John 11
1 A man named Lazarus was sick. He lived in Bethany with his sisters Mary and Martha.
Лазарус дегән бир адәм кесәл болуп қалған еди. У Мәрйәм вә һәдиси Марта турған, Бәйт-Ания дегән кәнттә туратти
2 Mary was the one who had anointed the Lord with perfume and wiped his feet with her hair. It was her brother Lazarus who was sick.
(бу Мәрйәм болса, Рәбгә хушбуй майни сүркигән, путлирини өз чачлири билән ертип қурутқан һелиқи Мәрйәм еди; кесәл болуп ятқан Лазарус униң иниси еди).
3 So the sisters sent a message to Jesus: “Lord, your close friend is sick.”
Лазарусниң һәдилири Әйсаға хәвәрчи әвәтип: «И Рәб, мана сән сөйгән [достуң] кесәл болуп қалди» дәп йәткүзди.
4 When Jesus heard the news he said, “The end result of this sickness will not be death. Through this God's glory will be revealed so that the Son of God may be glorified.”
Лекин Әйса буни аңлап: — Бу кесәлдин өлүп кәтмәйду, бәлки бу арқилиқ Худаниң Оғли улуқлинип, Худаниң шан-шәриви аян қилиниду — деди.
5 Even though Jesus loved Martha, Mary, and Lazarus,
Әйса Марта, сиңлиси вә Лазарусни толиму сөйәтти.
6 and had heard that Lazarus was sick, he remained where he was for two more days.
Шуңа у Лазарусниң кесәл екәнлигини аңлиған болсиму, өзи туруватқан җайда йәнә икки күн турди.
7 Then he told the disciples, “Let's return to Judea.”
Андин кейин у мухлислириға: — Йәһудийәгә қайта барайли! — деди.
8 The disciples replied, “Rabbi, just a few days ago the Jews were trying to stone you. Do you really want to go back there now?”
Мухлислири униңға: — Устаз, йеқиндила [у йәрдики] Йәһудийлар сени чалма-кесәк қилмақчи болған турса, йәнә у йәргә қайта барамсән? — дейишти.
9 “Aren't there twelve hours in a day?” Jesus replied.
Әйса мундақ деди: — Күндүздә он икки саат бар әмәсму? Күндүзи йол маңған киши путлашмас, чүнки у бу дунияниң йоруғини көриду.
10 “If you walk during the day you don't stumble because you can see where you're going by the light of this world. But if you walk during the night you stumble because you have no light.”
Лекин кечиси йол маңған киши путлишар, чүнки униңда йоруқлуқ йоқтур.
11 After telling them this, he said, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I'm going to go there and wake him up!”
Бу сөзләрни ейтқандин кейин, у: — Достимиз Лазарус ухлап қалди; мән уни уйқисидин ойғатқили баримән, — дәп қошуп қойди.
12 The disciples said, “Lord, if he's sleeping then he'll get better.”
Шуңа мухлислар униңға: — И Рәб, ухлиған болса, яхши болуп қалиду, — деди.
13 Jesus had been referring to the death of Lazarus, but the disciples thought he meant actual sleep.
Һалбуки, Әйса Лазарусниң өлүми тоғрилиқ ейтқан еди, лекин улар у дәм елиштики уйқини дәватиду, дәп ойлашти.
14 So Jesus told them plainly, “Lazarus is dead.
Шуңа Әйса уларға очуғини ейтип: — Лазарус өлди, — деди.
15 For your sake I'm glad I wasn't there, because now you will be able to trust in me. Let's go and see him.”
— Бирақ силәрни дәп, силәрниң етиқат қилишиңлар үчүн, [униң қешида] болмиғанлиғимға хошалмән. Әнди униң йениға барайли, — деди.
16 Thomas, the Twin, said to his fellow-disciples, “Let's go too so we can die with him.”
«Қош гезәк» дәп атилидиған Томас башқа мухлисдашлириға: — Бизму униң билән биллә барайли һәм униң билән биллә өләйли, — деди.
17 When he arrived, Jesus learned that Lazarus had been in the tomb for four days.
Әйса мухлислири билән Бәйт-Анияға барғанда, Лазарусниң йәрликкә қоюлғиниға аллиқачан төрт күн болғанлиғи униңға мәлум болди.
18 Bethany was just two miles from Jerusalem,
Бәйт-Ания Йерусалимға йеқин болуп, униңдин алтә чақиримчә жирақлиқта еди,
19 and many Jews had come to console Mary and Martha at the loss of their brother.
шуниң билән нурғун Йәһудийлар Марта билән Мәрйәмгә иниси тоғрисида тәсәлли бәргили уларниң йениға кәлгән еди.
20 When Martha found out that Jesus was coming, she went to meet him, but Mary stayed at home.
Марта әнди Әйсаниң келиватқинини аңлапла, униң алдиға чиқти. Лекин Мәрйәм болса өйидә олтирип қалди.
