Proverbs 13
1 A wise son is the doctrine of his father. But he who ridicules does not listen when he is reproved.
Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
2 From the fruit of his own mouth, a man shall be satisfied with good things. But the soul of betrayers is iniquity.
Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
3 Whoever guards his mouth guards his soul. But whoever gives no consideration to his speech shall experience misfortunes.
Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ hở môi quá, bèn bị bại hoại.
4 The lazy one is willing and then not willing. But the soul of he who labors shall be made fat.
Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
5 The just shall detest a lying word. But the impious confound and will be confounded.
Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
6 Justice guards the way of the innocent. But impiety undermines the sinner.
Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
7 One is like the rich, though he has nothing. And another is like the poor, though he has many riches.
Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
8 The redemption of a man’s life is his riches. But he who is poor cannot tolerate correction.
Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
9 The light of the just enriches. But the lamp of the impious will be extinguished.
Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
10 Among the arrogant, there are always conflicts. But those who do everything with counsel are ruled by wisdom.
Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
11 Substance obtained in haste will be diminished. But what is collected by hand, little by little, shall be multiplied.
Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
12 Hope, when it is delayed, afflicts the soul. The arrival of the desired is a tree of life.
Sự trông cậy trì hưỡn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
13 Whoever denounces something obligates himself for the future. But whoever fears a lesson shall turn away in peace. Deceitful souls wander into sins. The just are merciful and compassionate.
Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
14 The law of the wise is a fountain of life, so that he may turn aside from the ruin of death.
Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Ðặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
15 Good doctrine bestows grace. In the way of the contemptuous, there is a chasm.
Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
16 The discerning do everything with counsel. But whoever is senseless discloses his stupidity.
Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
17 The messenger of the impious will fall into evil. But a faithful ambassador shall prosper.
Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
18 Destitution and disgrace are for those who abandon discipline. But whoever agrees with a reproof shall be glorified.
Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
19 The desired, when perfected, shall delight the soul. The foolish detest those who flee from evils.
Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
20 Whoever keeps step with the wise shall be wise. A friend of the foolish will become like them.
Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
21 Evil pursues sinners. And good things shall be distributed to the just.
Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
22 The good leave behind heirs: children and grandchildren. And the substance of the sinner is preserved for the just.
Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
23 Much nourishment is in the fallow land of the fathers. But for others, it is gathered without judgment.
Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
24 He who spares the rod hates his son. But he who loves him urgently instructs him.
Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
25 The just eats and fills his soul. But the belly of the impious is never satisfied.
Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.
