John 11
1 Now a certain man, Lazarus of Bethany, the village of Mary and her sister Martha, was sick.
Nu was er een zieke, zekere Lázarus van Betánië, uit het dorp van Maria en van Marta, haar zuster.
2 (It was the Mary who [later] anointed the Lord with myrrh and wiped His feet with her hair whose brother Lazarus was sick.)
Het was de Maria, die den Heer met reukwerk gezalfd en zijn voeten met de haren afgedroogd heeft; de zieke Lázarus was haar broer.
3 So the sisters sent to Him saying, “Lord, please, the one you love is sick!”
De zusters lieten Hem dus berichten: Zie, Heer: hij, dien Gij liefhebt, is ziek.
4 Upon hearing it Jesus said, “This sickness is not unto death but for the glory of God, so that the Son of God may be glorified through it.”
Toen Jesus dit vernam, zeide Hij: Deze ziekte loopt niet uit op de dood, maar ze dient tot glorie van God, en om Gods Zoon te verheerlijken.
5 (Now Jesus loved Martha and her sister and Lazarus.)
Jesus had Marta, haar zuster en ook Lázarus lief.
6 So, when He heard that he was sick He stayed where He was two more days!
Toen Hij had vernomen, dat hij ziek was, bleef Hij toch nog twee dagen ter plaatse, waar Hij zich bevond.
7 Then after this He says to the disciples, “Let us go into Judea again.”
Nu eerst sprak Hij tot de leerlingen: Laten we weer naar Judea gaan.
8 The disciples say to Him, “Rabbi, the Jews were just now trying to stone you, and you are going back there?”
De leerlingen zeiden Hem: Rabbi, kort geleden zochten de Joden U te stenigen, en gaat Gij nu opnieuw daarheen?
9 Jesus answered: “Are there not twelve hours in the day? If anyone walks during the day he doesn't stumble, because he sees the light of this world.
Jesus antwoordde: Heeft de dag geen twaalf uren?
10 But if anyone walks in the night he does stumble, because the light is not in him.”
Zo iemand wandelt bij dag, dan stoot hij zich niet, omdat hij het licht dezer wereld ziet; maar als hij wandelt bij nacht, dan stoot hij zich, omdat hij geen licht heeft.
11 Having said these things He says to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going in order to awaken him.”
Zo sprak Hij. Daarna zei Hij tot hen: Onze vriend Lázarus is ingeslapen; maar Ik ga hem wekken.
12 His disciples said to Him, “Lord, if he is sleeping he will get well.”
Zijn leerlingen zeiden Hem: Heer, als hij slaapt, zal hij genezen.
13 But Jesus had spoken of his death, while they thought He was talking about natural sleep.
Maar Jesus had van zijn dood gesproken, terwijl zij meenden, dat Hij van gewoon inslapen sprak.
14 So then Jesus said to them plainly: “Lazarus died.
Daarom zei Jesus hun toen ronduit: Lázarus is gestorven.
15 And I am glad for your sakes that I was not there, so that you may believe. But let us go to him.”
En om u verheug Ik mij, dat Ik er niet aanwezig was, opdat gij geloven moogt. Maar laten we nu naar hem toegaan.
16 Then Thomas (called Twin) said to his fellow disciples, “Let's us go too, so that we may die with Him.”
Toen zei Tomas, ook Didumus geheten, tot zijn medeleerlingen: Laten ook wij gaan, om met Hem te sterven.
17 So when Jesus had come, He found that he had already been in the tomb four days.
Maar bij zijn aankomst vond Jesus hem reeds vier dagen in het graf.
18 (Now Bethany was near Jerusalem, about two miles away,
Daar Betánië dicht bij Jerusalem lag, op ongeveer vijftien stadiën afstand,
19 and many of the Jews had joined the women around Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.)
waren er veel Joden naar Marta en Maria gekomen, om haar hun rouwbeklag te doen over haar broer.
20 Then Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet Him; but Mary remained sitting at home.
Zodra Marta Jesus’ aankomst vernam, ging ze Hem tegemoet; Maria bleef thuis.
21 Then Martha said to Jesus: “Lord, if You had been here my brother would not have died.
En Marta zei tot Jesus: Heer, zo Gij hier waart geweest, was mijn broer niet gestorven.
