Matthew 5
1 Then, seeing the crowds, he ascended the mountain, and when he had sat down, his disciples drew near to him,
Kaj vidinte la homamasojn, li supreniris sur la monton, kaj kiam li sidiĝis, liaj disĉiploj venis al li;
2 and opening his mouth, he taught them, saying:
kaj malferminte la buŝon, li instruis ilin, dirante:
3 “Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
Feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
4 Blessed are the meek, for they shall possess the earth.
Feliĉaj estas la plorantaj, ĉar ili konsoliĝos.
5 Blessed are those who mourn, for they shall be consoled.
Feliĉaj estas la humilaj, ĉar ili heredos la teron.
6 Blessed are those who hunger and thirst for justice, for they shall be satisfied.
Feliĉaj estas tiuj, kiuj malsatas kaj soifas justecon, ĉar ili satiĝos.
7 Blessed are the merciful, for they shall obtain mercy.
Feliĉaj estas la kompatemaj, ĉar ili ricevos kompaton.
8 Blessed are the pure in heart, for they shall see God.
Feliĉaj estas la kore puraj, ĉar ili vidos Dion.
9 Blessed are the peacemakers, for they shall be called sons of God.
Feliĉaj estas la pacigantoj, ĉar filoj de Dio ili estos nomataj.
10 Blessed are those who endure persecution for the sake of justice, for theirs is the kingdom of heaven.
Feliĉaj estas tiuj, kiuj estas persekutitaj pro justeco, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
11 Blessed are you when they have slandered you, and persecuted you, and spoken all kinds of evil against you, falsely, for my sake:
Feliĉaj estas vi, kiam oni vin riproĉos kaj persekutos kaj false vin kalumnios pro mi.
12 be glad and exult, for your reward in heaven is plentiful. For so they persecuted the prophets who were before you.
Ĝoju kaj raviĝu, ĉar via rekompenco estos granda en la ĉielo; ĉar tiel oni persekutis la profetojn, kiuj estis antaŭ vi.
13 You are the salt of the earth. But if salt loses its saltiness, with what will it be salted? It is no longer useful at all, except to be cast out and trampled under by men.
Vi estas la salo de la tero; sed se la salo sengustiĝis, per kio ĝi estos salita? ĝi jam taŭgas por nenio, krom por esti elĵetita kaj piedpremita de homoj.
14 You are the light of the world. A city set on a mountain cannot be hidden.
Vi estas la lumo de la mondo. Urbo starigita sur monto ne povas esti kaŝita.
15 And they do not light a lamp and put it under a basket, but on a lampstand, so that it may shine to all who are in the house.
Kiam oni bruligas lampon, oni metas ĝin ne sub grenmezurilon, sed sur la lampingon; kaj ĝi lumas sur ĉiujn, kiuj estas en la domo.
16 So then, let your light shine in the sight of men, so that they may see your good works, and may glorify your Father, who is in heaven.
Tiel same via lumo lumu antaŭ homoj, por ke ili vidu viajn bonajn farojn, kaj gloru vian Patron, kiu estas en la ĉielo.
17 Do not think that I have come to loosen the law or the prophets. I have not come to loosen, but to fulfill.
Ne pensu, ke mi venis, por detrui la leĝon aŭ la profetojn; mi venis, ne por detrui, sed por plenumi.
18 Amen I say to you, certainly, until heaven and earth pass away, not one iota, not one dot shall pass away from the law, until all is done.
Vere mi diras al vi: Ĝis la ĉielo kaj la tero forpasos, nek unu joto nek unu streketo forpasos de la leĝo, ĝis ĉio plenumiĝos.
19 Therefore, whoever will have loosened one of the least of these commandments, and have taught men so, shall be called the least in the kingdom of heaven. But whoever will have done and taught these, such a one shall be called great in the kingdom of heaven.
Tial, kiu malobservos unu el ĉi tiuj plej malgrandaj ordonoj kaj tiel instruos homojn, tiu estos nomata la plej malgranda en la regno de la ĉielo; sed kiu faros ilin kaj instruos, tiu estos nomata granda en la regno de la ĉielo.
20 For I say to you, that unless your justice has surpassed that of the scribes and the Pharisees you shall not enter into the kingdom of heaven.
Ĉar mi diras al vi, ke se via justeco ne superos la justecon de la skribistoj kaj la Fariseoj, vi tute ne eniros en la regnon de la ĉielo.
21 You have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not murder; whoever will have murdered shall be liable to judgment.’
Vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne mortigu, kaj kiu mortigos, tiu estos en danĝero de juĝado;
22 But I say to you, that anyone who becomes angry with his brother shall be liable to judgment. But whoever will have called his brother, ‘Idiot,’ shall be liable to the council. Then, whoever will have called him, ‘Worthless,’ shall be liable to the fires of Hell. (Geenna g1067)
sed mi diras al vi, ke kiu koleras kontraŭ sia frato, tiu estos en danĝero de juĝado; kaj kiu diros al sia frato: Raka, tiu estos en danĝero de la sinedrio; kaj kiu diros: Malsaĝulo, tiu estos en danĝero de Gehena de fajro. (Geenna g1067)
23 Therefore, if you offer your gift at the altar, and there you remember that your brother has something against you,
Tial, se vi prezentas vian oferon ĉe la altaro, kaj tie memoras, ke via frato havas ion kontraŭ vi,
24 leave your gift there, before the altar, and go first to be reconciled to your brother, and then you may approach and offer your gift.
lasu tie vian oferon antaŭ la altaro, kaj foriru, unue paciĝu kun via frato, kaj poste venu kaj prezentu vian oferon.