21 Martha said to Jesus, “Lord, if you'd been here, my brother wouldn't have died.
Марта әнди Әйсаға: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти.
22 But I'm certain that even now God will give you whatever you ask.”
Һелиһәм Худадин немини тилисәң, Униң саңа шуни беридиғанлиғини билимән, — деди.
23 Jesus told her, “Your brother will rise again.”
— Иниң қайта тирилиду, — деди Әйса.
24 “I know he will rise again in the resurrection at the last day,” Martha answered.
Марта: — Ахирқи күнидә, йәнә тирилиш күнидә униң җәзмән тирилидиғанлиғини билимән, — деди.
25 Jesus said, “I am the resurrection and the life. Those who trust in me will live, even though they die.
Әйса униңға: — Тирилиш вә һаятлиқ мән өзүмдурмән; маңа етиқат қилғучи киши өлсиму, һаят болиду;
вә һаят туруп, маңа етиқат қилғучи әбәдил-әбәт өлмәс; буниңға ишинәмсән? (aiōn g165)
27 “Yes, Lord,” she replied, “I believe you are the Messiah, the Son of God, the one expected to come to this world.”
У униңға: — Ишинимән, и Рәб; сениң дунияға келиши муқәррәр болған Мәсиһ, Худаниң Оғли екәнлигиңгә ишинимән.
28 When she had said this, she went and told her sister Mary in private, “The Teacher's here, and asking to see you.”
Буни дәп болуп, у берип сиңлиси Мәрйәмни астиғина чақирип: — Устаз кәлди, сени чақириватиду, — деди.
29 As soon as she heard, Mary quickly got up and went to see him.
Мәрйәм буни аңлап, дәрһал орнидин туруп, униң алдиға барди
30 Jesus hadn't arrived in the village yet. He was still at the place where Martha had met him.
(шу пәйттә Әйса техи йезиға кирмигән болуп, Марта униң алдиға меңип, учришип қалған йәрдә еди).
31 The Jews who had been comforting Mary in the home saw how she'd got up quickly and left. So they followed her, thinking she was going to the tomb to weep there.
Әнди [Мәрйәмгә] тәсәлли бериватқан, өйдә униң билән олтарған Йәһудийлар униң алдирап қопуп сиртқа чиқип кәткинини көрүп, уни қәбиргә берип шу йәрдә жиға-зерә қилғили кәтти, дәп ойлап, униң кәйнидин меңишти.
32 When Mary arrived at the place where Jesus was and saw him, she fell at his feet and said, “Lord, if you'd been here, my brother wouldn't have died.”
Мәрйәм әнди Әйса бар йәргә барғанда уни көрүп, айиғиға өзини етип: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти! — деди.
33 When Jesus saw her crying, and the Jews who had come with her crying as well, he was very troubled and upset.
Әйса Мәрйәмниң жиға-зерә қилғинини, шундақла униң билән биллә кәлгән Йәһудий хәлиқниң жиға-зерә қилишқинини көргәндә, роһида қаттиқ пиған чекип, көңли толиму беарам болди вә:
34 “Where have you laid him?” he asked. They replied, “Lord, come and see.”
— Уни қәйәргә қойдуңлар? — дәп сориди. — И Рәб, келип көргин, — дейишти улар.
35 Then Jesus cried too.
Әйса көз йеши қилди.
36 “See how much he loved him,” the Jews said.
Йәһудий хәлқи: — Қараңлар, у уни қанчилик сөйгән! — дейишти.
37 But some of them said, “If he could open the eyes of a blind man, couldn't he have kept Lazarus from dying?”
Вә улардин бәзилири: — Қариғуниң көзини ачқан бу киши кесәл адәмни өлүмдин сақлап қалалмасмиди? — дейишти.
38 Very troubled, Jesus went to the tomb. It was a cave with a large stone placed at the entrance.
Әйса ичидә йәнә қаттиқ пиған чекип, қәбирниң алдиға барди. Қәбир бир ғар еди; униң кириш ағзиға чоң бир таш қоюқлуқ еди.
39 “Remove the stone,” Jesus told them. But Martha, the dead man's sister, said, “Lord, by now there will be a terrible smell, for he's been dead for four days.”
Әйса: — Ташни еливетиңлар! — деди. Өлгүчиниң һәдиси Марта: — И Рәб, йәрликкә қойғили төрт күн болди, һазир у пурап кәткәнду, — деди.
40 “Didn't I tell you that if you trusted me you would see God's glory?” Jesus replied.
Әйса униңға: — Мән саңа: «Етиқат қилсаң, Худаниң шан-шәривини көрисән» дегән едимғу! — деди.
41 So they removed the stone. Jesus looked heavenwards, and said, “Father, thank you for listening to me.
Буниң билән халайиқ ташни еливәтти. Әйса көзлирини асманға тикип мундақ дуа қилди: — И Ата, тилигимни аңлиғиниң үчүн саңа тәшәккүр ейтимән.
