردند، آنچه کرده بودند بدو بازگفتند. پس ایشان را برداشته به ویرانه‌ای نزدیک شهری که بیت صیدا نام داشت به خلوت رفت. | ۱۰ |
11 However, the crowds found out where he was going and followed him there. He welcomed them and explained the kingdom of God to them, and healed those who needed healing.
| اما گروهی بسیار اطلاع یافته در عقب وی شتافتند. پس ایشان را پذیرفته، ایشان را از ملکوت خدا اعلام می‌نمود و هر‌که احتیاج به معالجه می‌داشت صحت می‌بخشید. | ۱۱ |
12 Late in the day, the twelve disciples came to him and said, “You should send the crowd away now so they can go to the villages and farms nearby and find a place to stay and food to eat—there's nothing here where we are.”
| و چون روز رو به زوال نهاد، آن دوازده نزدوی آمده، گفتند: «مردم را مرخص فرما تا به دهات و اراضی این حوالی رفته منزل و خوراک برای خویشتن پیدا نمایند، زیرا که در اینجا درصحرا می‌باشیم.» | ۱۲ |
13 “You give them something to eat!” said Jesus. “All we have here are five loaves and two fish—unless you want us to go and buy food for everyone,” they said.
| او بدیشان گفت: «شماایشان را غذا دهید.» گفتند: «ما را جز پنج نان و دوماهی نیست مگر برویم و بجهت جمیع این گروه غدا بخریم.» | ۱۳ |
14 There were about five thousand men present. “Sit them down in groups of about fifty,” he told his disciples.
| زیرا قریب به پنجهزار مرد بودند. پس به شاگردان خود گفت که ایشان را پنجاه پنجاه، دسته دسته، بنشانند.» | ۱۴ |
15 The disciples did so, and everybody sat down.
| ایشان همچنین کرده همه را نشانیدند. | ۱۵ |
16 Jesus picked up the five loaves and the two fish, and looking up to heaven, he blessed the food and broke it into pieces. He kept on giving the food to the disciples to share with the people.
| پس آن پنج نان و دوماهی را گرفته، به سوی آسمان نگریست و آنها رابرکت داده، پاره نمود و به شاگردان خود داد تاپیش مردم گذارند. | ۱۶ |
17 Everybody ate until they were full, and then twelve baskets of leftovers were collected.
| پس همه خورده سیرشدند. و دوازده سبد پر از پاره های باقی‌مانده برداشتند. | ۱۷ |
18 At another time, when Jesus was praying in private with just his disciples with him, he asked them, “All these crowds of people—who do they say I am?”
| و هنگامی که او به تنهایی دعا می‌کرد وشاگردانش همراه او بودند، از ایشان پرسیده، گفت: «مردم مرا که می‌دانند؟» | ۱۸ |
19 “Some say John the Baptist, others say Elijah, and still others say one of the ancient prophets risen from the dead,” they replied.
| در جواب گفتند: «یحیی تعمید‌دهنده و بعضی الیاس ودیگران می‌گویند که یکی از انبیای پیشین برخاسته است.» | ۱۹ |
20 “But what about you?” he asked. “Who do you say I am?” “God's Messiah,” Peter replied.
| بدیشان گفت: «شما مرا که می‌دانید؟» پطرس در جواب گفت: «مسیح خدا.» | ۲۰ |
21 Jesus gave them strict orders not to tell anybody about this.
| پس ایشان را قدغن بلیغ فرمود که هیچ‌کس را از این اطلاع مدهید. | ۲۱ |
22 “The Son of man must experience terrible sufferings,” he said. “He will be rejected by the elders, the chief priests, and the religious teachers. He will be killed, but on the third day he will rise again.”
| و گفت: «لازم است که پسر انسان زحمت بسیار بیند و از مشایخ وروسای کهنه و کاتبان رد شده کشته شود و روزسوم برخیزد.» | ۲۲ |
23 “If any one of you wants to follow me, you must deny yourself, pick up your cross daily, and follow me,” Jesus told all of them.
| پس به همه گفت: «اگر کسی بخواهد مراپیروی کند می‌باید نفس خود را انکار نموده، صلیب خود را هر روزه بردارد و مرا متابعت کند. | ۲۳ |
24 “For if you want to save your life, you will lose it; and if you lose your life for my sake, you will save it.
| زیرا هر‌که بخواهد جان خود را خلاصی دهدآن را هلاک سازد و هر کس جان خود را بجهت من تلف کرد، آن را نجات خواهد داد. | ۲۴ |
25 What do you benefit by gaining the whole world if you end up lost or destroyed?
| زیراانسان را چه فایده دارد که تمام جهان را ببرد ونفس خود را بر باد دهد یا آن را زیان رساند. | ۲۵ |
26 If you are ashamed of me and my message, the Son of man will be ashamed of you when he comes in his glory, and in the glory of the Father and the holy angels.
