Nehemiah 9

1 Then, on the twenty-fourth day of the same month, the sons of Israel came together in fasting and in sackcloth, and with soil upon them.

لە بیست و چواری ئەم مانگەدا نەوەی ئیسرائیل کۆبوونەوە، بە ڕۆژوو و جلوبەرگی گوش و سەری تۆزاوییەوە.

2 And the offspring of the sons of Israel were separated from all the sons of foreigners. And they stood up, and they confessed their sins and the iniquities of their fathers.

ئەوانەی لە ڕەچەڵەکی ئیسرائیل بوون لە هەموو ڕەچەڵەکە بێگانەکان جیا بوونەوە و ڕاوەستان و دانیان بە گوناهەکانی خۆیان و تاوانەکانی باوباپیرانیان نا.

3 And they arose to stand. And they read in the volume of the law of the Lord their God, four times in the day, and four times they confessed. And they adored the Lord their God.

لە شوێنەکانی خۆیاندا ڕاوەستان و چارەکە ڕۆژێک لە پەڕتووکی تەوراتی یەزدانی پەروەردگاریان خوێندەوە، چارەکە ڕۆژێکیش دانیان بە گوناهەکانیان دەنا و کڕنۆشیان بۆ یەزدانی پەروەردگاریان دەبرد.

4 Then, upon the step of the Levites, Jeshua, and Bani, and Kadmiel, Shebaniah, Bunni, Sherebiah, Bani, and Chenani rose up. And they cried out in a great voice to the Lord their God.

لەسەر پێپلیکانەکەی لێڤییەکان، یێشوع، بانی، قەدمیێل، شەڤەنیا، بوننی، شێرێڤیا، بانی و کەنانی ڕاوەستان و بە دەنگی بەرز هاواریان بۆ یەزدانی پەروەردگاریان کرد.

5 And the Levites, Jeshua and Kadmiel, Bunni, Hashabneiah, Sherebiah, Hodiah, Shebaniah, and Pethahiah said: “Rise up. Bless the Lord your God, from eternity even to eternity! And blessed be the exalted name of your glory, with all blessing and praise.

لە لێڤییەکان، یێشوع، قەدمیێل، بانی، حەشەڤنەیا، شێرێڤیا، هۆدیا، شەڤەنیا و پەتەحیا، گوتیان: «هەستن و ستایشی یەزدانی پەروەردگارتان بکەن کە لە ئەزەلەوەیە و هەتاهەتایە.» «با ناوی شکۆدارت بەرەکەتدار بێت، بەرزە بەسەر هەموو بەرەکەت و ستایشێکەوە.

6 You yourself alone, O Lord, made heaven, and the heaven of the heavens, and all their host, the earth and all things that are in it, the seas and all things that are in them. And you gave life to all these things. And the host of heaven adores you.

تۆ خۆت بە تەنها یەزدانیت. تۆ ئاسمانت دروستکرد، ئاسمانی ئاسمانەکان و هەموو هێزەکانیان، زەوی و هەموو ئەوەی لەسەریەتی، دەریاکان و هەموو ئەوەی کە تێیاندایە. تۆ ژیان بە هەموویان دەدەیت و هێزەکانی ئاسمان کڕنۆشت بۆ دەبەن.

7 You yourself, O Lord God, are the One who chose Abram. And you led him away from the fire of the Chaldeans, and you gave him the name Abraham.

«تۆ یەزدانی پەروەردگاریت، کە ئەبرامت هەڵبژارد و لە ئووری کلدانییەکانەوە دەرتهێنا و ناوت نا ئیبراهیم.

8 And you found his heart to be faithful before you. And you formed a covenant with him, so that you might give to him the land of the Canaanite, of the Hittite, and of the Amorite, and of the Perizzite, and of the Jebusite, and of the Girgashite, so that you might give it to his offspring. And you have fulfilled your words, for you are just.

بینیت لەبەردەمی تۆ دڵسۆزە، پەیمانت لەگەڵی بەست، کە خاکی کەنعانی و حیتی و ئەمۆری و پریزی و یەبوسی و گرگاشییەکانی بدەیتێ، بیدەیتە نەوەکەی، ئینجا بەڵێنەکەی خۆتت هێنایە دی، چونکە تۆ ڕاستودروستیت.

9 And you saw the affliction of our fathers in Egypt. And you heard their outcry beside the Red Sea.

«تۆ زەلیلی باوباپیرانی ئێمەت لە میسر بینی و گوێت لە هاواریان بوو لەلای دەریای سوور.

10 And you gave signs and portents to Pharaoh, and to all his servants, and to the people of his land. For you knew that they acted arrogantly against them. And you made a name for yourself, just as it is in this day.

