Proverbs 1
1 The parables of Solomon, son of David, king of Israel,
Davut oğlu İsrail Kralı Süleyman'ın özdeyişleri:
2 in order to know wisdom and discipline,
Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak, Akıllıca sözleri anlamak,
3 to understand words of prudence, and to accept the instruction of doctrine, justice and judgment, and equity,
Başarıya götüren terbiyeyi edinip Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,
4 so as to give discernment to little ones, knowledge and understanding to adolescents.
Saf kişiyi ihtiyatlı, Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.
5 By listening, the wise shall become wiser and the intelligent shall possess governments.
Özdeyişlerle benzetmeleri, Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın, Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.
6 He shall turn his soul to a parable and to its interpretation, to the words of the wise and their enigmas.
7 The fear of the Lord is the beginning of wisdom. The foolish despise wisdom as well as doctrine.
RAB korkusudur bilginin temeli. Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.
8 Listen, my son, to the discipline of your father, and forsake not the law of your mother,
Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
9 so that grace may be added to your head and a collar to your neck.
Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk, Boynun için gerdanlık olacaktır.
10 My son, if sinners should entice you, do not consent to them.
Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.
11 If they should say: “Come with us. We will lie in wait for blood. We will lay traps against the innocent, without cause.
Şöyle diyebilirler: “Bizimle gel, Adam öldürmek için pusuya yatalım, Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.
Onları ölüler diyarı gibi diri diri, Ölüm çukuruna inenler gibi Bütünüyle yutalım. (Sheol h7585)
13 We will discover every precious substance. We will fill our houses with spoils.
Bir sürü değerli mal ele geçirir, Evlerimizi ganimetle doldururuz.
14 Cast your lot with us. One purse will be for us all.”
Gel, sen de bize katıl, Tek bir kesemiz olacak.”
15 My son, do not walk with them. Preclude your feet from their paths.
Oğlum, böyleleriyle gitme, Onların tuttuğu yoldan uzak dur.
16 For their feet rush to evil, and they hurry to shed blood.
Çünkü ayakları kötülüğe koşar, Çekinmeden kan dökerler.
17 But a net is thrown in vain before the eyes of those who have wings.
Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.
18 Likewise, they lie in ambush against their own blood, and they undertake deceits against their own souls.
Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer. Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.
19 Thus, the ways of all those who are greedy seize the souls of those who possess.
Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir. Bu düşkünlük onları canlarından eder.
20 Wisdom forewarns far and wide; she bestows her voice in the streets.
Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor, Meydanlarda sesleniyor.
21 She cries out at the head of crowds; at the entrance of the gates of the city, she offers her words, saying:
Kalabalık sokak başlarında bağırıyor, Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:
22 “Little ones, how long will you choose to be childish, and how long will the foolish desire what is harmful to themselves, and how long will the imprudent hate knowledge?
“Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz? Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
23 Be converted by my correction. Lo, I will offer my spirit to you, and I will reveal my words to you.
Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar, Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.
24 For I called, and you refused. I extended my hand, and there was no one who watched.
Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz. Elimi uzattım, umursayan olmadı.
25 You have despised all my counsels, and you have neglected my rebukes.
Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi, Uyarılarımı duymak istemediniz.
26 Similarly, I will ridicule you at your demise, and I will mock you, when that which you feared shall overcome you.
Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim. Belaya uğradığınızda, Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde, Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz, Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde, Sizinle alay edeceğim.
27 When sudden calamity rushes upon you, and your demise advances like a tempest, when tribulation and anguish overcome you,
28 then they will call to me, and I will not heed, they will arise in the morning, and not find me.
O zaman beni çağıracaksınız, Ama yanıtlamayacağım. Var gücünüzle arayacaksınız beni, Ama bulamayacaksınız.
29 For they held hatred for discipline, and they would not accept the fear of the Lord;
Çünkü bilgiden nefret ettiniz. RAB'den korkmayı reddettiniz.
30 they would not consent to my counsel, but they detracted from all of my corrections.
Öğütlerimi istemediniz, Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.
31 Therefore, they shall eat the fruit of their way, and they shall have their fill of their own counsels.
Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.
32 The loathing of the little ones shall destroy them, and the prosperity of the foolish shall perish them.
Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak. Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.
33 But whoever will listen to me shall rest without terror, and shall have full enjoyment of abundance, without fear of evils.”
Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak, Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.”