| زیرا هر‌که از من و کلام من عار دارد پسر انسان نیز وقتی که در جلال خود و جلال پدر و ملائکه مقدسه آید از او عار خواهد داشت. | ۲۶ |
27 I tell you the truth, some standing here won't taste death until they see the kingdom of God.”
| لیکن هرآینه به شما می‌گویم که بعضی از حاضرین دراینجا هستند که تا ملکوت خدا را نبینند ذائقه موت را نخواهند چشید.» | ۲۷ |
28 About eight days later, after he had told them this, Jesus took Peter, John, and James with him and went up a mountain to pray.
| و از این کلام قریب به هشت روز گذشته بود که پطرس و یوحنا و یعقوب را برداشته برفراز کوهی برآمد تا دعا کند. | ۲۸ |
29 While he was praying, his face changed in appearance, and his clothing became a dazzling white.
| و چون دعامی کرد هیات چهره او متبدل گشت و لباس اوسفید و درخشان شد. | ۲۹ |
30 Two men appeared in brilliant glory. They were Moses and Elijah, and they began to talk with Jesus.
| که ناگاه دو مرد یعنی موسی و الیاس با وی ملاقات کردند. | ۳۰ |
31 They spoke about his death, which would soon happen in Jerusalem.
| و به هیات جلالی ظاهر شده درباره رحلت او که می‌بایست به زودی در اورشلیم واقع شود گفتگومی کردند. | ۳۱ |
32 Peter and the others were asleep. When they woke up they saw Jesus in his glory, and the two men standing next to him.
| اما پطرس و رفقایش را خواب در ربود. پس بیدار شده جلال او و آن دو مرد را که با وی بودند، دیدند. | ۳۲ |
33 As the two men were about to leave, Peter said to Jesus, “Master, it's great to be here. Let's make some shelters: one for you, one for Moses, and one for Elijah.” He really didn't know what he was saying.
| و چون آن دو نفر از او جدامی شدند، پطرس به عیسی گفت که «ای استاد، بودن ما در اینجا خوب است. پس سه سایبان بسازیم یکی برای تو و یکی برای موسی ودیگری برای الیاس.» زیرا که نمی دانست چه می‌گفت. | ۳۳ |
34 While he was speaking a cloud came and spread over them. They were terrified as they entered the cloud.
| و این سخن هنوز بر زبانش می‌بود که ناگاه ابری پدیدار شده بر ایشان سایه افکند وچون داخل ابر می‌شدند، ترسان گردیدند. | ۳۴ |
35 A voice spoke from the cloud, saying, “This is my Son, the Chosen One. Listen to him!”
| آنگاه صدایی از ابر برآمد که «این است پسرحبیب من، او را بشنوید.» | ۳۵ |
36 When the voice finished speaking, Jesus was there alone. They kept this to themselves, and didn't tell anyone at that time what they'd seen.
| و چون این آوازرسید عیسی را تنها یافتند و ایشان ساکت ماندندو از آنچه دیده بودند هیچ‌کس را در آن ایام خبرندادند. | ۳۶ |
37 The next day, when they had come down the mountain, a huge crowd was waiting to meet Jesus.
| و در روز بعد چون ایشان از کوه به زیرآمدند، گروهی بسیار او را استقبال نمودند. | ۳۷ |
38 A man in the crowd called out, “Teacher, please look at my son. He's my only child.
| که ناگاه مردی از آن میان فریادکنان گفت: «ای استادبه تو التماس می‌کنم که بر پسر من لطف فرمایی زیرا یگانه من است. | ۳۸ |
39 A spirit possesses him and he screams immediately. It sends him into convulsions and makes him foam at the mouth. It hardly ever leaves him alone and it causes him a lot of pain.
| که ناگاه روحی او رامی گیرد و دفعه صیحه می‌زند و کف کرده مصروع می‌شود و او را فشرده به دشواری رها می‌کند. | ۳۹ |
40 I begged your disciples to drive it out, but they couldn't.”
| و از شاگردانت درخواست کردم که او را بیرون کنند نتوانستند.» | ۴۰ |
41 “What an unbelieving and corrupt people you are! How long do I have to remain here with you, and put up with you?” said Jesus. “Bring your son here.”
| عیسی در جواب گفت: «ای فرقه بی‌ایمان کج روش، تا کی با شما باشم و متحمل شما گردم. پسر خود را اینجا بیاور.» | ۴۱ |
42 Even as the boy came over, the demon sent him into convulsions, throwing him to the ground. But Jesus intervened, rebuking the evil spirit and healing the boy, and then gave him back to his father.
| و چون او می‌آمددیو او را دریده مصروع نمود. اما عیسی آن روح خبیث را نهیب داده طفل را شفا بخشید وبه پدرش سپرد. | ۴۲ |
43 Everyone was amazed at this demonstration of God's power. However, even though everyone was amazed by all he did, Jesus warned his disciples,
| و همه از بزرگی خدامتحیر شدند و وقتی که همه از تمام اعمال عیسی متعجب شدند به شاگردان خودگفت: | ۴۳ |
44 “Listen carefully to what I'm telling you: the Son of man is about to be betrayed into the hands of men.”
