Acts 10
1 In Caesarea lived a man named Cornelius who was a Roman centurion of the Italian battalion.
Ug didto sa Cesarea may usa ka lalaki nga ginganlan si Cornelio, nga kapitan sa kasundalohan nga ginatawag nga Panon nga Italyanhon.
2 He was a religious man who, together with everyone in his household, had great reverence for God. He gave generously to the poor, and prayed regularly to God.
Siya maoy usa ka tawong masimbahon ug uban sa iyang tibuok panimalay siya mahadlokon sa Dios, naghatag ug daghang limos ngadto sa mga tawo, ug nag-ampo kanunay sa Dios.
3 At about 3 p.m. one day he had a vision in which he saw very clearly an angel of God who came to him and called to him, “Cornelius!”
Ug sa may ikatulo ang takna sa hapon, iyang nakita sa tin-aw gayud, diha sa panan-awon, ang usa ka manolunda sa Dios nga misulod ug miingon kaniya, "Cornelio."
4 Frightened, Cornelius stared at him and asked, “What do you want, Lord?” “God has paid attention to your prayers, and recognized your generosity to the poor,” he told Cornelius.
Ug siya mitutok kaniya uban sa kalisang, ug miingon, "Unsa man unta, Senyor?" Ug siya mitubag kaniya, "Ang imong mga pag-ampo ug mga paglimos misulbong sa itaas aron mahimong handumanan diha sa atubangan sa Dios.
5 “Now send some men to Joppa, and fetch Simon, also called Peter,
Ug karon magsugo kag mga tawo ngadto sa Jope ug ipadala nganhi ang usa ka Simon nga ginganlag Pedro.
6 who is staying at Simon the tanner's house down by the sea-shore.”
Siya anaa mag-abut sa ka Simon nga magpapanit, kinsang balay anaa sa ubay sa dagat."
7 When the angel who had spoken to him had left, Cornelius called in two of his house-servants and a soldier of his personal guard, a religious man.
Ug sa nakapahawa na ang manolunda nga nakigsulti kaniya, si Cornelio mitawag sa duha sa iyang mga binatonan ug sa usa ka masimbahong sundalo nga usa sa mga tig-alagad kaniya,
8 After he'd explained to them all that had happened he sent them to Joppa.
ug sa iya na silang nasuginlan sa tanan, sila iyang gipagikan ngadto sa Jope.
9 The next day, as they were on their way and approaching the city, Peter went up onto the top of the house to pray. It was about noon,
Ug sa sunod nga adlaw, sa nanaglakaw pa sila ug nagkahiduol na sa lungsod, si Pedro misaka sa atop sa balay sa may kaudtohon aron sa pag-ampo.
10 and he was getting hungry, wanting to eat. But while the meal was being prepared, he fell into a trance, and
Ug siya mibatig dakung kagutom ug nangandoyg makaon; apan samtang nanaghikay pa sila niini, siya gipanawan.
11 he saw heaven opened. He saw something coming down that looked like a large sheet held by its four corners, being lowered onto the earth.
Ug iyang nakita ang langit nga inablihan, ug ang usa ka butang nga nagkanaug nga ingon sa usa ka dakung habol, nga pinaagi sa upat niini ka mga kanto nga hiniktan, kini gitonton paingon sa yuta.
12 Inside were all kinds of animals and reptiles and birds.
Sa sulod niini diha ang tanang matang sa mga mananap nga tagup-at ug tiil ug sa mga nanagsaguyod sa yuta, ug sa mga langgam sa kahanginan.
13 He heard a voice say, “Get up Peter, kill and eat!”
Ug miabut kaniya ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Tumindog ka, Pedro; pag-ihaw ug kamaon ka."
14 But Peter replied, “Certainly not, Lord! I have never eaten anything that is impure and unclean.”
Apan si Pedro miingon, "Dili ko, Ginoo; kay wala pa gayud akoy nakaon nga dili binalaan o nga mahugaw."
15 He heard the voice speak again, “Don't you call unclean what God has made clean!”
Ug ang tingog miabut kaniya pag-usab sa ikaduha nga nag-ingon, "Ayaw paghinganlig dili binalaan ang mga butang nga nahinloan na sa Dios."
16 This happened three times, and then the sheet was quickly taken back into heaven.
Ug kini nahitabo sa makatulo, ug sa kalit kadto gibira ngadto sa langit.
17 While Peter was puzzling over what the vision he'd seen really meant, the men sent by Cornelius had found out where Simon's house was and were standing at the gate.
Ug samtang si Pedro nalibog pa sa iyang hunahuna kon unsa kaha ang kahulogan niadtong panan-awon nga iyang nakita, tan-awa, ang mga tawo nga gisugo ni Cornelio nanagtindog sa pultahan sa gawas, tapus nila masusi kon diin ang balay ni Simon.
