Proverbs 20
1 Wine is a scorner, strong drink is raging; and whoso erreth thereby is not wise.
Rượu xúi người nhạo báng, thức uống say gây tiếng ồn. Ai để rượu hành là người mất khôn.
2 The terror of a king is as the roaring of a lion: he that provoketh him to anger sinneth against his own soul.
Vua thịnh nộ như sư tử rống; làm vua giận là hại chính mình!
3 It is an honour for a man to cease from strife; but every fool rusheth into it.
Tránh được tranh cạnh là điều vinh dự; chỉ dại dột mới sinh sự cãi nhau.
4 The sluggard will not plough by reason of the winter; he shall beg in harvest, and have nothing.
Người lười biếng không cày lúc mùa đông, đến mùa gặt đi xin, chẳng được gì.
5 Counsel in the heart of man is deep water, and a man of understanding draweth it out.
Mưu kế lòng người như giếng nước sâu, người thông sáng chỉ việc múc lấy.
6 Most men will proclaim every one his own kindness; but a faithful man who shall find?
Bao nhiêu người khoe nhân khoe nghĩa, nhưng kiếm đâu ra một người trung thành.
7 The righteous walketh in his integrity: blessed are his children after him!
Một người ngay có lòng chân thật; để lại phước lành cho cháu cho con.
8 A king sitting on the throne of judgment scattereth away all evil with his eyes.
Vua ngồi xử đoán, mắt tinh vi, phân biệt sàng sảy điều gian ác.
9 Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?
Ai dám bảo: “Tôi có lòng trong sạch, lương tâm tôi đã tẩy sạch tội rồi”?
10 Divers weights, divers measures, even both of them are abomination to Jehovah.
Người dùng cân lường gian trá— bị Chúa Hằng Hữu miệt khinh.
11 Even a child is known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.
Dù còn niên thiếu, tính tình đã bộc lộ, qua hành vi, biết nó thật hay không.
12 The hearing ear, and the seeing eye, Jehovah hath made even both of them.
Tai để nghe và mắt nhìn thấy— ấy là quà Chúa Hằng Hữu ban cho.
13 Love not sleep, lest thou come to poverty; open thine eyes, [and] thou shalt be satisfied with bread.
Mê ngủ quá, con sẽ nên nghèo khó. Siêng năng lên, con sẽ được no nê.
14 Bad! bad! saith the buyer; but when he is gone his way, then he boasteth.
Người mua luôn miệng chê: “Xấu, Xấu!” Trên đường về lại tự khen mình.
15 There is gold, and a multitude of rubies; but the lips of knowledge are a precious Jewel.
Vàng bạc ngọc ngà không khó kiếm, nhưng lời khôn ngoan quý giá biết bao.
16 Take his garment that is become surety [for] another, and hold him in pledge for strangers.
Phải nắm áo hắn vì hắn bảo lãnh cho người không quen, Hãy giữ vật làm tin vì hắn bảo lãnh cho đàn bà xa lạ.
17 Bread of falsehood is sweet to a man, but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
Bánh gian lận mới ăn thì ngon ngọt, nhưng vào miệng rồi, thành sỏi đá chai khô.
18 Plans are established by counsel; and with good advice make war.
Chỉ nhờ hội bàn mới thành kế hoạch; khi có cao kiến mới động binh đao.
19 He that goeth about talebearing revealeth secrets; therefore meddle not with him that openeth his lips.
Người mách lẻo tiết lộ điều bí mật, con đừng nên giao dịch với người hở môi.
20 Whoso curseth his father or his mother, his lamp shall be put out in the blackest darkness.
Ngọn đèn của người chửi cha mắng mẹ, phụt tắt đi giữa đêm tối âm u.
21 An inheritance obtained hastily at the beginning will not be blessed in the end.
Gia tài hưởng hấp tấp, phước hạnh chẳng bền lâu.
22 Say not, I will recompense evil: wait on Jehovah, and he shall save thee.
Đừng vội nói: “Thù tôi, tôi trả.” Nhưng hãy chờ Chúa Hằng Hữu giải cứu cho.
23 Divers weights are an abomination unto Jehovah; and a false balance is not good.
Trái cân non, chiếc cân giả, cả hai đều bị Chúa Hằng Hữu ghét bỏ.
24 The steps of a man are from Jehovah; and how can a man understand his own way?
Chúa Hằng Hữu dẫn đưa từng bước một, là người trần, ai hiểu được đường mình?
25 It is a snare to a man rashly to say, It is hallowed, and after vows to make inquiry.
Khấn nguyện với Đức Chúa Trời mà không suy xét là cạm bẫy cho chính mình.
26 A wise king scattereth the wicked, and bringeth the wheel over them.
Vua khôn ngoan áp dụng trọng hình, tẩy thanh phường gian tà.
27 Man's spirit is the lamp of Jehovah, searching all the inner parts of the belly.
Tâm linh con người là ngọn đèn của Chúa Hằng Hữu, soi thấu đến những nơi sâu kín trong lòng.
28 Mercy and truth preserve the king; and he upholdeth his throne by mercy.
Chỉ có lòng bác ái, chân thành, độ lượng, mới bảo đảm được ngôi nước quân vương.
29 The glory of young men is their strength; and the beauty of old men is the grey head.
Trai tráng nhờ sức mạnh được vẻ vang; bậc lão thành vinh quang vì tóc bạc.
30 Wounding stripes purge away evil, and strokes [purge] the inner parts of the belly.
Những thương tích làm sạch điều ác, còn roi vọt làm tinh khiết tấm lòng.