| «این سخنان را در گوشهای خود فراگیریدزیرا که پسر انسان به‌دستهای مردم تسلیم خواهدشد.» | ۴۴ |
45 But they didn't understand what this meant. Its meaning was hidden from them so they didn't realize its implications, and they were afraid to ask him about it.
| ولی این سخن را درک نکردند و از ایشان مخفی داشته شد که آن را نفهمند و ترسیدند که آن را از وی بپرسند. | ۴۵ |
46 Then an argument started among the disciples about which of them was the greatest.
| و در میان ایشان مباحثه شد که کدام‌یک ازما بزرگتر است. | ۴۶ |
47 But Jesus, knowing what they were arguing about, picked up and placed a small child next to him.
| عیسی خیال دل ایشان راملتفت شده طفلی بگرفت و او را نزد خود برپاداشت. | ۴۷ |
48 Then he said to them, “Anyone who accepts this little child in my name accepts me, and anyone who accepts me accepts the one who sent me. Whoever is least among you all is the greatest.”
| و به ایشان گفت: «هر‌که این طفل را به نام من قبول کند، مرا قبول کرده باشد و هر‌که مراپذیرد، فرستنده مرا پذیرفته باشد. زیرا هر‌که ازجمیع شما کوچکتر باشد، همان بزرگ خواهدبود.» | ۴۸ |
49 John spoke up, saying, “Master, we saw someone driving out demons in your name and we tried to stop him because he wasn't one of us.”
| یوحنا جواب داده گفت: «ای استادشخصی را دیدیم که به نام تو دیوها را اخراج می‌کند و او را منع نمودیم، از آن رو که پیروی مانمی کند.» | ۴۹ |
50 “Don't stop him,” Jesus replied. “Anyone who isn't against you is for you.”
| عیسی بدو گفت: «او را ممانعت مکنید. زیرا هر‌که ضد شما نیست با شماست.» | ۵۰ |
51 As the time approached for him to ascend to heaven, Jesus was determined to go to Jerusalem.
| و چون روزهای صعود او نزدیک می‌شدروی خود را به عزم ثابت به سوی اورشلیم نهاد. | ۵۱ |
52 He sent messengers on ahead to a Samaritan village to get things ready for him.
| پس رسولان پیش از خود فرستاده، ایشان رفته به بلدی از بلاد سامریان وارد گشتند تا برای اوتدارک بینند. | ۵۲ |
53 But the people would not welcome him because he was determined to press on to Jerusalem.
| اما او را جای ندادند از آن رو که عازم اورشلیم می‌بود. | ۵۳ |
54 When James and John saw this, they asked Jesus, “Master, do you want us to call fire down from heaven to burn them up?”
| و چون شاگردان او، یعقوب و یوحنا این را دیدند گفتند: «ای خداوند آیا می‌خواهی بگوییم که آتش از آسمان باریده اینها را فرو‌گیرد چنانکه الیاس نیز کرد؟ | ۵۴ |
55 But Jesus turned, and reprimanded them.
| آنگاه روی گردانیده بدیشان گفت: «نمی دانید که شما ازکدام نوع روح هستید. | ۵۵ |
56 Then they proceeded to another village.
| زیرا که پسر انسان نیامده است تا جان مردم را هلاک سازد بلکه تانجات دهد.» پس به قریه‌ای دیگر رفتند. | ۵۶ |
57 While they were walking, one man told Jesus, “I will follow you wherever you go!”
| و هنگامی که ایشان می‌رفتند در اثنای راه شخصی بدو گفت: «خداوندا هر جا روی تو رامتابعت کنم.» | ۵۷ |
58 Jesus told the man, “Foxes have their dens, and wild birds have their nests, but the Son of man doesn't even have a place to rest his head.”
| عیسی به وی گفت: «روباهان راسوراخها است و مرغان هوا را آشیانه‌ها، لیکن پسر انسان را جای سر نهادن نیست.» | ۵۸ |
59 He told another man, “Follow me.” But the man replied, “Master, first let me go home and bury my father.”
| و به دیگری گفت: «از عقب من بیا.» گفت: «خداوندااول مرا رخصت ده تا بروم پدر خود را دفن کنم.» | ۵۹ |
60 “Let the dead bury their own dead,” Jesus replied. “You go and proclaim God's kingdom.”
| عیسی وی را گفت: «بگذار مردگان مردگان خود را دفن کنند. اما تو برو و به ملکوت خداموعظه کن.» | ۶۰ |
61 Another man said, “Lord, I will follow you! But first let me go home and say goodbye to my family.”
| و کسی دیگر گفت: «خداوندا تورا پیروی می‌کنم لیکن اول رخصت ده تا اهل خانه خود را وداع نمایم.» | ۶۱ |
62 But Jesus told him, “Nobody once they've started plowing and then looks back is fit for God's kingdom.”
| عیسی وی را گفت: «کسی‌که دست را به شخم زدن دراز کرده از پشت سر نظر کند، شایسته ملکوت خدا نمی باشد.» | ۶۲ |