22 But even now I know that whatever You ask of God, God will give You.”
Maar zelfs nu weet ik nog, dat God U zal geven, wat Gij Hem vraagt.
23 Jesus says to her, “Your brother will rise again.”
Jesus sprak tot haar: Uw broer zal verrijzen.
24 Martha says to Him, “I know that he will rise again in the resurrection at the last day.”
Marta zeide Hem: Ik weet, dat hij verrijzen zal bij de opstanding op de jongste dag.
25 Jesus said to her: “I am the resurrection and the life. The one who believes into me, though he may die, will live;
Jesus sprak tot haar: Ik ben de verrijzenis en het leven. Wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven;
26 and everyone who both lives and believes into me will never ever die. Do you believe this?” (aiōn g165)
en wie leeft en in Mij gelooft, zal niet sterven voor eeuwig. Gelooft ge dit? (aiōn g165)
27 She says to Him, “Yes, Lord, I have come to believe that You are the Messiah, the Son of God, the One coming into the world.”
Ze zeide Hem: Ja, Heer; ik geloof, dat Gij de Christus zijt, Gods Zoon, die in de wereld komt.
28 Having said these things she went and called her sister Mary, saying privately, “The Teacher is here and is calling you!”
Na deze woorden ging ze heen, om Maria, haar zuster, te roepen; heel in stilte zeide ze haar: De Meester is daar, en roept u.
29 Upon hearing it she gets up quickly and goes to Him.
Zodra deze het hoorde, stond ze haastig op, en ging naar Hem toe.
30 (Now Jesus had not yet entered the village, but was in the place where Martha met Him.
Jesus was nog niet in het dorp gekomen, maar bevond Zich nog op de plaats. waar Marta Hem had ontmoet.
31 Then the Jews who were with her in the house, consoling her, when they saw Mary get up quickly and go out, they followed her saying, “She is going to the tomb to weep there.”)
De Joden, die bij Maria in huis waren, om hun rouwbeklag te doen, zagen haar ijlings opstaan en heengaan; zij volgden haar, in de mening, dat ze naar het graf ging, om er te wenen.
32 Then, when Mary came where Jesus was, upon seeing Him she fell at His feet, saying to Him, “Lord, if You had been here my brother would not have died!”
Zodra Maria kwam, waar Jesus was, en Hem zag, viel ze voor zijn voeten neer, en sprak tot Hem: Heer, zo Gij hier waart geweest, was mijn broer niet gestorven.
33 So when Jesus saw her crying, and the Jews who had come with her crying, He groaned in the spirit and was troubled.
Toen Jesus haar zag wenen, en de Joden zag wenen, die haar vergezelden, werd Hij hevig bewogen en ontroerd.
34 And He said, “Where have you put him?” They say to Him, “Lord, come and see.”
Hij sprak: Waar hebt gij hem begraven? Ze zeiden Hem: Heer, kom het zien.
35 Jesus wept.
En Jesus weende.
36 So the Jews said, “See how he loved him!”
De Joden zeiden: Zie, hoe Hij hem liefhad.
37 But some of them said, “Couldn't this man, who opened the eyes of the blind, have also kept this one from dying?”
Maar sommigen hunner zeiden: Kon Hij, die de ogen van den blinde heeft geopend, niet even goed zorgen, dat deze niet stierf?
38 Then, groaning within Himself again, Jesus arrived at the tomb. It was a cave, and a stone was lying against it.
Jesus dan, opnieuw hevig bewogen, kwam bij het graf. Het was een grot, en een steen sloot de ingang af.
39 Jesus says, “Remove the stone!” Martha, the sister of the deceased, says to Him, “Lord, he already stinks; it's been four days!”
Jesus sprak: Neemt de steen weg. Marta, de zuster van den overledene, zeide Hem: Heer, hij riekt al; want het is reeds de vierde dag.
40 Jesus says to her, “Did I not say to you that if you believe you will see the glory of God?”
Jesus sprak tot haar: Heb Ik u niet gezegd: Wanneer ge gelooft, zult ge Gods heerlijkheid zien?