نیشانە و پەرجووت لە دژی فیرعەون و هەموو کاربەدەستەکانی و گەلی خاکەکەی کرد، چونکە زانیت میسرییەکان زۆریان لێکردن. جا ناوێکت بۆ خۆت دروستکرد وەک ئەوەی ئەمڕۆ هەیە.

11 And you divided the sea before them, and they crossed through the midst of the sea on dry land. But their pursuers you cast into the depths, like a stone into great waters.

دەریاکەت لەبەردەمیاندا شەق کرد تاوەکو بەناو دەریاکە بەسەر وشکانیدا بپەڕینەوە، ڕاونەرانی ئەوانیشت فڕێدایە ناو قووڵاییەوە، وەک بەردێک لەناو ئاوە بەهێزەکان.

12 And in the pillar of cloud, you were their leader by day, and in the pillar of fire, by night, so that they might see the way along which they might advance.

بە ڕۆژ بە ستوونی هەور ڕێت نیشان دان، بە شەویش بە ستوونی ئاگر، هەتا ئەو ڕێگایەیان بۆ ڕووناک بکەیتەوە کە پێیدا دەڕۆن.

13 You also descended to mount Sinai, and you spoke with them from heaven. And you gave them upright judgments, and the law of truth, and ceremonies, and good precepts.

«لەسەر شاخی سینا دابەزیت و لە ئاسمانەوە لەگەڵیاندا دوایت. حوکمە ڕێک و فێرکردنە ڕاست و فەرز و فەرمانە باشەکانت دانێ.

14 You revealed to them your sanctified Sabbath, and you instructed them in commandments, and ceremonies, and the law, by the hand of Moses, your servant.

ڕۆژی شەممەی پیرۆزت پێ ناساندن، لەسەر دەستی موسای خزمەتکارت فەرمان و فەرز و فێرکردنەکانت دانێ.

15 You also gave them bread from heaven in their hunger, and you brought forth water from the rock for them in their thirst. And you said to them that they should enter and possess the land, over which you lifted up your hand so that you might give it to them.

لە برسیێتییاندا لە ئاسمانەوە نانت دانێ، لە تینووێتیشیاندا لە تاشەبەردەوە ئاوت بۆ دەرهێنان و فەرمانت پێدان کە بچنە ناو ئەم خاکە و بە میرات وەریبگرن، کە سوێندت خواردبوو بیاندەیتێ.

16 Yet truly, they and our fathers acted arrogantly, and they hardened their necks, and they did not listen to your commandments.

«بەڵام ئەوان، واتە باوباپیرانمان لەخۆبایی و کەللەڕەق بوون و گوێیان لە فەرمانەکانت نەگرت.

17 And they were not willing to hear, and they did not remember, your miracles which you had accomplished for them. And they hardened their necks, and they offered their head, so that they would return to their servitude, as if in contention. But you, a forgiving God, lenient and merciful, longsuffering and full of compassion, did not abandon them.

ڕەتیان کردەوە گوێ بگرن و پەرجووەکانی تۆیان وەبیر خۆیان نەهێنایەوە کە بۆت کردن، کەللەڕەقییان کرد و لە کاتی یاخیبوونەکەیاندا سەرۆکیان بەسەر خۆیانەوە دانا تاکو بگەڕێنەوە سەر کۆیلایەتییەکەیان. بەڵام تۆ خودایەکی لێبوردە و میهرەبان و بە بەزەییت، پشوودرێژیت، خۆشەویستی نەگۆڕت زۆرە. تۆ وازت لێ نەهێنان،

18 Indeed, even when they had made for themselves a molten calf, and they had said, ‘This is your God, who led you away from Egypt!’ and had committed great blasphemies,

تەنانەت کاتێک کە پەیکەرێکی لەقاڵبدراوی گوێرەکەیان دروستکرد و گوتیان:”ئەمە خوداوەندەکەتانە، ئەوەی ئێوەی لە میسر دەرهێنا!“یان کاتێک چەندین کفری گەورەیان کرد.

19 even so, in the multitude of your mercies, you did not send them away in the desert. The pillar of cloud did not withdraw from them by day, so that it might lead them on the way, nor the pillar of fire by night, so that it might show them the way along which they might advance.

«بەڵام تۆ بە بەزەییە زۆرەکەت لە چۆڵەوانی وازت لێ نەهێنان، بە ڕۆژ ستوونە هەورەکە لەسەریان لا نەچوو بۆ ئەوەی ڕێگایان پیشان بدات، بە شەویش ستوونە ئاگرەکە تاکو ئەو ڕێگایە ڕووناک بکاتەوە کە پێیدا دەڕۆن.

20 And you gave them your good Spirit, so that he might teach them, and you did not withhold your manna from their mouth, and you gave them water in their thirst.