18 They called out, asking whether Simon, also called Peter, was staying there.
Ug sila nanawag sa pagpangutana kon nag-abut ba didto si Simon nga ginganlag Pedro.
19 While Peter was still wondering about the vision, the Spirit said to him, “Look, there are three men looking for you.
" Ug samtang si Pedro namalandong mahitungod sa panan-awon, ang Espiritu miingon kaniya, " Tan-awa, anaay tulo ka tawo nga nangita kanimo.
20 Get up, go downstairs, and go with them. Don't worry at all because I'm the one who sent them.”
"Tindog ug kumanaug ka, ug umuban ka kanila sa walay pag-ukon-ukon; kay ako mao ang nagpaanhi kanila."
21 So Peter went downstairs to meet the men. “I'm the one you're looking for,” he said. “Why are you here?”
Ug si Pedro mikanaug ngadto sa mga tawo ug miingon kanila, "Ako mao ang inyong gipangita. Unsa bay hinungdan sa inyong pag-anhi?"
22 “We come from Cornelius, a good, religious man who has reverence for God and is widely respected among the Jewish people,” they replied. “A holy angel instructed him to send for you to come to his house so he can hear what you have to tell him.”
Ug sila mitubag kaniya, "Si Kapitan Cornelio, nga usa ka tawong matarung ug mahadlokon sa Dios, nga mahitungod kaniya ang tibuok nasud sa mga Judio aduna ganiy maayong pagpanghimatuod, gimandoan sa usa ka balaang manolunda sa pagpakuha kanimo ngadto sa iyang balay, ug sa pagpatalinghug sa imong isulti kaniya."
23 So he invited them in and they stayed there. The next day he got up and left with them. Some of the brothers from Joppa went with them too.
Ug sila iyang gipasulod ug gipaabut.
24 The following day they arrived in Caesarea where Cornelius was waiting for them with his relatives and close friends whom he'd called together.
Ug sa sunod nga adlaw sila nahiabut sa Cesarea. Ug si Cornelio nga nagpaabut kanila, nagpatigum sa iyang mga paryenti ug suod nga mga higala.
25 When Peter entered the house, Cornelius met him and fell down at his feet and worshiped him.
Ug sa pagsulod ni Pedro sa balay, si Cornelio misugat sa pagdawat kaniya ug mihapa sa iyang tiilan ug misimba kaniya.
26 But Peter pulled him back up, telling him, “Stand up! I'm only a man!”
Apan gipatindog siya ni Pedro nga nag-ingon, "Tumindog ka; ako gayud usab tawo."
27 Peter spoke with Cornelius, and then went on in where he found many other people waiting for him.
Ug sa nagpakigsulti siya kaniya, siya misulod ug didto iyang nakita ang daghang mga tawo nga nagkatigum.
28 He said to them, “You certainly know that it's not permitted for a Jew to be associated with or to visit foreigners. But God has shown me that it's not for me to call anyone impure or unclean.
Ug siya miingon kanila, "Kamo nasayud na nga maoy supak sa kasugoan alang sa usa ka Judio ang pagpakigharong o pagpamisita sa usa ka tawong dumuloong. Apan gipahibalo kanako sa Dios nga kinahanglan walay tawo nga akong pagaingnon nga dili binalaan o nga mahugaw.
29 That's why I came without any argument when I was sent for. So now I want to know the reason why you sent for me.”
Tungod niini, sa pagpakuha mo kanako, mianhi ako sa walay pag-ukon-ukon. Ug karon mangutana ako nganong gipakuha mo ako."
30 “Four days ago, at about this time—three in the afternoon—I was praying in my house,” Cornelius explained. “Suddenly I saw a man standing in front of me, dressed in clothes that shone brightly.
Ug si Cornelio miingon kaniya, "Upat na karon ka adlaw, sa may ingon niining taknaa karon, nagtuman ako sa haponon nga pag-ampo dinhi sa akong balay sa ikatulo ang takna. Ug tan-awa, mitungha sa atubangan ko ang usa ka lalaki nga nagbistig masilaw,
31 He told me, ‘Cornelius, your prayers have been heard, and God has recognized your generosity to the poor.
ug miingon kanako, `Cornelio, ang imong pag-ampo gipatalinghugan ug ang imong mga paglimos nahinumduman sa atubangan sa Dios.
32 Send someone to Joppa for Simon Peter. He's staying at Simon the tanner's house, down by the sea-shore.’
Busa, pagsugo ngadto sa Jope sa pagkuha kang Simon nga ginganlan ug Pedro; siya anaa mag-abut sa balay ni Simon nga magpapanit diha sa ubay sa dagat.'