25 Be reconciled with your adversary quickly, while you are still on the way with him, lest perhaps the adversary may hand you over to the judge, and the judge may hand you over to the officer, and you will be thrown in prison.
Konsentu rapide kun via kontraŭulo, dum vi estas kun li sur la vojo, por ke la kontraŭulo ne transdonu vin al la juĝisto, kaj la juĝisto al la subulo, kaj por ke vi ne estu ĵetita en malliberejon.
26 Amen I say to you, that you shall not go forth from there, until you have repaid the last quarter.
Vere mi diras al vi, ke vi neniel eliros el tie, ĝis vi pagos la lastan kodranton.
27 You have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not commit adultery.’
Vi aŭdis, ke estas dirite: Ne adultu;
28 But I say to you, that anyone who will have looked at a woman, so as to lust after her, has already committed adultery with her in his heart.
sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu rigardas virinon, por deziri ŝin, jam adultis je ŝi en sia koro.
29 And if your right eye causes you to sin, root it out and cast it away from you. For it is better for you that one of your members perish, than that your whole body be cast into Hell. (Geenna g1067)
Kaj se via dekstra okulo faligas vin, elŝiru kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo estus ĵetita en Gehenan. (Geenna g1067)
30 And if your right hand causes you to sin, cut it off and cast it away from you. For it is better for you that one of your members perish, than that your whole body go into Hell. (Geenna g1067)
Kaj se via dekstra mano faligas vin, detranĉu kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo irus en Gehenan. (Geenna g1067)
31 And it has been said: ‘Whoever would dismiss his wife, let him give her a bill of divorce.’
Estas ankaŭ dirite: Kiu forsendos sian edzinon, tiu donu al ŝi eksedzigan leteron;
32 But I say to you, that anyone who will have dismissed his wife, except in the case of fornication, causes her to commit adultery; and whoever will have married her who has been dismissed commits adultery.
sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu forsendas sian edzinon, krom pro malĉasteco, igas ŝin adulti; kaj kiu edziĝos kun forsenditino, tiu adultas.
33 Again, you have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not swear falsely. For you shall repay your oaths to the Lord.’
Plue, vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne rompu ĵurojn, sed plenumu viajn ĵurojn antaŭ la Eternulo;
34 But I say to you, do not swear an oath at all, neither by heaven, for it is the throne of God,
sed mi diras al vi: Tute ne ĵuru; nek per la ĉielo, ĉar ĝi estas la trono de Dio;
35 nor by earth, for it is his footstool, nor by Jerusalem, for it is the city of the great king.
nek per la tero, ĉar ĝi estas la benketo de Liaj piedoj; nek per Jerusalem, ĉar ĝi estas urbo de la granda Reĝo.
36 Neither shall you swear an oath by your own head, because you are not able to cause one hair to become white or black.
Nek ĵuru per via kapo, ĉar vi ne povas fari eĉ unu haron blanka aŭ nigra.
37 But let your word ‘Yes’ mean ‘Yes,’ and ‘No’ mean ‘No.’ For anything beyond that is of evil.
Sed via parolo estu: Jes, jes, ne, ne; ĉio ekster tio estas el malbono.
38 You have heard that it was said: ‘An eye for an eye, and a tooth for a tooth.’
Vi aŭdis, ke estas dirite: Okulon pro okulo, kaj denton pro dento;
39 But I say to you, do not resist one who is evil, but if anyone will have struck you on your right cheek, offer to him the other also.
sed mi diras al vi: Ne rezistu al malbono; sed al tiu, kiu frapas vian dekstran vangon, turnu ankaŭ la alian.
40 And anyone who wishes to contend with you in judgment, and to take away your tunic, release to him your cloak also.
Kaj se iu deziras procesi kontraŭ vi, por forpreni vian tunikon, lasu lin preni ankaŭ vian mantelon.
41 And whoever will have compelled you for one thousand steps, go with him even for two thousand steps.
Kaj se iu devigas vin iri unu mejlon, iru kun li du.
42 Whoever asks of you, give to him. And if anyone would borrow from you, do not turn away from him.
Donu al tiu, kiu petas de vi; kaj ne deturnu vin de tiu, kiu deziras prunti de vi.
43 You have heard that it was said, ‘You shall love your neighbor, and you shall have hatred for your enemy.’
Vi aŭdis, ke estas dirite: Amu vian proksimulon, kaj malamu vian malamikon;
44 But I say to you: Love your enemies. Do good to those who hate you. And pray for those who persecute and slander you.
sed mi diras al vi: Amu viajn malamikojn, kaj preĝu por viaj persekutantoj;
45 In this way, you shall be sons of your Father, who is in heaven. He causes his sun to rise upon the good and the bad, and he causes it to rain upon the just and the unjust.
por ke vi estu filoj de via Patro, kiu estas en la ĉielo; ĉar Li levas Sian sunon sur la malbonulojn kaj bonulojn, kaj sendas pluvon sur la justulojn kaj la maljustulojn.
46 For if you love those who love you, what reward will you have? Do not even tax collectors behave this way?
Ĉar se vi amas tiujn, kiuj amas vin, kian rekompencon vi havas? ĉu ne tion saman faras eĉ la impostistoj?
47 And if you greet only your brothers, what more have you done? Do not even the pagans behave this way?
Kaj se vi salutas nur sole viajn fratojn, kion ekstran vi faras? ĉu ne tion saman faras eĉ la nacianoj?
48 Therefore, be perfect, even as your heavenly Father is perfect.”
Estu do perfektaj, kiel ankaŭ via ĉiela Patro estas perfekta.
