Proverbs 25
1 These, too, are parables of Solomon, which the men of Hezekiah, king of Judah, transferred.
Bunlar da Süleymanın məsəlləridir. Yəhuda padşahı Xizqiyanın adamları bir yerə yığılıb bunların üzünü köçürtdü.
2 It is to the glory of God to conceal a word, and it is to the glory of kings to investigate speech.
Allahın işlərinin müəmması Onu şərəfləndirər, Bu işləri aşkar etmək padşahlara şərəf gətirər.
3 Heaven above, and earth below, and the heart of kings are each unsearchable.
Göyün yüksəkliyini, yerin dərinliyini, Padşahın da qəlbindən keçənləri bilmək olmaz.
4 Take away the tarnish from silver, and a most pure vessel will go forth.
Tullantını gümüşdən ayırsan, Zərgərə əl işi qalar.
5 Take away impiety from the face of the king, and his throne shall be made firm by justice.
Əgər şər adam padşahın yanından ayrılarsa, Taxtı salehliklə möhkəmlənər.
6 Do not appear glorious before the king, and do not stand in the place of the great.
Padşahın hüzurunda özünü ucaltma, Rütbəlilərin yanında dayanma.
7 For it is better that it should be said to you, “Ascend to here,” than that you should be humbled before the prince.
Çünki «buyur yuxarı» dəvətini almaq Bir əsilzadə qarşısında aşağı endirilməkdən yaxşıdır.
8 The things that your eyes have seen, do not offer hastily in a quarrel, lest afterward you may not be able to make amends, when you have dishonored your friend.
Gördüyün şeylər barədə Dava yaratmağa tələsmə. Sonra qonşun səni utandırsa, nə edərsən?
9 Argue your case with your friend, and do not reveal the secret to an outsider,
Münaqişəni qonşunla özün həll et, Özgənin sirrini açma.
10 lest perhaps he may insult you, when he has heard it, and he might not cease to reproach you. Grace and friendship free a man; preserve these for yourself, lest you fall under reproach.
Yoxsa hər eşidən sənə xor baxar, Bu səni etibardan salar.
11 Whoever speaks a word at an opportune time is like apples of gold on beds of silver.
Yerində deyilən sözlər, Gümüş oymalar içində qızıl almalara bənzər.
12 Whoever reproves the wise and obedient ear is like an earring of gold with a shining pearl.
Sözəbaxan insana hikmətlinin məzəmməti Qızıl sırğa, qızıl bəzək kimidir.
13 Just like the cold of snow in a time of harvest, so also is a faithful messenger to him who sent him: he causes his soul to rest.
Biçin zamanı qar kimi sərinlik necədirsə, Etibarlı elçi də onu göndərən üçün belədir. O, ağasının ruhunu təzələyir.
14 A man who boasts and does not fulfill his promises is like clouds and wind, when rain does not follow.
Kim ki vermədiyi bəxşişlərlə öyünür, Yağışsız buluda və küləyə bənzəyir.
15 By patience, a leader shall be appeased, and a soft tongue shall break hardness.
Səbirlə hökmdarı da inandırmaq olar, Şirin dil sümükləri belə, yumşaldar.
16 You have discovered honey; eat what is sufficient for you, lest perhaps, being filled up, you may vomit it.
Bal tapsan, lazımi qədər ye, Acgözlüklə yesən, qusarsan.
17 Withdraw your feet from the house of your neighbor, lest, when he has had his fill, he may hate you.
Qonşunun evinə az-az get, Yoxsa bezər, sənə nifrət edər.
18 A man who speaks false testimony against his neighbor is like a dart and a sword and a sharp arrow.
Kim ki qonşusuna qarşı yalandan şahidlik edir, Toppuza, qılınca, iti oxa bənzəyir.
19 Whoever sets his hopes on the unfaithful in a day of anguish is like a rotten tooth and weary foot,
Dar gündə namərdə bel bağlamaq Çürük dişə, şikəst ayağa güvənməyə bənzəyir.
20 and like one who loosens his garment in cold weather. Whoever sings verses to a wicked heart is like vinegar on baking soda. Just like a moth to a garment, and a worm to wood, so too does the sadness of a man do harm to the heart.
Qəlbi qubarlıya nəğmə söyləmək Soyuq havada lüt qoyulmağa, Soda üstə sirkə tökülməyə bənzəyir.
21 If your enemy is hungry, feed him. If he is thirsty, give him water to drink.
Düşmənin acdırsa, onu yedizdir, Susuzdursa, ona su ver.
22 For you will gather hot coals upon his head, and the Lord will repay you.
Belə etməklə sanki onun başına köz tökərsən, Bunun əvəzini Rəbdən alarsan.
23 The north wind brings forth the rain, and a sorrowful face brings forth a detracting tongue.
Şimal küləyi yağış gətirir, Qeybətçi dil isə insanın üzünə qəzəb gətirir.
24 It is better to sit in a corner of the attic, than with an argumentative woman and in a shared house.
Davakar arvadla bir evdə yaşamaqdansa Damın bir küncündə yaşamaq yaxşıdır.
25 Like cold water to a thirsty soul, so too are good reports from a far away land.
Susuzluqdan yanana sərin su necədirsə, Uzaq diyardan gələn xoş xəbər də elədir.
26 The just falling down before the impious is like a fountain stirred up by feet and like a corrupted spring.
Əgər saleh insan pis adama təslim olarsa, Bulanan bulağa, murdarlanan quyuya bənzəyir.
27 Just as whoever eats too much honey, it is not good for him, so also whoever is an investigator of what is majestic will be overwhelmed by glory.
Qədərindən çox bal yemək xeyirli olmadığı kimi Tərifə uymaq da yaxşı deyil.
28 Just like a city lying in the open and without surrounding walls, so also is a man who is unable to restrain his own spirit in speaking.
Nəfsini saxlaya bilməyən Dağılmış, hasarsız şəhərə bənzəyir.