33 So immediately I sent for you, and it was good of you to come. That's why we're all here, meeting together before God, ready to hear everything the Lord has told you.”
Busa, gipasugoan ko ikaw dihadiha, ug gikalooy mo ang pag-anhi. Ug kaming tanan ania karon dinhi sa atubangan sa Dios aron sa pagpatalinghug sa tanan nga gisugo kanimo sa Ginoo."
34 Peter replied, “I'm totally convinced that God has no favorites.
Ug unya si Pedro sa pagbungat sa iyang baba miingon, "Sa pagkatinuod naila ko nga ang Dios wala diay ing pinalabi sa mga tawo,
35 In every nation God accepts those who respect him, and do what is good and right.
hinonoa nga sa matag-usa ka nasud, iyang pagakahimut-an ang bisan kinsa nga magakahadlok kaniya ug magabuhat sa matarung.
36 You know the message he sent to Israel, sharing the good news of peace that comes from Jesus Christ, who is Lord of all.
Kamo nahibalo sa pulong nga gipadala sa Dios ngadto sa kaliwatan ni Israel, sa iyang pagwali sa Maayong Balita sa pakigdait pinaagi kang Jesu-Cristo (siya mao ang Ginoo sa tanan),
37 You know that this good news spread throughout Judea, beginning in Galilee, following John's call to baptism.
sa pulong nga nasangyaw sa tibuok Judea, nga dito magsugod sa Galilea tapus sa pagbautismo nga gimantala ni Juan:
38 It's about Jesus of Nazareth—how God anointed him with the Holy Spirit and with power, and how he went around doing good, healing all those who were under the devil's control, for God was with him.
mahitungod kang Jesus nga taga-Nazaret, giunsa sa Dios pagdihog kaniyag Espiritu Santo ug gahum; giunsa niya pagpangadto-adto sa paghimog mga kaayohan ug sa pagpang-ayo sa tanang gisakit sa yawa, kay ang Dios uban man kaniya.
39 We can testify to all that he did in Judea and Jerusalem. They killed him by hanging him on a cross.
Ug kami maoy mga saksi sa tanang gipamuhat niya sulod sa kayutaan sa mga Judio ug sa Jerusalem. Ug siya ilang gipatay pinaagi sa pagbitay kaniya diha sa kahoy.
40 But God raised him back to life on the third day, and had him appear,
Apan sa Dios gibanhaw siya sa ikatulo ka adlaw ug gitugot nga siya igapakita,
41 not to everyone, but to those witnesses chosen by God—including us, who ate and drank with him after he rose from the dead.
dili ngadto sa tanang tawo kondili nganhi kanamo nga gipili sa Dios ingon nga mga saksi, nga nangaon ug nanginom uban kaniya human siya mabanhaw gikan sa mga patay.
42 He gave us the responsibility of publicly telling this to the people, to testify that he is the one God chose as the Judge of the living and the dead.
Ug siya misugo kanamo sa pagwali ngadto sa katawhan, ug sa pagpanghimatuod nga siya mao ang gitudlo sa Dios aron sa paghukom sa mga buhi ug sa mga patay.
43 He is the one all the prophets spoke about, that everyone who trusts in him will receive forgiveness through his name.”
Kaniya ang tanang mga profeta nanghimatuod nga ang tanang magatoo kaniya magadawat sa kapasayloan sa mga sala pinaagi sa iyang ngalan."
44 While Peter was still speaking, the Holy Spirit fell on all of them who were listening to the message.
Samtang si Pedro nagsulti pa niini, ang Espiritu Santo mikunsad diha sa tanan nga nakadungog sa pulong.
45 The Jewish believers who had come with Peter were astonished, because the gift of the Holy Spirit was also poured out on the foreigners.
Ug ang mga magtotoong may sirkunsisyon nga nanguban kang Pedro nahingangha nga ang gasa nga Espiritu Santo gibubo man usab diay diha sa mga Gentil.
46 They heard them speaking in tongues, glorifying God.
Kay sila nakabati man sa mga Gentil nga nanaglitok sa laing mga pinulongan ug nanag-ambahan sa Dios. Unya si Pedro miingon,
47 Then Peter asked, “Is anybody going to prevent them being baptized in water, since they have received the Holy Spirit just as we have?”
"Aduna bay makasalanta sa tubig aron dili kabautismohan sila nga nanagpakadawat sa Espiritu Santo sama kanato?"
48 He gave orders for them to be baptized in the name of Jesus Christ. Then they pleaded with him to spend some time with them.
Ug iyang gisugo sila sa pagpabautismo sa ngalan ni Jesu-Cristo. Ug unya ilang gihangyo siya sa pagpabilin pa ug pipila ka adlaw.