41 Then they took away the stone from where the deceased was lying. Jesus raised His eyes and said: “Father, I thank You that You heard me.
Men nam dus de steen weg. Toen sloeg Jesus de ogen omhoog, en sprak: Vader, Ik dank U, omdat Gij Mij hebt verhoord.
42 I know that You always hear me, but I spoke for the sake of the crowd standing around, so that they may believe that You sent me.”
Ik wist wel, dat Gij Mij altijd verhoort; maar Ik zeg het terwille van de omstaande menigte, opdat ze mogen geloven, dat Gij Mij gezonden hebt.
43 Upon saying these things He shouted with a loud voice, “Lazarus, come out!”
Na deze woorden riep Hij met luider stem: Lázarus, kom uit.
44 And out the deceased came! Bound hand and foot with bandages, and his face wrapped in a cloth. Jesus says to them, “Loose him and let him go.”
En de dode kwam te voorschijn, de voeten en handen in windsels gewikkeld, en zijn gezicht met een zweetdoek omwonden. Jesus zei hun: Maakt hem los, en laat hem gaan.
45 So many of the Jews who had come to Mary, and had seen what Jesus did, believed into Him.
Velen van de Joden, die naar Maria waren gekomen, en gezien hadden, wat Jesus gedaan had, geloofden daarom in Hem.
46 But some of them went off to the Pharisees and told them what Jesus had done.
Maar sommigen van hen liepen naar de farizeën, en deelden hun mee, wat Jesus gedaan had.
47 Then the chief priests and the Pharisees convened a council and said: “What can we do? Because this man performs many miraculous signs;
Toen riepen de opperpriesters en farizeën de Hoge Raad bijeen. Ze zeiden: Wat doen we? Want die man doet veel wonderen.
48 if we let him go on like this everybody will believe into him; and the Romans will come and take away both our place and our nation!”
Als we Hem zó laten begaan, zullen ze allemaal in Hem geloven; dan zullen de Romeinen komen, en ons land en volk verdelgen.
49 But one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them: “You know nothing at all!
Maar één hunner, Káifas, die dat jaar de hogepriester was, sprak tot hen: Weet gij geen uitkomst?
50 Nor do you consider that it is advantageous for us that one man should die on behalf of the people, rather than the whole nation perish!”
Beseft gij dan niet, dat het goed voor u is, dat één mens sterft voor het heil van het volk, en niet het hele volk te gronde gaat?
51 (Now he did not say this on his own, but being high priest that year he prophesied that Jesus was about to die on behalf of the nation;
Dit zei hij niet uit zichzelf. Maar als hogepriester van dat jaar profeteerde hij, dat Jesus sterven zou voor het heil van het volk;
52 and not only on behalf of the nation, but also to gather into one all the scattered children of God.)
en niet voor het volk alleen, maar ook om de verstrooide kinderen Gods bijeen te brengen.
53 So from that day on they really plotted to kill Him.
Van die dag af waren ze besloten, Hem te doden.
54 Therefore Jesus no longer moved about openly among the Jews, but went away from there into the country near the wilderness, to a town called Ephraim; and He stayed there with His disciples.
Daarom trad Jesus niet meer in het openbaar onder de Joden op, maar trok Hij Zich terug in een streek nabij de woestijn, in een stad, Efrem genaamd; en daar bleef Hij met zijn leerlingen.
55 Now the Jewish Passover was near, and many from the country went up to Jerusalem before the Passover in order to purify themselves.
Intussen was het paasfeest der Joden genaderd, en trokken er velen van het land nog vóór het paasfeest naar Jerusalem op, om zich te reinigen.
56 So they were looking for Jesus, and as they stood in the temple they were saying to each other, “What do you think—that he won't come to the feast at all?”
Ze zochten naar Jesus, en zeiden in de tempel onder elkander: Wat dunkt u? Zou Hij niet op het feest komen?
57 Now the chief priests and the Pharisees had together issued an edict that if anyone knew where He was he should report it, so they could arrest Him.
Maar de opperpriesters en de farizeën hadden bevel gegeven, het aan te brengen, wanneer iemand wist, waar Hij was; dan konden ze Hem gevangen nemen.