ڕۆحە چاکەکەی خۆشت پێدان بۆ فێرکردنیان و مەنی خۆتت لە دەمیان نەگرتەوە و ئاوت پێدان بۆ تینووێتییان.

21 For forty years, you fed them in the desert, and nothing was lacking to them; their garments did not grow old, and their feet were not worn down.

چل ساڵ لە چۆڵەوانی بەخێوت کردن و لە هیچیان کەم نەبوو، جلەکانیان دانەڕزا و پێیەکانیان نەئاوسا.

22 And you gave them kingdoms and peoples, and you distributed to them by lot. And they possessed the land of Sihon, and the land of the king of Heshbon, and the land of Og, the king of Bashan.

«پاشایەتی و گەلانت پێدان بەسەر هەرێمەکاندا دابەشت کردن، خاکی سیحۆنی پاشای حەشبۆن، هەروەها خاکی عۆگی پاشای باشانیان داگیر کرد.

23 And you multiplied their sons like the stars of heaven. And you led them into the land, about which you had said to their fathers that they would enter and possess it.

کوڕەکانی ئەوانت وەک ئەستێرەکانی ئاسمان زۆر کرد و ئەوانت هێنا ئەو خاکەی کە بە باوباپیرانیانت فەرموو:”وەرنە ناوییەوە داگیری بکەن.“

24 And the sons arrived and possessed the land. And you humbled the inhabitants of the land, the Canaanites, before them. And you delivered them into their hands, with their kings, and the people of the land, so that they might do with them just as it was pleasing to them.

ئینجا کوڕان هاتن و دەستیان بەسەر خاکەکەدا گرت، تۆش کەنعانییەکانی دانیشتووانی خاکەکەت لەبەردەمیاندا زەلیل کرد، پاشاکانی و گەلەکانیت دایە دەست ئەوان، هەتا ئەوەیان پێ بکەن کە پێیان باشە.

25 And so they seized fortified cities and fat soil. And they possessed houses filled with all kinds of goods, cisterns made by others, vineyards, and olive groves, and fruit trees in abundance. And they ate and were satisfied. And they were fattened, and they abounded with delights from your great goodness.

چەند شارێکی قەڵابەند و زەوی بەپیتیان گرت؛ ماڵیان داگیر کرد کە پڕ بوو لە هەموو جۆرە شتێکی باش، بیری هەڵکەنراو، ڕەزەمێو، ڕەزی زەیتوون و داری بەرداری زۆر. ئینجا هەتا تێر و قەڵەو بوون خواردیان و چێژیان لە چاکەی زۆری تۆ وەرگرت.

26 But they provoked you to wrath, and they withdrew from you, and they cast your law behind their backs. And they killed your prophets, who contended with them so that they might return to you. And they committed great blasphemies.

«بەڵام یاخی بوون و لێت هەڵگەڕانەوە و پشتیان لە فێرکردنەکانی تۆ کرد. پێغەمبەرەکانی تۆیان کوشت، ئەوانەی ئاگاداریان کردنەوە هەتا بیانگەڕێننەوە لای تۆ، چەندین کفری گەورەیان کرد.

27 And so you gave them into the hand of their enemies, and they afflicted them. And in the time of their tribulation, they cried out to you, and from heaven you heard them. And in accord with your great compassion, you gave to them saviors, who might save them from the hand of their enemies.

ئیتر ئەوانت دایە دەست دوژمنەکانیان، ئەوانیش ستەمیان لێکردن. کاتێک لە تەنگانەدا بوون هاواریان بۆ کردیت، تۆش لە ئاسمانەوە گوێت لێ بوو، جا بەپێی بەزەییە زۆرەکەت چەند ڕزگارکەرێکت پێدان، کە لە دەست دوژمنانیان ڕزگاریان کردن.

28 But after they had rested, they turned back, so that they did evil in your sight. And you abandoned them to the hand of their enemies, and they possessed them. And they converted, and they cried out to you. And from heaven you heeded them, and you freed them many times, by your mercies.

«کاتێک حەسانەوە، گەڕانەوە بۆ ئەنجامدانی خراپە لەبەردەمی تۆ، تۆش لەناو دەستی دوژمنەکانیان وازت لێ هێنان هەتا بەسەریاندا زاڵ بن، جا گەڕانەوە و هاواریان بۆت کرد، تۆش لە ئاسمانەوە گوێت لێ بوو، زۆر جار بەپێی بەزەییەکەت فریایان کەوتیت.

29 And you contended with them, so that they might return to your law. Yet truly, they acted in arrogance, and they did not listen to your commandments, and they sinned against your judgments, which, if a man does them, he shall live by them. And they withdrew from offering their shoulder, and they hardened their neck; neither would they listen.

