Proverbs 1
1 Proverbs of Solomon, son of David, king of Israel:
| امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: |
2 to know wisdom and instruction; to discern the words of understanding;
| این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. |
3 to receive the instruction of wisdom, righteousness and judgment, and equity;
| آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. |
4 to give prudence to the simple, to the young man knowledge and discretion.
| این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت. |
5 He that is wise will hear, and will increase learning; and the intelligent will gain wise counsels:
| با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. |
6 to understand a proverb and an allegory, the words of the wise and their enigmas.
7 The fear of Jehovah is the beginning of knowledge: fools despise wisdom and instruction.
| ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. |
8 Hear, my son, the instruction of thy father, and forsake not the teaching of thy mother;
| ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، |
9 for they shall be a garland of grace unto thy head, and chains about thy neck.
| زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. |
10 My son, if sinners entice thee, consent not.
| وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. |
11 If they say, Come with us, let us lay wait for blood, let us lurk secretly for the innocent without cause;
| اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم |
12 let us swallow them up alive as Sheol, and whole, as those that go down into the pit; (Sheol h7585)
| و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585) |
13 we shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoil:
| از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ |
14 cast in thy lot among us; we will all have one purse:
| هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» |
15 — my son, walk not in the way with them, keep back thy foot from their path;
| پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ |
16 for their feet run to evil, and they make haste to shed blood.
| زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. |
17 For in vain the net is spread in the sight of anything which hath wings.
| یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. |
18 And these lay wait for their own blood; they lurk secretly for their own lives.
| ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. |
19 So are the paths of every one that is greedy of gain: it taketh away the life of its possessors.
| این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند. |
20 Wisdom crieth without; she raiseth her voice in the broadways;
| حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. |
21 she calleth in the chief [place] of concourse, in the entry of the gates; in the city she uttereth her words:
| مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید: |
22 How long, simple ones, will ye love simpleness, and scorners take pleasure in their scorning, and the foolish hate knowledge?
| «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ |
23 Turn you at my reproof: behold, I will pour forth my spirit unto you, I will make known to you my words.
| بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. |
24 Because I have called, and ye refused; I have stretched out my hand, and no one regarded;
| «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. |
25 and ye have rejected all my counsel, and would none of my reproof:
| شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. |
26 I also will laugh in your calamity, I will mock when your fear cometh;
| من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، |
27 when your fear cometh as sudden destruction, and your calamity cometh as a whirlwind; when distress and anguish come upon you:
| آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. |
28 — then will they call upon me, but I will not answer; they will seek me early, and shall not find me.
| «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ |
29 Because they hated knowledge, and did not choose the fear of Jehovah;
| زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. |
30 they would none of my counsel, they despised all my reproof:
| نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. |
31 therefore shall they eat of the fruit of their way, and be filled with their own devices.
| بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. |
32 For the turning away of the simple shall slay them, and the prosperity of the foolish shall cause them to perish.
| زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. |
33 But whoso hearkeneth unto me shall dwell safely, and shall be at rest from fear of evil.
| ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» |
