Proverbs 13
1 A wise son is the doctrine of his father. But he who ridicules does not listen when he is reproved.
| فرزند عاقل تأدیب پدر خود را می‌پذیرد، ولی کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد از پذیرفتن توبیخ سر باز می‌زند. |
2 From the fruit of his own mouth, a man shall be satisfied with good things. But the soul of betrayers is iniquity.
| سخنان مرد نیک حتی برای خود او نیکوست و جانش را سیر می‌کند، اما شخص بداندیش فقط تشنهٔ ظلم است. |
3 Whoever guards his mouth guards his soul. But whoever gives no consideration to his speech shall experience misfortunes.
| هر که زبان خود را نگه دارد جان خود را حفظ می‌کند، اما کسی که نسنجیده سخن بگوید خود را هلاک خواهد کرد. |
4 The lazy one is willing and then not willing. But the soul of he who labors shall be made fat.
| آدم تنبل آنچه را که آرزو می‌کند به دست نمی‌آورد، اما شخص کوشا کامیاب می‌شود. |
5 The just shall detest a lying word. But the impious confound and will be confounded.
| درستکار از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شرور رسوا و خوار می‌شود. |
6 Justice guards the way of the innocent. But impiety undermines the sinner.
| صداقت درستکاران آنها را حفظ می‌کند، اما شرارت بدکاران آنها را به نابودی می‌کشاند. |
7 One is like the rich, though he has nothing. And another is like the poor, though he has many riches.
| هستند کسانی که وانمود می‌کنند ثروتمندند در حالی که چیزی ندارند، و هستند کسانی که خود را فقیر نشان می‌دهند اما صاحب ثروت هنگفتی می‌باشند. |
8 The redemption of a man’s life is his riches. But he who is poor cannot tolerate correction.
| ثروت شخص پولدار صرف حفاظت جان او می‌شود، اما جان آدم فقیر را خطری تهدید نمی‌کند. |
9 The light of the just enriches. But the lamp of the impious will be extinguished.
| زندگی شخص نیک مانند چراغی نورانی می‌درخشد، ولی زندگی شریران مثل چراغی است که در حال خاموشی است. |
10 Among the arrogant, there are always conflicts. But those who do everything with counsel are ruled by wisdom.
| تکبر باعث نزاع می‌شود، ولی شخص دانا نصیحت را می‌پذیرد. |
11 Substance obtained in haste will be diminished. But what is collected by hand, little by little, shall be multiplied.
| ثروتی که از راه نادرست به دست بیاید طولی نمی‌کشد که از دست می‌رود؛ اما دارایی که با کار و کوشش جمع شود، به تدریج زیاد می‌گردد. |
12 Hope, when it is delayed, afflicts the soul. The arrival of the desired is a tree of life.
| آرزویی که انجام آن به تعویق افتاده باشد دل را بیمار می‌کند، اما برآورده شدن مراد، درخت حیات است. |
13 Whoever denounces something obligates himself for the future. But whoever fears a lesson shall turn away in peace. Deceitful souls wander into sins. The just are merciful and compassionate.
| هر که دستوری را که به او داده‌اند خوار بشمارد بی‌سزا نخواهد ماند، اما کسی که آن را اطاعت کند پاداش خواهد یافت. |
14 The law of the wise is a fountain of life, so that he may turn aside from the ruin of death.
| تعلیم مرد دانا چشمهٔ حیات است و شخص را از دامهای مرگ می‌رهاند. |
15 Good doctrine bestows grace. In the way of the contemptuous, there is a chasm.
| دانایی، احترام می‌آورد ولی خیانت به هلاکت منتهی می‌شود. |
16 The discerning do everything with counsel. But whoever is senseless discloses his stupidity.
| مرد دانا سنجیده عمل می‌کند، اما جاهل حماقت خود را بروز می‌دهد. |
17 The messenger of the impious will fall into evil. But a faithful ambassador shall prosper.
| قاصدی که قابل اعتماد نباشد باعث گرفتاری می‌شود، اما پیک امین شفا به ارمغان می‌آورد. |
18 Destitution and disgrace are for those who abandon discipline. But whoever agrees with a reproof shall be glorified.
| فقر و رسوایی دامنگیر کسی می‌شود که تأدیب را نمی‌پذیرد، اما شخصی که آن را بپذیرد مورد احترام واقع خواهد شد. |
19 The desired, when perfected, shall delight the soul. The foolish detest those who flee from evils.
| برآورده شدن آرزوها لذتبخش است، اما افراد نادان در پی آرزوهای ناپاک خود هستند و نمی‌خواهند از آنها دست بردارند. |
20 Whoever keeps step with the wise shall be wise. A friend of the foolish will become like them.
| با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با احمقان بنشین و زیان خواهی دید. |
21 Evil pursues sinners. And good things shall be distributed to the just.
| بلا دامنگیر گناهکاران می‌شود، اما چیزهای خوب نصیب نیکان می‌گردد. |
22 The good leave behind heirs: children and grandchildren. And the substance of the sinner is preserved for the just.
| شخص نیک حتی برای نوه‌هایش میراث باقی می‌گذارد، اما ثروتی که گناهکاران اندوخته‌اند به درستکاران می‌رسد. |
23 Much nourishment is in the fallow land of the fathers. But for others, it is gathered without judgment.
| مزرعۀ شخص فقیر ممکن است محصول فراوان بدهد، ولی ظالمان آن را از چنگ او در می‌آورند. |
24 He who spares the rod hates his son. But he who loves him urgently instructs him.
| کسی که فرزند خود را تنبیه نمی‌کند او را دوست ندارد، اما کسی که فرزندش را دوست دارد از تأدیب او کوتاهی نمی‌کند. |
25 The just eats and fills his soul. But the belly of the impious is never satisfied.
| شخص درستکار از خوراکی که دارد می‌خورد و سیر می‌شود، ولی آدم بدکار گرسنگی می‌کشد. |