«ئاگادارت کردنەوە هەتا بیانگەڕێنیتەوە سەر فێرکردنەکانت. بەڵام ئەوان لەخۆبایی بوون و گوێیان لە فەرمانەکانت نەگرت و لە دژی حوکمەکانت گوناهیان کرد، کە لەبارەیانەوە فەرمووت:”ئەو کەسەی پەیڕەویان بکات، بەهۆیانەوە دەژیێت.“ئەوان کەللەڕەقانە پشتیان تێ کردیت و ملیان ڕەقکرد و گوێیان نەگرت.

30 And you continued to forbear them for many years. And you contended with them by your Spirit, through the hand of your prophets. And they did not listen, and so you delivered them into the hand of the peoples of the lands.

تۆ ساڵانێکی زۆر لەگەڵیان پشوودرێژ بوویت و بە ڕۆحی خۆت و لە ڕێگەی پێغەمبەرەکانتەوە ئاگادارت کردنەوە، بەڵام گوێیان نەگرت، تۆش ئەوانت دایە دەستی گەلانی دراوسێ.

31 Yet in your very many mercies, you did not cause them to be consumed, nor did you abandon them. For you are a compassionate and lenient God.

بەڵام لەبەر بەزەییە زۆرەکەت کۆتاییت پێ نەهێنان، وازت لێ نەهێنان، چونکە تۆ خودایەکی میهرەبان و بە بەزەییت.

32 Now therefore, our great God, strong and terrible, who keeps covenant and mercy, may you not avert your face from all the hardship that has found us, we and our kings, and our leaders, and our priests, and our prophets, and our fathers, and all the people, from the days of king Assur, even to this day.

«ئێستاش ئەی خودای ئێمە، خودای مەزنی بە توانا و بە سام، کە پەیمانی خۆشەویستییەکەت دەبەیتەسەر، با بەلاتەوە کەم نەبێت هەموو ئەو ناخۆشییانەی کە تووشمان بووە، تووشی پاشا و ڕابەرەکانمان بووە، تووشی کاهین و پێغەمبەرەکانمان بووە، تووشی باوباپیرانمان و هەموو گەلەکەت بووە، لە ماوەی پاشایەتی پاشاکانی ئاشورەوە هەتا ئەمڕۆ.

33 For you are just, concerning all things that have overwhelmed us. For you have done truth, but we have acted impiously.

لە هەموو ئەوەی بەسەرمان هاتووە تۆ ڕاستودروستیت، چونکە تۆ دڵسۆزیت ئەنجام دا، ئێمەش خراپە.

34 Our kings, our leaders, our priests, and our fathers have not done your law, and they have not been attentive to your commandments and your testimonies, to which you have testified among them.

پاشا و سەرکردە و کاهین و باوباپیرانمان کاریان بە فێرکردنەکەت نەکرد و گوێیان نەدایە ئەو فەرمان و یاسایانەی کە ئاگادارت کردنەوە تاکو جێبەجێی بکەن.

35 And they have not served you, in their kingdoms and with your many good things, which you gave to them, and in the very wide and fat land, which you delivered into their sight, nor did they return from their most wicked pursuits.

تەنانەت لە پاشایەتییەکەی خۆیان و لەو چاکە زۆرەی تۆ کە داتە ئەوان لەو خاکە فراوان و بەپیتەی کە خستتە بەردەمیان، خزمەتی تۆیان نەکرد و لە کردەوە خراپەکانیان نەگەڕانەوە.

36 Behold, we ourselves this day are servants. And the land, which you gave to our fathers so that they might eat its bread and have its good things, we ourselves are servants within it.

«ئەمڕۆ ئێمە کۆیلەین ئەو خاکەش کە داوتە بە باوباپیرانی ئێمە هەتا لە بەروبووم و خێروبێرەکەی بخۆن، ئەوەتا ئێمە کۆیلەین لەسەری.

37 And its fruits are multiplied for the kings, whom you have set over us because of our sins. And they rule over our bodies, and over our cattle, according to their will. And we are in great tribulation.

لەبەر گوناهەکانمان بەروبوومە زۆرەکەشی بۆ ئەو پاشایانەیە کە لەسەر ئێمەت داناوە، کە بەسەر خۆمان و ئاژەڵەکانماندا زاڵن، بەپێی ئارەزووی خۆیان. ئیتر ئێمە لە تەنگانەیەکی گەورەداین.

38 Therefore, concerning all of these things, we ourselves are forming and writing a covenant, and our leaders, our Levites, and our priests are signing it.”

«لەبەر هەموو ئەمانە، ئێمە پەیمانێک دەبەستین و دەینووسینەوە، ڕابەر و لێڤی و کاهینەکانیشمان مۆری دەکەن.»