James 1
1 This letter comes from James, servant of God and of the Lord Jesus Christ. It is sent to the twelve tribes scattered abroad. Best wishes to you!
Si Santiago, ulipon sa Dios ug sa Ginoong Jesu-Cristo, nganha sa napulo ug duha ka mga banay nga nanghitibulaag: Komusta.
2 My friends, choose to stay happy even when all kinds of troubles come your way,
Mga igsoon ko, isipa nga maoy tumang kalipay sa diha nga igakasugat ninyo ang nagkalainlaing mga panulay,
3 because you know that endurance comes from dealing with challenges to your trust in God.
kay kamo nahibalo nga ang pagsulay sa inyong pagtoo mosangpot sa pagkamainantuson;
4 Let your endurance become as strong as possible, so that you will be completely mature, without any shortcomings.
mao lamang nga kinahanglan ang pagkamainantuson inyong tugotan sa hingpit nga pagbuhat aron kamo mamahingpit ug masangkap nga walay makulang.
5 If any of you need wisdom, ask God, who gives generously to everyone without holding back.
Ug kon aduna man kaninyoy nakulangan ug kaalam, papangayoa siya sa Dios nga nagapanghatag ngadto sa tanang mga tawo sa madagayaon gayud ug sa walay pagpamoyboy, ug kini igahatag kaniya.
6 But when you ask, remember to trust in God—don't have any doubts. Someone who doubts is like the crashing waves of the sea, tossed about and driven by the wind.
Hinoon kinahanglan nga mangayo siya uban sa pagtoo, sa walay pagduhaduha; kay siya nga nagaduhaduha, sama sa balud sa dagat nga ginahandos ug ginakosokoso sa hangin.
7 Nobody like that should think they'll get anything from the Lord—
Ayaw ipadahum sa maong tawo nga siya adunay madawat gikan sa Ginoo,
8 their minds think every which way, and they're unstable in whatever they do.
siya nga maoy tawong tagurhag panghunahuna, nga mabalhinon sa tanan niyang mga paagi.
9 Believers who are born poor should take pride in the high position they've been given,
Ang igsoon nga anaa sa ubos nga kahimtang kinahanglan magakalipay nga mapasigarbohon tungod sa iyang paghituboy,
10 while the rich should “boast” in the humble position they now have, since they will fade away like flowers in the field.
ug ang dato kinahanglan magakalipay tungod sa iyang pagkaubos, kay maingon sa mga bulak sa tanaman siya mahanaw ra.
11 For the sun rises along with the blistering wind and scorches the grass. The flowers fall and their beauty is marred. Everything the rich achieve will fade in just the same way.
Kay ang Adlaw mosubang sa magaalagiting nga kainit ug ang tanaman malaya, ug ang kabulakan mangatagak, ug ang ilang katahum mawagtang. Sa ingon usab niana, ang tawong dato mahanaw ra sa taliwala sa iyang mga pagpahigayon.
12 Happy is anyone who patiently endures temptation, for when they've proved that they are trustworthy, they will receive the crown of life which God promises to those who love him.
Bulahan ang tawo nga moantus sa mga pagsulay kay human siya makaantus sa pagsulay, iyang madawat ang purongpurong nga kinabuhi, nga gisaad sa Dios kanila nga nagahigugma kaniya.
13 Nobody should say when they're tempted, “I'm being tempted by God.” For God is not tempted by evil, nor does he tempt anyone.
Ayaw ipaingon ni bisan kinsa sa diha nga siya pagatintalon, "Ako gitintal sa Dios"; kay ang Dios dili arang matintal ug dautan, ug walay bisan kinsa nga iyang pagatintalon;
14 Temptations come from our own evil desires that lead us astray and entrap us.
hinonoa ang matag-usa ka tawo matintal sa diha nga madaldal ug mahaylo siya sa iyang kaugalingong pagpangibog.
15 Such desires lead to sin, and sin, when it's fully developed, causes death.
Ug ang pagpangibog, sa makapanamkon na, magapahimugsog sala; ug ang sala, inigkagulang na, manganak ug kamatayon.
16 My dear friends, don't be deceived.
Ayaw kamo pagpalimbong, hinigugma kong mga igsoon.
17 All that's good, every perfect gift, is from above, and comes down from the Father who made heaven's lights. Unlike them he doesn't change—he doesn't vary or cause shadows.
Ang tanang maayong hatag ug ang tanang hingpit nga gasa nagagikan sa kahitas-an, gikan sa Amahan sa mga kahayag kang kinsa walay pagkausab ni landong gumikan sa pagkabalhin.
18 He chose to give us new life through the word of truth, so that out of all his creation we would be very special to him.
Sa iyang kaugalingong kabubut-on kita iyang gipanganak pinaagi sa pulong sa kamatuoran aron kita mangahimong ingon sa mga pangunahang bunga sa iyang mga binuhat.
19 Remember this, my dear friends: everyone should be quick to listen but slow to speak, and slow to get angry,
Sabta ninyo kini, hinigugma ko nga mga igsoon. Kinahanglan nga ang matag-usa ka tawo magmaabtik sa pagpanimati, magmahinay sa pagsulti, magmahinay sa pagkasuko,
20 because human anger doesn't reflect the good character of God.
kay ang kasuko sa tawo dili mosangpot nianang pagkamatarung nga uyon sa Dios.
21 So get rid of all that's filthy and evil. Humbly accept the word that's been implanted within you—for this is what can save you.
Busa lugori ninyo ang inyong kaugalingon sa tanang buling ug sa naghingapin nga pagkadautan, ug dawata ninyo sa kaaghop ang tinanum nga pulong nga arang makaluwas sa inyong mga kalag.
22 But do what the word says—don't just listen to it and delude yourselves.
Hinoon tumana ninyo ang pulong, ug dili kay magpaminaw ra kamo niini, nga sa ingon ginalimbongan kamo sa inyong kaugalingon.
23 If you just listen to the word, and don't act on it, it's like staring at your own face in a mirror.
Kay kon adunay tawo nga igo rang maminaw sa pulong ug dili motuman niini, siya mahisama sa usa ka tawo nga nagasud-ong diha sa salamin sa iyang nawong nga dala pa sa iyang pagkatawo;
24 You see yourself, but then you leave, and immediately forget what you looked like.
kay siya magasud-ong sa iyang kaugalingon ug unya molakaw ug dihadiha mahikalimot lang dayon unsang pagkadagwaya siya.
25 But if you look to the perfect law of freedom and follow it, not as someone who just listens and then forgets, but as someone who acts on it—then you will be blessed in what you do.
Apan siya nga nagatutok ngadto sa hingpit nga kasugoan nga nagahatag sa kagawasan, ug nagapadayon siya sa pagtutok niini sanglit dili man siya tigpaminaw ra nga nagakalimot kondili tigbuhat nga nagabuhat, siya malipay diha sa iyang pagbuhat.
26 If you think you're religious, but don't control what you say, you deceive yourself—your religion is pointless.
Kon adunay magahunahuna nga siya rilihiyoso, ug wala siya magpugong sa iyang dila hinonoa nagalimbong sa iyang kaugalingong kasingkasing, ang rilihiyon niining tawhana dili magpulos.
27 In the eyes of our God and Father, religion that's pure and genuine is to visit orphans and widows in their suffering, and to keep yourself from being contaminated by the world.
Ang rilihiyon nga putli ug dili bulingon sa atubangan sa Dios nga atong Amahan mao kini: ang pagduaw sa mga ilo ug mga babayeng balo sa ilang mga pagkaguol, ug ang pag-amping sa kaugalingon nga dili mahugawan sa kalibutan.