42 I know you always listen to me. I said this because of the crowd standing here so that they will believe that you sent me.”
Тиләклиримни һемишә аңлайдиғанлиғиңни билимән; лекин шундақ болсиму, әтрапимдики мошу халайиқ сениң мени әвәткәнлигиңгә ишәнсун дәп, буни ейтиватимән!
43 After saying this, Jesus shouted, “Lazarus, come out!”
Бу сөзләрни қилғандин кейин, у жуқури авазда: — Лазарус, ташқириға чиқ! — дәп товлиди.
44 The dead man came out, his hands and feet bound with strips of linen, and with a cloth around his face. “Unbind him and set him free,” Jesus told them.
Өлгүчи қол-путлири кепәнләнгән, еңиги теңилған һалда ташқириға чиқти. Әйса уларға: — Кепәнни йешиветип, уни азат қилиңлар! — деди.
45 Consequently many of the Jews who had come to comfort Mary and who saw what Jesus did put their trust in him.
Мәрйәмниң йениға пәтә қилип келип, униң әмиллирини көргән Йәһудийлар ичидин нурғунлири униңға етиқат қилди.
46 But others went to the Pharisees and told them what Jesus had done.
Лекин уларниң ичидә бәзилири Пәрисийләрниң йениға берип, Әйсаниң қилған ишлирини мәлум қилишти.
47 Then the chief priests and the Pharisees called a meeting of the ruling council. “What shall we do?” they asked. “This man is doing many miracles.
Шуңа баш каһинлар вә Пәрисийләр Йәһудийларниң кеңәшмисини жиғип: — Қандақ қилишимиз керәк? Бу адәм нурғун мөҗизилик аламәтләрни яритиватиду.
48 If we allow him to continue, everybody will believe in him, and then the Romans will destroy both the Temple and our status as a nation.”
Униңға шундақ йол қоюп беривәрсәк, һәммә адәм униңға етиқат қилип кетиду. Шундақ болғанда, Римлиқлар келип бу бизниң җайимиз вә қовмимизни вәйран қиливетиду! — дейишти.
49 “You don't understand anything!” said Caiaphas, who was high priest that year.
Уларниң ичидә бири, йәни шу жили баш каһин болған Қаяфа: — Силәр һеч немини билмәйдикәнсиләр!
50 “Can't you see that it's better for you that one man die for the people so that the whole nation won't be destroyed?”
Пүтүн хәлиқниң һалак болушиниң орниға, бирла адәмниң улар үчүн өлүшиниң әвзәллигини чүшинип йәтмәйдикәнсиләр, — деди
51 He didn't say this on his own behalf, but as chief priest that year he was prophesying that Jesus would die for the nation.
(бу сөзни у өзлүгидин ейтмиған еди; бәлки у шу жили баш каһин болғанлиғи үчүн, Әйсаниң [Йәһудий] хәлқи үчүн, шундақла пәқәт у хәлиқ үчүнла әмәс, бәлки Худаниң һәр янға тарқилип кәткән пәрзәнтлириниң һәммисини бир қилип уюштуруш үчүн өлидиғанлиғидин алдин бешарәт берип шундақ дегән еди).
52 And this was not just for the Jewish nation, but for all the scattered children of God so that they might be gathered together and be made into one.
53 From that time on they plotted how they might kill Jesus.
Шуниң билән улар мәслиһәтлишип, шу күндин башлап Әйсани өлтүрүветишни қәстлиди.
54 So Jesus did not travel openly among the Jews but went to a town called Ephraim in the region near the desert and stayed there with his disciples.
Шуниң үчүн Әйса әнди Йәһудийлар арисида ашкарә жүрмәйтти, у у йәрдин айрилип чөлгә йеқин райондики Әфраим исимлиқ бир шәһиригә берип, мухлислири билән у йәрдә турди.
55 It was nearly time for the Jewish Passover, and many people went from the countryside to Jerusalem to purify themselves for the Passover.
Әнди Йәһудийларниң «өтүп кетиш һейти»ға аз қалған еди. Нурғун кишиләр таһарәтни ада қилиш үчүн, һейттин илгири йезилардин Йерусалимға келишти.
56 People were looking for Jesus and talking about him as they stood in the Temple. “What do you think?” they asked each other. “Isn't he coming to the festival?”
Шуниң билән биллә шу кишиләр Әйсани издәшти. Улар ибадәтханида жиғилғанда бир-биригә: — Қандақ ойлаватисиләр? У һейт өткүзгили кәлмәсму? — дейишти.
57 The chief priests and the Pharisees had given orders that anyone who knew where Jesus was should report it so they could arrest him.
Баш каһинлар билән Пәрисийләр болса уни тутуш үчүн, һәр кимниң униң қәйәрдилигини билсә, мәлум қилиши тоғрилиқ пәрман чиқарған еди.
